Προμήθεια ελαιολιπαντικών:. Με τα ανωτέρω δεδομένα, μη νομίμως προέβη η ειδική Επιτροπή περί Καθορισμού διαδικασίας επισκευής, συντηρήσεως, αγοράς ανταλλακτικών και προμήθειας καυσίμων λιπαντικών κ.λπ. στη διενέργεια της υπό κρίση προμήθειας ελαιολιπαντικών, καθόσον αυτή συνιστά το κατά νόμο αρμόδιο όργανο για την προμήθεια των αναγκαίων υλικών με την εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης στην ειδικότερη περίπτωση της επισκευής συγκεκριμένων οχημάτων δήμου που έχουν ήδη παρουσιάσει βλάβη ή έχουν ήδη διαπιστωμένη ανάγκη συντήρησης ή επισκευής και δεν ορίζεται αρμόδια όταν η προμήθεια έχει ως αντικείμενο την αγορά ελαιολιπαντικών για τις ανάγκες εν γένει των οχημάτων του Δήμου, λόγω εξάντλησης των ποσοτήτων. Πλην όμως, τα επιληφθέντα όργανα του Δήμου .. δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά υπέλαβαν πεπλανημένα, πλην συγγνωστώς, ότι αρμόδια και για την προμήθεια της αναγκαίας ποσότητας ελαιολιπαντικών για τα οχήματα του Δήμου ήταν η Επιτροπή που ορίζεται στην προπαρατεθείσα Υ.Α.. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η δαπάνη προς πληρωμή της οποίας εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν είναι νόμιμη, το χρηματικό αυτό ένταλμα όμως πρέπει να θεωρηθεί, λόγω συγγνωστής πλάνης.(συγγνωστή πλάνη)

Ανάθεση εργασιών επισκευής και προμήθειας ανταλλακτικών:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η αρμοδιότητα της ανάθεσης των επίμαχων εργασιών επισκευής και προμήθειας ανταλλακτικών δεν ανήκε στα αναφερόμενα στο άρθρο 23 παρ. 2 του Ενιαίου Κανονισμού Προμηθειών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όργανα, όπως εσφαλμένα υποστηρίζεται από την Επίτροπο, αλλά στην Επιτροπή συντήρησης και επισκευής οχημάτων του Δήμου, η οποία είναι και το μόνο αρμόδιο όργανο για την ανάθεση των σχετικών υπηρεσιών καθώς και της προμήθειας ανταλλακτικών στην ειδικότερη περίπτωση της επισκευής οχημάτων του Δήμου, που παρουσιάζουν βλάβη ή έχουν ανάγκη συντήρησης ή επισκευής και μάλιστα ανεξαρτήτως του ύψους της απαιτούμενης κατά περίπτωση δαπάνης. Αντιθέτως, βάσιμος κρίνεται ο λόγος διαφωνίας περί μη προσκομιδής του πρωτοκόλλου παραλαβής της προμήθειας, δεδομένου ότι μεταξύ των συνημμένων στο χρηματικό ένταλμα δικαιολογητικών δεν περιλαμβάνεται πρωτόκολλο ποσοτικής και ποιοτικής παραλαβής των ανταλλακτικών και των εργασιών επισκευής των οχημάτων, εκδοθέν από την αρμόδια προς τούτο Επιτροπή του Δήμου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 67 του π.δ/τος 28/1980, οι οποίες εφαρμόζονται, ειδικά, στις περιπτώσεις προμηθειών ανταλλακτικών μηχανημάτων και οχημάτων.Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη, εφόσον δεν συνοδεύεται από το προβλεπόμενο στο άρθρο 67 του π.δ/τος 28/1980 πρωτόκολλο παραλαβής, είναι μη κανονική. Ωστόσο το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση τα αρμόδια όργανα του Δήμου ... δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων, αλλά διότι, ενόψει του δυσερμήνευτου των διατάξεων που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, συγγνωστώς, υπέλαβαν, ότι μπορούσαν νομίμως να παραλάβουν τις εκτελεσθείσες εργασίες και τα ανταλλακτικά των οχημάτων, χωρίς την έκδοση της προαναφερόμενης βεβαίωσης παραλαβής.(συγγνωστή πλάνη)

Προμήθεια ανταλλακτικών:..Υπό τα ανωτέρω δεδομένα η επίμαχη προμήθεια δεν αφορά στην αντιμετώπιση έκτακτων ζημιών που προέκυψαν στα δημοτικά οχήματα, αλλά στην αντιμετώπιση συνήθων φθορών στο πλαίσιο της επιβαλλόμενης τακτικής συντήρησής τους, όπως τούτο προκύπτει από την περιγραφή των απαιτούμενων επεμβάσεων. Επομένως, η ανωτέρω προμήθεια μη νομίμως ανατέθηκε απευθείας, μετά από τεχνητή κατάτμηση της συνολικής, απαιτούμενης για την κάλυψη των ετήσιων αναγκών του Δήμου, δαπάνης, με σκοπό την αποφυγή της διενέργειας διαγωνισμού, καθόσον η αξία της (25.829,38 ευρώ), συναθροιζόμενη με την αξία των προηγηθεισών αυτής όμοιων προμηθειών του κατά το έτος 2019 (141.881,69 ευρώ), υπερβαίνει το ποσό των 20.000,00 ευρώ, που τίθεται ως όριο για την απευθείας ανάθεση. Εξάλλου, δεν τυγχάνει εφαρμογής εν προκειμένω η 3373/390/20.3.1975 απόφαση του Υπουργού Προεδρίας της Κυβερνήσεως «Περί καθορισμού διαδικασίας επισκευής, συντηρήσεως, αγοράς ανταλλακτικών και προμηθείας καυσίμων και λιπαντικών κ.λπ. των αυτοκινήτων οχημάτων … των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοικήσεως …» (ΦΕΚ Β΄ 349), όπως τροποποιήθηκε με την 4993/745/24.4.1975 όμοια (ΦΕΚ Β΄ 489), καθόσον αυτή εφαρμόζεται στην περίπτωση της επισκευής δημοτικών οχημάτων που έχουν ήδη παρουσιάσει βλάβη ή έχουν ήδη διαπιστωμένη ανάγκη συντήρησης ή επισκευής (βλ. 164, 119/2018,  15, 211/2017 πράξεις του Κλιμακίου τούτου) και όχι στην περίπτωση γενικής προμήθειας ανταλλακτικών για την τακτική συντήρηση και επισκευή των δημοτικών οχημάτων. Δεδομένου όμως ότι ο Δήμος ... προχώρησε στη προκήρυξη διαγωνισμού για την προμήθεια ανταλλακτικών, ο οποίος κατόπιν της 28/2019 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής θα επαναληφθεί για τις ομάδες 1 Ανταλλακτικά Οχημάτων-Μηχανημάτων και 2 ελαστικά, τα αρμόδια όργανά του χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, αλλά από πλάνη θεώρησαν ότι συνέτρεχαν λόγοι κατεπείγουσας ανάγκης οφειλόμενοι σε απρόβλεπτα γεγονότα, η οποία ενόψει των ανωτέρω περιστάσεων κρίνεται συγγνωστή.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΛΙΠΑΝΤΙΚΩΝ. Με τα ανωτέρω δεδομένα μη νομίμως προέβη η ειδική Επιτροπή (προμήθειας ανταλλακτικών, ελαστικών επισώτρων και συντήρησης - επισκευής αυτοκινήτων) στη διενέργεια της υπό κρίση προμήθειας ελαιολιπαντικών, καθόσον αυτή συνιστά το κατά νόμο αρμόδιο όργανο για την προμήθεια των αναγκαίων ανταλλακτικών με την εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης στην ειδικότερη περίπτωση της επισκευής συγκεκριμένων οχημάτων δήμου που έχουν ήδη παρουσιάσει βλάβη ή έχουν ήδη διαπιστωμένη ανάγκη συντήρησης ή επισκευής και δεν ορίζεται αρμόδια όταν η προμήθεια έχει ως αντικείμενο την αγορά ελαιολιπαντικών για τις ανάγκες εν γένει οχημάτων του Δήμου, λόγω εξάντλησης των ποσοτήτων (..). Πλην όμως, τα επιληφθέντα όργανα του Δήμου ... δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά υπέλαβαν πεπλανημένα, πλην συγγνωστώς, ότι αρμόδια και για την προμήθεια της αναγκαίας ποσότητας ελαιολιπαντικών για οχήματα του Δήμου ήταν η Επιτροπή που ορίζεται στην προπαρατεθείσα Υ.Α..(συγγνωστή πλάνη)

Η αρμοδιότητα της ανάθεσης των επίμαχων εργασιών επισκευής και προμήθειας ανταλλακτικών δεν ανήκε στα αναφερόμενα στο άρθρο 23 παρ. 2 του Ενιαίου Κανονισμού Προμηθειών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όργανα, όπως εσφαλμένα υποστηρίζεται από την Επίτροπο, αλλά στην Επιτροπή συντήρησης και επισκευής οχημάτων του Δήμου, η οποία είναι και το μόνο αρμόδιο όργανο για την ανάθεση των σχετικών υπηρεσιών καθώς και της προμήθειας ανταλλακτικών στην ειδικότερη περίπτωση της επισκευής οχημάτων του Δήμου, που παρουσιάζουν βλάβη ή έχουν ανάγκη συντήρησης ή επισκευής και μάλιστα ανεξαρτήτως του ύψους της απαιτούμενης κατά περίπτωση δαπάνης.

«Απάντηση σε έγγραφό σας» (περί συγκρότησης επιτροπών συντήρησης. επισκευής οχημάτων και μηχανημάτων και προμήθειας ανταλλακτικών κλπ των οχημάτων και μηχανημάτων ΟΤΑ ά βαθμού)

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΕΛΑΣΤΙΚΩΝ:(...)Επομένως, σύμφωνα με τα ανωτέρω, αλλά και όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, η ως άνω ειδική Επιτροπή συνιστά το μόνο κατά νόμο αρμόδιο όργανο με αποφασιστική αρμοδιότητα για την προμήθεια των αναγκαίων ανταλλακτικών και ελαστικών επισώτρων με την εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, στην ειδικότερη περίπτωση της επισκευής οχημάτων του δήμου, που έχουν ήδη παρουσιάσει βλάβη ή έχουν ήδη διαπιστωμένη ανάγκη συντήρησης ή επισκευής και μάλιστα ανεξαρτήτως του ύψους της απαιτούμενης κατά περίπτωση δαπάνης. Κατά τα λοιπά, αρμόδιο όργανο για τη διενέργεια διαγωνισμών στους δήμους είναι η οικεία Οικονομική Επιτροπή (βλ. Αποφ. VI Τμ. 3372, 3066, 2284/2014, Πράξη Στ΄ Κλιμ. 103/2014 κ.ά., contra Πράξεις Κλιμ. VII Tμ. 180/2014, 244/2013). Περαιτέρω δε, η προμήθεια των ως άνω ειδών, ήτοι των ανταλλακτικών οχημάτων και των ελαστικών επισώτρων, διενεργείται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί προμηθειών των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού (πρβλ. Πράξεις VII Τμ. 96, 95/2012, 78/2011, Πράξεις Κλιμ. VII Τμ. 245/2015, 180/2014, 385/2013 κ.ά.). 

Με τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, αβασίμως προβάλλει ο Επίτροπος ότι αρμόδια για την κατακύρωση του αποτελέσματος του διενεργηθέντος πρόχειρου διαγωνισμού για την επίμαχη προμήθεια ελαστικών ήταν η ειδική Επιτροπή (προμήθειας ανταλλακτικών, ελαστικών επισώτρων και συντήρησης - επισκευής αυτοκινήτων), σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις της Υ.Α. 3373/390/20.3.1975. Και τούτο, διότι, όπως ο ίδιος ο Δήμος επικαλείται στο υπ’ αριθμ. πρωτ. 33357/30.11.2015 έγγραφό του και όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου και, ιδίως, από την 131/2013 τεχνική έκθεση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου, ο εν λόγω διαγωνισμός διενεργήθηκε στο πλαίσιο της προληπτικής συντήρησης των οχημάτων του …..., ενώ ουδόλως προέκυψε ότι η διενεργηθείσα διαδικασία αφορούσε την κάλυψη επιτακτικών αναγκών αντικατάστασης ελαστικών επισώτρων. Εξάλλου, προ της ανάθεσης της επίμαχης προμήθειας δεν είχε διαπιστωθεί η ανάγκη συντήρησης ή επισκευής των οχημάτων του Δήμου, σύμφωνα με τη διαδικασία που καθορίζεται στην ως άνω Υπουργική Απόφαση, η οποία, κατ’ ορθή ερμηνεία των σχετικών διατάξεων, δικαιολογεί την εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, στην περίπτωση της επισκευής οχημάτων, που έχουν ήδη παρουσιάσει βλάβη ή έχουν ήδη διαπιστωμένη ανάγκη συντήρησης ή επισκευής (βλ. σκέψη ΙΙ.Β.). Αντιθέτως, τα προσκομιζόμενα «δελτία επιθεωρήσεως και επισκευής - αντικατάστασης ελαστικών οχημάτων» συντάχθηκαν μετά τη διενέργεια του πρόχειρου διαγωνισμού και την κατακύρωση του αποτελέσματός του (βλ. προηγούμενη σκέψη).

Προμήθεια ανταλλακτικών και εκτέλεση εργασιών επισκευής σε διάφορα οχήματα Δήμου.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι, ανεξαρτήτως των αλλοιώσεων που έχουν συντελεστεί στις ημερομηνίες όλων ανεξαιρέτως των αποφάσεων έγκρισης των προμηθειών και ανάθεσης των επισκευαστικών εργασιών – αλλοιώσεις που από τον ίδιο το Δήμο ομολογείται ότι έγιναν με τα από 10.12.2009 και 18.12.2009 έγγραφα του Δημάρχου- η εντελλόμενη με τα ανωτέρω χρηματικά εντάλματα δαπάνη είναι μη νόμιμη, διότι η ανάθεση της προμήθειας των ανταλλακτικών και των εργασιών επισκευής των οχημάτων με αριθμό κυκλοφορίας ΜΕ 60963, ΚΗΟ ......., ΚΗΥ ......., ΚΗΟ....... και του εκσκαφέα του Δήμου δεν έγινε από την Επιτροπή συντήρησης και επισκευής αυτοκινήτων οχημάτων του Δήμου, μόνη κατά νόμο αρμόδια για την ανάθεση των ανωτέρω εργασιών και μάλιστα ανεξαρτήτως του ύψους της απαιτούμενης κατά περίπτωση δαπάνης. Συγκεκριμένα, η ανάθεση της προμήθειας ανταλλακτικών και των εργασιών επισκευής των με αριθμό κυκλοφορίας ΜΕ 60963, ΚΗΟ ....... και ΚΗΥ ....... οχημάτων του Δήμου (Χ.Ε. 626, 628 και 629/2009), αλλά και των με αριθμό κυκλοφορίας ΚΗΥ…, ΚΗΟ....... και ΜΕ 60963 οχημάτων και του εκσκαφέα του Δήμου (Χ.Ε. 627 και 630/2009) έγινε από αναρμόδια όργανα, ήτοι από τη Δημαρχιακή Επιτροπή (απόφαση 117/20.7.2009) και το Δήμαρχο ....... (αποφάσεις 165/Α/11.9.2009, 11/Β και 12/Β/30.9.2009 και 13/Β/1.10.2009), η δε εκ των υστέρων έγκριση των εν λόγω εργασιών και προμηθειών από την Επιτροπή συντήρησης και επισκευής και δη μετά την υπογραφή και εκτέλεση των οικείων συμβάσεων δεν μπορεί να καταστήσει τη δαπάνη αυτή νόμιμη.   

Προμήθεια ανταλλακτικών και εκτέλεση εργασιών:Υπό τις περιστάσεις αυτές, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, διότι η ανάθεση της προμήθειας των ανταλλακτικών και των εργασιών επισκευής των ανωτέρω δύο οχημάτων του Δήμου στο ως άνω ιδιωτικό συνεργείο αυτοκινήτων έγινε από αναρμόδιο όργανο, ήτοι από τον Δήμαρχο ... και όχι από την Επιτροπή συντήρησης και επισκευής αυτοκινήτων οχημάτων του Δήμου, μόνη κατά νόμο αρμόδια για την ανάθεση των ανωτέρω εργασιών. Περαιτέρω, κατά παράβαση των οριζομένων στην προπαρατεθείσα Οικ.3373/390/20.3.1975 απόφαση του Υπουργού Προεδρίας της Κυβερνήσεως όπως ισχύει, δεν συμμετείχε στην εν λόγω Επιτροπή συντήρησης και επισκευής αυτοκινήτων οχημάτων του Δήμου ένας τουλάχιστον τεχνικός υπάλληλος ενώ, σύμφωνα με όσα αναφέρονται από τον Επίτροπο και δεν αναιρούνται με το απαντητικό στη διαφωνία έγγραφο του Δήμου ..., στο Δήμο υπηρετούσε κατά το διάστημα αυτό ο τεχνικός υπάλληλος …. Κατ’ ακολουθίαν των εκτεθέντων, βασίμως προβάλλει ο διαφωνών Επίτροπος ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια ελαστικών επισώτρων.Επιτροπή συντήρησης κρατικών αυτοκινήτων.Επομένως, σύμφωνα με τα ανωτέρω, αλλά και όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, η κατά ανωτέρω Επιτροπή, συνιστά το μόνο κατά νόμο αρμόδιο όργανο με αποφασιστική αρμοδιότητα για την προμήθεια των αναγκαίων ανταλλακτικών και ελαστικών επισώτρων με την εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, στην ειδικότερη περίπτωση της επισκευής οχημάτων του Δήμου, που έχουν ήδη παρουσιάσει βλάβη ή έχουν ήδη διαπιστωμένη ανάγκη συντήρησης ή επισκευής και μάλιστα ανεξαρτήτως του ύψους της απαιτούμενης κατά περίπτωση δαπάνης, καθόσον αρμόδιο κατά τα λοιπά όργανο, για τη διενέργεια διαγωνισμών στους Δήμους είναι η οικεία Οικονομική Επιτροπή (βλ. πράξη Κλιμ. VII Τμ. Ελ. Συν. 72/2012 σκ. IV και πράξη VII Τμ. Ελ. Συν. 96/2012, σκ. IV, αλλά και απόφ. VI Τμ. 243/2014, 3462/2012 σχετικές με τη σύναψη συμφωνιών – πλαισίου για την ανάθεση των υπηρεσιών προληπτικής συντήρησης και επισκευής των οχημάτων Ο.Τ.Α.).  Περαιτέρω δε, η προμήθεια των ως άνω ειδών (ήτοι των ανταλλακτικών οχημάτων και των ελαστικών επισώτρων) διενεργείται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί προμηθειών των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού (βλ. απόφ. VI Τμ. 243/2014, 3462/2012, πράξη Κλιμ. VII Τμ. Ελ. Συν. 72/2012, πρβλ. πράξεις VII Τμ. Ελ. Συν. 96, 95/2012, 78/2011, 320, 204, 83/2010, 301/2009, ΙV Tμ. πράξεις 142/2007, 170/2006  κ.α.).