Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/537/2023

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.32, 4412/2016/Α.26

ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΕΡΓΑ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΠΟΥ ΕΠΛΗΓΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΟΜΗΝΙΑ(...)Περαιτέρω, οι λόγοι ανάκλησης που προβάλλονται με τις συνεκδικαζόμενες προσφυγές κρίνονται από το Δικαστήριο απορριπτέοι, καθόσον αποτυγχάνουν να απαντήσουν πειστικά στο θεμελιώδες ζήτημα που τίθεται με την προσβαλλομένη, ήτοι αυτό της έλλειψης αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ του ακραίου καιρικού φαινομένου που έπληξε την Π.Ε. Κεφαλληνίας και της επιλογής προσφυγής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, με δεδομένο ότι, όπως προεκτέθηκε, οι ανάγκες που πρέπει να αντιμετωπιστούν με την υπό ανάθεση μελέτη δεν είναι «κατεπείγουσες», πλην τα προς ανάθεση αντιπλημμυρικά έργα που θα εκτελεστούν με βάση αυτές έχουν μόνιμο και πάγιο χαρακτήρα θωράκισης της ευρύτερης περιοχής από μελλοντικά φαινόμενα, και ως εκ τούτου εξ ορισμού δεν μπορούν να ανατεθούν με την επιλεγείσα διαδικασία. Ανεξαρτήτως τούτου πάντως, στην προκειμένη περίπτωση, δεν κατέστη δυνατόν να αποδείξουν οι προσφεύγουσες ότι η αναγκαιότητα για την εκπόνηση της μελέτης προέκυψε αποκλειστικά και μόνον ως αποτέλεσμα της σφοδρότητας του ακραίου καιρικού φαινομένου «ΙΑΝΟΣ». Επιπροσθέτως, το χρονικό διάστημα που διέδραμε μεταξύ της εκδήλωσης του ακραίου καιρικού φαινομένου και της ανάθεσης της επίμαχης μελέτης τυγχάνει ιδιαιτέρως μακρύ (άνω της διετίας), η δε δυνατότητα ή μη τήρησης των προθεσμιών του νόμου για την προσφυγή σε ανοικτή ή κλειστή διαδικασία τίθεται ως προϋπόθεση για τη νόμιμη προσφυγή στη διαδικασία του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016. Για τους λόγους αυτούς Συνεκδικάζει : α) την από 6.3.2023 (ΑΒΔ 908/2023) προσφυγή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων και β) την από 7.3.2023 (ΑΒΔ 920/2023) προσφυγή της ένωσης οικονομικών φορέων «….ΕΕ», κατά της 84/2023 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Απορρίπτει τις ως άνω προσφυγές ανάκλησης.Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, την 84/2023 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1100/2023

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1849/2022

KΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΟΔΟΓΕΦΥΡΑΣ.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει ότι νομίμως έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση διακήρυξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, μπορεί μεν οι σεισμοί της 3ης και 4ης Μαρτίου 2021 να συνιστούν γεγονός απρόβλεπτο για την αναθέτουσα Αρχή, μη οφειλόμενο σε δική της ευθύνη, πλην όμως, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ορθώς κρίθηκε ότι δεν συντρέχει η σωρευτικά απαιτούμενη προϋπόθεση της αδυναμίας της αναθέτουσας Αρχής να τηρήσει τις προθεσμίες των διαδικασιών με δημοσίευση, έστω συντομευμένων, λόγω επιτακτικής κατεπείγουσας ανάγκης. Για  τους  λόγους αυτούςΑπορρίπτει την από 4.10.2022 (ΑΒΔ 7203/2022) προσφυγή ανάκλησης του Ν.Π.Δ.Δ.- O.T.A. Β΄ Βαθμού με την επωνυμία «ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ».Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης  

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/304/2023 


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/681/2023

Εκπόνηση της «Μελέτη(ς) φραγμάτων ανάσχεσης πλημμύρας και συγκράτησης φερτών λεκανών απορροής .(...)Ενόψει και  της εκτεταμένης  περιοχής στην οποία έπρεπε να διενεργηθεί η αυτοψία αυτή το Δικαστήριο κρίνει ότι το επίμαχο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την λήψη της σχετικής  απόφασης  για την προσφυγή  στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης μέχρι την κοινοποίηση της σχετικής πρόσκλησης δεν παρίσταται  αυθαίρετο και, συνεπώς, τα περί του αντιθέτου κριθέντα με την προσβαλλομένη είναι αβάσιμα.  Ομοίως,  η πρόβλεψη προθεσμίας 18 ημερών  προς υποβολή προσφορών δεν παρίσταται εκ των προτέρων ασύμβατη με τη διαδικασία διαπραγμάτευσης ούτε παρίσταται υπερβολική αλλά δικαιολογείται από το αντικείμενο της διαδικασίας (ανάθεση μελέτης κατόπιν τεχνικής βαθμολόγησης)  και  την ανάγκη υποβολής (και δη αμέσως μετά το πέρας της θερινής περιόδου) άρτιων τεχνικών και οικονομικών προσφορών εκ μέρους των υποψηφίων προκειμένου να εξυπηρετηθεί αποτελεσματικότερα το δημόσιο συμφέρον.Ενόψει όσων έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν (23 – 27), το Δικαστήριο κρίνει ότι  όλοι οι επιμέρους προβαλλόμενοι διακωλυτικοί λόγοι περί καθυστερημένης εξέλιξης της διαδικασίας παρίστανται αβάσιμοι.Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Ανακαλεί την  16/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/460/2023

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΛΑΒΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΚΛΗΘΗΚΑΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΚΡΑΙΩΝ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ.(...)Από τη συστηματική ερμηνεία των προδιαληφθεισών διατάξεων προκύπτουν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: i) Oι αναθέτουσες Αρχές υποχρεούνται να συνάπτουν συμβάσεις παροχής υπηρεσιών κατόπιν προσφυγής, κατά κανόνα, στις ανοικτές ή κλειστές διαδικασίες ανάθεσης, καθόσον με τη δημοσίευση της προκήρυξης γνωστοποιείται ευρέως η πρόθεσή τους να συνάψουν σύμβαση και, επέκεινα, διασφαλίζεται καλύτερα η τήρηση των θεμελιωδών αρχών της διαφάνειας και της ισότητας συμμετοχής των ενδιαφερομένων και μειώνονται οι πιθανότητες παρακώλυσης, περιορισμού ή νόθευσης του ανταγωνισμού. ii) Μόνο κατ’ εξαίρεση, στις περιοριστικά αναφερόμενες στο άρθρο 32 του ως άνω νόμου 4412/2016 περιπτώσεις, δύνανται οι αναθέτουσες να προσφεύγουν στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, οι οποίες, ως εκ του εξαιρετικού τους χαρακτήρα πρέπει να ερμηνεύονται στενά. iii) Μία από τις περιπτώσεις αυτές είναι η θεσπιζόμενη στην περ. γ΄ της παρ. 2 του εν λόγω άρθρου, η οποία προβλέπει τη δυνατότητα προσφυγής στη διαπραγμάτευση προκειμένου να αντιμετωπιστεί κατεπείγουσα, ήτοι άκρως επείγουσα ανάγκη, οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα, τα οποία δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν δια της προσφυγής σε ανοικτή ή κλειστή διαγωνιστική διαδικασία, διότι ο χρόνος ολοκλήρωσης αυτής θα έθετε σε διακινδύνευση υπέρτερα αγαθά όπως η ζωή, η υγεία, η ιδιοκτησία, η ασφάλεια των υποδομών κ.λ.π.Λαμβάνοντας υπόψη το παρατεθέν ιστορικό της υπόθεσης, τα συμπληρωματικώς υποβληθέντα με την προσφυγή στοιχεία και τις προαναφερθείσες και ερμηνευθείσες διατάξεις, το Δικαστήριο κρίνει ότι η αναθέτουσα Π.Ι.Ν. προσέφυγε εν προκειμένω σε διαπραγμάτευση χωρίς να πληρούται η τιθέμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ προϋπόθεση του κατεπείγοντος που τη διέπει. Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την με ΑΒΔ 85/12.1.2023 προσφυγή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων.Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, την 992/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/532/2023

Αποκατάσταση ζημιών και εργασίες συντήρησης στον Χ.Υ.Τ.Α.(...). Από τα ανωτέρω, όπως βασίμως προβάλλει ο προσφεύγων, δεν προκύπτει ότι το χρονικό διάστημα που διέδραμε μέχρι να ωριμάσουν οι ενέργειες που έπρεπε να ακολουθηθούν, να εξευρεθούν οι πόροι, να συνταχθεί η μελέτη και να ολοκληρωθεί η διαδικασία της ανάδειξης αναδόχου οφείλονται σε υπαιτιότητα του Δήμου και ολιγωρία του μηχανισμού του, ώστε η επικαλούμενη κατεπείγουσα ανάγκη να μην συμβιβάζεται με την τήρηση των συντετμημένων προθεσμιών υποβολής προσφορών που προβλέπονται για τις (ανοικτές ή κλειστές) διαγωνιστικές διαδικασίες. Συνεπώς, δεν συντρέχει ο σχετικός διακωλυτικός λόγος που διατυπώθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η υπό κρίση προσφυγή να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 2/2023 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου ... και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της επίδικης σύμβασης.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/888/2023

ΜΕΛΕΤΕΣ:ζητείται η ανάκληση της 28/2023 Πράξης της Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου Ο.Τ.Α. Ι του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφέρεια Αττικής, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος οργανισμού (εφεξής: προσφεύγουσα Περιφέρεια) και της προσφεύγουσας ένωσης οικονομικών φορέων για την εκπόνηση της «Μελέτη(ς) φραγμάτων ανάσχεσης πλημμύρας και συγκράτησης φερτών λεκανών απορροής, περιοχής πυρκαγιάς Γεράνεια Όρη 2021» προϋπολογιζόμενης δαπάνης 759.994,06 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και συμβατικού τιμήματος 487.717,94 ευρώ (πλέον απροβλέπτων και ΦΠΑ).(....)Ωστόσο βάσιμος παρίσταται ο δεύτερος διακωλυτικός λόγος της προσβαλλομένης, δοθέντος ότι η προσφεύγουσα Περιφέρεια προσέφυγε εν προκειμένω στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς να πληρούται η τιθέμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 προϋπόθεση του κατεπείγοντος που τη διέπει. Τούτο διότι η ανάθεση της ελεγχόμενης μελέτης, βάσει της οποίας θα εκτελεστούν αντιπλημμυρικά έργα μόνιμης και πάγιας προστασίας της περιοχής των Γερανείων Όρεων από μελλοντικά ακραία καιρικά φαινόμενα, ουδόλως συνιστά άμεση αντιμετώπιση κατεπείγουσας ανάγκης, προκύπτουσα υπό καθεστώς ανωτέρας βίας, η οποία επιτάσσει την προσφυγή στην ως άνω εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης. Αντιθέτως, πρόκειται για την εξυπηρέτηση μίας ανάγκης που δεν παρίσταται «κατεπείγουσα», όπως απαιτείται κατά την αδιάστικτη διατύπωση του νόμου, πλην αποσκοπεί στη σύνταξη μελετών για τον ευρύτερο σχεδιασμό των αντιπλημμυρικών έργων της συγκεκριμένης περιοχής, για την πάγια και διαρκή αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων αυτής, χωρίς άλλωστε να διαπιστώνεται χρονική εγγύτητα με το επικαλούμενο συμβάν (παρέλευση είκοσι και πλέον μηνών).(....)Συνεπώς, προκύπτει σαφώς, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, ότι η επιλογή της διαδικασίας διαπραγμάτευσης, αντί της ανοικτής ή κλειστής όμοιας, βαίνει πέραν του αναγκαίου μέτρου για την επίτευξη του ευρύτερου σκοπού που επιδιώκει η αναθέτουσα αρχή. Πέραν τούτων, η απλώς εικαζόμενη μακρά διάρκεια της διαγωνιστικής διαδικασίας (λόγω ενδεχόμενων προσφυγών κλπ) δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο μη εφαρμογής της από την αναθέτουσα αρχή, αφού με τη διαδικασία αυτή ανάθεσης διασφαλίζεται η συμμετοχή περισσότερων οικονομικών φορέων στη διαδικασία επιλογής και, συνεπώς, η επίτευξη συμφερότερων τιμών, η οποία κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας δεν διασφαλίζεται με την επιλεγείσα διαδικασία.Απορρίπτει τις ως άνω προσφυγές ανάκλησης.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1325/2023


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/539/2023

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ζητείται η ανάκληση της 7/2023 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου ΟΤΑ Ι  Περιφέρειας..... Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Οι περιγραφόμενες κατολισθήσεις συνιστούν εν προκειμένω, αφεαυτές, γεγονότα απρόβλεπτα, τα οποία καθιστούν επιτακτική την ανάγκη εκτέλεσης των επίμαχων εργασιών αντιστήριξης των πρανών. Κατ’ ακολουθίαν αυτού, δεν μπορεί ευλόγως να αμφισβητηθεί η αιτιώδης συνάφεια των επικαλούμενων απρόβλεπτων γεγονότων με την προκληθείσα από αυτά κατεπείγουσα ανάγκη αποκατάστασης του εδάφους στα επίμαχα σημεία. Επίσης, ο κατεπείγων χαρακτήρας της αντιστήριξης των πρανών και του οδικού δικτύου στην εν λόγω περιοχή, δεδομένου και του επαπειλούμενου κινδύνου περαιτέρω εξέλιξης του φαινομένου των κατολισθήσεων, καθιστά αδύνατη την τήρηση των προθεσμιών προσφυγής στη διενέργεια ανοικτών διαγωνιστικών διαδικασιών και τη συμμόρφωση σε όλες τις λοιπές σχετικές διατάξεις. Εξάλλου, η προσφεύγουσα Α.Α., δια της αρμόδιας υπηρεσίας της, προέβη άμεσα στις αναγκαίες ενέργειες για την ανάθεση και εκπόνηση της σχετικής μελέτης, την οποία ενέκρινε χωρίς καθυστέρηση,  ενώ δεν είναι ενδεικτικό της έλλειψης κατεπείγοντος το χρονικό διάστημα των πέντε (5) μηνών, που μεσολάβησε από τη δέσμευση της σχετικής πίστωσης έως την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, καθώς η καθυστέρηση αυτή αιτιολογείται, κατά τα υποστηριζόμενα στην κρινόμενη προσφυγή, από την αυξημένη δυσκολία τροποποίησης της αρχικής μελέτης και προσαρμογής αυτής στις διαθέσιμες πιστώσεις. Η τροποποίηση αυτή, η οποία προϋπέθετε νέες αυτοψίες και δειγματοληψίες στην περιοχή, διαμόρφωσε κατ’ ουσίαν και τον χρόνο έναρξης της διαδικασίας ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης. Ενόψει των ανωτέρω και λαμβανομένου υπόψη ότι καταβλήθηκε προσπάθεια να αναπτυχθεί ανταγωνισμός, όπως καταδεικνύεται από το γεγονός ότι κλήθηκαν να συμμετάσχουν στη διαδικασία υποβάλλοντας προσφορά πέντε (5) οικονομικοί φορείς, προκύπτει, στην προκειμένη περίπτωση, ότι η προσφεύγουσα Α.Α. δεν έσφαλε ως προς την εφαρμογή των κρίσιμων διατάξεων του άρθρου  32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, καθόσον τα πραγματικά περιστατικά που επικαλείται πληρούν το πραγματικό της και δικαιολογούν την εφαρμογής της. Επισημαίνεται ότι η πληρότητα της προαναφερθείσας τροποποιητικής μελέτης ανήκει στην τεχνική – επιστημονική εκτίμηση της Διοίκησης, διενεργούμενη βάσει επιστημονικών γνώσεων και εκφεύγει του ελέγχου του παρόντος Τμήματος.Κατά τη γνώμη, όμως, του ορισθέντος ως Εισηγητή της υπόθεσης και έχοντος συμβουλευτική ψήφο Παρέδρου Φώτιου Οικονόμου, δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση. Ειδικότερα, η χρονολογική διαδοχή των γεγονότων, η οποία αναλύεται λεπτομερώς ανωτέρω (βλ. σκέψη 10), καταδεικνύει ότι η προσφεύγουσα Α.Α. ουδόλως κωλυόταν να τηρήσει τις προθεσμίες διαγωνιστικής διαδικασίας ή, τουλάχιστον, τις συντετμημένες προθεσμίες για την υποβολή προσφορών, που προβλέπονται από τον ν. 4412/2016. Προς τούτο, αρκεί η διαπίστωση ότι μεσολάβησε χρονικό διάστημα σχεδόν ένδεκα (11) μηνών, μεταξύ του μηνός Ιανουαρίου 2022, κατά τον οποίο σημειώθηκαν οι επικαλούμενες από την προσφεύγουσα Α.Α. έντονες βροχοπτώσεις και γνωστοποιήθηκαν σε αυτήν οι εν λόγω καταπτώσεις, και της λήψης της απόφασης προσφυγής στη διαδικασία διαπραγμάτευσης στις 29.11.2022. Τούτο δε ανεξαρτήτως του βαθμού δυσκολίας της τροποποίησης της αρχικώς συνταχθείσας μελέτης και της υποστελέχωσης της αρμόδιας προς τούτο υπηρεσίας της Περιφέρειας, καθώς οι παράμετροι αυτές ανήκουν στη σφαίρα ευθύνης της αναθέτουσας αρχής. Σε κάθε περίπτωση, από την αντιπαραβολή της από Μαρτίου 2022 μελέτης και του τελικώς εγκριθέντος τεύχους τεχνικής περιγραφής, δεν προκύπτει ουσιώδης διαφοροποίηση της προκρινόμενης τεχνικής λύσης για την αντιμετώπιση της αστοχίας των πρανών. Περαιτέρω, τόσο από το περιεχόμενο της από Μαρτίου 2022 μελέτης όσο και από αυτό του τελικώς εγκριθέντος τεύχους τεχνικής περιγραφής, προκύπτει αφενός μεν ότι ανάγκη επεμβάσεων στην περιοχή υπήρχε και προ των επικαλούμενων έντονων βροχοπτώσεων της περιόδου Δεκεμβρίου 2021 – Ιανουαρίου 2022, αφετέρου δε ότι οι βροχοπτώσεις αυτές, ανεξαρτήτως της έντασης και της διάρκειάς τους, που δεν εξειδικεύονται, δεν αποτελούν γεγονός συνδεόμενο αιτιωδώς με τις επίμαχες κατολισθήσεις, ώστε να δικαιολογείται η κατάρτιση σύμβασης με την εξαιρετική αυτή διαδικασία.Ανακαλεί την 7/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου ΟΤΑ Ι  Περιφέρειας 


ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1188/2023

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:«ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΟΔΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ ΤΟΥΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΚΙΝΕΤΤΑΣ, ΔΥΤΙΚΟΥ ΠΑΝΟΡΑΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΓΑΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΜΕΓΑΡΕΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΠΟΥ ΕΠΛΉΓΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ 2017/2019»(...) διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση διακήρυξης(...)Εν προκειμένω, όπως ορθώς έκρινε το δικάσαν Τμήμα, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της εκδήλωσης του ακραίου καιρικού φαινομένου και της ανάθεσης της επίμαχης σύμβασης τυγχάνει ιδιαιτέρως μακρό (περίπου τρία έτη), μπορούσε να έχει προκηρυχθεί και να έχει περατωθεί ανοικτός ή κλειστός διαγωνισμός. Περαιτέρω, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη απόφαση, η μείωση του κινδύνου και των συνιστωσών του οδηγεί, αναπόφευκτα και κατά λογική ακολουθία, στη λήψη άμεσων και αποτελεσματικών μέτρων, περιορισμένων σε χώρο και χρόνο, που δικαιολογούν την προσφυγή στη διαπραγμάτευση για τη σύναψη συμβάσεων κατά το κρίσιμο στάδιο άμεσης διαχείρισης των έκτακτων αναγκών. Στην περίπτωση όμως της οριστικής αντιμετώπισης της επισφάλειας των πληγεισών υποδομών με την λήψη πάγιου χαρακτήρα μέτρων, όπως έγινε στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι ανάγκες που θεραπεύονται δεν μπορούν, κατά λογική ακολουθία, να θεωρηθούν κατεπείγουσες, όπως απαιτούν οι προαναφερθείσες διατάξεις και δεν δικαιολογείται η προσφυγή των ανατεθουσών Αρχών στη διαπραγμάτευση, έστω και αν αυτή λαμβάνει χώρα κατά τον χρόνο ισχύος της αρχικής ή παραταθείσας κατάστασης έκτακτης ανάγκης, η οποία από μόνη της δεν αρκεί ώστε να δικαιολογήσει την κατεπείγουσα φύση των μέτρων αυτών, ανεξαρτήτως του χαρακτήρα των ληπτέων μέτρων ως τεχνικώς αναγκαίων για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας των πληγέντων υποδομών, διότι το τελευταίο αυτό στοιχείο δεν δικαιολογεί άνευ ετέρου, ήτοι χωρίς τη συνδρομή των ανωτέρω (υπό σκέψη 4) εκτεθεισών προϋποθέσεων, την επιλογή της διαδικασίας της απευθείας αναθέσεως. Τούτο, διότι οι ανάγκες στη δεύτερη αυτή φάση παύουν να είναι κατεπείγουσες, όπως απαιτεί η διάταξη του άρθρου 32 παρ. 2γ του ν.4412/2016 για την προσφυγή στη διαπραγμάτευση, αλλά μεταπίπτουν σε επείγουσες ή μεσοπρόθεσμες, και η οριστική αντιμετώπισή τους απαιτεί περισσότερες και ακριβέστερες μελέτες, οι οποίες στηρίζονται επί σειράς εμπεριστατωμένων εκτιμήσεων και επιδέχονται έτσι έγκαιρο προγραμματισμό, ο οποίος διαφορετικά θα καθίστατο ανέφικτος. Για τους ανωτέρω λόγους, οι αναθέτουσες Αρχές οφείλουν να προβαίνουν κατά το στάδιο αυτό στη επιλογή άλλων, πλην της απευθείας ανάθεσης διαδικασιών, ανοικτών ή κλειστών με δημοσίευση διακήρυξης, με ή χωρίς σύντμηση των προθεσμιών υποβολής προσφορών, ώστε να διασφαλίζονται τόσο ο ανταγωνισμός και οι λοιπές θεμελιώδεις αρχές σύναψης δημοσίων συμβάσεων όσο και η υψηλή ποιότητα των παραδοτέων έργων. Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης της 985/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1418/2022

«Αποκατάσταση ζημιών παραλιακού μετώπου....διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευσηεπιδιώκεται η ανάκληση της 38/2022 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Μόνη δε η επίκληση των αποφάσεων του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας περί κήρυξης σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν συνιστά αφ’ εαυτή κατεπείγουσα ανάγκη (βλ. ΕλΣυν Εβδ. Τμ. 1281/2022). Άλλωστε, και ο ίδιος ο Δήμος, με την ένδικη προσφυγή του, συνομολογεί ότι υπήρχε ανάγκη επεμβάσεων και προ του απρόβλεπτου γεγονότος και ότι η σύμβαση αποσκοπεί στην κατασκευή ενός ενιαίου τεχνικού αντικειμένου στα όρια του προσβληθέντος από τα ακραία καιρικά φαινόμενα τμήματος της οδού, χωρίς να είναι δυνατός ο διαχωρισμός μη επικίνδυνων σημειακών βλαβών που προϋπήρχαν και καταστροφών που προκλήθηκαν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Άλλωστε, από το εύρος του συμβατικού αντικειμένου προκύπτει ότι σε αυτό περιλαμβάνονται εργασίες και προμήθειες που δεν συνδέονται αιτιωδώς με τα απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα και την αποκατάσταση των ζημιών του οδικού δικτύου του παραλιακού μετώπου στο απολύτως αναγκαίο μέτρο, όπως ασφαλτόστρωση παραπλεύρων δρόμων, επίστρωση με κυβόλιθους και τοποθέτηση δέντρων καλλωπισμού.(...)Τέλος, αβασίμως ο προσφεύγων προβάλλει ότι  η προσβαλλόμενη πράξη παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της ισότητας, καθώς σε «όμοια ανάθεση» γειτονικού Δήμου, με πράξη της ιδίας Επιτρόπου κρίθηκε νόμιμη αντίστοιχη προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς προηγούμενη δημοσίευση. Τούτο διότι η συνδρομή ή μη των προϋποθέσεων προσφυγής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης κρίνεται in concreto με βάση τα πραγματικά περιστατικά που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή (πρβλ. ΕλΣυν Μειζ Ολ. 1306/2022 σκ. 4 και 29), ενώ σε κάθε περίπτωση, η αρχή της ίσης μεταχείρισης, την οποία, κατ’ εκτίμηση, επικαλείται ο προσφεύγων Δήμος, πρέπει να εναρμονίζεται με την αρχή της νομιμότητας. Ως εκ τούτου, και αληθούς υποτιθέμενου κατά την πραγματική του βάση του ως άνω λόγου προσφυγής, ενδεχόμενη εσφαλμένη εφαρμογή των κρίσιμων εν προκειμένω διατάξεων σε άλλες περιπτώσεις προσυμβατικού ελέγχου δεν επιτρέπει την επανάληψη της παρανομίας, αφού δεν νοείται ισότητα στην παρανομία (πρβλ. ΕλΣυν ΙΙ Τμ. 677/2022, 1799/2019 , 587/2017, 259/2016κ.ά.).    Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, και μη υπάρχοντος άλλου λόγου, πρέπει να απορριφθεί η ένδικη προσφυγή ανάκλησης, καθώς και η ασκηθείσα παρέμβαση.

ΕΣ/ΜΕΙΖΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/302/2023.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 4, η παρούσα δίκη, που ανοίχθηκε με την άσκηση της από 13.10.2022 προσφυγής αναθεώρησης του Δήμου Ακτίου – Βόνιτσας κατά της 1418/2022 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος (Θ΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου, πρέπει να κηρυχθεί καταργημένη.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/522/2020

Επέκταση ΧΥΤΑ...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ. ΙΙ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση η αναθέτουσα αρχή (ΦοΔΣΑ Β. …) μη νομίμως προσέφυγε, για την ανάθεση του ελεγχόμενου έργου, στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 32 παρ.2 εδ. γ΄του ν.4412/2016. Και τούτο, διότι από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης δεν προκύπτει ότι υφίσταται επείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε απρόβλεπτες περιστάσεις, που να δικαιολογεί την προσφυγή στην προαναφερόμενη εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης. Ειδικότερα, οι επικαλούμενοι από την αναθέτουσα αρχή λόγοι της καθυστέρησης στον υπό εξέλιξη διαγωνισμό ανάθεσης της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων, της σημαντικής επιβάρυνσης του ΧΥΤΑ … κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου, καθώς και του κινδύνου που εγκυμονεί το γεγονός ότι  το υφιστάμενο κύτταρο έχει φτάσει σε μεγάλο ύψος απορριμματικής μάζας (υπό στοιχ. 4, 6 και 3 λόγοι), που παρατίθενται στην προαναφερόμενη 49/2020 απόφαση του ΔΣ του ΦοΣΔΑ και καθιστούν αναγκαία, κατά τα διαλαμβανόμενα στην απόφαση αυτή, την άμεση ολοκλήρωση του έργου, δεν δύνανται να δικαιολογήσουν την προσφυγή στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων για τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, δοθέντος ότι ήταν γνωστοί στην αναθέτουσα αρχή ήδη από το έτος 2017, οπότε και ξεκίνησε η δημοπράτηση και κατασκευή του έργου χωρίς να έχει περατωθεί μέχρι σήμερα, παρά τη σύναψη μάλιστα και συμπληρωματικής σύμβασης


ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1100/2023

ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΕΡΓΑ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΠΟΥ ΕΠΛΗΓΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΟΜΗΝΙΑ:ζητείται η αναθεώρηση της 537/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Εσφαλμένα έκρινε το Τμήμα ότι η κατεπείγουσα ανάγκη προσφυγής στη διαδικασία ανάθεσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης παύει να συντρέχει όταν με το λαμβανόμενο μέτρο αντιμετωπίζονται τα αποτελέσματα της θεομηνίας με οριστικό τρόπο, καθόσον ο νόμος δεν θέτει ως προϋπόθεση την αντιμετώπιση της κατάστασης με προσωρινή λύση. Ο ισχυρισμός αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος εφόσον το Τμήμα ορθώς έκρινε πως όταν προκρίνονται μόνιμες λύσεις, δηλαδή λύσεις που απαιτούν για την υλοποίησή τους μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως συνέβη στην παρούσα περίπτωση, κατά λογική ακολουθία οι ανάγκες που θεραπεύουν δεν μπορεί να θεωρηθούν κατεπείγουσες, όπως απαιτούν οι προαναφερθείσες διατάξεις. Περαιτέρω ισχυρίζεται συναφώς η προσφεύγουσα ότι το Τμήμα θα έπρεπε να είχε εξετάσει εάν η διοίκηση όφειλε να είχε λάβει τα συγκεκριμένα μέτρα οποτεδήποτε νωρίτερα και όχι αν γενικά όφειλε να λάβει αντιπλημμυρικά μέτρα. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως ουσία αβάσιμος διότι τόσο από το προαναφερθέν στην παρ. 8 της παρούσας Γενικό Σχέδιο όσο και από το  Περιφερειακό Σχέδιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ) Ιονίων Νήσων, που μνημονεύεται σ΄ αυτό,  προκύπτει σαφώς η διαχρονική ανάγκη τέλεσης αντιπλημμυρικών έργων.(...)Προβάλλει επίσης η προσφεύγουσα ότι η κατεπείγουσα ανάγκη προσφυγής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης δεν αντιδιαστέλλεται προς την απλώς επείγουσα όπως δέχεται η προσβαλλόμενη απόφαση. Ο ισχυρισμός αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αλυσιτελής, άλλως ως νόμω αβάσιμος, διότι σύμφωνα με τον νόμο στην περίπτωση επείγουσας απλώς ανάγκης, που αντιδιαστέλλεται με την κατεπείγουσα, εφαρμόζονται οι κανονικές διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων με σύντμηση των προβλεπόμενων προθεσμιών και όχι η απευθείας ανάθεση.(...)Και τούτο διότι, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω, εν όψει του ότι η διαδικασία με διαπραγμάτευση συνιστά εξαίρεση που πρέπει να ερμηνεύεται συσταλτικά, η αξιολόγηση της δυνατότητας της αναθέτουσας αρχής να προσφύγει στη διαδικασία με διαπραγμάτευση γίνεται με σύγκριση της χρονικής διάρκειας της συγκεκριμένης κάθε φορά διαδικασίας με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης σε σχέση με τις ισχύουσες προθεσμίες των διαδικασιών με δημοσίευση, και ιδίως τη μικρότερη συντομευμένη από αυτές. Στο συνολικό χρονικό διάστημα που εν τέλει διήρκεσε η διαδικασία της διαπραγμάτευσης δεν υπολογίζονται τυχόν καθυστερήσεις ή κωλύματα για τα οποία δεν ευθύνεται η αναθέτουσα αρχή. Εν προκειμένω, λαμβάνοντας υπόψη ότι το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της εκδήλωσης του ακραίου καιρικού φαινομένου και της ανάθεσης της επίμαχης μελέτης τυγχάνει ιδιαιτέρως μακρύ στο σύνολό του (άνω της διετίας), καθώς και ότι ειδικά η διαδικασία ανάθεσης των μελετών εκκίνησε τον Μάρτιο του έτους 2022, ήτοι ένα έτος περίπου μετά την εξασφάλιση της σχετικής χρηματοδότησης (Απρίλιος 2021), νομίμως κρίθηκε με την προσβαλλόμενη ότι διέδραμε ικανό χρονικό διάστημα εντός του οποίου μπορούσε να έχει προκηρυχθεί και να έχει τελεσφορήσει ανοιχτός ή κλειστός διαγωνισμός. Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης.