ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1379/2024
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Αντιπλημμυρικά έργα διευθέτησης ορεινών λεκανών απορροής.(...). Με τις ανωτέρω προσφυγές ζητείται η ανάκληση της 351/2024 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Όπως ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο και απορριπτομένων όσων αντίθετων προβάλλουν οι προσφεύγοντες και ο παρεμβαίνων ανάδοχος, στην προκειμένη περίπτωση, η προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης, αντί της ανοικτής ή κλειστής διαδικασίας για την ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης έστω με συντετμημένες προθεσμίες, παρίσταται μη νόμιμη, διότι δεν συντρέχουν οι απαιτούμενες από τις διατάξεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 προϋποθέσεις του απολύτως απαραίτητου μέτρου και του κατεπείγοντος, οι οποίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους, καθόσον όταν για την αντιμετώπιση μιας απρόβλεπτης κατάστασης λαμβάνονται μέτρα πάγιου χαρακτήρα που υπερβαίνουν το απαραίτητο μέτρο, οι ανάγκες που θεραπεύονται δεν μπορούν, κατά λογική και νομική ακολουθία, να θεωρηθούν κατεπείγουσες, όπως απαιτούν οι ως άνω διατάξεις (βλ. ΕλΣυν Ολ. 1188/2023, σκ. 17, Έβδ. Τμ. 1633/2023, σκ. 27). Περαιτέρω, όπως ορθώς έκρινε και το Κλιμάκιο, μόνη η κήρυξη της περιοχής αυτής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κατά τον χρόνο της διενέργειας της διαδικασίας διαπραγμάτευσης δεν αρκεί για να θεμελιώσει την κατεπείγουσα φύση της ανάθεσης του έργου αυτού και την επιλογή της διαδικασίας αυτής, χωρίς τη συνδρομή των απαιτούμενων εκ του νόμου προϋποθέσεων. Για τους λόγους αυτούς.Συνεκδικάζει τις προσφυγές ανάκλησης.Απορρίπτει τις προσφυγές αυτές και την ασκηθείσα παρέμβαση
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝΕΣ/Γ΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1729/2024
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1382/2024
Αντιπλημμυρικά έργα διευθέτησης ορεινών λεκανών απορροής.(...) Με τις ανωτέρω προσφυγές ζητείται η ανάκληση της 354/2024 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Όπως ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο και απορριπτομένων όσων αντίθετων προβάλλουν οι προσφεύγοντες και ο παρεμβαίνων ανάδοχος, στην προκειμένη περίπτωση, η προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης, αντί της ανοικτής ή κλειστής διαδικασίας για την ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης έστω με συντετμημένες προθεσμίες, παρίσταται μη νόμιμη, διότι δεν συντρέχουν οι απαιτούμενες από τις διατάξεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 προϋποθέσεις του απολύτως απαραίτητου μέτρου και του κατεπείγοντος, οι οποίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους, καθόσον όταν για την αντιμετώπιση μιας απρόβλεπτης κατάστασης λαμβάνονται μέτρα πάγιου χαρακτήρα που υπερβαίνουν το απαραίτητο μέτρο, οι ανάγκες που θεραπεύονται δεν μπορούν, κατά λογική και νομική ακολουθία, να θεωρηθούν κατεπείγουσες, όπως απαιτούν οι ως άνω διατάξεις (βλ. ΕλΣυν Ολ. 1188/2023, σκ. 17, Έβδ. Τμ. 1633/2023, σκ. 27). Περαιτέρω, όπως ορθώς έκρινε και το Κλιμάκιο, μόνη η κήρυξη της περιοχής αυτής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κατά τον χρόνο της διενέργειας της διαδικασίας διαπραγμάτευσης δεν αρκεί για να θεμελιώσει την κατεπείγουσα φύση της ανάθεσης του έργου αυτού και την επιλογή της διαδικασίας αυτής, χωρίς τη συνδρομή των απαιτούμενων εκ του νόμου προϋποθέσεων. Μετά από όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, οι κρινόμενες προσφυγές και η ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη, ενώ, πρέπει να επιστραφεί στην παρεμβαίνουσα ανάδοχο το μη οφειλόμενο κατά τα ανωτέρω, παράβολο που έχει καταθέσει (βλ. ανωτέρω σκ. 2).
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1381/2024
ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΕΡΓΑ ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗΣ ΟΡΕΙΝΩΝ ΛΕΚΑΝΩΝ ΑΠΟΡΡΟΗΣ.(...)Με τις υπό κρίση προσφυγές ζητείται η ανάκληση της 353/2024 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Όπως ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο και απορριπτομένων όσων αντίθετων προβάλλουν οι προσφεύγοντες και η παρεμβαίνουσα, στην προκειμένη περίπτωση, η προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης αντί της ανοικτής ή κλειστής διαδικασίας για την ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης έστω με συντετμημένες προθεσμίες, παρίσταται μη νόμιμη, διότι δεν συντρέχουν οι απαιτούμενες από τις διατάξεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 προϋποθέσεις του απολύτως απαραίτητου μέτρου και του κατεπείγοντος, οι οποίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους, καθόσον όταν για την αντιμετώπιση μια απρόβλεπτης κατάστασης λαμβάνονται μέτρα πάγιου χαρακτήρα που υπερβαίνουν το απαραίτητο μέτρο, οι ανάγκες που θεραπεύονται δεν μπορούν, κατά λογική και νομική ακολουθία, να θεωρηθούν κατεπείγουσες, όπως απαιτούν οι ως άνω διατάξεις (βλ. ΕλΣυν Ολ. 1188/2023, σκ. 17, Έβδ. Τμ. 1633/2023, σκ. 27). Περαιτέρω, όπως ορθώς έκρινε και το Κλιμάκιο, μόνη η κήρυξη της περιοχής αυτής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κατά τον χρόνο της διενέργειας της διαδικασίας διαπραγμάτευσης δεν αρκεί για να θεμελιώσει την κατεπείγουσα φύση της ανάθεσης του έργου αυτού και την επιλογή της διαδικασίας αυτής, χωρίς τη συνδρομή των απαιτούμενων εκ του νόμου προϋποθέσεων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι υπό κρίση προσφυγές και η ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να επιστραφεί στην παρεμβαίνουσα το κατατεθέν από αυτή αλλά μη οφειλόμενο παράβολο (βλ. σκέψη 1).
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1380/2024
ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΕΡΓΑ ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗΣ ΟΡΕΙΝΩΝ ΛΕΚΑΝΩΝ ΑΠΟΡΡΟΗΣ(...)Με τις υπό κρίση προσφυγές ζητείται η ανάκληση της 352/2024 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Όπως ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο και απορριπτομένων όσων αντίθετων προβάλλουν οι προσφεύγοντες και η παρεμβαίνουσα, στην προκειμένη περίπτωση, η προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης, αντί της ανοικτής ή κλειστής διαδικασίας για την ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης έστω με συντετμημένες προθεσμίες, παρίσταται μη νόμιμη, διότι δεν συντρέχουν οι απαιτούμενες από τις διατάξεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 προϋποθέσεις του απολύτως απαραίτητου μέτρου και του κατεπείγοντος, οι οποίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους, καθόσον όταν για την αντιμετώπιση μιας απρόβλεπτης κατάστασης λαμβάνονται μέτρα πάγιου χαρακτήρα που υπερβαίνουν το απαραίτητο μέτρο, οι ανάγκες που θεραπεύονται δεν μπορούν, κατά λογική και νομική ακολουθία, να θεωρηθούν κατεπείγουσες, όπως απαιτούν οι ως άνω διατάξεις (βλ. ΕλΣυν Ολ. 1188/2023, σκ. 17, Έβδ. Τμ. 1633/2023, σκ. 27). Περαιτέρω, όπως ορθώς έκρινε και το Κλιμάκιο, μόνη η κήρυξη της περιοχής αυτής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κατά τον χρόνο της διενέργειας της διαδικασίας διαπραγμάτευσης δεν αρκεί για να θεμελιώσει την κατεπείγουσα φύση της ανάθεσης του έργου αυτού και την επιλογή της διαδικασίας αυτής, χωρίς τη συνδρομή των απαιτούμενων εκ του νόμου προϋποθέσεων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι υπό κρίση προσφυγές και η ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να επιστραφεί στην παρεμβαίνουσα το κατατεθέν από αυτή αλλά μη οφειλόμενο παράβολο (βλ. σκέψη 1).
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/Γ΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1730/2024
ΕΣ/Ε ΚΛΙΜΑΚΙΟ/704/2022
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΟΔΟΓΕΦΥΡΑΣ(...) Από τα στοιχεία δε του φακέλου δεν προκύπτει ότι η από Φεβρουαρίου 2022 έκθεση ελήφθη υπ’ όψιν για τη διαδικασία δημοπράτησης του ελεγχόμενου έργου. Επομένως, αναποδείκτως προβάλλεται ότι η αναθέτουσα δεν προσέφυγε εγκαίρως στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση, διότι ανέμενε τη μελέτη αυτή. Εν όψει των ανωτέρω, η πάροδος ενός έτους από τους σεισμούς της 3ης και 4ης Μαρτίου 2021, ήτοι από το συντελεσθέν απρόβλεπτο γεγονός έως και την απόφαση για τη διενέργεια της διαδικασίας διαπραγμάτευσης στις 1.4.2022, συνιστά καθυστέρηση στην έναρξη των διαδικασιών δημοπράτησης του επίμαχου έργου, η οποία οφείλεται, σε κάθε περίπτωση, σε ευθύνη της αναθέτουσας, που δεν προέβη άμεσα στην ενεργοποίηση της επισπευσμένης ανοιχτής ή κλειστής διαδικασίας (βλ. και Ολ. ΕλΣυν 1309/2022 σκ. 25). Δεν ασκεί δε έννομη επιρροή ο ισχυρισμός της αναθέτουσας αρχής ότι η ανοικτή διαδικασία διαρκεί τουλάχιστον οκτώ μήνες, αφενός μεν διότι, ο έλεγχος της αδυναμίας της αναθέτουσας αρχής να διενεργήσει διαδικασία με διαπραγμάτευση γίνεται με βάση τις περιστάσεις της συγκεκριμένης κάθε φορά διαδικασίας ανάθεσης και όχι αφηρημένα, αφετέρου δε διότι η παραδοχή του εν λόγω ισχυρισμού θα ερχόταν σε αντίθεση με την αναφερόμενη στη σκ. 3 ερμηνεία των διατάξεων του ν. 4412/2016, κατά την οποία κανόνας είναι η ανάθεση συμβάσεων με διαδικασία με δημοσίευση, ενώ η διαδικασία με διαπραγμάτευση συνιστά εξαίρεση, που πρέπει να ερμηνεύεται συσταλτικά (πρβλ. ΕλΣυν Ζ’ Κλιμ. 97/2022). Τέλος από την οικεία σύμβαση προβλέπεται ότι το έργο θα ολοκληρωθεί σε διάστημα δεκαοκτώ (18) μηνών μετά την υπογραφή του οικείου σχεδίου, δηλαδή περίπου στα μέσα του έτους 2024, γεγονός που επίσης δεν συνάδει με την προσφυγή στην ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία (βλ. Ε΄ Κλιμ. 7/2022). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, μη νομίμως εχώρησε εν προκειμένω η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης του άρθρου 32 παρ. 2γ του ν.4412/2016, και συνεπώς κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/Α΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1722/2024
Επείγουσες εργασίες καθαρισμού ρεμάτων.(...) Με την ανωτέρω προσφυγή ζητείται η αναθεώρηση της 773/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Το Δικαστήριο κρίνει ότι τα ανωτέρω προβαλλόμενα από την προσφεύγουσα εταιρεία είναι απορριπτέα ως αβάσιμα, κατά τα ορθώς κριθέντα από το Τμήμα. Ειδικότερα, ήδη με τη 1641/2023 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου είχε κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή σύμβασης κατόπιν διαπραγμάτευσης με τίτλο «Επείγουσα παροχή υπηρεσίας καθαρισμού ρεμάτων μετά τις πυρκαγιές στη Δυτική Αττική – Ιουλίου 2023», η οποία αφορούσε στον άπαξ καθαρισμό, μεταξύ άλλων, και του συνόλου των περιλαμβανόμενων στην ελεγχόμενη σύμβαση ρεμάτων εξαιτίας του τεράστιου όγκου καμένης φερτής ύλης που δημιουργήθηκε το πρώτον με τις ως άνω πυρκαγιές και ο οποίος ήταν εύκολα μεταφερόμενος, με συνέπεια να υφίσταται κίνδυνος να εμφανισθούν νέα πλημμυρικά φαινόμενα, ακόμη και με ασθενέστερης έντασης βροχοπτώσεις. Συνεπώς, δεν προκύπτει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση στοχεύει στην αντιμετώπιση, με τις εργασίες της, άλλης επείγουσας ανάγκης που να έχει προκληθεί από τα απρόβλεπτα γεγονότα των πυρκαγιών του 2023 και να μην έχει επιμετρηθεί και περιληφθεί στην ως άνω ήδη εγκριθείσα με την 1641/2023 απόφαση πρώτη σύμβαση κατόπιν διαπραγμάτευσης.(...)Με τα δεδομένα αυτά, κατά τις πλήρεις και νόμιμες αιτιολογίες της προσβαλλομένης, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής της εξαιρετικής διάταξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, διότι δεν προκύπτει η επικαλούμενη αιτιώδης συνάφεια μεταξύ των εργασιών της ελεγχόμενης σύμβασης και των προβαλλομένων ως απρόβλεπτων περιστάσεων που επέβαλαν την άμεση προσφυγή της αναθέτουσας αρχής σε διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση για την αντιμετώπιση κατεπειγουσών αναγκών μέσω της σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης, ο δε καθαρισμός των συγκεκριμένων ρεμάτων είχε ήδη αποτελέσει αντικείμενο προγενέστερης σύμβασης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και μη προβαλλομένου άλλου λόγου, η κρινόμενη προσφυγή αναθεώρησης της εταιρείας …Α.Ε. πρέπει να απορριφθεί.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1377/2024
Δράσεις για τη χωριστή συλλογή και μεταφορά των παραγόμενων αστικών βιοαποβλήτων.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Τμήμα κρίνει ότι ο Δήμος Καλλιθέας έχει αυτοτελή αρμοδιότητα για την προμήθεια και εγκατάσταση των υπό προμήθεια γωνιών ανακύκλωσης και, συνακόλουθα, νομίμως αναλαμβάνει τη σχετική δαπάνη, η δε αρμοδιότητά του αυτή δεν αναιρείται από την υπογραφή συμβάσεων μεταξύ αυτού και των εταιρειών «ΕΕΑΑ Α.Ε.» και «…Α.Ε.» καθόσον το αντικείμενο αυτών αφορά την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων συσκευασιών και όχι το σύστημα εγκατάστασης Πράσινων Σημείων και Γωνιών Ανακύκλωσης για τη διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων, στα οποία περιλαμβάνονται, σύμφωνα με το Παράρτημα VI του ν. 4819, και οι συσκευασίες, και το οποίο παραμένει στην αρμοδιότητα των Δήμων. Αρμοδιότητα που δεν αναιρείται, εξάλλου, ούτε από τις διατάξεις του άρθρου 27 παρ. 1 του ν. 4819/2021, που προβλέπουν το σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης (συλλογής και διαλογής) ανακυκλώσιμων αποβλήτων στις σχολικές μονάδες, αρμοδιότητας των οικείων ΣΣΕΔ, που είναι διαφορετικό, κατά τα προεκτεθέντα, από αυτό των Γωνιών Ανακύκλωσης. Επομένως, νομίμως επιβαρύνθηκε ο προσφεύγων Δήμος, μέσω της δημόσιας χρηματοδότησής του από το Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», με τις δαπάνες αγοράς των ειδών της ελεγχόμενης προμήθειας και νομίμως ενέκρινε τη δημοπράτηση της προμήθειας αυτής (βλ. Έβδ. Τμ. 1100/2024 σκ. 16.2, 1032/2024 σκ. 7, 895/2024 σκ. 22, 894/2024 σκ. 19). Όπως συνάγεται από τις προεκτεθείσες διατάξεις των άρθρων 45 και 49 του ν. 4412/2016 και όπως ορθά δέχτηκε το Κλιμάκιο, στον φάκελο εκάστης δημόσιας σύμβασης προμηθειών ή/και υπηρεσιών θα πρέπει να περιλαμβάνονται όλες οι προβλεπόμενες μελέτες, εγκρίσεις ή γνωμοδοτήσεις που αφορούν τα προς προμήθεια είδη, καθόσον αυτές αποτελούν στοιχείο ωριμότητας αυτής, ήτοι προαπαιτούμενο για την έναρξη της διαδικασίας ανάθεσής της. Τέτοια μελέτη που προβλέπεται από τις οικείες διατάξεις είναι και η τεχνική μελέτη του άρθρου 11 παρ. 9 του ν. 4674/2020, το οποίο απαλλάσσει μεν τους αρμόδιους φορείς από την υποχρέωση λήψης άδειας δόμησης για την εγκατάσταση, μεταξύ άλλων, Πράσινων Γωνιών Ανακύκλωσης, υπό τις προϋποθέσεις, ωστόσο, που τίθενται σε αυτό (ύπαρξη τεχνικής μελέτης, οι ΓΑ να μην υπερβαίνουν σε εμβαδό τα τριάντα (30) τετραγωνικά μέτρα και να καταλείπεται ελεύθερη λωρίδα κυκλοφορίας για τη διέλευση πεζών πλάτους 1,80 μ. τουλάχιστον). Το Δικαστήριο κρίνει ότι οι όροι που τίθενται στις περ. i και v του άρθρου 2.2.14 της διακήρυξης εισάγουν πράγματι ανεπίτρεπτη διάκριση, χωρίς να υφίσταται αποχρών λόγος δημοσίου συμφέροντος που να τη δικαιολογεί. Τούτο, ειδικότερα, διότι οι σχετικοί περιορισμοί ως προς την εμπειρία των διαγωνιζόμενων ή του στελέχους παρίστανται δυσανάλογοι σε σχέση με τον σκοπό, για τον οποίο θεσπίστηκαν, δοθέντος ότι αυτός μπορεί να επιτευχθεί εξίσου αποτελεσματικά και με λιγότερο περιοριστικό για την ανάπτυξη του ανταγωνισμού τρόπο. Για τους λόγους αυτούς.Συνεκδικάζει τις προσφυγές ανάκλησης.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης της εταιρείας με την επωνυμία «..Μονοπρόσωπη Ανώνυμη Εταιρεία».Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης του Δήμου Καλλιθέας και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της εταιρείας με την επωνυμία «..».Ανακαλεί τη 289/2024 Πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/289/2023
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Αποκομιδής απορριμμάτων, πλύσης κάδων και σάρωσης οδών: . Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψεις 3 και 4 της παρούσας), η τροποποίηση της 42617/15.10.2021 σύμβασης, που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του συμβατικού τιμήματος, έλαβε χώρα κατ’ εφαρμογή της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, ήτοι ερείδεται σε ρητό και σαφή όρο προβλεπόμενο στα άρθρα 6.5 της οικείας διακήρυξης και 6.3 της Ειδικής Συγγραφής Υποχρεώσεων, ο οποίος κρίθηκε νόμιμος με την προαναφερόμενη 330/2021 Πράξη του Κλιμακίου. Επομένως, το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης δεν υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο και, ως εκ τούτου, απαραδέκτως εισάγεται ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου.
ΕΣ/Γ΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1729/2024
ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΕΡΓΑ ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗΣ ΟΡΕΙΝΩΝ ΛΕΚΑΝΩΝ ΑΠΟΡΡΟΗΣ(...)Με τις κρινόμενες προσφυγές, όπως η πρώτη από αυτές αναπτύσσεται με το από 12.12.2024 υπόμνημα, που κατατέθηκε παραδεκτώς στις 13.12.2024, ζητείται η αναθεώρηση της 1379/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απορρίφθηκαν οι προσφυγές του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (αναθέτουσας Αρχής) και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε.» (Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ.), ως διενεργούσας τη διαδικασία ανάθεσης αρχής για λογαριασμό του ανωτέρω Υπουργείου [βλ. άρθρα 130 του ν. 4799/2021 (Α΄ 78) και 5Β του ν. 3986/2011 (Α΄ 152), όπως ισχύει], κατά της 351/2024 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ο πρώτος λόγος των υπό κρίση προσφυγών είναι απορριπτέος, καθόσον η κρίση του Τμήματος ότι δεν συντρέχει η προϋπόθεση του «απολύτως απαραίτητου μέτρου» για την ανάθεση του ελεγχόμενου έργου με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, δεν διαφέρει εκείνης του Κλιμακίου. Το γεγονός δε ότι το Τμήμα έκρινε, συναφώς, ότι δεν μπορούν, κατά λογική και νομική αναγκαιότητα, να θεωρηθούν κατεπείγουσες, ανάγκες που, κατά την κρίση του, υπερβαίνουν το αναγκαίο μέτρο, δεν μεταβάλλει τη φύση της διαπιστωθείσας και από τους δύο δικαστικούς σχηματισμούς κοινής, κατά την κρίση τους, πλημμέλειας, συνισταμένης στο ότι το αντικείμενο της σύμβασης δεν περιορίζεται στο απολύτως αναγκαίο μέτρο.(...)το Δικαστήριο άγεται κατά πλειοψηφία στην κρίση ότι πρέπει να γίνει δεκτός, καθώς με πλήρη αιτιολογία, οι τεχνικές κρίσεις της οποίας εκφεύγουν του παρόντος ελέγχου, περιοριζομένου στην πληρότητα και επάρκεια αυτής (αιτιολογίας), ακολουθήθηκε, στην προκειμένη περίπτωση, η διαδικασία της διαπραγμάτευσης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ του ν. 4412/2016, συντρεχουσών όλων των νομίμων προϋποθέσεων προς τούτο. Ειδικότερα, η ελεγχόμενη διαδικασία ανέκυψε κατόπιν γεγονότος όλως απροβλέπτου, πρωτοφανούς έντασης, δριμύτητας και διάρκειας και με ευρύτατες καταστροφικές διαστάσεις και συγκεκριμένα κατόπιν των πυρκαγιών που εκδηλώθηκαν τον Αύγουστο 2023(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι κρινόμενες προσφυγές αναθεώρησης και η ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη 1379/2024 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος και, κατά παραδοχή των λόγων ανάκλησης, να ανακληθεί η 351/2024 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου.
ΕΣ/Β΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1472/2024
Αποκατάσταση του ΒΝΣ Λάρισας.(...) Με την ανωτέρω προσφυγή ζητείται η αναθεώρηση της 1170/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος (Ζ΄ Θερινό) του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...) Ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό του ως αβάσιμος, διότι, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη απόφαση, τα έκτακτα καιρικά φαινόμενα του Σεπτεμβρίου 2023 (φαινόμενο «Daniel»), που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή ότι προκάλεσαν βλάβη στον ΒΝΣ Λάρισας, στοιχειοθετούν πράγματι την απρόβλεπτη περίσταση του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν.4412/2016, ωστόσο δεν αποδείχθηκε εν προκειμένω το κατεπείγον ως βασική προϋπόθεση για την εφαρμογή της διάταξης αυτής ούτε και η εξαιτίας αυτού αδυναμία της αναθέτουσας αρχής να ακολουθήσει διαγωνιστικές διαδικασίες, έστω με συντετμημένες προθεσμίες. Τούτο δε, διότι, ενόψει και όσων εκτέθηκαν στη σκέψη 4, η προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης αποτελεί εξαιρετική διαδικασία, ως εκ τούτου, δεν είναι επιτρεπτό γραφειοκρατικές αγκυλώσεις της Αναθέτουσας Αρχής και καθυστερήσεις αυτής να αποτελούν πρόσχημα για την παράκαμψη των ανοικτών ή κλειστών διαγωνιστικών διαδικασιών. Εν προκειμένω, όπως ορθά επεσήμανε το δικάσαν Τμήμα, εκλείπει το κατεπείγον, ως βασική προϋπόθεση, για την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, διότι αυτό, και εάν ακόμη συνέτρεξε σε χρόνο εγγύς των έκτακτων καιρικών φαινομένων, αποδυναμώθηκε στη συνέχεια με την πάροδο: (i) πλέον των τριών (3) μηνών αδράνειας από την ημερομηνία διαπίστωσης της ανάγκης αποκατάστασης του κτιρίου (6.12.2023) μέχρι την υποβολή του αιτήματος εκπόνησης των σχετικών μελετών (27.3.2024) και (ii) συνολικά δέκα (10) μηνών από τον χρόνο του απρόβλεπτου γεγονότος (Σεπτέμβριος 2023) έως την ολοκλήρωση της ανωτέρω διαδικασίας με την έκδοση της κατακυρωτικής απόφασης (Ιούλιος 2024), χρονικό διάστημα, το οποίο κρίνεται επαρκές για την ανάθεση του επίμαχου έργου με την επισπευσμένη ανοιχτή ή κλειστή διαγωνιστική διαδικασία (άρθρο 121 του ν. 4412/2016) για τη διεύρυνση του κύκλου των δυνητικά προσφερόντων, λαμβανομένου υπόψη και του γεγονότος ότι η ανάθεση αυτή έγινε αποκλειστικά βάσει χαμηλότερης τιμής (ΕλΣυν Ολ. 1077/2024 σκ. 22, 304/2023 σκ. 23, 1309/2022 σκ. 23, 1306/2022 σκ. 29). Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης. Δεν αναθεωρεί την 1170/2024 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/106/2025
Ζητείται η ανάκληση της 462/2024 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση των υπηρεσιών με τίτλο «Καθαρισμοί Κτιρίων (CPV: 90911200-8) των Αποκεντρωμένων δομών και της Κεντρικής Υπηρεσίας της 5ης Υγειονομικής Περιφέρειας Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας», (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 8, το Δικαστήριο κρίνει ότι, όπως ορθώς έκρινε και το Κλιμάκιο, η αναθέτουσα αρχή, μετά τον οριστικό αποκλεισμό της ένωσης εταιρειών …Α.Ε. από τον διαγωνισμό με τις σχετικές αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας, μη νομίμως, κατακύρωσε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στην εταιρεία ..Ε.Ε., ενώ έπρεπε να συνεχίσει τη διαγωνιστική διαδικασία από το σημείο αξιολόγησης της οικονομικής προσφοράς της δεύτερης κατά σειρά μειοδοσίας εταιρείας ..Α.Ε. Και τούτο διότι, με την 103/2024 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας κρίθηκε ότι έπρεπε να ακυρωθεί η 434/2024 απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., κατά το μέρος αυτής με το οποίο απορρίφθηκαν ως αναπόδεκτοι οι προβληθέντες ενώπιόν της, και κριθέντες πάντως ως ορισμένοι, ισχυρισμοί της εταιρείας …Ε.Ε. περί ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς της εταιρείας ..Α.Ε. ως προς το δηλωθέν στην εν λόγω προσφορά κόστος αναλωσίμων. Η κρίση αυτή του Διοικητικού Εφετείου κατ’ ουσίαν συνίσταται στο ότι η αναθέτουσα αρχή υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας με το να θεωρήσει σιωπηρά ότι η προσφορά της εταιρείας …Α.Ε. δεν περιείχε ενδείξεις ικανές να δημιουργήσουν την υποψία ότι ενδέχεται να είναι ασυνήθιστα χαμηλή. Κατόπιν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθούν η υπό κρίση προσφυγή και η παρέμβαση της 5ης Υγειονομικής Περιφέρειας Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας, να κριθεί ότι η προσβαλλόμενη Πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί, και να καταπέσει το κατατεθέν από την προσφεύγουσα παράβολο υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης και τις ασκηθείσες παρεμβάσεις.Δεν ανακαλεί την 462/2024 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.