ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της ένωσης εταιρειών … Α.Ε. – … Α.Τ.Ε. για την «Ενεργειακή αναβάθμιση» στο πλαίσιο της «Ανάπλασης και αξιοποίησης αποκατεστημένων κυττάρων ΧΔΑ – ΧΥΤΑ … … – δημιουργίας περιβαλλοντικού πάρκου και πάρκου ανανεώσιμων πηγών ενέργειας»(....)Κατά συνέπεια, δεν αποδείχθηκε από τα δικαιολογητικά κατακύρωσης της αναδόχου ένωσης εταιρειών ότι η ανωτέρω δανείζουσα σ’ αυτήν τις σχετικές ικανότητές της για την εκπλήρωση του προαναφερόμενου κριτηρίου επιλογής του άρθρου 2.2.6 περ. 1 της διακήρυξης εταιρεία πληροί τα κριτήρια επιλογής των άρθρων 2.2.5 και 2.2.6 της διακήρυξης, παρότι αυτό απαιτείται ρητώς από το άρθρο 78 του ν. 4412/2016 και το άρθρο 2.2.9.2 της διακήρυξης.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της ένωσης εταιρειών … Α.Ε. – … Α.Τ.Ε. για την «Ενεργειακή αναβάθμιση» στο πλαίσιο της «Ανάπλασης και αξιοποίησης αποκατεστημένων κυττάρων ΧΔΑ – ΧΥΤΑ … … – δημιουργίας περιβαλλοντικού πάρκου και πάρκου ανανεώσιμων πηγών ενέργειας».

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1474/2021.

Επειδή, ύστερα από την μελέτη του ηλεκτρονικού φακέλου της υπόθεσης προκύπτουν τα ακόλουθα σχετικά με τον τέταρτο λόγο: Προς πλήρωση της απαίτησης Ε.13 των τεχνικών προδιαγραφών που ορίζει ότι πρέπει να υποβληθεί πιστοποιητικό ISO 9001:2008 ή ισοδύναμο του εργοστασίου κατασκευής των προσφερόμενων προϊόντων, η παρεμβαίνουσα υπέβαλε αντίγραφο του με αριθμό … πιστοποιητικού ISO 9001:2015 για το σχεδιασμό και την παραγωγή ακτινωτών ελαστικών, που φέρεται να έχει εκδοθεί από τον φορέα … στο όνομα της εταιρείας με την επωνυμία «…» με έδρα «…». Όμως, όπως βάσιμα ισχυρίζεται η προσφεύγουσα, μετά από έρευνα στο διαδίκτυο του οργανισμού πιστοποίησης με τα στοιχεία https: //www. …., προκύπτει ότι το πιστοποιητικό ISO 9001:2015 με τον ανωτέρω αριθμό … έχει δοθεί σε εταιρεία με εν μέρει διαφορετική επωνυμία, ήτοι την «…» αντί της «…» η οποία έχει διαφορετική διεύθυνση «…»). Η παρεμβαίνουσα απαραδέκτως επιχειρεί στο  παρόν στάδιο να αντικαταστατήσει το επίμαχο πιστοποιητικό με άλλο καθότι δεν είναι επιτρεπτή η εκ των υστέρων αναπλήρωση προσκομισθέντος δικαιολογητικού. Κατόπιν των ανωτέρω συνάγεται ότι ο τέταρτος λόγος είναι βάσιμος, πρέπει να γίνει δεκτός και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη

Επειδή, ύστερα από την μελέτη του ηλεκτρονικού φακέλου της υπόθεσης προκύπτουν τα ακόλουθα σχετικά με τον τέταρτο λόγο: Προς πλήρωση της απαίτησης Ε.13 των τεχνικών προδιαγραφών που ορίζει ότι πρέπει να υποβληθεί πιστοποιητικό ISO 9001:2008 ή ισοδύναμο του εργοστασίου κατασκευής των προσφερόμενων προϊόντων, η παρεμβαίνουσα υπέβαλε αντίγραφο του με αριθμό … πιστοποιητικού ISO 9001:2015 για το σχεδιασμό και την παραγωγή ακτινωτών ελαστικών, που φέρεται να έχει εκδοθεί από τον φορέα … στο όνομα της εταιρείας με την επωνυμία «…» με έδρα «…». Όμως, όπως βάσιμα ισχυρίζεται η προσφεύγουσα, μετά από έρευνα στο διαδίκτυο του οργανισμού πιστοποίησης με τα στοιχεία https: //www. …., προκύπτει ότι το πιστοποιητικό ISO 9001:2015 με τον ανωτέρω αριθμό … έχει δοθεί σε εταιρεία με εν μέρει διαφορετική επωνυμία, ήτοι την «…» αντί της «…» η οποία έχει διαφορετική διεύθυνση «…»). Η παρεμβαίνουσα απαραδέκτως επιχειρεί στο Αριθμός απόφασης: Σ53/2023 8 παρόν στάδιο να αντικαταστατήσει το επίμαχο πιστοποιητικό με άλλο καθότι δεν είναι επιτρεπτή η εκ των υστέρων αναπλήρωση προσκομισθέντος δικαιολογητικού. Κατόπιν των ανωτέρω συνάγεται ότι ο τέταρτος λόγος είναι βάσιμος, πρέπει να γίνει δεκτός και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις υπό ΙΙ. και ΙΙΙ., το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν πλήττεται η νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης εκ του λόγου ότι στον προαναφερθέντα όρο του άρθρου 5.8 της διακήρυξης, με τον οποίο ζητήθηκε ως δικαιολογητικό συμμετοχής, πιστοποιητικό ότι «τα φυτά που θα προμηθεύσουν είναι πιστοποιημένα κατά το στάδιο της παραγωγής κατά το πρότυπο ISO 9001», δεν τέθηκε η φράση «ή ισοδύναμο» (του πιστοποιητικού ISO 9001). (...)Και ναι μεν ο Δήμος …προβάλλει ότι συντρέχει συγγνωστή πλάνη των αρμόδιων οργάνων του, όμως ενόψει τόσο του ότι οι εν λόγω διατάξεις της διακήρυξης είναι σαφείς, όσο και της αυστηρής και τυπικής διαδικασίας των δημόσιων διαγωνισμών, δεν είναι δυνατή η αναγνώριση συγγνωστής πλάνης για τη μη υποβολή δικαιολογητικών συμμετοχής που απαιτούνται ρητώς από τις διατάξεις που διέπουν την ελεγχόμενη διαδικασία (βλ. ΕΣ VI Τμ. πράξη 102/2007). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Εργασίες συντήρησης ηλεκτρολογικών και υδραυλικών εγκατατάεων...Από τα παραπάνω προκύπτει ότι με την επίκληση της πρώτης ως άνω σύμβασης και τα σχετικά με αυτήν προσκομισθέντα έγγραφα, ο προσωρινός ανάδοχος απέδειξε κατά τους όρους των άρθρων 2.2.6.γ΄ και 2.2.9.2 Β.4 της διακήρυξης ότι μέχρι την δημοσίευση της διακήρυξης έχει θέσει σε αποδοτική λειτουργία ένα (1) υδάτινο σχηματισμό (συντριβάνι) δυναμικότητας μεγαλύτερης μάλιστα των σαράντα ενός κιλοβάτ (41Kw). Τούτο μάλιστα, ανεξαρτήτως λήψης υπόψη ή μη της δεύτερης από αυτόν επικαλούμενης σύμβασης, εφόσον και υπό την εκδοχή ότι δεν μπορούσε, αρκούσε η λήψη υπόψη της πρώτης, για την απόδειξη της πλήρωσης της εμπειρίας του πιο πάνω άρθρου (2.2.6 γ΄), των σχετικών με τη δεύτερη σύμβαση ισχυρισμών της προσφυγής μη εξεταζομένων ως αλυσιτελών. Κατά συνέπεια, ορθώς και νομίμως η αναθέτουσα αρχή με την προσβαλλόμενη απόφασή της έκανε δεκτά τα δικαιολογητικά του προσωρινού αναδόχου της σύμβασης και παρεμβαίνοντος οικονομικού φορέα ...... ως προς την απόδειξη πλήρωσης της εμπειρίας του άρθρου 2.2.6.γ΄ της διακήρυξης, των περί του αντιθέτου ισχυρισμών της προσφεύγουσας και του δεύτερου λόγου της κρινομένης προσφυγής απορριπτομένων ως αβασίμων. 

Διαγωνιζόμενος, ο οποίος καταθέτει πιστοποιητικό 13485:2003 ως μεταγενέστερο του ISO 9001, οφείλει, για την πληρότητα και, ως εκ τούτου, για το παραδεκτό της προσφοράς του, να συνυποβάλει μ΄ αυτήν στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει ότι το 13485:2003 πιστοποιητικό του υπερκαλύπτει, από απόψεως περιεχομένου, την απαίτηση να κατατίθεται και μεταγενέστερο του ISO 9001 πιστοποιητικό. Συνεπώς, κατά τη γνώμη αυτή, εφ’όσον εν προκειμένω η αιτούσα κατέθεσε τα εν λόγω στοιχεία (ήτοι «έγγραφο από την ιστοσελίδα της εταιρείας πιστοποίησης AQS» και «επιστολή της TUV Ηellas») όχι με την προσφορά της αλλά σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο, ήτοι το πρώτον με την προδικαστική προσφυγή της, η προσφορά της ήταν, εν πάση περιπτώσει, απορριπτέα, ορθώς δε, αν και με διαφορετική αιτιολογία, απερρίφθη αυτή από την αναθέτουσα αρχή

Προμήθεια ειδών για τον εξοπλισμό φοιτητικών ειδών...Επειδή, επομένως, αν και μόνο ως προς τα προσφερόμενα κρεβάτια έδει η προσφεύγουσα με βάση τα ανωτέρω να υποβάλει εντός της τεχνικής προσφοράς ISO 9001, αλυσιτελώς προβάλλονται οι σχετικοί Αριθμός απόφασης: 300 /2020 52 ισχυρισμοί αναφορικά με τις προσφερόμενες καρέκλες, καθόσον η ευδοκίμηση των εν θέματι ισχυρισμών δεν αναιρεί την υποχρέωση απόρριψης της προσφοράς της προσφεύγουσας (βλ. Παυλίδου. Ε, «Οι αλυσιτελείς αιτήσεις ακυρώσεως στη νομολογία του ΣτΕ», ΕφημΔΔ2015, τ. 2, σελ. 256-257). Εξάλλου, και η ίδια η αναθέτουσα αρχή με τις απόψεις της επαναδιατυπώνοντας την αιτιολογία απόρριψης της προσφοράς της προσφεύγουσας, αναφέρει μόνο την μη προσκόμιση εντός της τεχνικής προσφοράς της το ISO 9001 της κατασκευάστριας εταιρείας των ξύλινων κρεβατιών.

Προμήθεια αναλωσίμων φωτοτυπικών μηχανημάτων:Με τα δεδομένα αυτά μη νομίμως έγινε αποδεκτή η τεχνική προσφορά της αναδόχου εταιρείας καθόσον σύμφωνα με τα οριζομένα στο Παράρτημα ΙΙ της διακήρυξης οι συμμετέχουσες εταιρείες έπρεπε να συμπεριλάβουν στην τεχνική τους προσφορά πιστοποιητικό ISO 14001 ή άλλο ισοδύναμο της κατασκευάστριας εταιρείας, ήτοι πιστοποιητικό το οποίο να βεβαιώνει ότι η κατασκευάστρια εταιρεία του υπό προμήθεια μοντέλου συμμορφώνεται με συγκεκριμένα συστήματα ή πρότυπα όσον αφορά την περιβαλλοντική διαχείριση. Επομένως, μη νομίμως υποβλήθηκαν τα πιστοποιητικά ISO 14001 των εταιρειών  «….» και «…..» αντί των κατασκευάστριων εταιρειών «….» και «….». Περαιτέρω όμως, λαμβανομένου υπόψη ότι α) σύμφωνα με το υπ’ αρ. πρωτ. 1401594/25.10.2017 διευκρινιστικό έγγραφο της Δ/νσης Στέγασης & Τεχνικών Υπηρεσιών, οι έγγραφες βεβαιώσεις των προμηθευτριών εταιρειών εν ισχύ ISO 9001 καθώς και οι πιστοποιήσεις των κατασκευαστριών εταιρειών  εν ισχύ ISO 14001 αφορούν στο σύνολο τις εταιρείες και όχι ανά μοντέλο και β) τα υποβληθέντα πιστοποιητικά αφορούν εταιρείες οι οποίες είναι στον ίδιο όμιλο εταιρειών με τις κατασκευάστριες εταιρείες, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Ε.Φ.Κ.Α. ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά επειδή συγγνωστώς υπέλαβαν ότι τα εν λόγω πιστοποιητικά κάλυπταν τις απαιτήσεις της διακήρυξης.

Καταπολέμηση κουνουπιών...Στο πλαίσιο αυτό, ούτε από τις διατυπώσεις του άρθρου 2.2.9.2 Β.3 συνάγεται ότι μπορεί να απορριφθεί προσφορά συμμετέχοντος εφόσον προς απόδειξη πλήρωση του κριτηρίου τεχνικής ικανότητας προσκομίσει δύο συμβάσεις εκτελεσθεισών συναφών με το αντικείμενο εργασιών την τελευταία πενταετία με ιδιώτες (στις οποίες θα αναφέρεται ο χρόνος υπογραφής, η διάρκεια εκτέλεσης και ο προϋπολογισμός) και αντίστοιχες βεβαιώσεις καλής εκτέλεσης από τους αντισυμβαλλόμενους του συμμετέχοντος. Όσα δε περί του αντιθέτου προβάλλονται είναι αβάσιμα και πρέπει να απορριφθούν. Από τους όρους του άρθρου 2.2.7 και 2.2.9.2. Β.4 της διακήρυξης, εξάλλου, προκύπτει ότι εφόσον απαιτείται πιστοποιητικό ποιότητας βασισμένο στο πρότυπο ISO 9001:2008 ή αντίστοιχο, σχετικά με την ολοκληρωμένη διαχείριση εντόμων, το ευρωπαϊκό πρότυπο EN 16636 για τις υπηρεσίες διαχείρισης παρασίτων, στα οποία εντάσσσονται και τα κουνούπια ως ισοδύναμο με το ζητούμενο γίνεται αποδεκτό. Δεν μπορεί όμως να γίνει δεκτό ότι μόνον αυτό μπορεί νόμιμα να ζητείται στην προκειμένη περίπτωση. Και τούτο, διότι όπως γίνεται δεκτό στη 12η σκέψη της παρούσας, κατά τη διατύπωση του άρθρου 82 του ν. 4412/2016, η αναθέτουσα αρχή μπορούσε και να μην απαιτήσει κανένα πιστοποιητικό διασφάλισης ποιότητας. Εφόσον δε αποφασίζει να απαιτήσει  ένα πρότυπο, ακόμα και αν πρόκειται για το εγκεκριμένο από ευρωπαϊκό οργανισμό πιστοποίησης για την περίπτωση αυτή, δεν μπορεί πάντως να απορρίπτει άλλα ισοδύναμα με αυτό. Η επιλογή, άλλωστε, της αναθέτουσας αρχής να μην απαιτεί το υπό της προσφεύγουσας επικαλούμενο πρότυπο, όπως και να μην απαιτεί καθόλου ελάχιστη οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια, προσβάλλεται προεχόντως ως άνευ εννόμου συμφέροντος, διότι η προσφεύγουσα δεν επικαλείται ότι από την επιλογή αυτή δυσχεραίνεται ή αποκλείεται η συμμετοχή της στο διαγωνισμό, επιπλέον όμως και διότι συνιστά απαράδεκτη προσβολή της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής να θεσπίζει τους όρους της διακήρυξης ανάλογα με τις ανάγκες της. 

«Εξοικονόμηση ενέργειας στο δημοτικό φωτισμό με την προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων τύπου LED και την προμήθεια λαμπτήρων τύπου LED»​(...)Εφόσον, στην προκειμένη περίπτωση, η αναθέτουσα αρχή επέλεξε να μην υποδιαιρέσει τη σύμβαση σε τμήματα και όρισε με τη διακήρυξη ότι προσφορές υποβάλλονται μόνο για το σύνολο της προμήθειας (ως ενιαίο αντικείμενο), μη νομίμως, ήτοι κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 59 του ν. 4412/2016, δεν ανέφερε στα έγγραφα της σύμβασης, τους βασικούς λόγους για την απόφασή της αυτή (ούτε εξάλλου στα στοιχεία του φακέλου περιλαμβάνεται ειδική έκθεση κατ’ άρθρο 341 του ως άνω νόμου, όπου να αναφέρονται οι λόγοι αυτοί).Οι όροι των άρθρων 2.2.4.1. και 2.2.9.2.Β.2 εδ. στ΄ της διακήρυξης με τους οποίους τίθεται επί ποινή αποκλεισμού, ως προϋπόθεση συμμετοχής στο διαγωνισμό, ήτοι ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής, η απαίτηση από όλους τους υποψήφιους οικονομικούς φορείς που συμμετέχουν στον διαγωνισμό να διαθέτουν κτιριακές εγκαταστάσεις εντός της Ελληνικής Επικράτειας με όλες τις απαιτούμενες υποδομές ανάλογες με το μέγεθος της προμήθειας (χώροι αποθήκευσης, χώροι – σημεία σέρβις των προϊόντων κ.λπ.), ελάχιστου εμβαδού 100 m2 ανά 1.000 τεμάχια φωτιστικών σωμάτων και να προσκομίσουν προκειμένου να αποδείξουν ότι διαθέτουν τις εγκαταστάσεις αυτές, συμβόλαιο κτήσης ή ενοικίασης ή σχετικό έγγραφο ιδιοκτησίας ή άδειας λειτουργίας των εγκαταστάσεων, καθώς επίσης και θεωρημένο σχέδιο – κάτοψη αυτών, είναι μη νόμιμοι. Τούτο δε διότι περιορίζουν υπέρμετρα και αδικαιολόγητα την προβλεπόμενη από τις διατάξεις του ενωσιακού και εθνικού δικαίου ανάπτυξη ελεύθερου ανταγωνισμού και είναι δυσανάλογοι με τον επιδιωκόμενο σκοπό, ήτοι την εξασφάλιση της εκτέλεσης της υποχρέωσης του αναδόχου περί συντήρησης των προς προμήθεια ειδών, καθόσον αποτρέπουν τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς που δεν διαθέτουν εκ των προτέρων τέτοιες εγκαταστάσεις από τη συμμετοχή στο διαγωνισμό, αφού τους υποχρεώνει, προκειμένου να συμμετάσχουν σε αυτόν, να αποκτήσουν κατά κυριότητα ή να μισθώσουν τις εν λόγω εγκαταστάσεις, οι οποίες μάλιστα είναι μεγάλου εμβαδού (100 m2 ανά 1.000 τεμάχια φωτιστικών σωμάτων) και πρέπει να διατεθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα (10 έτη), με κίνδυνο όμως, τελικά οι εν λόγω οικονομικοί φορείς να μην ανακηρυχθούν, για άλλο λόγο, ανάδοχοι στον διαγωνισμό.(…)Γ. Ο όρος του άρθρου 2.2.6.α της διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό οικονομικοί φορείς υποχρεούνται επί ποινή αποκλεισμού να έχουν εκτελέσει κατά τη διάρκεια της προηγούμενης τριετίας (οικονομικά έτη 2014, 2015, 2016) τουλάχιστον 10 συμβάσεις προμήθειας του ιδίου αντικειμένου με αυτό της ελεγχόμενης προμήθειας περιορίζει υπέρμετρα και αδικαιολόγητα την ανάπτυξη ελεύθερου ανταγωνισμού και τον κύκλο των δυναμένων να μετάσχουν στην ελεγχόμενη διαδικασία οικονομικών φορέων. (…)Ομοίως δε, ο όρος του άρθρου 2.2.6.β της διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό οικονομικοί φορείς υποχρεούνται επί ποινή αποκλεισμού να έχουν εκτελέσει κατ’ ελάχιστον μία προμήθεια του ιδίου αντικειμένου με αυτό της ελεγχόμενης προμήθειας ανά έτος της προηγούμενης τριετίας περιορίζει υπέρμετρα και αδικαιολόγητα την ανάπτυξη ελεύθερου ανταγωνισμού, τόσο αυτοτελώς όσο και σε συνδυασμό με τον προηγούμενο όρο του άρθρου 2.2.6.α της διακήρυξης, καθόσον δημιουργεί δυσμενή διάκριση εις βάρος των ενδιαφερομένων οικονομικών φορέων, οι οποίοι, ναι μεν έχουν εντός της προηγούμενης τριετίας την απαιτούμενη τεχνική εμπειρία σε εκτέλεση προμηθειών ιδίου αντικειμένου, συνολικού ύψους που καλύπτει το 100 % του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης προμήθειας, πλην όμως δεν έχουν εκτελέσει μέσα στο ένα ή τα δύο έτη της προηγούμενης τριετίας προμήθεια ιδίου αντικειμένου με αυτό της ελεγχόμενης προμήθειας, χωρίς η διάκριση αυτή να επιβάλλεται από επιτακτικό σκοπό δημοσίου συμφέροντος και υπερβαίνοντας σε κάθε περίπτωση το βαθμό που είναι αναγκαίος για την επίτευξη του σκοπού της συμμετοχής στο διαγωνισμό οικονομικών φορέων που έχουν επαρκή τεχνική εμπειρία, αφού, περαιτέρω, οι ως άνω οικονομικοί φορείς δεν μπορούν να θεωρηθούν λιγότερο τεχνικά έμπειροι από τους οικονομικούς φορείς που έχουν εκτελέσει κατ’ ελάχιστον μία τέτοια προμήθεια ανά έτος. Συνεπώς, ο όρος αυτός καθώς και ο όρος του άρθρου 2.2.9.2.Β.4 εδ. ε΄ που ορίζει τα σχετικά με αυτόν αποδεικτικά μέσα είναι μη νόμιμοι.

Ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.6/608/2018