ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1162/2023
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΣΥΜΦΩΝΙΑ-ΠΛΑΙΣΙΟ-ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΉΣ ΙΣΤΟΡΊΑΣ ΤΟΥ e-ΕΦΚΑ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ ΑΠΟΝΟΜΉΣ ΣΎΝΤΑΞΗΣ.(...)Ζητειται η ανάκληση της 311/2023 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά ανωτέρω στις σκέψεις 4-7, το Δικαστήριο κρίνει, κατά παραδοχή ως βάσιμων των προβαλλόμενων λόγων, ότι κατά πλάνη περί το νόμο και τα πράγματα το Κλιμάκιο εξέφερε τις διαλαμβανόμενες ανωτέρω στη σκέψη 22 κρίσεις του. Και τούτο, διότι τόσο η επιλογή του συγκεκριμένου τρόπου ανάθεσης των εκτελεστικών συμβάσεων της ελεγχόμενης συμφωνίας-πλαίσιο όσο και η επιλογή της αναθέτουσας αρχής να μην υποδιαιρεθεί το αντικείμενο αυτής σε περισσότερα τμήματα παρίσταται σύννομη, καθόσον κείται εντός των ορίων της διακριτικής της ευχέρειας, αιτιολογείται δε επαρκώς, τόσο στη Διακήρυξη όσο και στο προαναφερθέν απαντητικό έγγραφο, ενόψει των ιδιαιτεροτήτων του αντικειμένου της ως ενιαίου λειτουργικού συνόλου που χρήζει ταχείας διεκπεραίωσης, η προσήκουσα εκτέλεση της οποίας διασφαλίζεται με την ταυτόχρονη παροχή αυτής από τους πλείονες επιλεγέντες φορείς, κατά σειρά προτεραιότητας αναλόγως της κατάταξης αυτών ενόψει της υποβληθείσας από έκαστο αυτών προσφοράς, αποσοβώντας τον κίνδυνο αποτυχίας λόγω τυχόν υπερφόρτωσης ενός μεμονωμένου φορέα και εξάντλησης των πόρων του, ενόψει μάλιστα και της πρόβλεψης με τη διακήρυξη ως ασφαλιστικής δικλείδας συγκεκριμένου ανώτατου ορίου επιτρεπτής απόκλισης από την χαμηλότερη τιμή, ούτως ώστε η δημοσιονομική επιβάρυνση να είναι απολύτως ελεγχόμενη. Περαιτέρω, ως εκ του είδους και της συμπληρωματικότητας των ζητούμενων υπηρεσιών, όμοιων για όλο το εύρος του αντικειμένου της σύμβασης που προορίζεται να αποτελέσει ένα ενιαίο λειτουργικό σύνολο, αυτές ενέχουν διαλειτουργικό χαρακτήρα και σε επίπεδο συντονισμού της άρτιας και προσήκουσας εκτέλεσης της σύμβασης, ενδεχόμενη δε υποδιαίρεση των ανωτέρω και ανάθεση των αντιστοίχων επιμέρους τμημάτων σε περισσότερους αναδόχους θα μπορούσε να θέσει σε διακινδύνευση την απρόσκοπτη υλοποίηση και έγκαιρη ολοκλήρωση του έργου. Επιπροσθέτως, η μη υποδιαίρεση του αντικειμένου δεν συνιστά εν προκειμένω παράβαση της αρχής της οικονομικότητας, καθόσον η υποβολή προσφορών για το σύνολο του αντικειμένου εξαλείφει τον κίνδυνο τμηματικώς άγονου διαγωνισμού, εξασφαλίζει την υποβολή πραγματικά ανταγωνιστικών προσφορών και επιτυγχάνει οικονομία κλίμακας, αφού οι υποψήφιοι αποβλέπουν στην παροχή του συνόλου των υπηρεσιών. Εξάλλου, η επιδίωξη της ενίσχυσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων δεν είναι δυνατόν να υπέρκειται του σκοπού δημοσίου συμφέροντος του υπό ανάθεση έργου (ΕλΣυν Ολ. 1646/2020), που εξυπηρετείται ορθολογικότερα και οικονομικότερα με την ταχεία, ενιαία και με κεντρικό συντονισμό εκτέλεση των υπό ανάθεση υπηρεσιών, όπως κατ΄ορθή χρήση της διακριτικής της ευχέρειας και με σαφή και επαρκή αιτιολογία έκρινε η αναθέτουσα αρχή.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Δικαστήριο συνεκδικάζει τις υπό κρίση προσφυγές ανάκλησης και κρίνει ότι αυτές, καθώς και οι υπέρ αυτών ασκηθείσες παρεμβάσεις, πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η 311/2023 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ : 1Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/170/2021
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για τις υπηρεσίες «Συντήρηση πρασίνου – Κοπή και απομάκρυνση κάθε είδους βλάστησης για τις ανάγκες βελτίωσης της οδικής ασφάλειας στο Ε.Ο.Δ. αρμοδιότητας της ΔΤΕ/ΠΚΜ (τμήμα 2)», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 2.419.354,84 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης(....)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η μη υποδιαίρεση της σύμβασης σε τμήματα στην προκείμενη περίπτωση δεν υπερβαίνει τα άκρα όρια της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής, καθώς οι σχετικοί λόγοι για την μη υποδιαίρεση της ελεγχόμενης σύμβασης σε τμήματα προκύπτουν από τα στοιχεία του φακέλου και, συγκεκριμένα, από τα προαναφερθέντα άρθρα της οικείας διακήρυξης, στα οποία γίνεται εκτενής περιγραφή του φυσικού αντικειμένου της, σε συνδυασμό και με τη φύση των επίμαχων υπηρεσιών. Τούτο, διότι η υποδιαίρεση των υπηρεσιών ανά οδικό ή οδικά τμήματα και η ανάθεσή τους σε περισσότερους του ενός αναδόχους θα μπορούσε να καταστήσει μη λειτουργική και αποτελεσματική την εκτέλεση της σύμβασης, ιδίως σε περίπτωση όπου θα ήταν αναγκαία η ταυτόχρονη και συντονισμένη επέμβαση για τον καθαρισμό και την απομάκρυνση της βλάστησης σε περισσότερα σημεία του οδικού δικτύου (π.χ. λόγω έκτακτων καιρικών συνθηκών).Κατ` ακολουθίαν των ανωτέρω, δεν κωλύεται η σύναψη του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/742/2025
Υπηρεσίες Συμβούλου.(...)Το Τμήμα κρίνει ότι με βάση τα προαναφερθέντα, η αναθέτουσα αρχή κινήθηκε εντός των ορίων της διακριτικής της ευχέρειας κατά την θέσπιση του προαναφερθέντος όρου του άρθρου 2.2.6 της Διακήρυξης. Τούτο διότι, με δεδομένο το πράγματι μεγάλο ποσοτικά αντικείμενο της σύμβασης, αφορών σε 155 έργα με συνολικό προϋπολογισμό μεγάλου ύψους, σε συνδυασμό με τις πολλαπλές αρμοδιότητες του Υπεύθυνου Έργου, συνιστάμενες στην διαχείριση, ωρίμανση, αξιολόγηση και παρακολούθηση εκτέλεσης των ενταγμένων στο ΠΠΑ έργων (βλ. σκέψη 10 της παρούσας), καθώς και τον προσήκοντα συντονισμό μεγάλης συγκριτικά ομάδας έργου, κρίνεται ότι πρόκειται για σύμβαση με ιδιαίτερες απαιτήσεις που καθιστούν πρόσφορη και κατάλληλη την απαίτηση της 20ετούς εμπειρίας, ως εχέγγυο της καλής εκτέλεσης αυτής. Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση..Ανακαλεί τη 12/2025 Πράξη της Υπηρεσίας Επιτρόπου
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/540/2023
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ:ανάθεση, από την Περιφέρεια Αττικής, της προμήθειας 42 επιβατικών αυτοκινήτων για τη κάλυψη των αναγκών της(...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, ενόψει των κοινών τεχνικών χαρακτηριστικών που εμφανίζουν τα αυτοκίνητα της ΟΜΑΔΑΣ Β΄ του αντικειμένου της ελεγχόμενης σύμβασης και λαμβάνοντας υπόψη τα προβαλλόμενα από τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας, ότι δηλαδή η σύναψη μίας μόνο σύμβασης για όλα τα τμήματα της Ομάδας αυτής οδηγεί σε οικονομίες κλίμακας, καθιστώντας ταυτόχρονα ευκολότερη τη διαχείρισή της, η προσφεύγουσα Α.Α., απαιτώντας να υποβληθούν οικονομικές προσφορές για το σύνολο των τμημάτων της Ομάδας Β΄, ενήργησε εντός των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας που διέθετε.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/70/2024
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΜΒΑΣΗΣ - ΣΥΜΦΩΝΙΑ-ΠΛΑΙΣΙΟ «Προμήθεια Ανταλλακτικών – Αναλώσιμων Υλικών και Παροχή Υπηρεσιών για την Επισκευή Οχημάτων του Δήμου ...» (...) μόνη η δυνατότητα άσκησης του εν λόγω δικαιώματος (προαίρεσης), αποτελεί επαρκές μέσο διασφάλισης της συνέχισης της ομαλής εκτέλεσης της υπό έλεγχο συμφωνίας – πλαίσιο, μετά την επικαλούμενη μερική ανάλωση του αρχικώς προβλεφθέντος συμβατικού αντικειμένου, η δε τροποποίηση αυτής κατ’ επίκληση της διάταξης του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ΄, ήτοι η κατ’ ουσίαν ανάθεση νέας συμφωνίας-πλαίσιο στον ανάδοχο οικονομικό φορέα, με προϋπολογισμό μικρότερο της προαίρεσης (επιπλέον 20% της ομάδας 5, ήτοι 165.183,00 ευρώ, πλέον ΦΠΑ) συμβάλλει στην αποφυγή εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4412/2016 για τις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων και συμφωνιών-πλαίσιο. Τούτο δε, διότι η ορθολογική διαχείριση του προϋπολογισμού και η τήρηση του πνεύματος των διατάξεων του ν. 4412/2016 υπέρ της ανάπτυξης ανταγωνισμού στη σύναψη των δημόσιων συμβάσεων, υπηρετούνται με την, κατά το δυνατόν, πιο σύντομη λήξη των υφιστάμενων συμβάσεων, οι οποίες έχουν στηριχθεί, όπως εν προκειμένω, σε δεδομένα αναλώσεων μη ανταποκρινόμενα στην υφιστάμενη κατάσταση, και την εκκίνηση διαδικασιών σύνταξης νέας μελέτης, με βάση αξιόπιστα επίκαιρα στοιχεία. Γενικότερα δε, σε περιπτώσεις συμβάσεων που καλύπτουν πάγιες και επαναλαμβανόμενες ανάγκες δεν νοείται η σύναψη τροποποιητικών συμβάσεων με επέκταση του οικονομικού αντικειμένου, ιδίως, μάλιστα, όταν το συμβατικό αντικείμενο δεν έχει αναλωθεί πριν το χρονικό σημείο που είχε αρχικά τεθεί ως σημείο λήξης της διάρκειας της σύμβασης, ήτοι υφίσταται η δυνατότητα, με ορθό προγραμματισμό, εκκίνησης εγκαίρως νέων διαδικασιών ανάθεσης, ώστε να μην τίθεται ζήτημα παράκαμψης των σχετικών διατάξεων του ν. 4412/2016. Συνεπώς, εν προκειμένω, η αναθέτουσα Αρχή έχει τη δυνατότητα να καλύψει τις ανάγκες της, αφενός διά της ολοσχερούς εξάντλησης του υπολειπόμενου συμβατικού αντικειμένου, αφετέρου διά της ενεργοποίησης του προβλεπομένου δικαιώματος προαίρεσης, σε περίπτωση δε που οι αυξημένες, κατά τα ανωτέρω, σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις, ανάγκες σε ανταλλακτικά και υπηρεσίες συντήρησης εξακολουθήσουν, με κίνδυνο την πρόωρη εξάντληση του συμβατικού αντικειμένου, υφίσταται επαρκής χρόνος για την έγκαιρη εκκίνηση και ολοκλήρωση νέας διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των μελλοντικών αναγκών. Εξάλλου, ανεξαρτήτως των ανωτέρω, το Κλιμάκιο διαπιστώνει και ότι η αναθέτουσα Αρχή δεν αποδεικνύει τη συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων τέτοιων, οι οποίες να καθιστούν αναγκαία την ελεγχόμενη τροποποίηση, καθόσον τόσο η επικαλούμενη παλαιότητα των οχημάτων, η οποία φέρεται ότι προκάλεσε και την απόσυρση μέρους αυτών ..., όσο και η αυξημένη συχνότητα των δρομολογίων (αλλά και η επικληθείσα αγορά νέων οχημάτων για τα οποία ουδόλως προκύπτει ούτε η παραλαβή τους, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι δεν έχει λήξει η διάρκεια των σχετικών συμβάσεων, ούτε η συμβολή τους στις αυξημένες ανάγκες για υπηρεσίες και ανταλλακτικά) αποτελούσαν δεδομένα γνωστά ήδη κατά την κατάρτιση της μελέτης και, ως εκ τούτου, επιβαλλόταν να ληφθούν υπόψη κατά την εκτίμηση των αναγκών συντήρησης. Για τους λόγους αυτούς Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησης της συμφωνίας - πλαίσιο
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/63/2024, ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/69/2024 ΟΜΟΙΕΣ
ΕΣ/ΤΜ.6/520/2020
Μίσθωση μηχανήματος χαλαζικής προστασίας και προμήθεια ιωδιούχου αργύρου...ζητείται η ανάκληση της 2/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Και τούτο διότι, προκειμένου να αποφευχθεί η προαναφερθείσα ασυμβατότητα, θα έπρεπε πρώτα να ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός για τη μίσθωση του συστήματος χαλαζικής προστασίας με εναέρια μέσα και στη συνέχεια, ανάλογα με το είδος των πυροδοτικών μηχανισμών που θα φέρει το σύστημα αυτό, θα έπρεπε να ακολουθήσει η διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για την προμήθεια των φυσιγγίων ιωδιούχου αργύρου, προκειμένου αυτά να είναι συμβατά με τους ανωτέρω μηχανισμούς. Περαιτέρω, η ελεγχόμενη υποδιαίρεση σε Τμήματα δεν εισήγαγε στη διαγωνιστική διαδικασία αθέμιτο περιορισμό του ανταγωνισμού, καθώς μόνο το γεγονός ότι υπήρχε ένας μόνο υποψήφιος προσφέρων, δεν συνιστά, άνευ ετέρου, πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας (πρβλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ. Επταμ. Σύνθ. 7380/2015), επιπλέον, σε κάθε περίπτωση, ο ενδιαφερόμενος οικονομικός φορέας που δεν είχε την ικανότητα να υποβάλει αυτοτελώς προσφορά για τα Τμήματα της σύμβασης, είχε τη δυνατότητα, να στηριχτεί στην ικανότητα τρίτων (βλ. άρθρο 2.3.4 της διακήρυξης), καθώς και να αναθέσει σε υπεργολάβους τμήμα της σύμβασης [βλ. άρθρο 2.4.2.3.1 της διακήρυξης: «(…) Οι προσφέροντες πρέπει να προσκομίσουν δήλωση στην οποία να αναφέρουν το τμήμα της Σύμβασης το οποίο προτίθενται, ενδεχομένως, να αναθέσουν σε τρίτους υπό μορφή υπεργολαβίας (…)» και άρθρο 4.4 της διακήρυξης, με τίτλο «Υπεργολαβία»]. Κατόπιν των προεκτεθέντων το Τμήμα κρίνει ότι, η αναθέτουσα αρχή κινήθηκε εντός των ορίων της διακριτικής της ευχέρειας κατά την αιτιολογημένη επιλογή της να υποδιαιρέσει την ελεγχόμενη σύμβαση στα ανωτέρω δύο διακριτά Τμήματα, χωρίς η υποδιαίρεση αυτή να παρίσταται προσχηματική, ούτε άλλωστε ετέθη ζήτημα ανεπίτρεπτου περιορισμού των δυνητικών υποψηφίων στο διαγωνισμό και παραβίασης των κανόνων του υγιούς ανταγωνισμού, όπως εσφαλμένα κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι κρινόμενες αιτήσεις πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 2/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/882/2025
Η απόφαση 0882/2025 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου απορρίπτει τις προσφυγές ανάκλησης του Δήμου Αθηναίων και της εταιρείας «Salas inter group Εκδηλώσεις Α.Ε.» κατά της Πράξης 95/2025 του Στ΄ Κλιμακίου, η οποία έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή συμβάσεων προμήθειας αναλωσίμων ειδών παντοπωλείου και καθαριότητας. Η απόφαση διαπιστώνει ότι η Αναθέτουσα Αρχή υπερέβη τα όρια της διακριτικής της ευχέρειας, καθώς απέτυχε να αιτιολογήσει νομίμως τη μη υποδιαίρεση της σύμβασης σε τμήματα, κάτι που περιόρισε τη συμμετοχή των ΜΜΕ και τον ανταγωνισμό. Επιπλέον, κρίθηκε παράνομη η απαίτηση για ασφαλιστική κάλυψη στο διπλάσιο του προϋπολογισμού (3.555.910,92 ευρώ) και ο όρος για τη διάθεση κεντρικού Κέντρου Αποθήκευσης και Διανομής (ΚΑΔ) 2.000 τ.μ. στην Αττική, καθώς ήταν δυσανάλογοι προς το αντικείμενο της απλής σύμβασης προμήθειας. Τέλος, διατάσσεται η κατάπτωση του κατατεθέντος παραβόλου.
ΑΕΠΠ/1601/2020
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης...Επειδή, εντούτοις, σε συνέχεια όσων εκτίθενται αναλυτικά ανωτέρω στις σκέψεις 26, 28 και 29 της παρούσας, και ιδία στη σκέψη 28 η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πράγματι ακυρωτέα και για την εταιρεία «...», λόγω υπέρβασης των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας που παρέχουν οι παρ. 1-4 του άρθρου 102 του Ν. 4412/2016 εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής. Ειδικότερα, όπως παγίως έχει κριθεί από την Α.Ε.Π.Π. (βλ. ενδεικτικά ΑΕΠΠ 133/2019, 967/2020), διευκρινίζεται ότι διακριτική ευχέρεια ή εξουσία υπάρχει, όταν οι κανόνες που καθορίζουν την αρμοδιότητα δεν προκαθορίζουν ακριβώς την ενέργεια του διοικητικού οργάνου αλλά του αφήνουν περιθώριο δράσης. Ειδικότερα, η αρμοδιότητα έχει χαρακτήρα διακριτικής ευχέρειας όταν, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις, το σχετικό όργανο: α) μπορεί, αλλά δεν έχει υποχρέωση να εκδώσει τη διοικητική πράξη ή β) πρέπει να εκδώσει την πράξη, μπορεί όμως να καθορίζει κατά την κρίση του το χρονικό σημείο έκδοσής της ή γ) μπορεί να επιλέξει μεταξύ περισσοτέρων ρυθμίσεων τις οποίες επιτρέπει η εφαρμογή των διατάξεων αυτών (βλ. Επαμεινώνδα Π. Σπηλιωτόπουλο, Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, τόμ. 1, Νομική Βιβλιοθήκη, 2017, 15η έκδοση, αριθμ. 149, σελ. 139). Προσέτι, ο προσδιορισμός των ακραίων ορίων της διακριτικής ευχέρειας καθορίζεται: α) από το λογικό, κατά την κοινή πείρα και αντίληψη, περιεχόμενο της αόριστης αξιολογικής έννοιας σε συνδυασμό με την ουσιαστική εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών της συγκεκριμένης περίπτωσης σε συνδυασμό προς τον επιδιωκόμενο από τον κανόνα αυτό σκοπό δημοσίου συμφέροντος, β) από την ισότητα κατά την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας, δηλαδή, την ίση κρίση ομοειδών νομικών και πραγματικών καταστάσεων, γ) από την αρχή της χρηστής διοίκησης και δ) από την αρχή της αναλογικότητας ή της αναλογίας, σύμφωνα με την οποία το επαχθές μέτρο που επιβάλλεται στον διοικούμενο με τη διοικητική πράξη πρέπει να είναι αναγκαίο, πρόσφορο και ανάλογο προς το εξυπηρετούμενο δημόσιο συμφέρον ή ιδιωτικό προστατευόμενο συμφέρον στο πλαίσιο του Αριθμός Απόφασης: 1601/2020 35 σκοπού που επιδιώκει ο νόμος (βλ. Ε. ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟ, Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, Τόμ. 2, 13η έκδ., 2010, ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ, αριθμ. 514). Σύμφωνα με όσα λοιπόν, έγιναν δεκτά ανωτέρω σχετικά με τις διαπιστωθείσες πλημμέλειες στην προσφορά της εταιρείας «...», τις οποίες η αναθέτουσα αρχή, όχι μόνο δεν αντικρούει, αλλά σαφέστατα ομολογεί και αναγνωρίζει, η τελευταία υπερέβει τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας, μη καλώντας την ανωτέρω εταιρεία να παράσχει τις απαραίτητες διευκρινίσεις επί της προσφοράς της και αίροντας τις όποιες τυχόν προκαλούμενες ασάφειες περί του περιεχομένου της, αλλά και δίνοντας την ευκαιρία σε τρίτους οικονομικούς φορείς, όπως ο προσφεύγων να ασκήσουν τον απαραίτητο έλεγχο επί της ορθότητάς της και της συμμόρφωσής της με τους όρους της διακήρυξης. Κατά συνέπεια, ενόψει των ανωτέρω εκτεθέντων, ο δεύτερος λόγος προσφυγής πρέπει να γίνει δεκτός.
ΕλΣυν.Κλ.4/63/2015
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από νοσοκομείο σε εταιρεία για παροχή υπηρεσιών φύλαξης των χώρων του νοσοκομείου, καθόσον κατά παράβαση των διατάξεων του αρθ.68 παρ.1 του ν.3863/2010, το Νοσοκομείο αποδέχθηκε σιωπηρά την οικονομική προσφορά της ανάδοχης εταιρείας, η οποία, ως προς το διοικητικό κόστος, τα αναλώσιμα και το εργολαβικό κέρδος εμφανιζόταν εξ' αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή, με συνέπεια να υπερβεί τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, κρίνοντας ότι η άνω προσφορά είναι αποδεκτή και παραλείποντας να καλέσει την εν λόγω εταιρεία προς αιτιολόγηση των προαναφερθέντων στοιχείων της (ν.3836/2010 και ν.4144/2013).
ΕλΣυν.Κλ.4/113/2016
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει κατά πλειοψηφία ότι, κατά το βάσιμο σχετικό λόγο διαφωνίας, ο προσδιορισμός του διοικητικού κόστους, αναλωσίμων και εργολαβικού κέρδους στο συνολικό ποσό των 0,02 ευρώ κατά μήνα, εμφανίζεται εξ αντικειμένου ασυνήθιστα χαμηλός, ως μη επαρκής, κατά την κοινή εμπειρία, για να καλυφθούν τα κόστη διοίκησης και λειτουργίας της επιχείρησης, καθώς και απόκτησης, συντήρησης και λειτουργίας του εξοπλισμού. Επομένως, η παράλειψη του Νοσοκομείου να καλέσει την προσφέρουσα εταιρεία να παράσχει διευκρινήσεις για την προσφορά της, εχώρησε καθ’ υπέρβαση των άκρων ορίων της διακριτικής του ευχέρειας, καθιστώντας κατά τούτο πλημμελή την επακόλουθη ανάθεση της σύμβασης σε αυτήν.(..)η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν είναι νόμιμη και, επομένως, το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/312/2020
Ανάδειξη αναδόχου για την παροχή υπηρεσιών...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η αναθέτουσα αρχή όφειλε στα οικεία τεύχη δημοπράτησης της υπό έλεγχο υπηρεσίας να υποδιαιρέσει τη σύμβαση σε τμήματα, καθώς ούτε η ίδια διαπίστωσε τεχνικούς ή οικονομικούς λόγους, που να επιβάλουν την ανάθεση ενιαίας σύμβασης στην προκείμενη περίπτωση, ούτε, άλλωστε, προκύπτουν τέτοιοι λόγοι από τα έγγραφα του διαγωνισμού ή τη φύση της σύμβασης (βλ. και πράξη ΕλΣ Ζ΄ Κλιμ. 324/2019, που αφορά σύμβαση της Περιφέρειας ... για παρόμοιες υπηρεσίες περισυλλογής ζώων, με δυνατότητα υποβολής προσφοράς για όλη την Περιφέρεια ή για κάθε Περιφερειακή Ενότητα ξεχωριστά). Η πλημμέλεια δε αυτή παρίσταται ουσιώδης, καθώς, όπως αναφέρεται ανωτέρω (βλ. τον προαναφερθέντα Ευρωπαϊκό Κώδικα Βέλτιστων Πρακτικών), η αυξημένη συμμετοχή μικρομεσαίων επιχειρήσεων οδηγεί, κατά τεκμήριο, σε βελτίωση του κόστους ή/και της καινοτομίας για την αναθέτουσα αρχή, ενώ στην προκείμενη περίπτωση κατατέθηκε μια μόνο προσφορά, με σχεδόν μηδενική έκπτωση σε σχέση με το ανώτατο όριο επιτρεπόμενης, κατά τη διακήρυξη, προσφοράς (0,59 έναντι 0,60 ευρώ ανά κιλό ζώου). Κατά τη γνώμη, όμως, του Προεδρεύοντα Συμβούλου Δημήτριου Τσακανίκα, η μη υποδιαίρεση της σύμβασης σε τμήματα στην προκείμενη περίπτωση δεν υπερβαίνει τα άκρα όρια της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής, οι δε σχετικοί λόγοι για την μη υποδιαίρεση της ελεγχόμενης σύμβασης σε τμήματα προκύπτουν από τα έγγραφα αυτής και ιδίως από τα άρθρα της οικείας διακήρυξης, στα οποία γίνεται εκτενέστατη περιγραφή του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της. Ειδικότερα, το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης αφορά σε υπηρεσίες που αποσκοπούν στην προστασία της δημόσιας υγείας, και μάλιστα από σοβαρή μεταδοτική ασθένεια ζωικής προέλευσης, με αποτέλεσμα να δικαιολογείται, από τη φύση του αντικειμένου, η ανάθεση της σύμβασης σε μοναδικό ανάδοχο που θα προγραμματίζει, συντονίζει και υλοποιεί με ενιαίο τρόπο την παροχή των δημοπρατούμενων υπηρεσιών σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες της αναθέτουσας αρχής. Άλλωστε, πρόκειται για υπηρεσίες που απευθύνονται σε εξειδικευμένους οικονομικούς φορείς, αφού, σύμφωνα με τους όρους της διακήρυξης, θα πρέπει να διαθέτουν εγκεκριμένες μονάδες διαχείρισης νεκρών ζώων και ζωικών υποπροϊόντων. Η γνώμη αυτή, όμως, δεν εκράτησε.