ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων για τις Ομάδες 15 «ΑΡΤΟΣ», 16 «ΑΡΤΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ», 17 «ΠΑΓΩΤΑ» και 18 «ΕΙΔΗ ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣ» (του Τμήματος 6) του ενιαίου διαγωνισμού με αντικείμενο την «Ανάδειξη χορηγητών – προμηθευτών τροφίμων για τον Δήμο ... και τα εποπτευόμενα από αυτόν νομικά πρόσωπα», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 13.067.363,70 ευρώ (με Φ.Π.Α. και δικαίωμα προαίρεσης), για είκοσι τέσσερις (24) μήνες και των οικείων επτά (7) σχεδίων σύμβασης, συνολικού συμβατικού ποσού 603.661,42 ευρώ (με Φ.Π.Α.)(....)με την επισήμανση ότι στο σχέδιο μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας «… Ο.Ε.» με αντικείμενο την προμήθεια αρτοπαρασκευασμάτων (Ομάδα 16), παγωτών (Ομάδα 17) και ειδών ζαχαροπλαστικής (Ομάδα 18) έναντι συμβατικού ποσού 113.203,40 ευρώ (με Φ.Π.Α. 13%) πρέπει να διορθωθεί το αναφερόμενο ως σύνολο της συμβατικής τιμής για την Ομάδα 18 στο ορθό ποσό των 67.009,00 ευρώ αντί του ποσού των 113.203,40 ευρώ, το οποίο αφορά τη συνολική συμβατική τιμή για όλες τις Ομάδες 16, 17 και 18, που αφορά το σχέδιο σύμβασης.Δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο επτά (7) σχεδίων σύμβασης.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΠΛΑΙΣΙΟ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας επιλογής οικονομικών φορέων για τη σύναψη συμφωνιών-πλαισίων, με αντικείμενο την προμήθεια λιπαντικών για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου … και των νομικών του προσώπων, καθώς και των οικείων δύο (2) σχεδίων συμφωνιών-πλαισίων, συμβατικής δαπάνης 145.408,80 (χωρίς ΦΠΑ και δικαίωμα προαίρεσης)(...)Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων συμφωνίας-πλαίσιο για τις Ομάδες Β και ΣΤ, διότι η αναθέτουσα Αρχή (Δήμος …) μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη 3, αλλά και μη συμμορφούμενη προς την ανωτέρω Σ527/2022 απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ, δεν κάλεσε την πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας για τις επίμαχες ομάδες Β και ΣΤ εταιρεία με την επωνυμία «… ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε.» να υποβάλει εκ νέου, τάσσοντάς της σχετική προθεσμία, τα νόμιμα δικαιολογητικά κατακύρωσης του άρθρου 2.2.3.4 β΄ της οικείας διακήρυξης (Ενιαίο Πιστοποιητικό Δικαστικής Φερεγγυότητας που να καλύπτει και τον χρόνο μετά την πρόσκληση υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης) που πράγματι αυτή δεν υπέβαλε εντός της αρχικής δεκαήμερης προθεσμίας υποβολής τους (δεδομένου ότι το εν λόγω  πιστοποιητικό, κατά την ορθή προεκτεθείσα κρίση της ΕΑΔΗΣΥ, δεν δύναται να υποκατασταθεί από υπεύθυνη δήλωση ή ένορκη βεβαίωση).(...)Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή των δύο σχεδίων συμφωνίας-πλαίσιο με αντισυμβαλλόμενους α) τον Δήμο … και τον οικονομικό φορέα «… Ε.Π.Ε.» και β) την ΔΕΥΑΜ και τον οικονομικό φορέα «… Ε.Π.Ε.», για την προμήθεια ελαιολιπαντικών.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΕΠΠ/Σ527/2022.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και των τριών (3) σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια απορριμματοφόρων οχημάτων και οχημάτων και μηχανημάτων έργου από τον Δήμο(....)Τούτο, διότι από την προαναφερόμενη από 29.9.2021 «Βεβαίωση μη καταγγελμένων επιχειρηματικών οφειλών» της Τράπεζας …, που αυτός υπέβαλε ως δικαιολογητικό κατακύρωσης, δεν αποδεικνύεται η εκπλήρωση του προβλεπόμενου στη διακήρυξη κριτηρίου ποιοτικής επιλογής για τη χρηματοοικονομική επάρκεια να έχει αυτός βεβαιωμένη από τράπεζα πιστοληπτική ικανότητα, ήτοι δυνατότητα σύναψης οποιασδήποτε μορφής νέων δανείων χρηματοδότησης από τράπεζα, ποσού τουλάχιστον ίσου με τον προϋπολογισμό του ανωτέρω Τμήματος με ΦΠΑ, που είναι 86.800,00 ευρώ(....)Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή των τριών (3) σχεδίων συμβάσεων σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … – … και: α) της … Α.Ε. … για την προμήθεια έξι απορριμματοφόρων οχημάτων (1), και για την προμήθεια ενός διαξονικού ανατρεπόμενου  φορτηγού μικτού φορτίου 19 τόνων, ενός διαξονικού ανατρεπόμενου φορτηγού μικτού φορτίου 3,5 τόνων και ενός  καταβρεχτήρα 10 κ.μ. (2), και β) του … για την προμήθεια ενός  επουλωτικού λάκκων (3).

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/962/2022.

ΜΕΛΕΤΕΣ:Ζητείται η ανάκληση της 20/3.12.2021 Πράξης της Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. ……., με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή δύο (2) σχεδίων συμβάσεων που αφορούσαν στην ανάθεση εκπόνησης των μελετών με τον κοινό τίτλο «Μελέτες αποτύπωσης αρχιτεκτονικών, παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας σε δώδεκα (12) σχολικές μονάδες του Δήμου ……..», μεταξύ του ως άνω Δήμου και αφενός, για την Ομάδα 1 – σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, της εταιρείας με την επωνυμία «………….» και αφετέρου, για την Ομάδα 2 – σχολικές μονάδες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, της εταιρείας με την επωνυμία «…………», εκτιμώμενης αξίας 598.558,32 ευρώ για αμφότερες τις ως άνω ομάδες, πλέον Φ.Π.Α. (ήτοι 303.212,66 ευρώ για την Ομάδα 1 και 295.345,66 ευρώ για την Ομάδα 2)(....)Εξάλλου, με την από 3.3.2021 διακήρυξη ζητείται η εκπόνηση αποκλειστικά και μόνο μελετών αρχιτεκτονικής αποτύπωσης της υφιστάμενης κατάστασης, οι οποίες μάλιστα αμείβονται με μέρος (3/4) της αμοιβής της προμελέτης (η οποία αμείβεται με ποσοστό 35% επί της οριστικής αρχιτεκτονικής μελέτης), έχουν δε προϋπολογιστεί με βάση τις παραδοχές αυτές, σε συμφωνία με την αρχή της οικονομικότητας η οποία δεν παραβιάζεται, όπως εσφαλμένως διαλαμβάνεται στην προσβαλλόμενη Πράξη.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.

Παροχή υπηρεσιών για την αποκομιδή και μεταφορά απορριμάτων....Ως εκ τούτου, μη διενεργηθείσας της ως άνω κλήσης σύμφωνα με το άρθρο 2.4.6 της διακήρυξης, η αναθέτουσα αρχή παρανόμως απέρριψε την προσφορά του προσφεύγοντος, αφού κατά τον έλεγχο και την αξιολόγηση της προσφοράς του αβασίμως διαπιστώθηκε, ότι το περιεχόμενο της υποβληθείσας τεχνικής προσφοράς δεν είναι σύμφωνο με την παράγραφο 2.4.3 της διακήρυξης και παρουσιάζει ελλείψεις ως προς τα δικαιολογητικά που ζητούνται από τα έγγραφα της διακήρυξης και αποκλίσεις ως προς τους όρους και τις τεχνικές προδιαγραφές της σύμβασης». Τούτων έπεται ότι, κατά την έννοια των εν λόγω κανονιστικών ρυθμίσεων, αν η αναθέτουσα αρχή παραλείψει να εκπληρώσει την προαναφερόμενη αυτοτελή υποχρέωσή της ή αν, για την ταυτότητα του νομικού λόγου, προβεί σε πλημμελή τήρησή της, η μη υποβολή από τον υποψήφιο ανάδοχο μη ζητηθέντος εν λόγω δικαιολογητικού δεν συνεπάγεται αυτομάτως και άνευ ετέρου τον αποκλεισμό του από την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού, αλλά υποχρεώνει, καταρχήν, την αναθέτουσα αρχή να προβεί στην οφειλόμενη, κατά τα ήδη εκτεθέντα, κλήση του προς συμπλήρωση του ελλείποντος ή δικαιολογητικού. Άλλως, η ελλιπής υποβολή από τον προσωρινό ανάδοχο απαιτουμένων από τη διακήρυξη δικαιολογητικών συνεπάγεται τον αποκλεισμό του για τον λόγο αυτόν, εφόσον έχει προηγηθεί η προσήκουσα προς τούτο κλήση από την αναθέτουσα αρχή, η οποία, συνεπώς, δεν μπορεί να προβεί στην απόρριψη του φακέλου της προσφοράς του λόγω ελλείψεων, πριν καλέσει τον υποψήφιο ανάδοχο για την κάλυψη των ελλείψεων αυτών και παρέλθει η σχετικώς ταχθείσα προθεσμία. Ενόψει αυτών και λαμβάνοντας, ακόμη, υπόψη ότι ούτε η αναθέτουσα αρχή υποστηρίζει ούτε από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι στον προσφεύγοντα κοινοποιήθηκε πρόσκληση προσκόμισης του εν λόγω δικαιολογητικού, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, απαιτείται η εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής αναζήτηση του επίμαχου δικαιολογητικού και η απόρριψη της προσφοράς μόνο σε περίπτωση μη προσκόμισής του (βλ. ΔΕΘεσς 16,172/2019) και κατά τούτο ο σχετικός λόγος γίνεται δεκτός ως βάσιμος

Εκτέλεση έργου....Επειδή, από τις διατάξεις των άρθρων 741 ΑΚ. 18, 20 ΕμπΝ και 2 του δ/τος της 2/14.5.1835 "περί αρμοδιότητας των εμποροδικείων" συνάγεται ότι η κοινοπραξία, που με ιδιαίτερη επωνυμία, ή με τα ονόματα όλων των μελών της αναλαμβάνει την εκτέλεση έργου, το οποίο συνιστά αντικειμενικά εμπορική πράξη, εφόσον δεν προκύπτει κάτι άλλο, έχει το χαρακτήρα ομόρρυθμης εμπορικής εταιρίας. Εάν όμως δεν υποβλήθηκε στις διατυπώσεις δημοσιότητας που προβλέπουν τα άρθρα 42-45 του ΕμπΝ για τις ομόρρυθμες εταιρίες, λειτουργεί ως ομόρρυθμη εμπορική εταιρία "εν τοις πράγμασι" (ΟλΑΠ 22/1998 ΕλλΔνη 1998.532, ΑΠ 36/2011 ΕλλΔνη 2011.1389, ΑΠ 654/2010 Αρμ 2011.1177, ΑΠ 362/2009 ΕΕμπΔ 2010.63, ΕφΘεσ 1704/2011 ΕπισκΕμπΔ 2012.457, ΕφΠατρ 88/2008 Αχα Νομ 2009.571) με όλες τις συνέπειες που απορρέουν από το γεγονός αυτό, δηλαδή εφαρμόζεται το δίκαιο της ομόρρυθμης εταιρίας σε όλη του την έκταση, ως προς τη διαχείριση της εταιρίας, την ευθύνη των εταίρων, τη λύση και τις συνέπειες αυτής (ΑΠ 36/2011 ΕλλΔνη Αριθμός απόφασης: 9/2021 38 2011.1389, ΑΠ 654/2010 Αρμ 2011.1177, ΑΠ 362/2009 ΕΕμπΔ 2010.63, ΕφΔωδ 125/2012 ΝΟΜΟΣ, ΕφΘεσ 1704/2011 ΕπισκΕμπΔ 2012.457). Επομένως, από την ερμηνεία της ρητής αναφοράς σε κοινοπραξία και την παράλειψη λοιπών αναφορών στα επιμέρους μέρη, που θα μπορούσαν να συντείνουν στην ερμηνεία της κάλυψης των υποχρεώσεων ενός εκάστου αυτών, προκύπτει ότι η εν θέματι πλημμέλεια της εγγυητικής επιστολής είναι ουσιώδης, μη δυνάμενη να διορθωθεί με διευκρίνιση κατ’ άρθρο 102 του Ν 4412/2016, καθώς κάτι τέτοιο θα συνιστούσε ανεπίτρεπτη τροποποίηση της προσφοράς με σκοπό να καταστεί αυτή επιγενομένως παραδεκτή (πρβλ. ενδεικτικώς βλ. Δ.Εφ. Χανίων 13/2019 σκ. 14, βλ. Δεφ Χαν 10/2019). Επομένως, ο τρίτος λόγος της προσφυγής κρίνεται βάσιμος. 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φάκελου και δεν αμφισβητείται, ο παρεμβαίνων υπέβαλε με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης υπεύθυνες δηλώσεις αναφορικά α) με τους λόγους αποκλεισμού των των όρων 2.2.3.2 και 2.2.3.8 της διακήρυξης, β) τον κύκλο εργασιών και γ) την απόδειξη της νόμιμης σύστασης και εκπροσώπησης του, οι οποίες φέρουν έγκυρη ψηφιακή υπογραφή καθώς έχουν συνταχθεί μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης, κατά δε το ν. 4863/2020 η αυθεντικοποίηση μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής e-dilosi έχει την ίδια ισχύ με βεβαίωση γνησίου υπογραφής, ως βασίμως προβάλλει ο παρεμβαίνων. Ως εκ τούτου, δοθέντος ότι οι επίμαχες δηλώσεις φέρουν εγκυρη και γνήσια υπογραφή, εσφαλμένως η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τα δικαιολογητικά κατακύρωσης κατ’ άρθρον 103 του ν. 4412/2012 αλλά όφειλε να αποδεχθεί την προσφορά του. Ακόμη όμως και αν ήθελε γίνει δεκτό ότι οι υποβληθείσες με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης δηλώσεις του παρεμβαίνοντος δε φέρουν υπογραφή της οποίας η γνησιότητα δεν αμφισβητείται αλλά έπρεπε να φέρουν ψηφιακή υπογραφή –quod nonορθώς η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τις δηλώσεις με ψηφιακή υπογραφή, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα τυγχάνουν απορριπτέα ως αβάσιμα, καθώς ερείδονται επί εσφαλμένης προυπόθεσης, δοθέντος ότι κατά τη διάταξη του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 ρητώς προβλέπεται η κλήση του προσωρινού αναδόχου σε περίπτωση ελλείψεων των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή και Αριθμός απόφασης: 1282/2022 19 μη υποβολής αυτών, προδήλως δε εν προκειμένω δεν συντρέχει περίπτωση τροποποίησης της προσφοράς, καθώς η εν λόγω αιτίαση αφορά την εφαρμογή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, η οποία δεν συντρέχει εν προκειμένω, όπου η κλήση του προσωρινού αναδόχου προς συμπλήρωση των δικαιολογητικών κατακύρωσης σαφώς ερείδεται στον όρο 3.2. της διακήρυξης που ενσωματώνει τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016. Αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται στο υπόμνημά του την υπ’ αριθμ. ΔΕφΤρ 43/2021 απόφαση περί υποχρέωσης των δικαιολογητικών κατακύρωσης να φέρουν ψηφιακή υπογραφή, ενόψει της ρητής νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας επί του ζητήματος, ως εκτίθεται υπό σκέψη 31. Ομοιως αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται την υπ’ αριθμ. ΔΕφΑθ 414/2022 απόφαση η οποία αφορά στην εφαρμογή της προγενέστερης μορφής του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπου ο προσωρινός ανάδοχος αιτειτο παράτασης για τα δικαιολογητικά κατακύρωσης και η αναθέτουσα αρχή δεν υπείχε υποχρέωση προς κλήση για συμπλήρωση. Συνεπώς, ο σχετικός λόγος της προσφυγής θα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος

Προμήθεια συσσωρευτών...Επειδή, επομένως, από τη γραμματική ερμηνεία του οικείου όρου που αναφέρει «Οι τιμές θα πρέπει να δίδονται σε ΕΥΡΩ και για παράδοση του εμπορεύματος ελεύθερου μέχρι και εντός των αποθηκών που αναφέρονται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α’, θα αναγράφονται δε ολογράφως και αριθμητικώς», προκύπτει ότι ο όρος περί αναγραφής και ολογράφως της προσφερόμενης τιμής δεν είναι ουσιώδης, καθώς η φράση «θα πρέπει» αφορά την απόδοση του ποσού σε ΕΥΡΩ, η παράβαση της εν λόγω πρόβλεψης, άλλωστε, κατά ρητή πρόβλεψη του αυτού άρθρου καθιστά την προσφορά απαράδεκτη και απορριπτέα. Άλλως, και όλως επικουρικώς, δεν προκύπτει κατά τα ανωτέρω  προβαλλόμενα, με σαφήνεια η υποχρεωτικότητα του οικείου όρου. Επομένως, ο δεύτερος λόγος της προσφυγής απορρίπτεται ως αβάσιμος. 

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Επειδή, με την υπό εξέταση προσφυγή της, η προσφεύγουσα επιδιώκει την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης διότι, κατά τον μόνο λόγο της προσφυγής της, η τεχνική προσφορά της παρεμβαίνουσας έπρεπε να απορριφθεί ως απαράδεκτη, ένεκα της απουσίας ηλεκτρονικής υπογραφής του νομίμου εκπροσώπου της ή άλλου προσώπου δεσμεύοντος αυτήν, στο παραγόμενο από το ΕΣΗΔΗΣ έγγραφο Τεχνικής Προσφοράς.(....)Εν προκειμένω ως προκύπτει από τον ηλεκτρονικό τόπο του διαγωνισμού η παρεμβαίνουσα διαθέτει το αρχικώς συνταχθέν ηλεκτρονικό έγγραφο με ηλεκτρονικές υπογραφές τεθείσες εμπροθέσμως ήτοι σε χρόνο προ της καταληκτικής ώρας υποβολής των προσφορών, αποδεικνύοντας έτσι ότι εκ προφανούς παραδρομής δεν υπεβλήθη το ορθώς υπογεγραμμένο ψηφιακώς αρχείο της τεχνικής της προσφοράς. Συνεπεία των ανωτέρω και εφόσον προκύπτει και αποδεικνύεται ότι πρόκειται για έγγραφο που κατ’ αντικειμενικώς εξακριβώσιμο τρόπο προϋφίστατο της υποβολής των προσφορών και μάλιστα οι επ’ αυτού ηλεκτρονικές υπογραφές είχαν τεθεί προ της καταληκτικής ώρας υποβολής των προσφορών γίνεται δεκτό ότι η επίμαχη πλημμέλεια είναι διορθωτέα κατ΄ άρθρ. 102 και ορθώς η αναθέτουσα αρχή προέβη σε αίτημα διευκρινίσεων και έκανε εν τέλει αποδεκτή την προσφορά της παρεμβαίνουσας, απορριπτομένων των αντίθετων ισχυρισμών της προσφεύγουσας.Απορρίπτει την προδικαστική προσφυγή.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ-μη νομότυπη και προσήκουσα υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης(....)Συνεπώς, γίνεται δεκτός ο 1ος λόγος της προσφυγής απορριπτόμενων των οικείων ισχυρισμών του παρεμβαίνοντος και τούτο διότι ουδεμία ασάφεια ενέχει εν προκειμένω η διακήρυξη, απορριπτόμενων των οικείων ισχυρισμών του παρεμβαίνοντος, και ουδείς αμφισβητεί τα πραγματικά περιστατικά περί της κατατεθείσας άδειας, ομοίως απορριπτέοι για τους ίδιους λόγους κρίνονται και οι ισχυρισμοί της αναθέτουσας αρχής η οποία διαπίστωσε μεν την καταλληλότητα του οχήματος πλην όμως όχι στο επίμαχο είδος τροφίμων, που όπως βασίμως ισχυρίζεται ο προσφεύγων διέπεται από διαφορετικούς κανόνες. Οι δε ισχυρισμοί του παρεμβαίνοντος περί διαβεβαίωσης από την αρμόδια Υπηρεσία περί της καταλληλότητας της επίμαχης άδειας προβάλλονται αορίστως και επομένως απαραδέκτως σε κάθε περίπτωση είναι αβάσιμοι.Δέχεται την προδικαστική προσφυγή.