Εφαρμογή του άρθρου 87 παρ.1 του ΠΔ 696/1974, σε εξαρχής σύμβαση πλήρους (όλων των σταδίων) μελέτης έργου.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Σε περίπτωση ανάθεσης της εκπόνησης όλων των σταδίων μελέτης ενός έργου και διακοπής της σχετικής σύμβασης με απόφαση του εργοδότη -σύμφωνα και με σχετικό συμβατικό όρο- μετά την ολοκλήρωση και υποβολή του σταδίου της προμελέτης, δεν έχει εφαρμογή το άρθρο 87 παρ.1 του ΠΔ 696/1974, το οποίο προσαυξάνει κατά 40% τις αμοιβές της προμελέτης.

Ερωτάται: α) Ποια είναι η «οφειλόμενη αμοιβή», κατά την έννοια της παραγράφου 4 του άρθρου 36 του ν. 3316/2005, για τις εκτελεσθείσες εργασίες του αναδόχου εκπόνησης μελέτης, ο οποίος έλαβε μεν από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία την εντολή εκπόνησης σταδίου μελέτης, πλην όμως δεν πρόλαβε να εκπονήσει ή και να παραδώσει την εκπονηθείσα μελέτη στην υπηρεσία και περαιτέρω ποιο είναι το οφειλόμενο ποσό της αποζημίωσης που αναλογεί σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) του υπολειπόμενου χρηματικού αντικειμένου του υπό εκπόνηση σταδίου, β) εάν, στην περίπτωση που ο ανάδοχος πριν τη διάλυση της σύμβασης, εκπόνησε και υπέβαλε τη μελέτη του σταδίου και καταβλήθηκε σε αυτόν το προβλεπόμενο από τον νόμο (άρθρο 30 παρ. 2 γ’ και δ’ του ν. 3316/2005), οφειλόμενο ποσοστό 70% ή και 80% της συμβατικής αμοιβής, αλλά η μελέτη δεν εγκρίθηκε τελικά, για λόγους μη οφειλόμενους στον ανάδοχο ή στην ποιότητα της μελέτης, υφίσταται υποχρέωση καταβολής της συνολικής συμβατικής αμοιβής του σταδίου, σε ποσοστό δηλαδή 100% του σταδίου, σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 36 του ν. 3316/2005, οπότε, αυτονόητα, στην περίπτωση αυτή δεν τίθεται ζήτημα πληρωμής αποζημίωσης λόγω της διάλυσης της σύμβασης εκπόνησης μελέτης, δεδομένου ότι δεν υφίσταται «υπολειπόμενο χρηματικό αντικείμενο» του υπό εκπόνηση σταδίου.(...)Α. Επί διάλυσης της σύμβασης εκπόνησης της μελέτης το οφειλόμενο ποσό στον ανάδοχο που έλαβε την εντολή εκπόνησης μελέτης, πλην όμως δεν πρόλαβε να την εκπονήσει ή να παραδώσει την εκπονηθείσα μελέτη συνίσταται α) στην αμοιβή του για τις ήδη εκτελεσθείσες εργασίες, β) σε αποζημίωση που ανέρχεται σε ποσοστό 30% του υπολειπόμενου χρηματικού αντικειμένου του υπό εκπόνηση σταδίου, δηλαδή των υπολειπομένων εργασιών του σταδίου, γ) σε αποζημίωση που ανέρχεται σε ποσοστό 10% επί της συμβατικής αμοιβής των υπολειπόμενων (τυχόν) για την ολοκλήρωση της μελέτης σταδίων, εφόσον δεν προβλέπεται διαφορετικά στη σύμβαση (ομόφωνα). Β. Στην περίπτωση που ο ανάδοχος, πριν τη διάλυση της σύμβασης, εκπόνησε και υπέβαλε τη μελέτη του σταδίου, πέραν του οφειλόμενου προς αυτόν ποσοστού 70% ή και 80% της συμβατικής αμοιβής που δικαιούται, εφόσον η μελέτη δεν εγκρίθηκε τελικά, για λόγους μη οφειλόμενους στον ίδιο ή στην ποιότητα της μελέτης του, ο εργοδότης οφείλει να καταβάλει προς αυτόν τη συνολική συμβατική αμοιβή του σταδίου, δηλαδή ποσοστό 100% του σταδίου, κατόπιν ελέγχου της μελέτης για τυχόν σφάλματα και πλημμέλειες. Πέραν τούτου, και εφόσον στη σύμβαση δεν προβλέπεται διαφορετικά, δικαιούται αποζημίωση ανερχόμενη σε ποσοστό 10% επί της συμβατικής αμοιβής των (τυχόν) υπολειπόμενων για την ολοκλήρωση της μελέτης σταδίων (ομόφωνα).

Αμοιβές μελετών δημοσίων έργων. Σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού των αμοιβών μελετητών της Μελέτης ανέγερση νέας πτέρυγας Διοίκησης Χειρουργείων....του ΠΓΝ ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης, η σχετική ένσταση των μελετητών θα πρέπει να απορριφθεί ως προς το μέρος αυτής που αφορά στην αναθεώρηση των ενδιάμεσων τμηματικών πληρωμών, προ της τελικής αμοιβής της μελέτης, διότι ορθά οι αρμόδιες Υπηρεσίες προέβησαν σε τέτοιου είδους αναθεώρηση καίτοι η σύμβαση της μελέτης καταρτίσθηκε υπό την ισχύ του ΠΔ 696/1974, πριν ορισμένες διατάξεις του τροποποιηθούν από αυτές του ΠΔ 515/1989. Αντίθετα, η ανωτέρω ένσταση θα πρέπει να γίνει δεκτή, ως προς το μέρος αυτής που αφορά στον τρόπο υπολογισμού των εκπτώσεων, διότι οι Υπηρεσίες μη ορθά δεν υπολόγισαν αυτές ξεχωριστά για κάθε ανεξάρτητο είδος εγκαταστάσεων, όπως, δηλαδή είχαν υπολογίσει και την αμοιβή αυτών. 

Η προμελέτη, αντιστοιχεί σε ωριμότερο και λεπτομερέστερο στάδιο της μελέτης, βασιζόμενο σε μετρήσεις του μελετητή, κατά το οποίο η μελέτη συγκεκριμενοποιείται σε τέτοιο βαθμό ώστε να καταστεί δυνατός ο ακριβής προϋπολογισμός του κόστους του έργου και η σύνταξη των τευχών δημοπρατήσεως αυτού. Η συμβατική αμοιβή του μελετητή υπολογίζεται βάσει του προϋπολογισμού του σταδίου της προμελέτης και καθορίζεται με την εγκριτική για το στάδιο αυτό απόφαση. Βάσει της με αυτή την εγκριτική απόφαση καθοριζομένης αμοιβής διαμορφώνεται τελικά, σύμφωνα με τις περί αμοιβών μελετητών διατάξεις, η νόμιμη αμοιβή, που καταβάλλεται κατά στάδια της μελέτης και μετά την έγκριση κάθε σταδίου (βλ. και ΣτΕ 1267/2004, πρ. ΙV Τμ. Ελ.Συν. 66/2005).

Δημόσια έργα. Καταβολή ιδιαίτερης αμοιβής για τη σύνταξη της τεχνικής περιγραφής και προδιαγραφών της μελέτης εφαρμογής Η/Μ εγκαταστάσεων και αμοιβή για τη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
α) Ο Ανάδοχος εκπόνησης της μελέτης εφαρμογής Ηλεκτρομηχανολογικών (Η/Μ) εγκαταστάσεων δεν δικαιούται πρόσθετης αμοιβής, πέραν της προκύπτουσας κατ εφαρμογή του άρθρου 100 του ΠΔ 696/74, για τη σύνταξη της τεχνικής περιγραφής και προδιαγραφών. β) Αν στη σύμβαση προβλέπεται ότι ο Ανάδοχος θα προβεί στην εκτέλεση όλων των τευχών δημοπράτησης που θα βασίζονται στους κάθε μορφής Κανονισμούς Δημοσίων Εργων… ύστερα από εντολή του κυρίου της μελέτης και ο μελετητής προβεί στις πιο πάνω εργασίες χωρίς την ύπαρξη σχετικής εντολής, δεν δικαιούται πρόσθετης αμοιβής, ούτε κατά τις διατάξεις περί αδικαιολογήτου πλουτισμού, εάν ο εργοδότης συνέταξε ο ίδιος τα προαναφερθέντα τεύχη.

Δημόσια έργα. Αμοιβές μελετητών. Επιβολή μειώσεων.Δεν πρέπει να γίνονται οι μειώσεις που αναφέρονται στις κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και ΠΕΧΩΔΕ επί της αμοιβής των μελετητών, που εκπονούν μελέτες για λογαριασμό του Δημοσίου, χρηματοδοτούμενες από τις Δημόσιες Επενδύσεις, στις περιπτώσεις που η αμοιβή έχει καθορισθεί ελεύθερα και κατ αποκοπή από τον κύριο της μελέτης, διότι οι σχετικές εργασίες δεν περιλαμβάνονται στα οικεία αναλυτικά τιμολόγια, που προσδιορίζουν τα ελάχιστα όρια της αμοιβής των μελετητών.

Αμοιβή μελετητών (9ος λογαριασμός) για την εκπόνηση της μελέτης "Ύδρευσης, αποχέτευσης ομβρίων και ακαθάρτων περιοχών.." Δήμου, βάσει των προϋπολογισμών των εγκεκριμένων προμελετών για τα διάφορα τμήματα του έργου. Νόμιμη, καθόσον α) υπάρχουν βεβαιώσεις ότι οι ανάδοχοι μελετητές συμμορφώθηκαν πλήρως με τις συμβατικές τους υποχρεώσεις, β) επιτρέπεται η συνέχιση έργων που είχαν ενταχθεί στο Ε.Π.Τ.Α., όπως η επίμαχη μελέτη, από τις πιστώσεις του προγράμματος "ΘΗΣΕΑΣ" και γ) ορθώς το ύψος αμοιβής των μελετητών υπολογίστηκε καθ' υπέρβαση της προσωρινά εκτιμώμενης αμοιβής, που προβλεπόταν στην οικεία σύμβαση, αφού η τελευταία αποσκοπούσε μόνο στον καθορισμό των τάξεων των απαιτουμένων πτυχίων.

Δεν υφίστανται στο ΠΔ 696/1974 (ή αλλαχού) διατάξεις, οι οποίες να καθορίζουν τα ελάχιστα όρια της αμοιβής των μελετητών για τον έλεγχο και καταγραφή της στατικής επάρκειας και της αντοχής σε δυναμικές φορτίσεις (αντισεισμικές) υπαρχόντων κτιρίων, και, κατά συνέπεια, η αμοιβή για τις εργασίες αυτές πρέπει να ορίζεται με τα συμβατικά τεύχη. (ομοφ.) β) Εάν στη σύμβαση εκπονήσεως της μελέτης δεν υπάρχει καθορισμός αμοιβής για τις πιο πάνω εργασίες, όπως στην προκείμενη περίπτωση, πρέπει να ληφθούν υπόψη για την κάλυψη του υπάρχοντος στη σύμβαση κενού (αμοιβή), η υπ’ αριθ. 81304/8083/6-12-1989 απόφαση και η υπ’ αριθ. 8/1990 Εγκύκλιος του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ, σε συνδυασμό με τα άρθρα 200, 288 και 371 του Α.Κ. (πλειοψ.)

Διαδικασία ανάθεσης μελέτης κατασκευής δημόσιου έργου από το Δημόσιο και Δημόσιες Επιχειρήσεις και καθορισμός της αμοιβής του μελετητή.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
α) Για την ανάθεση εκπόνησης μελέτης από το Δημόσιο ή τις Δημόσιες Επιχειρήσεις πρέπει να ακολουθηθεί η αναφερόμενη στο άρθρο 11 του Ν 716/77 διαδικασία, αυτή πρέπει να γίνει σε μελετητή που έχει τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα και η αμοιβή καθορίζεται βάσει των διατάξεων περί ελαχίστων ορίων της αμοιβής των μελετητών. β) Αν η σχετική σύμβαση υπογράφηκε με εργολάβο κατασκευής δημόσιων έργων, αλλά η μελέτη εκπονήθηκε από μελετητή που είχε τα νόμιμα προσόντα είναι δυνατό να ελεγχθεί η μελέτη και αν είναι ορθή, η σχετική αμοιβή μπορεί να καταβληθεί βάσει των διατάξεων περί αδικαιολόγητου πλουτισμού.

Μελέτες.Επομένως, δεν είναι επιτρεπτή η ανάθεση, με τη διαδικασία της απευθείας επιλογής, εκπόνησης μελέτης με παράλειψη του σταδίου της προμελέτης, καθότι με τον τρόπο αυτό καθίσταται ανέφικτος ο έλεγχος της υπέρβασης ή μη του ανωτάτου ορίου το οποίο θέτει ο νομοθέτης και το οποίο δεν δύναται να υπερβεί η νόμιμη αμοιβή του μελετητή (βλ. Πράξη 272/2007 VII Τμήμα Ελ. Συν.).Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η εντελλόμενη με το εν λόγω χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον για τον καθορισμό της αμοιβής του αναδόχου μελετητή, δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη στην διάταξη της παρ.7 του άρθρου 11 του ν.716/1977 διαδικασία δηλαδή δεν έγινε υπολογισμός αυτής με βάση τον προϋπολογισμό του σταδίου της προμελέτης και καθορισμό της σύμφωνα με την εγκριτική του σταδίου αυτού απόφασης.