Επισημάνσεις σχετικά με την υποβολή μηνυτήριων αναφορών κατά των προσώπων που εισέπραξαν αχρεωστήτως παροχές και συναφή θέματα

Παροχή συμπληρωματικών οδηγιών σχετικά με την υποβολή μηνυτήριων αναφορών για τα εγκλήματα φοροδιαφυγής στη φορολογία εισοδήματος.(ΑΔΑ:7ΔΖΧ46ΜΠ3Ζ-Δ1Κ)

Πρόσθετες διευκρινίσεις σχετικά με τον εφαρμοστέο συντελεστή ΦΠΑ σε παραδόσεις αγαθών και σε παροχές υπηρεσιών, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4334/2015.(ΑΔΑ:ΩΒ4ΡΗ-ΡΧΠ)

Παροχή υπηρεσιών :Με αυτά τα δεδομένα, μετά τις διευκρινίσεις του Δήμου σχετικά με τις εργασίες που εκτελέστηκαν και εξοφλούνται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, δεν συντρέχει αοριστία της βεβαίωσης καλής εκτέλεσης. Συναφώς το άρθρο 6 της σύμβασης, σχετικά με την πληρωμή του αναδόχου, δεν αποκλείει την τμηματική εκτέλεση, παραλαβή και πληρωμή των εργασιών. Περαιτέρω, όμως, μη νομίμως η επίμαχη υπηρεσία ανατέθηκε σε ιδιώτη, καθόσον το αντικείμενό της συνίσταται αμιγώς στη διενέργεια ελεγκτικών εργασιών της ΥΚΠΑΑΠ, οι οποίες κατά ρητή διατύπωση του νόμου δύναται να διενεργηθούν μόνον από τις προβλεπόμενες Υπηρεσίες Εσωτερικού Ελέγχου (πρβλ. Κ.Π.Ε.Δ.VII Τμ. 12/ 2018, 305/2017). Η φύση, άλλωστε, του προκείμενου ελέγχου ως εσωτερικού αποκλείει την ανάθεσή του σε εξωτερικό φορέα (Κ.Π.Ε.Δ.VII Τμ. 12/2018).

Προσέγγιση των νομοθεσιών - Διαδικασίες συνάψεως συμβάσεων κρατικών προμηθειών - Οδηγία 93/36 - Ανάθεση του αντικειμένου της συμβάσεως - Κριτήρια αναθέσεως - Απαίτηση της αναθέτουσας αρχής να έχει τη δυνατότητα να εξετάζει το προϊόν που αποτελεί αντικείμενο της προσφοράς εντός ορισμένης χιλιομετρικής ακτίνας - Δεν επιτρέπεται.Σχετ.ΣτΕ/100/2009Περίληψη 1. Η οδηγία 89/665, για τον συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων περί της εφαρμογής των διαδικασιών [εκδικάσεως] προσφυγής στον τομέα της σύναψης συμβάσεων κρατικών προμηθειών και δημοσίων έργων, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 92/50, για τον συντονισμό των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών, δεν εμποδίζει όπως - στο πλαίσιο μέσου ένδικης προστασίας που ασκήθηκε από υποβαλόντα προσφορά προκειμένου να διαπιστωθεί, με σκοπό να του καταβληθεί μεταγενέστερα αποζημίωση, η παρανομία της αποφάσεως περί αναθέσεως δημοσίας συμβάσεως - η αρμόδια αρχή της διαδικασίας προσφυγής εγείρει αυτεπαγγέλτως το παράνομο άλλης αποφάσεως της αναθέτουσας αρχής πλην της προσβαλλόμενης από τον υποβαλόντα προσφορά. Αντιθέτως, η οδηγία αυτή εμποδίζει όπως η εν λόγω αρχή απορρίπτει το αίτημά του με το αιτιολογικό ότι, λόγω της εγερθείσας αυτεπαγγέλτως παρανομίας, η διαδικασία διαγωνισμού ήταν οπωσδήποτε παράτυπη και η ενδεχόμενη ζημία του προσφέροντος θα είχε έτσι προκληθεί ακόμα και χωρίς την παρανομία που αυτός προβάλλει. ( βλ. σκέψη 56, διατακτ. 1 ) 2. Η οδηγία 93/36, περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων προμηθειών, εμποδίζει όπως, στο πλαίσιο διαδικασίας αναθέσεως δημοσίας συμβάσεως προμηθειών, η αναθέτουσα αρχή λαμβάνει υπόψη τον αριθμό των συστάσεων σχετικά με τα προϊόντα που οι υποψήφιοι προσφέρουν σε άλλους πελάτες όχι ως κριτήριο εξακριβώσεως της ικανότητας αυτών να εκτελέσουν την εν λόγω σύμβαση, αλλά ως κριτήριο αναθέσεως της εν λόγω συμβάσεως. Πράγματι, η υποβολή ενός καταλόγου των κυριοτέρων παραδόσεων που πραγματοποιήθηκαν κατά τα τελευταία τρία έτη, που αναφέρει το ποσό, την ημερομηνία και τον δημόσιο ή ιδιωτικό αποδέκτη, περιλαμβάνεται ρητά μεταξύ των αποδεικτικών αναφορών ή αποδεικτικών στοιχείων που, βάσει του άρθρου 23, παράγραφος 1, στοιχείο α_, της εν λόγω οδηγίας, μπορούν να απαιτούνται για να δικαιολογήσουν την τεχνική ικανότητα των προμηθευτών. Εξάλλου, ένας απλός κατάλογος αναφορών, ο οποίος περιλαμβάνει αποκλειστικά την ταυτότητα και τον αριθμό των προγενέστερων πελατών των υποψηφίων, δεν περιλαμβάνει όμως άλλες διευκρινίσεις σχετικά με τις πραγματοποιηθείσες στους πελάτες αυτούς παραδόσεις, δεν παρέχει καμιά ένδειξη που να επιτρέπει να εξακριβωθεί η πλέον συμφέρουσα οικονομικώς προσφορά, κατά την έννοια του άρθρου 26, παράγραφος 1, στοιχείο β_, της οδηγίας 93/36, και, επομένως, δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να αποτελέσει κριτήριο αναθέσεως κατά την έννοια της διατάξεως αυτής. ( βλ. σκέψεις 65-67, διατακτ. 2 ) 3. Η οδηγία 93/36, περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων προμηθειών, εμποδίζει όπως, στο πλαίσιο δημοσίας συμβάσεως προμηθειών, η απαίτηση όπως τα προϊόντα τα οποία αποτελούν αντικείμενο των προσφορών μπορούν να ελεγχθούν από την αναθέτουσα αρχή εντός συγκεκριμένης χιλιομετρικής αποστάσεως από τον τόπο εγκαταστάσεως της τελευταίας χρησιμοποιείται ως κριτήριο αναθέσεως της εν λόγω συμβάσεως. Πράγματι, αφενός, από το άρθρο 23, παράγραφος 1, στοιχείο δ_, της οδηγίας 93/36 προκύπτει ότι, στο πλαίσιο δημοσίας συμβάσεως προμηθειών, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να απαιτήσουν την υποβολή δειγμάτων, περιγραφών και/ή φωτογραφιών των προς προμήθεια προϊόντων ως αποδεικτικών αναφορών ή αποδεικτικών στοιχείων της τεχνικής ικανότητας των προμηθευτών προς εκτέλεση της οικείας συμβάσεως. Αφετέρου, ένα τέτοιο κριτήριο δεν είναι ικανό να επιτρέψει την εξακρίβωση της πλέον συμφέρουσας οικονομικώς προσφοράς, κατά την έννοια του άρθρου 26, παράγραφος 1, στοιχείο β_, της εν λόγω οδηγίας και, επομένως, δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να αποτελέσει κριτήριο αναθέσεως κατά την έννοια της διατάξεως αυτής. ( βλ. σκέψεις 71-72, 74, διατακτ. 3 )

Προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία λογισμικού ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης...Επειδή, υπό τα ανωτέρω δεδομένα και ενόψει των γενομένων δεκτών στην τέταρτη σκέψη, η προπαρατεθείσα αιτιολογία, με την οποία απερρίφθη η προσφυγή που άσκησε η αιτούσα κατά της αποδοχής της προσφοράς της ένωσης των εταιρειών «…», είναι μη νόμιμη. Αβασίμως δε, με το υπόμνημα που κατετέθη μετά τη συζήτηση της υπόθεσης στο ακροατήριο και εντός της χορηγηθείσης από τον Πρόεδρο σχετικής προθεσμίας, η καθ΄ ης η αίτηση Σχολή Επιμόρφωσης Υπαλλήλων Υπουργείου Οικονομικών προβάλλει: α. ότι η υποβολή της προσφοράς συνιστά ταυτοχρόνως και υπεύθυνη δήλωση περί του ότι τα στοιχεία που υποβάλλονται εξακολουθούν να ισχύουν κατά το χρόνο υποβολής της προσφοράς, β. ότι, εφόσον η ένωση … κ.λ.π. ανέλαβε την υποχρέωση να προσκομίσει, εάν τυχόν αναδεικνυόταν ανάδοχος, τα σχετικά πιστοποιητικά (απόσπασμα ποινικού μητρώου, πιστοποιητικά ότι δεν τελεί σε κατάσταση πτώχευσης, εκκαθάρισης κ.λ.π.), η ανάληψη της υποχρέωσης αυτής συνιστά και υπεύθυνη δήλωση για την ανυπαρξία των ως άνω δυσμενών καταστάσεων κατά το χρόνο υποβολής της προσφοράς και γ. ότι μεσολάβησαν ελάχιστες (από μία έως τρεις) ημέρες μεταξύ της υπογραφής των δηλώσεων και της υποβολής της προσφοράς. Εξάλλου, τα πρόσθετα επιχειρήματα που προβάλλει η Σχολή με το υπόμνημά της, σχετικώς με τις πρακτικές δυσχέρειες τήρησης της απαίτησης αυτής, αμφισβητούν κατ΄ ουσίαν απαραδέκτως το κύρος της επίμαχης ρήτρας της διακήρυξης που η ίδια εξέδωσε και αποτελεί το κανονιστικό πλαίσιο διεξαγωγής του διαγωνισμού. Αν και, κατά την άποψη του Συμβούλου Η. Τσακόπουλου, η αιτιολογία απόρριψης της προσφυγής της αιτούσας παρίσταται νόμιμη, σύμφωνα με τα ανωτέρω γενόμενα δεκτά από τη μειοψηφήσασα άποψη, δεδομένου ότι οι υπεύθυνες δηλώσεις υπεγράφησαν εντός του διαστήματος κατά το οποίο επιτρεπόταν η υποβολή των προσφορών και η προσφορά υπεβλήθη τελικώς με χρονική απόσταση μίας έως τριών ημερών από την υπογραφή των εν λόγω δηλώσεων, ενώ, σε κάθε περίπτωση, η τυχόν συνδρομή των σχετικών κωλυμάτων (πτώχευσης, καταδικών κ.λ.π.) θα ελεγχθεί στο πρόσωπο του υποψηφίου αναδόχου, προκειμένου να κατακυρωθεί υπέρ αυτού το αποτέλεσμα του διαγωνισμού.

Υπηρεσίες Καθαρισμού Κτιρίων: Ενόψει των διαλαμβανόμενων στις νομικές σκέψεις (σκ. 4, 5 και 6) της παρούσας και του συνόλου των στοιχείων του φακέλου, κατόπιν της καταφατικής δήλωσης στο ΕΕΕΣ της συμμετέχουσας στον ελεγχόμενο διαγωνισμό εταιρείας «…..» περί συνδρομής στο πρόσωπό της των λόγων αποκλεισμού των περιπτώσεων στ΄ και ζ΄ της παρ. 4 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, των επικαλούμενων από αυτήν στο ΕΕΕΣ της επανορθωτικών μέτρων και των διευκρινίσεων που έδωσε προς την αναθέτουσα αρχή, όφειλε αυτή να διαλάβει αιτιολογημένη κρίση περί της επάρκειας των μέτρων αυτών και περί του εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αποστολής σχεδίου απόφασης περί της επάρκειας ή μη των ληφθέντων από τον εν λόγω οικονομικό φορέα επανορθωτικών μέτρων προς την Επιτροπή του άρθρου 73 παρ. 9 του ν. 4412/2016. Ωστόσο, μη νομίμως και με πλημμελή αιτιολογία έγινε δεκτή η συμμετοχή της ως άνω εταιρείας στον ελεγχόμενο διαγωνισμό με την 29/18.12.2023 απόφαση του ΔΣ του Νοσοκομείου, κατ’ αποδοχή της οικείας από 22.11.2023 γνωμοδότησης της δικηγόρου του Νοσοκομείου, ερειδόμενη κατά βάση στα κριθέντα με την 1209/2023 απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Τούτο διότι: α) Οι εκτιθέμενες στη σκέψη 12 της παρούσας κυρώσεις σε βάρος του ανωτέρω οικονομικού φορέα και επανορθωτικά μέτρα που έλαβε δεν ταυτίζονται με τα κριθέντα με την απόφαση 1209/2023 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος (βλ. σκ. 9, 10 και 11 αυτής), όπως εσφαλμένα υπολαμβάνει η αναθέτουσα. Συγκεκριμένα, η προαναφερόμενη στη σκέψη 12 περ. v΄ της παρούσας 27037/31.10.2022 απόφαση του Αερολιμενάρχη του Κρατικού Αερολιμένα Ζακύνθου «Δ. Σολωμός», με την οποία επιβλήθηκε σε βάρος της εν λόγω εταιρείας πρόστιμο ποσού 12.050,00 ευρώ, διότι δεν παρείχε υπηρεσίες καθαρισμού στον αερολιμένα κατά το χρονικό διάστημα από 1.9.2022 έως 15.9.2022 δεν αξιολογήθηκε στο πλαίσιο του κριθέντος με την ως άνω απόφαση διαγωνισμού του ΓΝΑ ΚΑΤ (διακήρυξη 3/2022), ούτε άλλωστε ταυτίζονται τα επικαλούμενα στον ελεγχόμενο διαγωνισμό μέτρα αυτοκάθαρσης που έλαβε ο εν λόγω οικονομικός φορέας με αυτά που αξιολογήθηκαν στην ως άνω απόφαση. β) Περαιτέρω, όπως προκύπτει από την αιτιολογία του οικείου Πρακτικού της Επιτροπής Διαγωνισμού στο πλαίσιο της 3/2022 διακήρυξης, η οποία κρίθηκε επαρκής με την 1209/2023 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος, ιδιαίτερη βαρύτητα στην κρίση της αναθέτουσας αρχής σύμφωνα με την οποία οι κυρωτικές αποφάσεις κατά του ως άνω οικονομικού φορέα δεν είναι σοβαρές, άσκησε το γεγονός ότι η πλειοψηφία των κυρώσεων αυτών επιβλήθηκαν στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών καθαριότητας, ήτοι σε αντικείμενο διαφορετικό από αυτό της εκεί ελεγχόμενης σύμβασης (παροχή υπηρεσιών εστίασης), καθώς και ότι η ανάδοχος ήδη από το 2019 μέχρι σήμερα παρέχει ομαλά τις ίδιες υπηρεσίες εστίασης προς το ΓΝΑ ΚΑΤ. Συναφώς, αξιολογήθηκε από την αναθέτουσα αρχή εμπεριστατωμένα η ενδεχόμενη επίδραση της επιβληθείσας στον ως άνω οικονομικό φορέα από το Γενικό Νοσοκομείο Ελευσίνας «ΘΡΙΑΣΙΟ» κυρωτικής απόφασης. Ενόψει αυτών και δεδομένου ότι στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία το αντικείμενο συνίσταται στην παροχή υπηρεσιών καθαριότητας, η ανωτέρω αξιολογική κρίση της αναθέτουσας αρχής για την αξιοπιστία του οικονομικού φορέα δεν παρίσταται επαρκής για την αξιολόγηση της αξιοπιστίας του στο πλαίσιο της ελεγχόμενης εν προκειμένω διαδικασίας, καθόσον το μεν δεν ταυτίζονται οι κυρωτικές αποφάσεις που αξιολογήθηκαν, το δε δεν ταυτίζεται το αντικείμενο των υπό ανάθεση υπηρεσιών, ούτε άλλωστε αξιολογήθηκε εν προκειμένω η επιβληθείσα σε βάρος του οικονομικού φορέα κύρωση από τον Αερολιμενάρχη Ζακύνθου, η οποία του επιβλήθηκε στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών καθαριότητας και της οποίας το ποσό είναι υψηλό σε σχέση με το συμβατικό τίμημα της οικείας διαδικασίας. γ) Έτι περαιτέρω, παρόλο που κατά τα γνωστά στο Κλιμάκιο από προγενέστερες Πράξεις του (βλ. σκέψη 19 της παρούσας) τα επανορθωτικά μέτρα του ίδιου οικονομικού φορέα στο πλαίσιο διαγωνισμών καθαριότητας χώρων Νοσοκομείων κρίθηκαν με δύο αποφάσεις της Επιτροπής του άρθρου 73 παρ. 9 του ν. 4412/2016 ανεπαρκή (Γνώμες 8Γ και 7Ε/2023), ουδεμία σχετική κρίση γίνεται από την αναθέτουσα αρχή στον ελεγχόμενο διαγωνισμό, με αποτέλεσμα να εγείρονται αμφιβολίες για την αξιοπιστία του ως άνω οικονομικού φορέα. δ) Τέλος, μη νομίμως δεν διαλαμβάνεται κρίση της αναθέτουσας αρχής για την αξιοπιστία του οικονομικού φορέα σχετικά με το παράπτωμα της περ. ζ΄ της παρ. 4 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016. Επιπλέον, κατά παράβαση των άρθρων 73, 104 και 308 του ν. 4412/2016 όσο και των άρθρων 2.2.3.3. έως 2.2.3.8 και 2.4.6. της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού, το ΔΣ του Νοσοκομείου προέβη στην κατακύρωση της σύμβασης στην ως άνω ανάδοχο, χωρίς η δανείστρια εταιρεία να έχει ελεγχθεί από την αναθέτουσα αρχή, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 79 του ν. 4412/2016 και τις οικείες παραγράφους της διακήρυξης. παρότι είχε δηλωθεί στο σχετικώς υποβληθέν από αυτήν ΕΕΕΣ η συνδρομή του λόγου αποκλεισμού της περ. στ΄ της παρ. 4 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 και η λήψη από αυτήν σχετικών επανορθωτικών μέτρων. Επιπροσθέτως, δεν αξιολογήθηκε από την αναθέτουσα αρχή η αξιοπιστία της δανείστριας εταιρείας ενόψει του υποβληθέντος από αυτήν 291485/6.8.2024 αντιγράφου ποινικού μητρώου του Θωμά Βενάκη, Προέδρου, Διευθύνοντος Συμβούλου και νομίμου εκπροσώπου της, σύμφωνα με το οποίο του έχει επιβληθεί ποινή φυλάκισης 6 μηνών με 3ετή αναστολή για την αξιόποινη πράξη της παραβίασης διατάξεων νομοθεσίας σχετικά με την υγεία και ασφάλεια εργαζομένων από το Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων Πειραιώς (απόφαση 1030/2022), με ημερομηνία τέλεσης αδικήματος την 17η.1.2019. Συνεπώς, στη συγκεκριμένη περίπτωση, κατά παράβαση των ανωτέρω διατάξεων νόμου και της διακήρυξης, έχει εμπλακεί εμμέσως στη σύμβαση οικονομικός φορέας χωρίς να έχει ελεγχθεί αρμοδίως. Η εν λόγω πλημμέλεια, συναρτώμενη με την εξασφάλιση των συμφερόντων της Αναθέτουσας Αρχής και σχετιζόμενη με την ομαλή εξέλιξη και εκτέλεση της σύμβασης, παρίσταται ουσιώδης (βλ. ΕλΣυν 940/2022 Έβδομο Τμήμα και Τμ. Μείζ.- Επταμ. Συνθ. 1264/2019).(...)  Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, δοθέντος ότι οι ως άνω διαπιστωθείσες πλημμέλειες παρίστανται ουσιώδεις στο σύνολό τους, δοθέντος ότι αφορούν στην  εφαρμογή βασικών αρχών και κανόνων του δικαίου περί δημοσίων συμβάσεων, οι οποίες συνάπτονται άμεσα με τους όρους  εκδήλωσης ενδιαφέροντος συμμετοχής στο διαγωνισμό και τη διαμόρφωση των υποβαλλόμενων προσφορών, το κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου συμβάσεως.