ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/892/2024
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΔHMIΟΥΡΓΙΑ ΓΩΝΙΩΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ.(...) Υπό αυτές τις περιστάσεις και σύμφωνα με όσα έχουν γίνει δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 13, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν αρκεί η παράθεση της αιτιολόγησης της βαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών στο 16129/8.8.2023 Συμπλήρωμα – Παράρτημα» του Πρακτικού ΙΙ αυτής από την Ε.Δ. για να καταστήσει την αιτιολόγηση νόμιμη. Τούτο διότι, όπως ορθώς επισήμανε με πλήρη τεκμηρίωση το Κλιμάκιο, για την βαθμολόγηση της εταιρείας …Α.Τ.Ε.Β.Ε, η Ε.Δ. δεν έλαβε υπόψη της τα στοιχεία που προέκυπταν από τα υποβληθέντα από την εταιρεία τεχνικά φυλλάδια του κατασκευαστή, ενώ αναγνώρισε εν τέλει, με το από 17.10.2023 έγγραφό της προς το Κλιμάκιο, ότι η εν λόγω εταιρεία είχε επισυνάψει όλα τα αρχεία που απαιτούνταν και ότι όλα ήταν αναγνώσιμα. Ως εκ τούτων, τόσο η παράλειψη της δέουσας αξιολόγησης όλων των στοιχείων της τεχνικής προσφοράς της εν λόγω εταιρείας όσο και η μη τεκμηριωμένη συναγωγή του συμπεράσματος ότι από τα προσκομισθέντα τεχνικά φυλλάδια του κατασκευαστή προκύπτει ότι η εταιρεία πληροί απλώς τις ελάχιστες απαιτήσεις της διακήρυξης, απολήγουν σε ασυμφωνία της αιτιολογίας της βαθμολόγησης προς τα πραγματικά δεδομένα της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας και καθιστούν την αιτιολογία ουσιωδώς πλημμελή. Στηριχθείσα δε η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού για το Τμήμα Α της διακήρυξης επί της αιτιολογίας αυτής, η οποία ελέγχεται ως ουσιωδώς πάσχουσα, διότι είναι εκ των πραγμάτων ανεπαρκής και ανακριβής, είναι και αυτή άκυρη και το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης μεταξύ του αναθέτοντος Δήμου και της …A.E. δεν μπορεί να υπογραφεί. Για τους λόγους αυτούς .Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης. Δεν ανακαλεί την 89/2024 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά το πληττόμενο με την προσφυγή μέρος αυτής που αφορά στο Τμήμα Α της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/89/2021
Προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων τηλεελέγχου..ζητείται η ανάκληση της 414/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα ανωτέρω δεδομένα, και σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν ανωτέρω στη σκέψη 9, το Τμήμα κρίνει ότι: α) η απλή παράθεση της βαθμολογίας των κριτηρίων Κ.1.4.5.έως Κ.1.4.9, Κ.2.1. και Κ.2.2. της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας ...., στο Πρακτικό I της Ε.Δ. δεν συνιστά αιτιολογία ανταποκρινόμενη στις επιταγές του άρθρου 86 του ν. 4412/2016, αλλά το μη τεκμηριωμένο συμπέρασμα αυτής. β) Η αρτιότητα της αιτιολογίας επιβάλλεται ανεξαρτήτως αν σε κάποια από τα ανωτέρω κριτήρια η εταιρία βαθμολογήθηκε με 100, καθώς, επί βαθμολογούμενων κριτηρίων, οι 100 βαθμοί απονέμονται σε προσφορές που έχουν ήδη κριθεί ως πληρούσες τα τασσόμενα από τις προδιαγραφές κριτήρια, αλλά δεν πληρούν το βαθμολογούμενο κριτήριο και, για τον λόγο αυτό, και η κρίση αυτή χρήζει αιτιολογήσεως. Τα ανωτέρω ισχύουν πολλώ μάλλον για τα κριτήρια στα οποία η προσφορά της ανωτέρω εταιρείας βαθμολογήθηκε με βαθμό ανώτερο του 100, διότι μόνο με την αιτιολόγηση δύνανται οι προσφέροντες να κατανοήσουν γιατί έλαβαν τη συγκεκριμένη βαθμολογία και τους λόγους διαφοροποίησής της από αυτή των συνυποψηφίων τους, εντός του προβλεπόμενου εύρους διακύμανσής της. γ) Εντούτοις, διαπιστώνεται ότι: i) ο αναθέτων Δήμος προέβη σε ενδελεχή τεχνικό σχεδιασμό της υπό ανάθεση προμήθειας εξοπλισμού συστήματος τηλεελέγχου – τηλεχειρισμού για τον έλεγχο των ενεργών στοιχείων του συστήματος ύδρευσής του με εκπόνηση και δημοσίευση εκτενέστατων προδιαγραφών (βλ. ανωτέρω σκ.12). Αυτές παρέχουν, κατά τρόπο ακριβή και αντιληπτό από τους ενδιαφερόμενους προσφέροντες, αντικειμενικές και μετρήσιμες λεπτομέρειες των απαιτούμενων στοιχείων και περιλαμβάνουν ένα αναλυτικό σύστημα υποχρεωτικών αναφορών σε πρότυπα και συγκρίσιμα μεγέθη που κατευθύνουν την βαθμολόγηση των τεχνικών προσφορών, ii) ότι κατά την ημερομηνία αποσφράγισης των προσφορών οι συμμετέχουσες στον διαγωνισμό εταιρείες απέκτησαν ηλεκτρονική πρόσβαση στο περιεχόμενο των τεχνικών προσφορών των συνυποψηφίων τους και στα συνοδευτικά στοιχεία που υποβλήθηκαν ηλεκτρονικά από αυτές και αναρτήθηκαν στην διαδικτυακή πύλη του Ε.Σ.Η.ΔΗΣ. (βλ. ανωτέρω σκέψη 13.) iv) ότι κοινοποιήθηκε στις επιλεγείσες εταιρείες το Πρακτικό αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών τους, με την βαθμολόγησή τους και τις σχετικές παρατηρήσεις ανά βαθμολογούμενο κριτήριο, καθώς και η απόφαση της Ο.Ε. του Δήμου που το επικύρωσε αυτούσιο, χωρίς να προβληθεί από διαγωνιζόμενη εταιρεία προσφυγή με αιτιάσεις κατά της βαθμολόγησης της τεχνικής προσφοράς της ιδίας ή της συνδιαγωνιζόμενής της, v) ότι προσκομίζεται το πρώτον με την κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης το από 11.6.2020 πρόσθετο υπόμνημα της Ε.Δ. προς την Ο.Ε. του Δήμου, το οποίο, όπως βεβαιώνεται με το από 24.11.2020 έγγραφο του Προέδρου της Ο.Ε. ελήφθη συμπληρωματικά υπόψη για την έκδοση της 80/18.6.2020 εγκριτικής απόφασης της Ο.Ε.. Μολονότι το υπόμνημα αυτό δεν μνημονεύεται στην εν λόγω εγκριτική απόφαση της Ο.Ε., ούτε αποδεικνύεται ότι κοινοποιήθηκε στις προσφέρουσες ώστε να δύναται να θεωρηθεί ότι εντάχθηκε πλήρως στη διαγωνιστική διαδικασία, παρέχει λεπτομερέστερες εξηγήσεις της βαθμολογίας που δόθηκε στις τεχνικές προσφορές τους, στο σύνολο των κριτηρίων, αποδεικνύοντας ότι η διαλαμβανόμενη στο Πρακτικό Ι της Ε.Δ. βαθμολογία ανταποκρινόταν εξ αρχής στην αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών που την υπαγόρευσε. δ) Ο συνδυασμός των ανωτέρω συνθηκών παρέχει εν προκειμένω τα εχέγγυα ότι τα αποφαινόμενα για την αξιολόγηση των τεχνικών προδιαγραφών όργανα δεν υπέπεσαν κατά τη βαθμολόγηση σε πρόδηλο σφάλμα εκτίμησης και ότι η βαθμολογία των τεχνικών προσφορών θα ήταν η ίδια και αν ακόμη η βαθμολόγηση συνοδευόταν από σύννομη αιτιολογία. Ενόψει τούτων, η διαπιστωθείσα από το Κλιμάκιο πλημμελής αξιολόγηση των προσφορών, δεν δύναται να θεωρηθεί, στην προκειμένη περίπτωση, ως επισύρουσα την ακυρότητα της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, καθόσον η πλημμέλεια αυτή δεν θέτει εν αμφιβόλω την αξιοπιστία της όλης διαδικασίας πλήττοντας ουσιωδώς τη νομιμότητά της. Συνεπώς, δικαιολογείται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την προσφυγή ανάκλησης, και η προσβαλλόμενη Πράξη του Κλιμακίου πρέπει να ανακληθεί.Ανακαλεί την 414/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/167/2020
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ...Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα αναφέρονται στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, διότι το Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού για την τεχνική αξιολόγηση των προσφορών της ως άνω μοναδικής συμμετέχουσας εταιρίας δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως (σκέψη V.Δ), αφού σε αυτό παρατίθεται μόνον πίνακας βαθμολόγησης ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική αιτιολόγηση της επιμέρους βαθμολόγησης, είτε η βαθμολογία του κριτηρίου είναι 100, είτε όταν αυτή υπερβαίνει το 100, κατά παραβίαση των παρ. 11 και 13 του άρθρου 86 του ν. 4412/2016, χωρίς να ασκεί επιρροή το γεγονός ότι η εταιρία αυτή είναι μοναδική (βλ. και Ε.Σ. Πρ. ΣΤ΄ Κλιμ. 327/2019). Περαιτέρω, η απαίτηση για λεκτική διατύπωση της σχετικής κρίσης ανά κριτήριο δεν αναπληρώνεται από τη γενικόλογη αναφορά της Επιτροπής Διαγωνισμού στο οικείο Πρακτικό ότι ο προσφερόμενος μηχανολογικός εξοπλισμός υπερκαλύπτει τις ζητούμενες απαιτήσεις της διακήρυξης και των τεχνικών προδιαγραφών, καθώς η γενική αυτή αναφορά δεν αρκεί για την εκπλήρωση της υποχρέωσης της Επιτροπής Διαγωνισμού για την κατά τα ανωτέρω γενόμενα δεκτά αιτιολόγηση της βαθμολόγησης κάθε κριτηρίου (βλ. σχετ. την ως άνω Απόφ. 540/2020).
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/608/2021
Προμήθεια, εγκατάσταση κιαι θέση σε λειτουργία εξοπλισμού τηλεελέγχου...:Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και ενόψει όσων έγιναν δεκτά στη σκέψη 18, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι παρά την ενδελεχή καταγραφή στο αιτιολογικό σκέλος του ορθώς επαναληφθέντος Πρακτικού ΙΙ/16.11.2020 της Ε.Δ. των χαρακτηριστικών της τεχνικής προσφοράς της παρεμβαίνουσας, σε κάθε κριτήριο αξιολόγησής της, δεν συσχετίζονται στην αιτιολόγηση αυτή τα χαρακτηριστικά της προσφοράς με τις τεχνικές προδιαγραφές εν όψει των οποίων εξηνέχθη το συμπέρασμα ότι η προσφορά καλύπτει ή υπερκαλύπτει το βαθμολογούμενο κριτήριο και συνεπώς λαμβάνει την απονεμόμενη βαθμολογία. Η παράλειψη αυτού του σταδίου στην πορεία του συλλογισμού του βαθμολογούντος οργάνου καθιστά την αιτιολογία μη άρτια τόσο στην περίπτωση που καλύπτεται όσο και στην περίπτωση που υπερκαλύπτεται το βαθμολογούμενο κριτήριο, ανεξαρτήτως του ότι η παρεμβαίνουσα .... ήταν ο μοναδικός υποψήφιος που κρίθηκε ικανός να μετάσχει στον διαγωνισμό. Μολονότι όμως δεν αναδείχθηκε στην αιτιολογία ο αναγκαίος παραλληλισμός της προσφοράς με τις τεχνικές προδιαγραφές, το Δικαστήριο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του αναθέτοντος Δήμου δε υπέπεσαν σε πρόδηλο σφάλμα εκτίμησης που πλήττει ουσιωδώς τη νομιμότητα της διαδικασίας, συνεκτιμώντας ότι εν προκειμένω: i) εκπονήθηκαν και δημοσιεύτηκαν εκτενείς και εξειδικευμένες προδιαγραφές, οι οποίες περιείχαν πλήθος αναφορών σε πρότυπα και συγκρίσιμα μεγέθη που κατεύθυναν και καθιστούσαν διαφανή την βαθμολόγηση των τεχνικών προσφορών. ii) Εξασφαλίστηκε επαρκής βαθμός διαφάνειας με διευκρινήσεις που παρασχέθηκαν από τον αναθέτοντα Δήμο επί ερωτημάτων των ενδιαφερομένων εταιρειών σχετικών με τις τεχνικές προδιαγραφές. iii) Η απονεμηθείσα βαθμολογία δεν άσκησε επιρροή στην εξατομίκευση της συμφερότερης προσφοράς εφόσον η παραδεκτώς υποβληθείσα προσφορά ήταν μόνο μία και iv) η τεχνική προσφορά της μοναδικής υποψήφιας εταιρείας εξετάσθηκε με όλη την αναγκαία επιμέλεια και επ΄αυτής εφαρμόστηκαν αδιακρίτως όλα τα κριτήρια αξιολόγησης. Συνεπώς, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την προσφυγή, πρέπει να απορριφθεί και ο τρίτος διακωλυτικός λόγος υπογραφής της σύμβασης που αναδείχθηκε με την προσβαλλόμενη αρνητική πράξη του Κλιμακίου. Ενόψει όλων των ανωτέρω σκέψεων, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση, να ανακληθεί η 068/2021 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της αναδειχθείσας αναδόχου .... ποσού 2.950.000 ευρώ πλέον 708.000 Φ.Π.Α. 24%, το οποίο είναι σύμφωνο με τους όρους της ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας.
ΑΕΠΠ/793/2019
Οι προσφεύγουσες αιτούνται την ακύρωση της πράξης/απόφασης του αναθέτοντος φορέα, με την οποία απορρίφθηκαν οι τεχνικές τους προσφορές στον διαγωνισμό για την «προμήθεια και τοποθέτηση κεραμικών επενδύσεων τυμπάνων ταινιοδρόμων» των ορυχείων, με προϋπολογισμό 152.500€ (σύνολο 189.100€ με ΦΠΑ). Ειδικά, η πρώτη προσφεύγουσα θεωρεί ότι το πιστοποιητικό ποιότητας ISO 9001:2015 που κατέθεσε (σχετικό με επισκευές ιμάντων) ικανοποιεί τις απαιτήτες, ενώ η δεύτερη διαμαρτύρεται για την απόρριψη λόγω έλλειψης στοιχείων στα φυλλάδια κατασκευαστή, παρόλο που τα χαρακτηριστικά αναφέρονταν στην προσφορά της. Και οι δύο επιμένουν ότι πληρούν τις προϋποθέσεις της διακήρυξης.
ΕΣ/ΤΜ.6/1243/2020
Προμήθεια απορριματοφόρων (με leasing)....ζητείται η ανάκληση της 53/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη 2), το Τμήμα αποφαίνεται ότι ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο ότι η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς της μοναδικής συμμετέχουσας στο διαγωνισμό εταιρείας σε όλα τα κριτήρια παρίσταται πλημμελώς αιτιολογημένη, αφού, κατά παράβαση των οριζομένων στις διατάξεις των παρ. 11 και 13 του άρθρου 86 του ν. 4412/2016 στο πρακτικό της Επιτροπής του Διαγωνισμού παρατίθεται μόνο πίνακας βαθμολόγησης της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας αυτής, ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική διατύπωση της κρίσης της Επιτροπής και αξιολόγηση αυτής ανά κριτήριο και χωρίς να αναφέρονται τα στοιχεία, τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Η ως άνω πλημμέλεια συντρέχει ανεξαρτήτως του ότι η βαθμολογία που δόθηκε ως προς τα κριτήρια αυτά ήταν ίση με 100 και καλύπτονταν, εξ αυτού του λόγου, οι απαιτήσεις της διακήρυξης, αφού η λεκτική διατύπωση της κρίσης της αρμόδιας Επιτροπής προβλέπεται ρητώς από το νόμο ως απαραίτητο στοιχείο – πέραν της δοθείσας βαθμολογίας – για τη νομιμότητα της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών. Σε κάθε περίπτωση, εφόσον ο νόμος δεν διακρίνει, η ως άνω ρητή απαίτηση για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης συντρέχει και στη περίπτωση υποβολής μιας μόνο τεχνικής προσφοράς, διότι και σε αυτήν την περίπτωση η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς με τη συνοδεύουσα αυτή λεκτική αιτιολόγηση έχει ως σκοπό προεχόντως τη σύγκριση της τεχνικής προσφοράς του υποψήφιου αναδόχου με τις απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής, όπως αυτές προκύπτουν από την διακήρυξη και τα συμβατικά τεύχη. Περαιτέρω όμως το Τμήμα κρίνει ότι, η διαπιστωθείσα ελλείπουσα αιτιολογία της βαθμολογίας της τεχνικής προσφοράς της μοναδικής συμμετέχουσας και ήδη παρεμβαίνουσας εταιρείας συμπληρώνεται με το προσκομισθέν ενώπιον του Τμήματος, έγγραφο της Επιτροπής του Διαγωνισμού, με το οποίο αιτιολογείται από αυτήν με αναλυτικό τρόπο η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς αυτής. Ειδικότερα, σ’ αυτό εκτίθενται αναλυτικά η κατανομή των κριτηρίων βαθμολόγησης και οι συντελεστές αυτών, καθώς και η αναλυτική λεκτική αιτιολογία της βαθμολογίας κάθε επιμέρους κριτηρίου. Η κατά τα ανωτέρω ανάλυση τεκμηριώνεται με αναφορά στα συγκεκριμένα στοιχεία της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας αυτής, τα οποία αξιολόγησε η Επιτροπή σε σχέση με τα προβλεπόμενα και απαιτούμενα στη διακήρυξη επιμέρους χαρακτηριστικά και τις αντικειμενικές σταθμίσεις στις οποίες προέβη, κατόπιν των οποίων και βαθμολόγησε αυτήν, με αποτέλεσμα να καθίσταται επαληθεύσιμο ότι αυτές ανταποκρίνονται στις οριζόμενες τεχνικές προδιαγραφές. Ενόψει των ανωτέρω το Τμήμα κρίνει ότι, η διαπιστωθείσα από το ως άνω Κλιμάκιο πλημμέλεια, η οποία κατέστη, μετά την ως άνω λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολογίας, μη ουσιώδης, δεν συνιστά διακωλυτικό λόγο υπογραφής του σχεδίου της σύμβασης (Ε.Σ. VI Τμ. 715, 713, 519/2020).Ανακαλεί την 53/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/25/2020
Προμήθεια οχημάτων και μηχανημάτων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 4, κρίνεται ότι συντρέχει ουσιώδης πλημμέλεια που κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος ενώπιον του Κλιμακίου σχεδίου σύμβασης. Ειδικότερα, το Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού για την τεχνική αξιολόγηση της προσφοράς της μοναδικής συμμετέχουσας εταιρείας δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως, κατά παραβίαση των διατάξεων των άρθρων 86 παρ. 11 και 13 του ν. 4412/2016 και 2.3.1 της οικείας διακήρυξης. Και τούτο, διότι στο Πρακτικό αυτό παρατίθεται μόνο ο πίνακας βαθμολόγησης χωρίς οποιαδήποτε λεκτική διατύπωση της κρίσης της Επιτροπής Διαγωνισμού ανά κριτήριο αξιολόγησης και χωρίς να αναφέρονται τα στοιχεία τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Η ως άνω πλημμέλεια συντρέχει ανεξαρτήτως ότι η τεθείσα βαθμολογία ως προς τα κριτήρια αυτά ήταν ίση ή ανώτερη του 100, το οποίο σημαίνει ότι καλύπτονταν ακριβώς ή υπερκαλύπτονταν οι απαιτήσεις της διακήρυξης, διότι η λεκτική διατύπωση της κρίσης της αρμόδιας Επιτροπής προβλέπεται ρητώς από τη διάταξη του άρθρου 86 παρ. 11 του ν. 4412/2016 ως απαραίτητο στοιχείο -πέραν της βαθμολογίας- για τη νομιμότητα της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, καθώς μέσω της παράθεσης των στοιχείων, που εκτιμήθηκαν από την Επιτροπή για τη βαθμολόγηση κάθε κριτηρίου ανάθεσης, τεκμηριώνεται η σχετική κρίση της και καθίσταται εφικτός ο έλεγχος αυτής από το Δικαστήριο. Εξάλλου, του νόμου μη διακρίνοντος, η ως άνω απαίτηση για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης συντρέχει και στις περιπτώσεις υποβολής μιας και μόνο τεχνικής προσφοράς, διότι και σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να καθίσταται επαληθεύσιμο ότι τα επιμέρους κριτήρια καλύπτουν τις απαιτήσεις της διακήρυξης, χωρίς να παρουσιάζουν αποκλίσεις από τα σχετικώς προβλεφθέντα σε αυτή. Την ως άνω απαίτηση του νόμου και της διακήρυξης για λεκτική διατύπωση της σχετικής κρίσης ανά κριτήριο δεν αναπληρώνει εν προκειμένω η αναφορά της Επιτροπής Διαγωνισμού στο οικείο Πρακτικό ότι η τεχνική προσφορά της εταιρείας καλύπτει τις τεχνικές προδιαγραφές της μελέτης (βλ. σκέψη 5.Δ), καθώς η γενική αυτή αναφορά δεν αρκεί για την εκπλήρωση της υποχρέωσης της Επιτροπής Διαγωνισμού για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης κάθε κριτηρίου, με έστω συνοπτική αναφορά των κατ’ ιδίαν χαρακτηριστικών της τεχνικής προσφοράς, που συνιστούν πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματά τους, και τα οποία αντιστοιχούν στα τεθέντα κριτήρια αξιολόγησης και ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση (βλ. VI Τμ. 1875/2019).
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/643/2020
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤ.ΣΥΝΘ/1647/2020
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ...αναθεώρηση της 511/2020 απόφασης του VI Τμήματος, Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με την κρατήσασα ως άνω γνώμη το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς καταρχήν έγινε δεκτό από το VI Τμήμα ότι το Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού για την τεχνική αξιολόγηση των προσφορών των υποψήφιων εταιρειών δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως (σκέψη 6), αφού σε αυτό παρατίθεται μόνο πίνακας βαθμολόγησης ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική αξιολόγηση της προσφοράς. Συναφώς, την απαίτηση για λεκτική διατύπωση της σχετικής κρίσης ανά κριτήριο δεν αναπληρώνει, όπως αβασίμως προβάλλεται, η αναφορά της Επιτροπής Διαγωνισμού στο οικείο Πρακτικό ότι η τεχνική προσφορά της εναπομείνασας συμμετέχουσας καλύπτει τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, καθώς η γενική αυτή αναφορά δεν αρκεί για την εκπλήρωση της υποχρέωσης της Επιτροπής Διαγωνισμού για την κατά τα ανωτέρω γενόμενα δεκτά αιτιολόγηση της βαθμολόγησης κάθε κριτηρίου. Εντούτοις, στην προκειμένη περίπτωση το Δικαστήριο εκτιμά ότι με το προσκομισθέν από 19.6.2020 έγγραφο του Προέδρου της Επιτροπής Διαγωνισμού αιτιολογείται επαρκώς η βαθμολογία εκάστου κριτηρίου που τέθηκε από την Επιτροπή Διαγωνισμού κατά την αξιολόγηση της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας. Όμως, το ανωτέρω έγγραφο δεν έχει συνταχθεί από την Επιτροπή Διαγωνισμού ως συλλογικό όργανο, αλλά μόνο από τον Πρόεδρο αυτής και δεν έχει νομίμως εγκριθεί από το αρμόδιο όργανο του Δήμου. Για το λόγο αυτό, το Δικαστήριο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει τη λήψη οριστικής απόφασης, ώστε να προσκομισθεί αιτιολόγηση της βαθμολογίας που τέθηκε κατά την τεχνική αξιολόγηση διατυπωμένη από την Επιτροπή Διαγωνισμού και εγκεκριμένη από το αρμόδιο όργανο του Δήμου. Ακολούθως, μετά την τήρηση των ανωτέρω, πρέπει να οριστεί αρμοδίως νέα δικάσιμος για τη συζήτηση της υπόθεσης.
ΕΣ/ΤΜ.6/1875/2019
Προμήθεια αυτοκινούμενου χορτοκοπτικού...ζητείται η ανάκληση της 327/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα προς όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 2 της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι ο ανωτέρω λόγος ανάκλησης είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι, κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη Πράξη, το Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού για την τεχνική αξιολόγηση των προσφορών των υποψήφιων εταιρειών δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 86 παρ. 11 και 13 του ν. 4412/2016 και 2.3.1 της οικείας διακήρυξης. Και τούτο, διότι στο Πρακτικό αυτό παρατίθενται μόνο πίνακες βαθμολόγησης για κάθε Τμήμα της προμήθειας, για το οποίο υποβλήθηκε προσφορά, ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική διατύπωση της κρίσης της Επιτροπής Διαγωνισμού και αξιολόγηση των προσφορών ανά κριτήριο και χωρίς να αναφέρονται τα στοιχεία, τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Η ως άνω πλημμέλεια συντρέχει ανεξαρτήτως του ότι η τεθείσα βαθμολογία ως προς τα κριτήρια αυτά ήταν ίση ή ανώτερη του 100, το οποίο σημαίνει ότι καλύπτονταν ακριβώς ή υπερκαλύπτονταν οι απαιτήσεις της διακήρυξης, διότι η λεκτική διατύπωση της κρίσης της αρμόδιας Επιτροπής προβλέπεται ρητώς από τη διάταξη του άρθρου 86 παρ. 11 του ν. 4412/2016 ως απαραίτητο στοιχείο -πέραν της βαθμολογίας- για τη νομιμότητα της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, καθώς μέσω της παράθεσης των στοιχείων, που εκτιμήθηκαν από την Επιτροπή για τη βαθμολόγηση κάθε κριτηρίου ανάθεσης, τεκμηριώνεται η σχετική κρίση της και καθίσταται εφικτός ο έλεγχος αυτής από το Δικαστήριο. Εξάλλου, του νόμου μη διακρίνοντος, η ως άνω απαίτηση για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης συντρέχει και στις περιπτώσεις υποβολής μιας και μόνο τεχνικής προσφοράς, διότι και σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να καθίσταται επαληθεύσιμο ότι τα επιμέρους κριτήρια καλύπτουν τις απαιτήσεις της διακήρυξης, χωρίς να παρουσιάζουν αποκλίσεις από τα σχετικώς προβλεφθέντα σε αυτή. Την ως άνω απαίτηση του νόμου και της διακήρυξης για λεκτική διατύπωση της σχετικής κρίσης ανά κριτήριο δεν αναπληρώνει εν προκειμένω, όπως αβασίμως προβάλλεται, η αναφορά της Επιτροπής Διαγωνισμού στο οικείο Πρακτικό ότι οι τεχνικές προσφορές των υποψήφιων εταιρειών καλύπτουν τις τεχνικές προδιαγραφές της υπ’ αρ. 07ΤΥ/2018 μελέτης, καθώς η γενική αυτή αναφορά δεν αρκεί για την εκπλήρωση της υποχρέωσης της Επιτροπής Διαγωνισμού για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης κάθε κριτηρίου, με έστω συνοπτική αναφορά των κατ’ ιδίαν χαρακτηριστικών των τεχνικών προσφορών, που συνιστούν πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματά τους, και τα οποία αντιστοιχούν στα ως άνω τεθέντα κριτήρια και ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση.Δεν ανακαλεί την 327/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.6/511/2020
Προμήθεια ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στη σκέψη υπό στοιχ. 3 της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι, όπως ορθώς κρίθηκε, η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας σε όλα τα κριτήρια παρίσταται πλημμελώς αιτιολογημένη και στερείται της προσήκουσας ειδικότητας, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου προβαλλομένων με την υπό κρίση αίτηση ισχυρισμών. Και τούτο ειδικότερα, διότι, κατά παράβαση των οριζομένων στις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 311 του ν. 4412/2016, στο πρακτικό της Επιτροπής του Διαγωνισμού παρατίθεται μόνο πίνακας βαθμολόγησης της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική διατύπωση της κρίσης της Επιτροπής και αξιολόγηση αυτής ανά κριτήριο και χωρίς να αναφέρονται τα στοιχεία, τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Η ως άνω πλημμέλεια συντρέχει ανεξαρτήτως του ότι η τεθείσα βαθμολογία ως προς τα κριτήρια αυτά ήταν ίση ή ανώτερη του 100, το οποίο σημαίνει ότι καλύπτονταν ακριβώς ή υπερκαλύπτονταν οι απαιτήσεις της διακήρυξης, διότι η λεκτική διατύπωση της κρίσης της αρμόδιας Επιτροπής προβλέπεται ρητώς από την προαναφερόμενη διάταξη ως απαραίτητο στοιχείο – πέραν της βαθμολογίας – για τη νομιμότητα της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, καθώς μέσω της παράθεσης των στοιχείων, που εκτιμήθηκαν από την Επιτροπή για τη βαθμολόγηση κάθε κριτηρίου ανάθεσης, τεκμηριώνεται η σχετική κρίση της και καθίσταται εφικτός ο έλεγχος αυτής από το Δικαστήριο. Εξάλλου, του νόμου μη διακρίνοντος, η ως άνω απαίτηση για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης συντρέχει και σε περίπτωση, όπως η υπό κρίση, υποβολής μιας μόνο (παραδεκτής) τεχνικής προσφοράς, διότι και σε αυτήν την περίπτωση η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς με τη συνοδεύουσα αυτή λεκτική αιτιολόγηση έχει ως σκοπό προεχόντως τη σύγκριση της τεχνικής προσφοράς του υποψήφιου αναδόχου με τις απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής, και όχι μόνο την εξασφάλιση της πλέον συμφέρουσας προσφοράς, όπως εσφαλμένως υπολαμβάνει η αιτούσα. Επιπλέον, η ως άνω υποχρέωση λεκτικής αιτιολογίας της βαθμολόγησης εκάστου κριτηρίου από την Επιτροπή του διαγωνισμού αρμοδίως εξετάζεται, παρά τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα, από το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά τη διενέργεια του ελέγχου των συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας, που προβλέπεται στην περ. β΄ της παρ. 1 του άρθρου 98 του Συντάγματος, εφόσον αποτελεί ζήτημα που άπτεται της νομιμότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας που ακολουθήθηκε. Τέλος, αλυσιτελώς προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση ότι η 2η Ειδική Επιτροπή του άρθρου 152 του ν.3463/2006 έκρινε διαφορετικά από την προσβαλλόμενη Πράξη του Κλιμακίου, αναφορικά με την αναγκαιότητα αιτιολόγησης της βαθμολογίας, που δόθηκε στα επιμέρους κριτήρια της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας, καθόσον η κρίση αυτή δεν δεσμεύει το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά τη διενέργεια του προσυμβατικού ελέγχου, ο οποίος είναι πλήρης, εκτεινόμενος στο σύνολο των αποσπαστών διοικητικών πράξεων, που συνιστούν τη σύνθετη διοικητική ενέργεια του διαγωνισμού και καλύπτονται από το τεκμήριο νομιμότητας, καθολικός και ανεξάρτητος των τυχόν υποβληθεισών ενστάσεων, διοικητικών προσφυγών και λοιπών προβλεπόμενων ενδίκων βοηθημάτων, περιοριζόμενος μόνον από την ύπαρξη δεδικασμένου στις περιπτώσεις, που τα αρμόδια δικαστήρια αποφάνθηκαν επί ζητημάτων της διαδικασίας που έθεσαν ενώπιόν τους οι συμμετέχοντες σε αυτήν, αιτούμενοι δικαστικής προστασίας.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί, να μην ανακληθεί η 13ΠΣ/2019 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΑΝΑΘΕΩΡΉΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜ/2493/2020
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/229/2020
Λειτουργία κινητής μονάδας μηχανικής ανακύκλωσης και κομποστοποίησης...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:Α) Το κριτήριο της στελέχωσης της ομάδας έργου (άρθρο 2.2.6. περ.γ) μη νομίμως ορίστηκε, κατά σύγχυση, και ως κριτήριο ανάθεσης, κατά την έννοια του άρθρου 86 του ν. 4412/2016. Τούτο δε διότι δεν αιτιολογείται, ειδικώς στην συγκεκριμένη περίπτωση, η επίδραση που θα επιφέρει στο επίπεδο εκτέλεσης της σύμβασης η διάθεση, εκ μέρους της διαγωνιζόμενης εταιρείας, ομάδας έργου με συγκεκριμένα προσόντα. Όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω (σκ. 3), η αναθέτουσα αρχή έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί ως κριτήριο ανάθεσης την οργάνωση, τα προσόντα και την πείρα του προσωπικού στο οποίο ανατίθεται η υπηρεσία, καθώς αυτό μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα της εκτέλεσης της σύμβασης και, κατ’ επέκταση, την οικονομική αξία της προσφοράς, πλην όμως τούτο επιτρέπεται στις περιπτώσεις όπου η επαγγελματική πείρα και η κατάρτιση των προσώπων που έχουν αναλάβει την εκτέλεση της σύμβασης συνδέεται ουσιωδώς με το αποτέλεσμα, όπως για παράδειγμα στις συμβάσεις για υπηρεσίες διανοητικής φύσεως (βλ. και 94η αιτιολογική σκέψη οδηγίας 2014/24/ΕΕ) και για τον λόγο αυτό επηρεάζει και την οικονομική προσφορά των διαγωνιζόμενων. Στην προκειμένη δε περίπτωση, ενώ τίθεται ως προαπαιτούμενο της τεχνικής και επαγγελματικής καταλληλότητας η στελέχωση ομάδας έργου με συγκεκριμένα προσόντα (άρθρο 2.2.6 περ.γ) και αναφέρεται ότι το εν λόγω οργανόγραμμα με την στελέχωση της ομάδας πρέπει να περιλαμβάνεται στην τεχνική προσφορά επί ποινή αποκλεισμού (άρθρο 2.4.3.2.), εντούτοις προβλέπεται αυτή (η στελέχωση) και ως κριτήριο ανάθεσης με συντελεστή βαρύτητας 15%, χωρίς τούτο να αιτιολογείται ειδικώς από τη διακήρυξη και χωρίς να συνδέεται με την φύση των ανατεθεισών υπηρεσιών. Σε αυτό συνηγορεί και το γεγονός ότι πρόκειται για την λειτουργία μιας υφιστάμενης μονάδας μηχανικής ανακύκλωσης και κομποστοποίησης, η οποία λειτουργεί ήδη, τουλάχιστον από το 2016 (βλ. σχετ. την από Δ/552/28.6.2016 όμοια κατά περιεχόμενο σύμβαση με την ελεγχόμενη, καθώς και τις διαδοχικώς συναφθείσες κατόπιν αυτής) και όχι σύμβαση σχετική με την αναβάθμιση, βελτίωση ή επέκταση της εν λόγω μονάδας που ενδεχομένως να δικαιολογούσε την πρόβλεψη του εν λόγω κριτηρίου, σχετικά με την επαγγελματική αξία των προσώπων που αναλαμβάνουν την εκτέλεση αυτής, και ως κριτήριο ανάθεσης.Β) Το κριτήριο ανάθεσης «πληρότητα και αρτιότητα τεχνικού φακέλου προσφοράς» (άρθρο 2.3.1) είναι γενικό και αόριστο, διότι σε κανένα σημείο της διακήρυξης δεν προσδιορίζεται σαφώς ούτε συνάγεται εμμέσως σε τι αφορά το εν λόγω κριτήριο. Ακόμα δε και αν ήθελε υποτεθεί πως με αυτό σκοπείται η βαθμολόγηση του περιεχομένου της τεχνικής προσφοράς και όχι η πληρότητα και αρτιότητα των προσκομισθέντων δικαιολογητικών αυτής, τα οποία εξάλλου τίθενται επί ποινή αποκλεισμού κατά την εξέταση της συμβατότητας της τεχνικής προσφοράς με τις τεχνικές προδιαγραφές που ορίζονται στη διακήρυξη, εντούτοις είναι άδηλο τι ακριβώς θα λάβει υπόψιν της η αναθέτουσα αρχή κατά την βαθμολόγηση. Εξάλλου, στην διακήρυξη δεν γίνεται καμία αναφορά ως προς τον τρόπο βαθμολόγησης των κριτηρίων ανάθεσης ούτε προφανώς και του εν λόγω κριτηρίου, αρκείται δε αυτή στην απλή παράθεση του γράμματος της νομοθετικής διάταξης που ορίζει ότι η βαθμολογία κυμαίνεται από 100 βαθμούς στην περίπτωση που ικανοποιούνται ακριβώς όλοι οι όροι των τεχνικών προδιαγραφών, αυξάνεται δε μέχρι τους 120 βαθμούς όταν υπερκαλύπτονται οι απαιτήσεις του εν λόγω κριτηρίου. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα να καταλείπεται υπέρμετρη ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή ως προς την βαθμολόγηση των κριτηρίων, παραβιάζοντας με τον τρόπο αυτό την αρχή της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων και την εντεύθεν απορρέουσα υποχρέωση διαφάνειας, σύμφωνα με την οποία επιβάλλεται όπως όλα τα στοιχεία που λαμβάνει υπόψη η αναθέτουσα αρχή για τον εντοπισμό της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς και ο τρόπος βαθμολόγησης αυτών καθίστανται γνωστά στους εν δυνάμει προσφέροντες, κατά τον χρόνο προετοιμασίας των προσφορών τους. Στην προκειμένη περίπτωση, τούτο καθίσταται επιτακτικότερο και για τον πρόσθετο λόγο ότι το σύνολο των λοιπών κριτηρίων προς βαθμολόγηση, ήτοι το «Σχέδιο επεξεργασίας και υγειονομικής ταφής», το «Οργανόγραμμα και στελέχωση της Ομάδας έργου», η «Πληρότητα σχεδίου περιβαλλοντικής παρακολούθησης» και το «Πρόγραμμα διάθεσης CLO» εμπεριέχονται ήδη, ως επιμέρους αξιολογούμενα στοιχεία, στο ως άνω κριτήριο, ήτοι αποτελούν αντικείμενο και περιεχόμενο του τεχνικού φακέλου προσφοράς (βλ. σχετ. άρθρο 2.4.3.2. διακήρυξης). Τα ίδια δε κριτήρια, το περιεχόμενο των οποίων προσδιορίζεται ειδικώς στην διακήρυξη, αξιολογούνται και αυτοτελώς, με αποτέλεσμα να τίθεται ζήτημα ανεπίτρεπτης διπλής βαθμολόγησής τους. Γ) Τέλος, όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω (σκ. 4), κατά παράβαση της αρχής της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων δεν ορίζεται στην διακήρυξη ο τρόπος βαθμολόγησης των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής που έχει θέσει η αναθέτουσα αρχή, προκειμένου να αναδειχθεί ο ανάδοχος βάσει του επιλεγέντος από την διακήρυξη κριτηρίου της βέλτιστης σχέσης ποιότητας- τιμής. Ειδικότερα, δεν εξειδικεύεται επαρκώς τι θα λάβει υπόψιν της η αναθέτουσα αρχή κατά την βαθμολόγηση του εκάστοτε κριτηρίου, ώστε ο κάθε συμμετέχων στον διαγωνισμό να διαμορφώσει την προσφορά του, με γνωστά εκ των προτέρων κριτήρια, ώστε να λάβει τον μέγιστο δυνατό βαθμό. Εξάλλου, η εν λόγω παράλειψη, συνδυαζόμενη με την ασάφεια και τη γενικότητα των επίμαχων κριτηρίων, πέραν του ότι καταλείπει στις αναθέτουσες αρχές υπέρμετρη ευχέρεια ως προς τον τρόπο βαθμολόγησης των υποψηφίων, δεν επιτρέπει και τον εκ των υστέρων έλεγχο της νομιμότητας των επίμαχων αποφάσεων μέσω του ελέγχου της αιτιολογίας αυτών.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1359/2020