ΙΚΑ-ΕΤΑΜ – Κοινοποίηση προκήρυξης κατά το άρθρο πέμπτο παρ.6 του ν. 3839/2010 – Παράλειψη κοινοποίησης – Συνέπειες.(..)Κατάσταση : Μη αποδεκτή 
Η Διοίκηση (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) δεν υποχρεούται να ανακαλέσει όλες τις διοικητικές πράξεις, που συνδέονται με την διαδικασία επιλογής Προϊσταμένων Διευθύνσεων (από το σημείο, που διεπράχθη η παράλειψη και εφεξής μέχρι και την ολοκλήρωσή της με την τοποθέτηση των επιλεγέντων ως Προϊσταμένων), αλλά έχει το δικαίωμα, κατ’ ενάσκηση της διακριτικής ευχέρειας, είτε να προβεί στην ανάκληση αυτή, είτε να εμμείνει στην διενεργηθείσα, έστω και παρανόμως, επιλογή. Η ανάκληση, εφόσον αποφασισθεί από την Διοίκηση, πρέπει να αφορά μόνον τις Διευθύνσεις για τις οποίες ο ενδιαφερόμενος είχε τα τυπικά προσόντα συμμετοχής στην διαδικασία επιλογής. (πλειοψ.) ΜΗ ΑΠΟΔΕΚΤΗ

Κατακύρωση ή ματαίωση διαγωνισμού προμηθειών Δημοσίου, λόγω υπερβολικής αύξησης των τιμών των προσφερομένων ειδών.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Η νομιμότητα της κατακύρωσης της προμήθειας ή της ματαίωσης διαγωνισμού για την προμήθεια ειδών διατροφής κρατουμένων σε φυλακή εξαρτάται από την ορθή χρήση της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής στα κριτήρια που θέτει η προκήρυξη, του ποσοστού αύξησης κάθε είδους ή του συνόλου των ειδών, σε σχέση με την προϋπολογισθείσα δαπάνη και τις αγοραίες τιμές αυτών ή τις τιμές προμηθειών ομοίων ή παρεμφερών ειδών, που επιτεύχθηκαν στα πλαίσια προγενεστέρων διαγωνισμών, ως επίσης και του κινδύνου υποβάθμισης της διατροφής των κρατουμένων.

Ανακατασκευή Δικτύου Ηλεκτροφωτισμού 2021- 2022»:ζητείται η ανάκληση της 4/2024 Πράξης της Επιτρόπου του τομέα O.T.A. V του Ελεγκτικού Συνεδρίου:Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι η απόφαση της αναθέτουσας αρχής, δεχόμενη ως επαρκείς τις παρασχεθείσες από τον προσφεύγοντα εξηγήσεις και διευκρινήσεις και κρίνοντας αποδεκτή την οικονομική του προσφορά, είναι επαρκώς αιτιολογημένη και η ίδια η Αναθέτουσα Αρχή, λαμβάνοντας την απόφαση αυτή, δεν υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας. Τούτο, δε, καθόσον για την λήψη της απόφασης αυτής συνεκτιμήθηκαν πρόσφορα συγκριτικά στοιχεία πολλαπλών εργολαβικών συμβάσεων που έχει εκτελέσει ο ίδιος ο προσφεύγων με ίδιο ή υψηλότερο ποσοστό έκπτωσης. Οι συμβάσεις αυτές, για τις οποίες έχουν υποβληθεί τα αντίστοιχα αποδεικτικά στοιχεία (προϋπολογισμοί - τιμολόγια μελέτης, πίνακες συμμετεχόντων, πρακτικά ανάθεσης, πιστοποιητικά περαίωσης εργασιών) αφορούν σε έργα άλλων Δήμων ή λοιπών φορέων με παρόμοιο ή παρεμφερές (τεχνικό) αντικείμενο, τα οποία ανατέθηκαν και εκτελέσθηκαν κατά το πρόσφατο παρελθόν με τα ίδια ή και υψηλότερα ποσοστά έκπτωσης σε έργα ακόμη και μικρότερου οικονομικού αντικειμένου και ενώ, μάλιστα, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, έχουν ήδη μεταβληθεί επί το δυσμενέστερο οι τιμές της αγοράς (πρβλ. ΔΕφΚομ 13/2024, σκ. 15.). Περαιτέρω, νομίμως συνεκτιμήθηκε η ύπαρξη ιδιόκτητων οχημάτων – μηχανημάτων που διαθέτει ο προσφεύγων και θα τα διαθέσει στην εκτέλεση της σύμβασης με βάση τον σχετικό πίνακα που υπέβαλε ενώπιον της επιτροπής του διαγωνισμού (βλ. και σχετικές άδειες που επισυνάπτονται στα στοιχεία του φακέλου). Επίσης, νομίμως συνεκτιμήθηκε η φύση και τα χαρακτηριστικά του επίμαχου έργου, που αφορά σε τυπικό έργο συντήρησης ηλεκτροφωτισμού χωρίς εκ των προτέρων καθορισμένα σημεία επέμβασης, με αποτέλεσμα να μην είναι εφικτή ειδικότερη ανάλυση του κόστους σε σχέση με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης των επίμαχων εργασιών, κόστος εργοταξίου κ.λ.π.. Από τα παρατεθέντα στοιχεία προκύπτει η βασιμότητα του προβαλλομένου με την προσφυγή ισχυρισμού ότι, γενικότερα, σε ανάλογα έργα  προσφέρονται, κατά το συνήθως συμβαίνον, υψηλά ποσοστά έκπτωσης, γεγονός που επιβεβαιώθηκε και στον επίμαχο διαγωνισμό, στον οποίο άλλωστε η προσφορά του δεύτερου μειοδότη ανήλθε σε ποσοστό 43,07%. Όλα τα ανωτέρω στοιχεία, που εκτιμήθηκαν συνδυαστικά από την αναθέτουσα αρχή, χωρίς κατά τα λοιπά να έχει αμφισβητηθεί η τεχνική ικανότητα του μειοδότη να εκτελέσει το αντικειμένο της σύμβασης, καθιστούν αιτιολογημένη, στην προκειμένη περίπτωση, την κατά διακριτική ευχέρεια ληφθείσα απόφασή της ότι η επίμαχη προσφορά δεν είναι αφερέγγυα αλλά ακριβής και ικανή να διασφαλίσει την προσήκουσα εκτέλεση της σύμβασης. Άλλωστε, στον εν λόγω διαγωνισμό δεν αμφισβητήθηκε από κάποιον υποψήφιο η πληρότητα της σχετικής αιτιολόγησης ούτε προβλήθηκαν συγκεκριμένοι ισχυρισμοί περί του ασυνήθιστα χαμηλού της οικονομικής προσφοράς του προσφεύγοντος, που έχρηζαν ειδικότερης απάντησης εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής. Αντιθέτως, το αποτέλεσμα της διαγωνιστικής διαδικασίας κατακυρώθηκε χωρίς να ασκηθεί κάποια προδικαστική προσφυγή ή αίτηση ασφαλιστικών μέτρων. Ως εκ τούτου, κατά παραδοχή του προβαλλομένου με την ένδικη προσφυγή ισχυρισμού, ο μοναδικός διακωλυτικός λόγος υπογραφής του ελεγχόμενου σχεδίου πρέπει να αρθεί. 
  Ανακαλεί την 4/2024 Πράξη της Επιτρόπου του τομέα O.T.A. V του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Δήμο Ηλιούπολης.  

Προμήθεια ιατρικών ειδών....Επειδή, επομένως, κρίσιμη είναι η διαφοροποίηση και υπό αυτή την έννοια η αποφυγή της σύγχυσης της διακριτικής ευχέρειας με την ερμηνεία ενός κανόνα δικαίου, που οφείλει να κάνει η Διοίκηση, η οποία συνίσταται στην εξακρίβωση, με τη χρήση των διαφόρων ερμηνευτικών μεθόδων, με επικρατέστερες πέραν της γραμματικής, την συστημική - υπό την έννοια της ένταξης της επίμαχης διάταξης σε ένα πλέγμα διατάξεων - και την τελολογική, του ποια πραγματικά αρμοδιότητα παρέχει ο κανόνας δικαίου στο διοικητικό όργανο και καταλήγει στην υιοθέτηση μιας και μόνης άποψης. Αντιστοίχως, διαφοροποιείται η διακριτική ευχέρεια της απλής διαπίστωσης της συνδρομής των πραγματικών ή νομικών καταστάσεων, που συνιστούν τις νόμιμες προϋποθέσεις για την έκδοση της διοικητικής πράξης, η οποία δύναται να είναι θετική ή αρνητική, σωστή ή λανθασμένη. Στην περίπτωση αυτή, το διοικητικό όργανο έχει απλώς αρμοδιότητα να εξακριβώσει την ύπαρξη των στοιχείων, τα οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση συνθέτουν ορισμένη πραγματική ή νομική κατάσταση, για να κρίνει, εάν υπάρχει η προϋπόθεση εφαρμογής ενός απρόσωπου κανόνα δικαίου με την έκδοση της σχετικής πράξης δεδομένου ότι η διαπίστωση της συνδρομής των νόμιμων προϋποθέσεων είναι αναγκαία για την άσκηση της δέσμιας αρμοδιότητας. (Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, Νομική Βιβλιοθήκη, Τόμος 1, 15η Έκδοση, 2017, σελ 140).64. Επομένως, δεν χωρεί εφαρμογή των αρχών της αναλογικότητας και της χρηστής διοίκησης όπου η αναθέτουσα αρχή οφείλει να εφαρμόσει συγκεκριμένη διάταξη και κατά τον νόμο και την Διακήρυξη ενεργεί κατά δεσμία αρμοδιότητα (πρβλ. ΔΕφΑθ 2098/2013, ΣτΕ 2067/2004, 13/2003, 1072/2003). 25. Επειδή, σε συνέχεια των ανωτέρω νόμω και ουσία αβασίμως επιδιώκει η προσφεύγουσα την ακύρωση του όρου 2.4.4 περί ανώτατου ορίου προσφορών. Τούτο διότι η απάλειψη του συγκεκριμένου όρου θα έχει ως αποτέλεσμα την υπέρβαση του προβλεφθέντος από την διακήρυξη προϋπολογισμού. Εξάλλου ως ήδη προδιελήφθη είναι απορριπτέος ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας περί παραβίασης της αρχής της αναλογικότητας από την αναθέτουσα αρχή, καθώς αυτή δεν χωρεί εφαρμογή των αρχών της αναλογικότητας και της χρηστής διοίκησης όπου η αναθέτουσα αρχή οφείλει να εφαρμόσει συγκεκριμένη διάταξη και κατά τον νόμο και την Διακήρυξη ενεργεί κατά δεσμία αρμοδιότητα. Συνεπώς ο συγκεκριμένος λόγος, απορρίπτεται ως νόμω και ουσία αβάσιμος.

ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΙΤΙΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ:Επειδή, κατά τα παγίως γενόμενα δεκτά από τη νομολογία, η διακήρυξη του διαγωνισμού αποτελεί κανονιστική πράξη, η οποία διέπει το διαγωνισμό και δεσμεύει τόσο την αναθέτουσα αρχή, η οποία διενεργεί αυτόν ..., όσο και τους διαγωνιζόμενους. Η δε παράβαση των διατάξεων (όρων) αυτής, οδηγεί σε ακυρότητα των εγκριτικών πράξεων του αποτελέσματος του διαγωνισμού και των κατακυρωτικών αυτού πράξεων ... Κατά συνέπεια, τυχόν παράβαση ουσιώδους όρου της διακήρυξης, είτε κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού, είτε κατά τη συνομολόγηση της σύμβασης, καθιστά μη νόμιμη τη σχετική διαδικασία .... Επομένως, η αναθέτουσα αρχή θεσπίζοντας τους όρους της διακήρυξης αυτοδεσμεύεται και είναι υποχρεωμένη να τους εφαρμόσει χωρίς παρεκκλίσεις, η δε παράβαση των όρων αυτής οδηγεί σε ακυρότητα των εγκριτικών πράξεων του αποτελέσματος του διαγωνισμού. Παρομοίως, οι διαγωνιζόμενοι πρέπει να τηρούν απολύτως τους όρους της διακήρυξης και να υποβάλλουν την προσφορά τους σύμφωνα με αυτούς.(....)Επειδή, από τα προπαρατεθέντα προκύπτει αδιάσειστα ότι δεν χωρεί διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής, να προσφύγει, στην εφαρμογή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, καλώντας την να προβεί σε προσκόμιση εγγράφου που απαιτείται από τη διακήρυξη, γεγονός που συνιστά ανεπίτρεπτη τροποποίηση, δεδομένου ότι η τελευταία λόγω ουσιώδους απόκλισης από τους όρους της διακήρυξης ήταν, ενόψει της αρχής της τυπικότητας, εκ προοιμίου απορριπτέα(....)Συνακόλουθα, κατά δέσμια αρμοδιότητα η αναθέτουσα αρχή όφειλε να απορρίψει την οικεία προσφορά λόγω μη προσκόμισης απαιτούμενου τεκμηριωτικού υλικού, γεγονός που δεν αφήνει περιθώριο ενάσκησης διακριτικής ευχέρειας από την πλευρά της αναθέτουσας αρχής. Διαφορετική προσέγγιση θα προσέκρουε και στην αρχή της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων ... Συνακόλουθα, η δυνατότητα συμπλήρωσης της προσφοράς κατά άρθρο 102 του Ν. 4412/2016, η οποία θα συνιστούσε ανεπίτρεπτη τροποποίηση της οικείας προσφοράς με σκοπό να καταστεί αυτή επιγενόμενα παραδεκτή, κατά παράβαση της αρχής της νομιμότητας...Δέχεται την εξεταζόμενη προσφυγή.

Η Πράξη 62/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για την «Προμήθεια αστικού εξοπλισμού και ανταλλακτικών για παιδικές χαρές, πλατείες και άλλους κοινόχρηστους χώρους» του Δήμου Γλυφάδας, συνολικού προϋπολογισμού €2.983.866,00 πλέον ΦΠΑ. Διαπιστώθηκε ότι ο προσωρινός ανάδοχος δήλωσε στο ΕΕΕΣ την ύπαρξη λόγων αποκλεισμού (αθέτηση υποχρεώσεων περιβαλλοντικού δικαίου και σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα), αλλά η αναθέτουσα Αρχή αποδέχθηκε την προσφορά του χωρίς να προβεί σε αιτιολογημένη κρίση, όπως όφειλε βάσει της διακριτικής της ευχέρειας, για τη συνδρομή ή μη των λόγων αποκλεισμού (άρθρο 73 παρ. 4 περ. ζ και θ του ν. 4412/2016). Κατόπιν αυτού, το Κλιμάκιο αναβάλλει την έκδοση οριστικής πράξης και διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου εντός 15 ημερών με την απαιτούμενη αιτιολογημένη απόφαση της αναθέτουσας Αρχής.

Ψηφιακός μετασχηματισμός του Γεωργικού Τομέα...Ως προς την αιτηθείσα, με τη 218/2019 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου, και παρασχεθείσα διευκρίνιση σχετικά με την απόρριψη από την ... αιτημάτων διαφόρων φορέων για την «ικανή» παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής προσφορών, παρά την επικαλούμενη «ιδιαίτερη πολυπλοκότητα του ελεγχόμενου “έργου”», το Κλιμάκιο κρίνει ότι, ενόψει της προηγηθείσας, τον Μάιο του έτους 2018 δημόσιας διαβούλευσης μέσω της πλατφόρμας του ΕΣΗΔΗΣ και της δημοσίευσης της διακήρυξης εννέα (9) μήνες αργότερα (τον Φεβρουάριο του έτους 2019), οι ενδιαφερόμενοι είχαν επαρκή χρονικό διάστημα για την προετοιμασία της συμμετοχή τους και, συνακόλουθα, η ... δεν υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας μη παρατείνοντας την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών για τον ελεγχόμενο διαγωνισμό. Εξάλλου, οι προμνησθείσες (σκ. VΙ.Γ) επουσιώδεις τροποποιήσεις όρων της διακήρυξης οδήγησαν στη δεκαήμερη παράταση της ως άνω προθεσμίας (28 Μαρτίου αντί 18 Μαρτίου 2019).Ενόψει των ανωτέρω πλημμελειών που διαπιστώθηκαν (σκ. VII.Α, Β, Γ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του Κλιμακίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1541/2019

Ο προσφεύγων ζητά την ακύρωση της απόφασης της αναθέτουσας αρχής με αρ. θέματος 2 της 112ης Συνεδρίας του ΔΣ, η οποία αφορά ηλεκτρονικό διεθνή ανοικτό διαγωνισμό για υπηρεσίες δημοσίων σχέσεων, με συνολική εκτιμώμενη αξία 3.189.246,00 ευρώ άνευ ΦΠΑ. Επισημαίνει παραβάσεις στην εφαρμογή της σχετικής ΚΥΑ, λανθασμένη άσκηση διακριτικής ευχέρειας και παραβίαση αρχής νομιμότητας, ισχυριζόμενος ότι η αναθέτουσα αρχή έπρεπε να αξιολογήσει τις υποδείξεις χωρίς δεσμεύσεις. Επίσης, επικρίνει την απόφαση ΑΕΠΠ 366/2018 ως εσφαλμένη στην αξιολόγηση των λόγων αποκλεισμού του.

ΟΔΟΠΟΙΙΑ ζητείΤΑΙ την ανάκληση της 518/2022 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού ΣυνεδρίοΥ...Ενόψει των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στη σκέψη 4 σχετικά με τις διατάξεις του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 42 του ν. 4782/2021, το Τμήμα κρίνει ότι η αναθέτουσα Αρχή δεν είχε τη διακριτική ευχέρεια να καλέσει την ανωτέρω διαγωνιζόμενη αρχική προσωρινή μειοδότρια εταιρεία (ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Α.Τ.Ε.) να συμπληρώσει (αναπληρώσει) το ανωτέρω ελλείπον πεδίο – ερώτημα του ΕΕΕΣ το πρώτον μετά την υποβολή της προσφοράς της, καθώς τούτο θα συνιστούσε παροχή δυνατότητας να υποβάλει αυτή ουσιώδες στοιχείο (δικαιολογητικό) της προσφοράς της, απαιτούμενο επί ποινή αποκλεισμού από τα άρθρα 79, 91 και 93 του ν. 4412/2016 αλλά και 23 και 24 της διακήρυξης (βλ. σκέψη 6), μετά την υποβολή της προσφοράς και όχι επιτρεπόμενη κλήση προς συμπλήρωση ή αποσαφήνιση ή ολοκλήρωση ή τεκμηρίωση υποβληθέντος ήδη με την προσφορά της εγγράφου (δικαιολογητικού) ή των σχετικών πληροφοριών. 

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΕΠΠ/1636/2021

Υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής ευχέρειας και κατά συνέπεια η κανονιστική απόφαση, του Δημοτικού Συμβουλίου το κύρος της οποίας ελέγχεται παρεμπιπτόντως στα πλαίσια της παρούσης δίκης, κρίνεται για το λόγο αυτό άκυρη.Οι επικαλούμενοι λόγοι (πεζοδρόμηση-σταθμός μετρό), συνιστώντες στοιχεία της αιτιολογίας, έπρεπε να περιέχονται στο σώμα αυτής, μη δυνάμενοι να ληφθούν υπ΄ όψιν στα πλαίσια της παρούσης δίκης.