ΝΣΚ/108/2011
Τύπος: Γνωμοδότησεις Ν.Σ.Κ.
Εκπαιδευτικοί – Πλάνη περί τα πράγματα – Ανάκληση ή μη παράνομης πράξης διορισμού.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Είναι επιτρεπτή η ανάκληση παράνομης διοικητικής πράξης διορισμού χωρίς μάλιστα χρονικό περιορισμό, όταν ο διορισθείς προκάλεσε με απατηλή ενέργεια το διορισμό του. (ομοφ.)
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΝΣΚ/366/2004
Ανάκληση παράνομου διορισμού πυροσβεστικής υπαλλήλου.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Η Διοίκηση δεν δύναται να ανακαλέσει παράνομο διορισμό πυροσβεστικής υπαλλήλου μετά την παρέλευση διετίας από την δημοσίευση από την σχετική πράξη διορισμού, εάν από τα στοιχεία της υποθέσεως δεν δύναται να αποδειχθεί με επάρκεια ότι η διορισθείσα προκάλεσε δολίως ή υποβοήθησε την παρανομία της Διοικήσεως.
ΣΤΕ/404/2023
ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΔΙΟΡΙΣΜΟΥ: (...) Επειδή, κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 27 παρ. 2 εδαφ. β΄ του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων, στην περίπτωση υπαλλήλου ο οποίος όχι μόνο διορίστηκε παρανόμως αλλά επιπλέον ήταν ο ίδιος που προκάλεσε δολίως ή υποβοήθησε την παρανομία, η πράξη διορισμού του ανακαλείται και μετά την παρέλευση της διετούς προθεσμίας εντός της οποίας ανακαλούνται, καταρχήν, οι παράνομοι διορισμοί. Η ανάκληση του διορισμού στην πιο πάνω ειδική περίπτωση είναι, καταρχήν, υποχρεωτική και δεν υπόκειται σε κανένα χρονικό περιορισμό∙ τούτο δικαιολογείται όχι μόνον από τη μέριμνα του νομοθέτη για την αποκατάσταση της σοβαρά διαταραχθείσας νομιμότητας, με τον διορισμό σε θέση υπαλλήλου προσώπου που δεν κατέχει τα νόμιμα προσόντα, καθώς και των αρχών της αξιοκρατίας και της ισότητας των πολιτών κατά την επιλογή τους προς πλήρωση των δημόσιων θέσεων, αλλά και εξαιτίας των σοβαρών ενδείξεων ότι ο διορισθείς στερείται του αναγκαίου για υπάλληλο ήθους. Απορρίπτει την έφεση.
ΣΤΕ/742/2023
Ζητείται η εξαφάνιση της 154/2018 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά. Με την απόφαση αυτή απορρίφθηκε αίτηση ακυρώσεως του εκκαλούντος κατά: α) της …/27.10.2016 απόφασης του Δημάρχου … (…), με την οποία είχε ανακληθεί η …/8.2.2006 απόφασή του περί διορισμού του εκκαλούντος σε οργανική θέση κλάδου ΥΕ 16 Εργατών Πρασίνου του Δήμου (...) Επειδή, η ανάκληση του διορισμού του εκκαλούντος δημοτικού υπαλλήλου εχώρησε δυνάμει της παρατεθείσας διάταξης του άρθρου 27 παρ. 2 του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων, χωρίς να υπόκειται, κατά τη διάταξη αυτή, στον έλεγχο του Α.Σ.Ε.Π. Εξάλλου, της ανακλητικής πράξης του διορισμού του εκκαλούντος δεν προηγήθηκε απόφαση του Α.Σ.Ε.Π., με την οποία να κρίθηκε μη νόμιμος ο εν λόγω διορισμός. Ως εκ τούτου, η εκκαλούμενη απόφαση υπόκειται κατ’ εξαίρεση σε έφεση, κατά την έννοια της παρατεθείσας διάταξης του άρθρου 5Α (εδ. β΄ περ. α΄) του ν. 702/1977, ανεξαρτήτως του ότι ο εκκαλών είχε διοριστεί βάσει διαδικασίας υποκείμενης στον έλεγχο του Α.Σ.Ε.Π.(...) Τούτο, διότι, τόσο η διάταξη του άρθρου 28 παρ. 1 εδ. β´ του ν. 1188/1981, καθώς και εκείνη του άρθρου μόνου του α.ν. 261/1968, όσο και αυτή του άρθρου 27 παρ. 2 εδ. β´ του Κώδικα Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων (ν. 3584/2007) επιτρέπουν χωρίς χρονικό περιορισμό την ανάκληση του παράνομου διορισμού όλων των υπαλλήλων, στην περίπτωση που ο υπάλληλος προκάλεσε ή υποβοήθησε την παρανομία. Συνεπώς, ο εκκαλών, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ουδόλως θα ωφελείτο, από την άποψη αυτή, από την εφαρμογή του ν. 1188/1981 αντί του ν. 3584/2007.(...) Επειδή, με την εκκαλούμενη απόφαση κρίθηκε ότι, κατά την έννοια του άρθρου 27 παρ. 2 του Κώδικα Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων, στην περίπτωση που η πράξη διορισμού του δημοτικού υπαλλήλου ανακαλείται μετά τη διετία από τη δημοσίευσή της, απαιτείται η Διοίκηση να εκφέρει κατά νόμιμη διαδικασία και με νόμιμη και επαρκή αιτιολογία κρίση, σύμφωνα με την οποία ο διορισθείς προκάλεσε ή υποβοήθησε δολίως την πλάνη της Διοίκησης σε σχέση με την επιλογή του έναντι των συνυποψηφίων του (...) Διά ταύτα Δέχεται την έφεση.
ΝΣΚ/249/2015
Διορισμός υπαλλήλου ΟΤΑ χωρίς την κατοχή του τυπικού προσόντος του κλάδου στον οποίο διορίστηκε – Ανάκληση ή μη της πράξης διορισμού της.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Το Ν.Π.Δ.Δ. του Δήμου Τρίπολης δεν υποχρεούται μεν να ανακαλέσει τη μη νόμιμη πράξη διορισμού της υπαλλήλου, πλην όμως, είναι σύμφωνο με την αρχή της νομιμότητας και του κράτους δικαίου, να προβεί στην ανάκλησή της, με ειδικώς αιτιολογημένη κρίση ότι η υπάλληλος που διορίστηκε προκάλεσε δολίως ή υποβοήθησε τον παράνομο διορισμό της. Στην περίπτωση, κατά την οποία, η ως άνω Υπηρεσία δεν οδηγηθεί αιτιολογημένα στην ανάκληση του διορισμού της υπαλλήλου, θα πρέπει, για λόγους ηθικής και υπηρεσιακής τάξης, να επανεξετάσει τη μισθολογική και βαθμολογική της εξέλιξη, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ.4 του άρθρου 28 του ν. 4024/2011 και να προβεί στην ανάκληση της πράξης κατάταξης της υπαλλήλου σε βαθμό και σε μισθολογικό κλιμάκιο βάσει των διατάξεων του ν. 4024/2011 και στην κατάταξή της, αναδρομικά από τον χρόνο έναρξης ισχύος του νόμου αυτού, στην κατηγορία ΔΕ για την οποία έχει το οικείο τυπικό προσόν, με την προσθήκη τριών (3) ετών στον χρόνο που λαμβάνεται υπόψη για την τελική της κατάταξη. (πλειοψ.)
ΕΣ/ΤΜ.6/2404/2010
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Ζητείται η ανάκληση της 74/2010 Πράξης του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία, κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων συμβάσεων με αντικείμενο την προμήθεια αντιδραστηρίων ανοσολογικών εξετάσεων για την κάλυψη των αναγκών του ανωτέρω νοσοκομείου, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 2.301.000 ευρώ.(....)Με το περιεχόμενο, όμως, αυτό η κρινόμενη αίτηση δεν περιέχει, κατά τρόπο σαφή και ορισμένο, ότι κατά την έκδοση της υπό ανάκληση Πράξης του Κλιμακίου εμφιλοχώρησε πλάνη περί τα πράγματα ή το νόμο ή ότι οι πλημμέλειες που διαπιστώθηκαν με την ανωτέρω Πράξη οφείλονται σε συγγνωστή πλάνη των οργάνων της αναθέτουσας αρχής. Οι δε λόγοι ανάκλησης, που περιέχονται στο από 17.9.2010 κατατεθέν υπόμνημα προβάλλονται απαραδέκτως το πρώτον με το υπόμνημα, με το οποίο μόνο ανάπτυξη των λόγων που προβάλλονται με το κύριο δικόγραφο της αίτησης ανάκλησης είναι επιτρεπτή (πρβλ. ΣτΕ 1855/1999, Ελ. Συν. ΙΙ Τμ. 694/2004, ΙΙΙ Τμ. 1839/2004). Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης.
ΝΣΚ/205/2011
Εκπαιδευτικοί Ιδιωτικών Σχολείων – Νομιμότητα διορισμού – Μειωμένα προσόντα – Ανάκληση παράνομης διοικητικής πράξης.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Α) 1. Δεν δύναται να υπαχθεί στις διατάξεις των μειωμένων προσόντων του άρθρου 1 παρ.1 του Ν. 3194/2003 εκπαιδευτικός που δεν έχει εγγραφεί στην Επετηρίδα της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, 2. δεν διαθέτει και αντιστοιχία του τίτλου σπουδών του της αλλοδαπής, παρά μόνο ισοτιμία από τον ΔΟΑΤΑΠ, 3. δεν μπορεί να κάνει χρήση μεταγενέστερης διάταξης για τη νομιμοποίηση προγενέστερου διορισμού. Β) Διακριτική ευχέρεια της Διοικήσεως προς ανάκληση. Γ) Ανάκληση είναι δυνατή και πέραν της διετίας για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Δ) Απαραίτητη η εγγραφή στην επετηρίδα της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων για εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στα Γυμνάσια και Λύκεια Γενικής Εκπαίδευσης. Ε) Διοικητικές πράξεις που εκδόθηκαν από αναρμόδιο όργανο είναι εξοπλισμένες με το τεκμήριο της νομιμότητας έως την τυχόν ακύρωσή τους ή ανάκλησή τους ή κατάργησή τους ή παύση ισχύος τους, όταν είναι περιορισμένης χρονικής ισχύος. ΣΤ) Η ανάκληση παράνομου διορισμού εκπαιδευτικού δεν υπόκειται στους χρονικούς περιορισμούς του άρθρου 30 παρ.5 του Ν. 682/1977 όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 7 του Ν. 817/1978 και μπορεί να πραγματοποιηθεί άμεσα, ως παράνομη διοικητική πράξη. (ομοφ.)
ΕΣ/Τμ.1/2/2013
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ (...) Ανακληση της της 31/2012 Πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο 1 Τμήμα.Μμε την κρινόμενη αίτηση ζητείται η ανάκληση της ως άνω Πράξης, χωρίς, περαιτέρω, να αναφέρεται ότι εμφιλοχώρησε πλάνη περί τα πράγματα ή περί το δίκαιο ή να γίνεται επίκληση κάποιου νέου, με την έννοια που εκτέθηκε, στοιχείου και, συνεπώς, το αίτημα περί ανάκλησης της προσβαλλόμενης Πράξης πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτο.
ΝΣΚ/347/2002
Δημόσιοι υπάλληλοι. Έκπτωση υπαλλήλου από την υπηρεσία. Ανάκληση διορισμού του. Λόγοι – προϋποθέσεις.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Η κίνηση της διαδικασίας εκπτώσεως από την υπηρεσία υπαλλήλου προϋποθέτει καταδίκη με αμετάκλητη δικαστική απόφαση κατά τη διάρκεια της υπαλληλικής σχέσεως, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 150 του νυν ισχύοντος ΥΚ (Ν 2683/1999) και το αντίστοιχο άρθρο 249 του προϊσχύσαντος ΥΚ (ΠΔ 611/1977). Η ανάκληση του παρανόμου διορισμού υπαλλήλου γίνεται εντός διετίας, εκτός αν ο διορισμός προκλήθηκε από δολία ενέργεια του διορισθέντος ή υποβοήθηση της παρανομίας ή κατά παράβαση των άρθρων 4 (έλλειψη ιθαγενείας) και 8 (αμετάκλητη καταδίκη για ποινικά αδικήματα, που έλαβε χώρα πριν από τον διορισμό του καταδικασθέντος), οπότε επιτρέπεται, ανεξαρτήτως της παρελεύσεως οσουδήποτε χρόνου. Η ανάκληση του διορισμού, πάντως, εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια της Διοικήσεως, η οποία κατά την άσκηση αυτής πρέπει να λάβει υπόψη και να συνεκτιμήσει όλες τις παραμέτρους και ειδικές συνθήκες της περιπτώσεως. (ομοφ.)
ΝΣΚ/311/2012
Α.Ε.Ι. – Ανάκληση παράνομης διοικητικής πράξης – Ακύρωση απόλυσης υπαλλήλου – Καταβολή ή μη αναδρομικών αποδοχών.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Η ανάκληση της παράνομης διοικητικής πράξης συνεπάγεται την εξυπαρχής εξαφάνισή της και την αποκατάσταση του προσώπου στο οποίο αφορά η ανακαλούμενη πράξη στη νομική κατάσταση στην οποία θα ήταν χωρίς την ανακληθείσα πράξη. Η ανάκληση, δηλαδή της παράνομης πράξης έχει αναδρομική δύναμη, και ανατρέχει στο χρόνο έκδοσης της ανακαλούμενης πράξης, αποκαθιστώντας έτσι τη νομική κατάσταση που υπήρχε πριν από την έκδοση της πράξης που ανακλήθηκε. Σε περίπτωση ακύρωσης πράξης απόλυσης υπαλλήλου, η Διοίκηση οφείλει να αποκαταστήσει αναδρομικά τον υπάλληλο, από μισθολογική άποψη, για το σύνολο της χρονικής περιόδου κατά την οποία αυτός δεν ασκούσε τα καθήκοντά του, χορηγώντας σ’ αυτόν το σύνολο των αποδοχών που θα εισέπραττε κατά την περίοδο αυτή.
ΝΣΚ/27/2025
Υποχρέωση ανάκλησης διορισμού δημοσίου υπαλλήλου τοποθετηθέντος κατά παράλειψη άλλου σε θέση στην οποία τοποθετήθηκε αναδρομικά ο παραληφθείς υπάλληλος σε συμμόρφωση προς αμετάκλητη δικαστική απόφαση. Εξέταση αρχών δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και αναλογικότητας(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Από τη διάταξη του άρθρου 20 παρ. 2 του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων ν.π.δ.δ., συνάγεται ότι αν έχει παρέλθει η προβλεπόμενη στη διάταξη αυτή διετία, εντός της οποίας είναι δυνατή η ανάκληση του κατά παράβαση νόμου γενόμενου διορισμού, για να είναι νόμιμη η ανακλητική πράξη απαιτείται, επιπροσθέτως, να εκφέρει η Διοίκηση, κατά νόμιμη διαδικασία και με νόμιμη και επαρκή αιτιολογία, κρίση ότι ο διορισθείς προκάλεσε ή υποβοήθησε με δόλο την παρανομία (βλ. ΣτΕ 543/2020, 1094/2014, 2739-2742/2005). Σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 4 του ίδιου άρθρου, δεν ισχύει ο χρονικός περιορισμός απαγόρευσης ανάκλησης της πράξης διορισμού μετά την πάροδο διετίας όταν η πράξη αυτή ακυρώνεται δικαστικά. Στην υπό κρίση περίπτωση, με την διαλαμβανόμενη στο ερώτημα απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, δεν ακυρώθηκε η πράξη του διορισμού της υπαλλήλου, αλλά ακυρώθηκε η απόφαση – πρακτικό της Α΄ Δευτεροβάθμιας Επιτροπής του άρθρου 10 του ν. 2643/1998, περί επιλογής της υπαλλήλου και αναπέμφθηκε η υπόθεση στη Διοίκηση για νέα νόμιμη κρίση. Συνεπώς, εφαρμοστέες είναι εν προκειμένω οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 20 του ν. 3528/2007 και όχι η διάταξη της παραγράφου 4 του ίδιου άρθρου. Ως εκ τούτου, η μη νόμιμη πράξη του διορισμού της υπαλλήλου ανακαλείται μετά την παρέλευση διετίας από τη δημοσίευσή της, μόνο εάν αποδειχθεί ότι αυτή προκάλεσε δολίως ή υποβοήθησε την παρανομία ή εάν ο διορισμός της έγινε κατά παράβαση των άρθρων 4 και 8 του Υπαλληλικού Κώδικα. Οι προϋποθέσεις, όμως, αυτές, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, δεν συντρέχουν στην εξεταζόμενη περίπτωση (κατά πλειοψηφία).