ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1715/2023
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια, εγκατάσταση, παραμετροποίηση και θέση σε παραγωγική λειτουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος κυβερνοασφάλειας(...) Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι: α) το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης που συνίσταται στην προμήθεια, εγκατάσταση, παραμετροποίηση και θέση σε παραγωγική λειτουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος κυβερνοασφάλειας, καθώς και στην αναβάθμιση των δυνατοτήτων δικτύου για τις ανάγκες του Δήμου Αθηναίων, εμπεριέχεται στις δράσεις των άρθρων 2.10 και 2.8 της αναφερόμενης στο υποβληθέν για έλεγχο σχέδιο σύμβασης Α.Π. 215858/20.07.2023 προγραμματικής σύμβασης που αφορούν στην «αναβάθμιση υποδομής κυβερνοασφάλειας του Δήμου Αθηναίων σε επίπεδο υλικού, λογισμικού και αρχιτεκτονικής» και στη «διάθεση, συντήρηση, επισκευή, και αναβάθμιση του μηχανογραφικού εξοπλισμού για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου Αθηναίων», αντιστοίχως, β) η σύναψη της προγραμματικής αυτής σύμβασης έχει κριθεί νόμιμη με την 388/2023 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, γ) τόσο η διάρκεια της ως άνω προγραμματικής σύμβασης που ανέρχεται σε 24 μήνες από την υπογραφή της, όσο και ο προϋπολογισμός των δράσεων 2.8 και 2.10 αυτής (συνολικά 1.800.000,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ) καλύπτουν τη διάρκεια της ελεγχόμενης σύμβασης (8 μήνες από την υπογραφή της) και τον προϋπολογισμό αυτής (1.315.000,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ), αντιστοίχως, και δ) έχει ήδη εκδοθεί για την υλοποίηση της ως άνω προγραμματικής σύμβασης η 173539/12.6.2023 σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης. Με βάση τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 5 έως 7, το Δικαστήριο κρίνει περαιτέρω ότι νομίμως εντάχθηκε η ελεγχόμενη σύμβαση στο αντικείμενο της ως άνω προγραμματικής σύμβασης, έστω και αν αυτή συνήφθη μετά τη δημοπράτηση της ελεγχόμενης σύμβασης, καθόσον με τον τρόπο αυτό επιλύεται το ζήτημα της εξασφάλισης της χρηματοδότησης της τελευταίας που ανέκυψε λόγω της λήξης της διάρκειας στις 30.9.2023 της προβλεφθείσας στη οικεία διακήρυξη Α.Π. 070809/31.3.2020 προγραμματικής σύμβασης (πρβλ. ΕλΣυν VI Τμ. 3236/2013, 4169/2015, 2225/2016, Ελ Κλ. 121/2016), και ότι τεκμηριώνεται επαρκώς η ύπαρξη βεβαίας και εξασφαλισμένης χρηματοδότησης για την εκτέλεση της ελεγχόμενης σύμβασης, χωρίς τούτο να αναιρείται από το γεγονός ότι η ως άνω Α.Π. 215858/20.7.2023 προγραμματική σύμβαση δεν αναφερόταν στη διακήρυξη και στα έγγραφα της ελεγχόμενης σύμβασης. Κατά συνέπεια, όπως βασίμως προβάλλεται με την υπό κρίση προσφυγή, δεν συντρέχει ο διαπιστούμενος με την προσβαλλόμενη πράξη διακωλυτικός της υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης λόγος.Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την από 18.10.2023 (ΑΒΔ 3436/18.10.2023) προσφυγή ανάκλησης της ανώνυμης αναπτυξιακής εταιρείας Ο.Τ.Α. με την επωνυμία «…» και τον διακριτικό τίτλο «…Α.Ε.». Ανακαλεί την 33/2023 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου ΟΤΑ ΙΙΙ στον Δήμο Αθηναίων.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ : 1Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/47/2017
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΡΓΩΝ-ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου Αθηναίων και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…», με το διακριτικό τίτλο «… Α.Ε.», για την αναβάθμιση, ψηφιακή σύγκλιση και συντήρηση του ολοκληρωμένου λειτουργικού και διαχειριστικού συστήματος ελεγχόμενης στάθμευσης του Δήμου Αθηναίων, καθώς και την παραχώρηση των υπηρεσιών διαχείρισης της εκμετάλλευσης της λειτουργίας του, για χρονικό διάστημα πέντε ετών (2017-2021)(....)Περαιτέρω, καθορίζει τη συνολική διάρκεια της σύμβασης και συγκεκριμένα διάρκεια πέντε (5) ετών, συνοδεύεται από αναλυτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των επιμέρους δράσεων και από αναλυτικό ανά δράση προϋπολογισμό, καθορίζει τους πόρους (αυτοχρηματοδότηση), από τους οποίους θα καλυφθούν οι αναλαμβανόμενες δαπάνες, προβλέπει τη συγκρότηση οργάνου παρακολούθησης της εκτέλεσής της και τις αρμοδιότητές του και, τέλος, προβλέπει ρήτρες σε βάρος των συμβαλλομένων που παραβαίνουν τους όρους της σύμβασης. Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος ... σχεδίου προγραμματικής σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/680/2022
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:τροποποίηση της προγραμματικής σύμβασης «Υλοποίηση Προγράμματος ΠΡΟΣΟΨΗ, Ολοκληρωμένη Αστική – Αισθητική αναβάθμιση όψεων κτιρίων του Δήμου Αθηναίων»(...)Με την έννοια αυτή, ως ουσιώδης τροποποίηση θεωρείται η μεταβολή ουσιωδών όρων κύριας προγραμματικής σύμβασης, η νομιμότητα των οποίων επιβάλλεται να ελεγχθεί προσυμβατικά, ενώ, αντιθέτως, δεν ελέγχονται οι τροποποιήσεις παρεπόμενων συμβατικών όρων(...)Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η επίμαχη τροποποίηση, η οποία ανάγεται στις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας ορισμένης δαπάνης από εκείνες που έχουν περιληφθεί στο Πρόγραμμα, αφορά όχι σε ουσιώδη, αλλά σε παρεπόμενο συμβατικό όρο και δεν συνεπάγεται καμία μεταβολή στους κύριους (ουσιώδεις) όρους της προγραμματικής σύμβασης, όπως τους σχετικούς με τον ορισμό των συμβαλλόμενων μερών και των υποχρεώσεων αυτών, τη διάρκεια και τον προϋπολογισμό της σύμβασης.Αποφαίνεται ότι απαραδέκτως υποβάλλεται ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας το υποβληθέν σχέδιο τροποποίησης της προγραμματικής σύμβασης
ΝΣΚ/157/2018
Δυνατότητα υπογραφής προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του ΕΦΚΑ και του Δήμου Αθηναίων.Η παραχώρηση από τον ΕΦΚΑ στον Δήμο Αθηναίων των ακινήτων που αναφέρονται στο ιστορικό, δεν μπορεί να γίνει στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης κατ’ άρθρο 100 του ν. 3852/2010, αλλά σύμφωνα με το άρθρο 50 του ν. 4430/2016. Η απόφαση παραχώρησης των ακινήτων αυτών, η οποία εκδίδεται από τον Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, πρέπει να ορίζει τους όρους της παραχώρησης μετά από γνώμη των Διοικητικών Συμβουλίων των Φορέων, τη διάρκειά της, το αντάλλαγμα, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα. (πλειοψ.)Κατάσταση : Αποδεκτή
ΕΣ/Ε ΚΛΙΜΑΚΙΟ/752/2022
1η συμπληρωματική σύμβαση για την ανάθεση του έργου «Αναβάθμιση πιδάκων»(...) Με δεδομένα τα ανωτέρω, το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αναβάθμιση πιδάκων», συμβατικής δαπάνης 93.242,18 ευρώ, αποτελεί τροποποίηση της αρχικώς συναφθείσας μεταξύ του Δήμου Αθηναίων και της εργοληπτικής επιχείρησης «…» σύμβασης. Περαιτέρω, η αξία της ελεγχόμενης 1ης συμπληρωματικής σύμβασης ανέρχεται σε ποσοστό 5,06% της αξίας της αρχικής σύμβασης, δηλαδή είναι κατώτερη των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων του άρθρου 5 του ν.4412/2016 και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης (αρχική συμβατική δαπάνη χωρίς Φ.Π.Α. και αναθεώρηση 1.843.742,64 Χ 15% = 276.561,40 ευρώ). Κατά συνέπεια, η ελεγχόμενη 1η συμπληρωματική σύμβαση εμπίπτει στο ρυθμιστικό πεδίο της παρ. 2 του άρθρου 132 του ν.4412/2016 και, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2, απαραδέκτως εισάγεται στο Κλιμάκιο για έλεγχο νομιμότητας (βλ. και ΕλΣυν Ολ. Πρακτικά της 16ης Γεν.Συν. της 12.12.2018, όπου και μειοψηφία).
ΑΕΠΠ/29/2019
Η προσφεύγουσα με την προδικαστική προσφυγή της αιτείται την ακύρωση της υπ’ αριθμ. 9921/06.11.2018 απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της αναθέτουσας αρχής, η οποία ενέκρινε το Πρακτικό της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού και Αξιολόγησης Προσφορών. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την «Προμήθεια, εγκατάσταση, προσαρμογή – παραμετροποίηση συστήματος λογισμικού Enterprise Resource Planning, καθώς και την παροχή υπηρεσιών μετάπτωσης δεδομένων, πιλοτικής λειτουργίας, εγγύησης και συντήρησης για τις ανάγκες λειτουργίας του Δήμου Αθηναίων (CPV: 72212451-5)», με συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη 1.800.000,00€ πλέον ΦΠΑ. Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι η απόρριψη της τεχνικής της προσφοράς έγινε παράνομα, ενώ οι προσφορές άλλων συμμετεχόντων που έγιναν δεκτές δεν συμμορφώνονταν με τους όρους της Διακήρυξης.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/279/2017
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου … για την εκτέλεση του έργου «Λειτουργική και ενεργειακή αναβάθμιση χώρων αναψυχής, παιδικών χαρών και χώρων πρασίνου Δήμου …»(....)Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση εγκαθιδρύει πραγματική συνεργασία μεταξύ των συμβαλλομένων φορέων, με σκοπό την, διά της συνενώσεως των μέσων που διαθέτει ο καθένας από αυτούς, από κοινού εκτέλεση της δημόσιας αποστολής τους.Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου … για την υλοποίηση του έργου «Λειτουργική και ενεργειακή αναβάθμιση χώρων αναψυχής, παιδικών χαρών και χώρων πρασίνου Δήμου …».
ΕΣ/ΚΛ.Ε/386/2017
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ-Αποκατάσταση και συντήρηση αρχαίου θεάτρου:..Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής, υπό τον όρο ότι θα τροποποιηθεί το χρονοδιάγραμμα (Παράρτημα Ι) της σύμβασης ώστε ο χρόνος διενέργειας της πρώτης αναφερόμενης πράξης εκτέλεσης να έπεται του χρόνου έκδοσης της πράξης του Κλιμακίου και της συνακόλουθης υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΤ/423/2024
Η Πράξη 423/2024 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για την ανάθεση της προμήθειας «Προμήθεια και τοποθέτηση οργάνων σε 11 παιδικές χαρές του Δήμου Αθηναίων» από τον Οργανισμό Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (Ο.Π.Α.Ν.Δ.Α.). Η συμβατική αξία της προμήθειας ανέρχεται σε 1.793.884,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. Σκοπός της σύμβασης είναι η αναβάθμιση και συντήρηση των παιδικών χαρών ώστε να προσαρμοστούν στην ισχύουσα νομοθεσία ασφαλείας, ενώ η χρηματοδότηση προέρχεται από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης. Το Κλιμάκιο, αφού εξέτασε τη διαγωνιστική διαδικασία που βασίστηκε στον ν. 4412/2016 και διαπίστωσε ότι δεν εκκρεμούν ενστάσεις ή προσφυγές, έκρινε ότι δεν συντρέχουν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/102/2025
Προγραμματική σύμβαση «Κατασκευή πρότυπων μη σηματοδοτούμενων διαβάσεων σε επιλεγμένα σημεία μειωμένης οδικής ασφάλειας στους οδικούς άξονες αρμοδιότητας της Περιφέρειας Αττικής»(...) To σχέδιο της προγραμματικής σύμβασης κατά παράβαση της παρ. 1 και 2α του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, έπεται της υπογραφής της από 21.10.2024 σύμβασης προμήθειας μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και της αναδόχου ένωσης εταιρειών «….EΠΕ – … ΚΑΙ ΣΙΑ Ο.Ε.», που συνιστά την εκτελεστική σύμβαση της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης. Και τούτο διότι, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, προηγείται η σύναψη προγραμματικής σύμβασης με αντικείμενο τη συνεργασία μεταξύ των συμβαλλόμενων σε αυτήν δημόσιων φορέων και τη συνένωση των μέσων που διαθέτει ο καθένας από αυτούς όπως περιγράφονται στη σύμβαση, με σκοπό την από κοινού επίτευξη της υλοποίησης μίας προμήθειας εντασσόμενης στο πλαίσιο των δημοσίου συμφέροντος σκοπών και αρμοδιοτήτων τους και έπεται η σύναψη της εκτελεστικής σύμβασης προμήθειας.(...)Τέλος, από τα προσκομισθέντα ενώπιον του Κλιμακίου έγγραφα, δεν προκύπτει με βεβαιότητα η προηγούμενη ενημέρωση της Διεύθυνσης Οικονομικής και Αναπτυξιακής Πολιτικής του Υπουργείου Εσωτερικών. Αντιθέτως, η εν λόγω Διεύθυνση του ανωτέρω Υπουργείου, στο από 14.1.2025 μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, επισημαίνει στην Περιφέρεια, ενόψει της συμπλήρωσης του Πίνακα των διαβάσεων ότι τα δηλωθέντα στοιχεία (οδός ή τμήμα οδού ή χιλιομετρική θέση παρέμβασης) θα πρέπει να συμφωνούν με την αντίστοιχη Σύμβαση και την Τεχνική Έκθεση ή Μελέτη στην οποία βασίζεται η Σύμβαση. Στο μέτρο που, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά ανωτέρω, το φυσικό αντικείμενο του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης διαφέρει από το φυσικό αντικείμενο της από 21.10.2024 εκτελεστικής σύμβασης προμήθειας, στο σχέδιο της προγραμματικής σύμβασης δεν τεκμηριώνεται το ύψος της συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης για τις τριάντα οκτώ (38) νέες διαβάσεις των νέων Δήμων, ούτε προσκομίζεται οποιαδήποτε μελέτη ή άλλο έγγραφο από το οποίο να προκύπτει η κοστολόγηση των νέων διαβάσεων που προέκυψαν από την αντικατάσταση των τριάντα οκτώ (38) διαβάσεων του Δήμου Αθηναίων που είχαν αρχικά συμπεριληφθεί στο πλαίσιο της προετοιμασίας φακέλου για την υποβολή αίτησης χρηματοδότησης από το ΤΑΑ, ώστε να δικαιολογείται η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη. (...) Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/102/2019
Παροχή υπηρεσιών ενεργειακής αναβάθμισης συστήματος...Ενόψει των ανωτέρω και δεδομένου ότι δεν έχουν τηρηθεί οι όροι που τέθηκαν για την έγκριση του σχεδίου της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, καθόσον αφενός δεν υπάρχει (και εάν τυχόν υφίσταται, δεν έχει ληφθεί υπόψη) η χρηματοοικονομική ανάλυση που έθεσαν ως προαπαιτούμενο για την υπογραφή αυτής τα Δημοτικά Συμβούλια των αντισυμβαλλόμενων Δήμων .... και .... και αφετέρου στο ελεγχόμενο σχέδιο (στο άρθρο 2 αυτού) δεν γίνεται ρητή αναφορά περί έγκρισης των τευχών δημοπράτησης από τα Δημοτικά Συμβούλια αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση προκειμένου να προσκομισθούν στο Κλιμάκιο οι –άνευ όρων- εγκριτικές του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων των αντισυμβαλλομένων (Περιφέρειας και Δήμων), αφού υποβληθούν σε αυτά η ζητηθείσα ως άνω χρηματοοικονομική ανάλυση και νέο επικαιροποιημένο σχέδιο της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης με βάση τα ανωτέρω προαπαιτούμενα.Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση προκειμένου να προσκομιστούν τα ανωτέρω στοιχεία.