ΝΣΚ/261/2006
Τύπος: Γνωμοδότησεις Ν.Σ.Κ.
Μερική ανάκληση συντελεσμένης απαλλοτρίωσης. Αποδοχή ή μη από την Υπηρεσία σχετικής αίτησης ειδικού διαδόχου (αγοραστή) του αρχικού ιδιοκτήτη –καθ’ ου η απαλλοτρίωση ή των καθολικών διαδόχων του.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Για τη μερική ανάκληση συντελεσμένης απαλλοτρίωσης, κατά τα οριζόμενα στη διάταξη του άρθρου 12 Ν 2882/2001, η αρμόδια για την ανάκληση Υπηρεσία δεν μπορεί να κάνει δεκτή σχετική αίτηση που υποβάλλει τρίτος αντί του καθ’ ου η απαλ/ση (αρχικού) ιδιοκτήτη, ή των καθολικών διαδόχων αυτού, έστω και αν αυτός (τρίτος) έχει την ιδιότητα του (εξ οιασδήποτε αιτίας) ειδικού διαδόχου των προαναφερομένων προσώπων.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΝΣΚ/88/2021
Ανάκληση συντελεσμένης απαλλοτρίωσης – Υποβολή αίτησης ανάκλησης από ειδικούς διαδόχους των καθολικών διαδόχων του αρχικού ιδιοκτήτη, εφοδιασμένων με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο των καθολικών διαδόχων.(...)Έχουν έννομο συμφέρον προς υποβολή αίτησης ανάκλησης συντελεσμένης απαλλοτρίωσης τμημάτων ακινήτων που περιήλθαν στο Δημόσιο δυνάμει της απαλλοτρίωσης και δεν χρησιμοποιήθηκαν, ούτε προβλέπεται να χρησιμοποιηθούν, για το σκοπό της απαλλοτρίωσης ή άλλο σκοπό δημόσιας ωφέλειας, οι ειδικοί διάδοχοι των καθολικών διαδόχων των αρχικών ιδιοκτητών, καθότι αυτοί ενεργούν δυνάμει πληρεξουσίου (συμβολαιογραφικού) των καθολικών διαδόχων.
ΝΣΚ/288/2002
Ανάκληση συντελεσμένης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, που έχει κηρυχθεί υπέρ του Δημοσίου. Ποιοι νομιμοποιούνται να υποβάλουν θετική δήλωση για την ανάκληση.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Δεν νομιμοποιούνται να υποβάλουν σχετική δήλωση, υποκαθιστώντας τον αναγνωρισθέντα ιδιοκτήτη της έκτασης που απαλλοτριώθηκε (ή τον καθολικό διάδοχο αυτού), όσοι με οποιαδήποτε αιτία απέκτησαν την κυριότητα επί των -μετά τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης- παραμενόντων στις πρώην ιδιοκτησίες τμημάτων. Εάν έχουν προσκληθεί νόμιμα οι αναγνωρισθέντες ιδιοκτήτες (ή οι καθολικοί διάδοχοί τους) και αυτοί υποβάλουν αρνητική δήλωση ή δεν απαντήσουν εμπρόθεσμα στη σχετική πρόσκληση, είναι η ελεύθερη διάθεση αυτών των απαλλοτριωθέντων ακινήτων.
ΝΣΚ/10/2023
Ζητήματα που γεννώνται σχετικά με τη δυνατότητα καταβολής από τη διοίκηση της δικαστικά καθορισμένης αποζημίωσης λόγω αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, ύστερα από την επελθούσα κατά το νόμο αυτοδίκαιη άρση της απαλλοτρίωσης, λόγω μη έγκαιρης παρακατάθεσης της αποζημίωσης .(...)α) Η έκδοση από τη διοίκηση βεβαιωτικής πράξης για την επελθούσα αυτοδίκαιη άρση της απαλλοτρίωσης λόγω παρέλευσης της 18μηνης προθεσμίας συντέλεσης, δεν αναιρεί την υποχρέωσή της να καταβάλει το σύνολο της αποζημίωσης που προσδιορίστηκε οριστικά, στον ιδιοκτήτη που επιθυμεί τη διατήρηση της απαλλοτρίωσης (ομόφωνα). β) Η παραπάνω υποχρέωση για καταβολή αποζημίωσης στον ιδιοκτήτη που επιθυμεί τη διατήρηση της απαλλοτρίωσης, υφίσταται τόσο στην περίπτωση κατά την οποία τηρήθηκαν απ’ αυτόν οι κατά νόμο διατυπώσεις (αίτηση και υπεύθυνη δήλωση στη διοικητική αρχή) όσο και στην περίπτωση που η βούλησή του εκδηλώνεται με την άσκηση αγωγής ή την έκδοση διαταγής πληρωμής για την είσπραξη της αποζημίωσης (ομόφωνα). Στη δε ως άνω (β’) υποπερίπτωση υφίσταται υποχρέωση προς πληρωμή του νομίμου τόκου από την επίδοση της αγωγής ή της διαταγής πληρωμής και μέχρι την εξόφληση (κατά πλειοψηφία). γ) Η καταβολή της αποζημίωσης στον ιδιοκτήτη που επιθυμεί την αναβίωση της απαλλοτρίωσης είναι ανεξάρτητη από την κατάληψη ή μη της απαλλοτριωθείσας έκτασης από τον υπερού η απαλλοτρίωση (ομόφωνα). δ) Εάν τελικώς καταβληθεί η αποζημίωση στον καθ’ ου η απαλλοτρίωση, η διοίκηση υποχρεούται να ενεργήσει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση για τη μεταγραφή της απόφασης κήρυξης αυτής, στο κατά τόπον αρμόδιο υποθηκοφυλακείο και Κτηματολογικό Γραφείο, προσκομίζοντας μεταξύ άλλων, τα στοιχεία που αποδεικνύουν τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης για τη συγκεκριμένη ιδιοκτησία. Περαιτέρω για λόγους ασφαλείας του δικαίου, δύναται να ανακαλέσει την προηγουμένως εκδοθείσα διαπιστωτική πράξη περί αυτοδίκαιης άρσης της απαλλοτρίωσης, ως εκδοθείσα για πλάνη περί τα πράγματα, με τον τύπο και διαδικασία που επιβάλλονται από το νόμο για την έκδοσή της (ομόφωνα). ε) Στην περίπτωση διατήρησης της απαλλοτρίωσης μετά από υποβολή αίτησης και υπεύθυνης δήλωσης του καθ’ου η απαλλοτρίωση, οι αξιώσεις του για καταβολή ιδιαίτερης αποζημίωσης λόγω μείωσης της αξίας του εδαφικού τμήματος ακινήτου που απέμεινε εκτός απαλλοτρίωσης και αποζημίωσης μετά την αναγνώριση μη ύπαρξης ωφέλειάς του ιδιοκτήτη του απαλλοτριωμένου ακινήτου που αποκτά πρόσωπο σε διανοιγόμενη εθνική οδό, δεν συνιστούν περίπτωση απαγορευμένου ανακαθορισμού σύμφωνα με την παρ. 3 του αρ. 11 του Κ.Α.Α.Α (ομόφωνα).
ΝΣΚ/65/2015
Αυτοδίκαιη άρση μη συντελεσθείσας απαλλοτρίωσης – Διατήρηση ή μη απαλλοτρίωσης μετά από αίτημα ενδιαφερόμενου ιδιοκτήτη – Κήρυξη νέας απαλλοτρίωσης.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Μη συντελεσθείσα αναγκαστική απαλλοτρίωση, που κηρύχθηκε με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Αττικής για την κατασκευή του σιδηροδρομικού διαδρόμου, καθ’ ο μέρος αφορά μία μόνο ιδιοκτησία του κτηματολογικού πίνακα που τη συνοδεύει, έχει αρθεί αυτοδικαίως, αρμόδιος για την έκδοση της σχετικής διαπιστωτικής πράξης είναι ο Υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού και συνεπώς αυτός μπορεί να προβεί στην έκδοσή της. Σύννομη η κήρυξη νέας απαλλοτρίωσης του ιδίου ακινήτου για τον ίδιο σκοπό. (ομοφ.) ΑΠΟΔΕΚΤΗ
ΝΣΚ/339/2002
Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Χημικών (ΤΕΑΧ). Μειοδοτικός διαγωνισμός. Αγορά ακινήτου από ΝΠΔΔ. Εφαρμογή διαδικασιών του ΠΔ 715/1979.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
1) Νομιμοποιείται κατ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 6 του Ν 2217/1994 όπως συμπληρώθηκε με την παρ.4 του άρθρου 10 του Ν 2335/1995 και εκείνο του άρθρου 2 της από 20-5-1999 σύμβασης που υπεγράφη μεταξύ του ΤΕΑΧ και της ΚΕΔ, η ΚΕΔ να υπογράψει αντί του Ταμείου το συμβόλαιο αγοράς ακινήτου με τον μειοδότη – πωλητή αυτού. 2) Δεν νομιμοποιείται το Ταμείο σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ.1, 2 και 3 του άρθρου 1 του ΠΔ 471/1975, να εκδώσει τα χρηματικά εντάλματα πληρωμής (ΧΕΠ) με φερόμενο ως δικαιούχο την Κτηματική Εταιρία του Δημοσίου (ΚΕΔ). 3) Δεν νομιμοποιείται το Ταμείο να υπογράψει το αγοραπωλητήριο συμβόλαιο με τον νέο ιδιοκτήτη του ακινήτου αντί του αρχικού ιδιοκτήτη και μειοδότη – πωλητή. 4) Δεν παρέχεται νόμιμη ευχέρεια στον Υπουργό να τροποποιήσει την αρχική εγκριτική απόφαση και να αντικαταστήσει το όνομα του αρχικού ιδιοκτήτη και πωλητή με εκείνο του νέου ιδιοκτήτη. Η προωθούμενη τροποποιητική απόφαση είναι προδήλως νομικά πλημμελής καθ όσον με αυτήν επιχειρείται μία διαδικασία που ευθέως νοθεύει τον ανταγωνισμό. 5) Εφόσον τελικά δεν καταστεί δυνατή η μεταβίβαση της κυριότητας του ακινήτου από τον μειοδότη – πωλητή, συντρέχουν οι λόγοι παράβασης των σχετικών όρων της Πρόσκλησης Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος, αλλά και των σχετικών διατάξεων του Νόμου, με συνέπεια τη δυνατότητα επιβολής των προβλεπόμενων κυρώσεων.
ΕλΣυν/Κλιμ7/175/2015
Απαλλοτρίωση ακινήτου.(....) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας Πράξεως, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η καταβολή της δικαστικής δαπάνης της πληρεξουσίας δικηγόρου των καθ’ ων η απαλλοτρίωση υπέρ του Δικηγορικού Συλλόγου ...... είναι καθόλα νόμιμη προκειμένου να συντελεσθεί η απαλλοτρίωση, διότι, προς τούτο, απαιτείται η καταβολή να είναι πλήρης, δηλαδή να περιλαμβάνει τόσο την αξία του ακινήτου όσο και τα δικαστικά έξοδα και την αμοιβή του δικηγόρου. Επειδή δε η απόφαση περί οριστικού προσδιορισμού της αποζημίωσης, την οποία αιτήθηκαν τα μέρη, δεν έχει εκδοθεί εντός της προθεσμίας του ενός και ημίσεος έτους που απαιτείται για τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης, η διάταξη του άρθρου 18 παρ.4 εδ. δ΄ και ε΄ δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής, καθόσον αυτή καταλαμβάνει μόνον τις περιπτώσεις που η απόφαση περί οριστικού προσδιορισμού εκδίδεται εντός του χρόνου που απαιτείται για τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης. Κατά συνέπεια, νομίμως ο υπέρ ου η απαλλοτρίωση Δήμος ...... εξέδωσε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα προκειμένου η καταβληθείσα, ως προς την αξία του ακινήτου δαπάνη, να συμπληρωθεί με τα έξοδα της αμοιβής της πληρεξουσίας δικηγόρου των καθ’ ων και να συντελεσθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο η απαλλοτρίωση.
ΝΣΚ/57/2006
Επί κατασχέσεως απαιτήσεως οφειλέτου του Δημοσίου εις χείρας τρίτου απαιτείται η συγκρότηση νέου νομίμου τίτλου κατά του τρίτου, διότι δεν αρκεί ο υφιστάμενος κατά του καθ’ ου η κατάσχεση τίτλος.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
α) Ο Α.Φ., εις χείρας του οποίου επεβλήθη κατάσχεση ως τρίτου, καθίσταται οφειλέτης του Δημοσίου μόνον για το ποσό των 4.500.000 δραχμών οφειλόμενο -δυνάμει της υπ’ αριθμ. 209/1998 διαταγής πληρωμής του Μον. Πρωτ. Κορίνθου- στον καθ’ ου η κατάσχεση Κ.Σ., όπως προκύπτει από την υπ’ αριθμ. 25/2000 απόφαση του Μον. Πρωτ. Κορίνθου. β) Η παράλειψη υποβολής δηλώσεως εκ μέρους του Α.Φ. κατά της δευτέρας κατασχέσεως δεν επιφέρει τις συνέπειες του άρθρου 33 του ΚΕΔΕ. γ) Η Δ.Ο.Υ. Ναυπλίου οφείλει να προβεί σε βεβαίωση του ποσού για το οποίο ευθύνεται ο τρίτος Α.Φ., διότι εν προκειμένω δεν εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 25 παρ.6 του Ν 1882/1990, η οποία δεν προσιδιάζει στην διαμορφουμένη τριγωνική σχέση επί κατασχέσεως απαιτήσεως εις χείρας τρίτου. δ) Χρόνος ενάρξεως των προσαυξήσεων εκπροθέσμου καταβολής είναι η επομένη εργάσιμη ημέρα, από αυτήν κατά την οποία θα καταστούν ληξιπρόθεσμες -κατ’ άρθρο 5 του ΚΕΔΕ- οι απαιτήσεις του Δημοσίου.
ΝΣΚ/142/2015
Κατασχεθείσες εις χείρας του Υπουργού Εσωτερικών απαιτήσεις, που αφορούν κατατεθειμένα στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων κεφάλαια, από Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους υπέρ των Δήμων.
Στην περίπτωση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων, τρίτος, εις χείρας του οποίου εγκύρως οι δανειστές Δήμου δύνανται να επιβάλουν κατάσχεση, κατά το χρόνο πριν από την έκδοση της αποφάσεως κατανομής, είναι αποκλειστικά ο Υπουργός Εσωτερικών. -Η άσκηση ανακοπής και αιτήσεως αναστολής από τον καθ' ου η κατάσχεση Δήμο, κατά του κατασχετηρίου, μετά και την απόρριψη αιτήματος χορηγήσεως προσωρινής διαταγής, δεν κωλύει τον Υπουργό Εσωτερικών να εκδώσει χρηματική εντολή για την καταβολή των κατασχεθέντων χρημάτων στους κατασχόντες, καθ' ο μέρος έχει υποβάλει σχετική θετική δήλωση. -Ο Υπουργός Εσωτερικών, ως τρίτος, ουδόλως έχει δικαίωμα, υπό την ιδιότητα του τρίτου, να αμφισβητήσει το κύρος της κατασχέσεως για λόγους που ανάγονται στην ουσία της απαιτήσεως των κατασχόντων. -Ακόμη και μετά την υποβολή θετικής δηλώσεως, ο Υπουργός Εσωτερικών, ως τρίτος, δύναται να προβάλει αιτιάσεις σχετικά με το κύρος της εις χείρας του κατασχέσεως, λόγω του ακατασχέτου της απαιτήσεως. -Δεν υπόκεινται σε κατάσχεση τα κεφάλαια τα οποία αποδίδονται στους Δήμους, από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους, εφ' όσον προκύπτει ότι αφορούν και αποβλέπουν στην εκτέλεση συγκεκριμένων έργων, την εξυπηρέτηση ειδικών δημοτικών σκοπών και, εντέλει, στην ίδια τη λειτουργία και την παροχή κρίσιμων αυτοδιοικητικών υπηρεσιών, των οποίων η μη εκπλήρωση θα οδηγούσε στην αναίρεση της λειτουργίας και, εντέλει, την ματαίωση της αποστολής των Δήμων. -Η θετική δήλωση του Υπουργού Εσωτερικών αποτελεί εκτελεστό τίτλο κατά του Ελληνικού Δημοσίου, τυχόν δε, μετά την επίδοση του κατασχετηρίου, απόδοση στο Δήμο του κατασχεθέντος ποσού, για το οποίο υποβλήθηκε θετική δήλωση, δεν παράγει έννομες συνέπειες, έναντι των κατασχόντων, ώστε το Δημόσιο εξακολουθεί να ευθύνεται έναντι αυτών για την καταβολή του. Το Υπουργείο Εσωτερικών, όμως, δικαιούται να αναζητήσει, όσα απέδωσε στο Δήμο, με βάση τις διατάξεις περί αδικαιολογήτου πλουτισμού, με οποιονδήποτε νόμιμο τρόπο, μεταξύ των οποίων και με ανάκληση της πράξεως και εν συνεχεία βεβαίωση του σχετικού ποσού ή με συμψηφισμό (παρακράτηση) οποιασδήποτε μελλοντικής επιχορηγήσεως του Δήμου. (ομοφ.)
ΤΡΙΜ.ΕΦ.ΠΕΙΡ/368/2020
Καταβολή αποζημίωσης λόγω απαλλοτρίωσης...Στην προκείμενη περίπτωση, σύμφωνα με την αμέσως προηγούμενη νομική σκέψη, τα δικαστικά έξοδα των αιτούντων για την προκείμενη δίκη προσδιορισμού της οριστικής αποζημίωσης, κατόπιν σχετικού αιτήματός τους (άρθρο 191 παρ. 2 ΚΠολΔ), πρέπει, κατά τα εκτιθέμενα στην αμέσως προηγούμενη νομική σκέψη, να επιβληθούν σε βάρος του καθ’ ου Ελληνικού Δημοσίου (που υπάγεται στη Γενική Κυβέρνηση κατά την έννοια του άρθρου 14 Ν. 4270/2014) ως υπόχρεου προς καταβολή της επίδικης αποζημίωσης, και περιλαμβάνουν: α) την αμοιβή για την παράσταση του πληρεξούσιου δικηγόρου τους μετά των εξόδων του ενώπιον του Εφετείου τούτου (με τριμελή σύνθεση) και του Μονομελούς Εφετείου στο ποσό των εξακοσίων (600) ευρώ και β) στην αμοιβή του πληρεξούσιου δικηγόρου τους για τη σύνταξη των αιτήσεων και των προτάσεων ενώπιον του Εφετείου (με τριμελή σύνθεση) και του Μονομελούς Εφετείου, η οποία πρέπει να καθοριστεί σε ποσοστό 1% (2% : 2) της αποζημίωσης, για την σύνταξη των αιτήσεων και σε ποσοστό 0,50% για τη σύνταξη προτάσεων επί των αιτήσεων, δηλαδή σε συνολικό ποσοστό 1,5% επί της ως άνω καθορισθείσης αποζημίωσης.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/190/2017
Καταβολή αποζημίωσης λόγω ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης:Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα δικαιολογητικά που συνοδεύουν τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα, οι εντελλόμενες με αυτά δαπάνες αφορούν στην αποζημίωση των φερόμενων ως δικαιούχων …..και …..λόγω ρυμοτομίας, ήτοι στην καταβολή σε αυτούς της αξίας των επικειμένων στα ρυμοτομούμενα οικόπεδά τους, όπως η αξία αυτή προσδιορίστηκε από την αρμόδια επιτροπή εκτίμησης ακινήτων του π.δ/τος 5/1986. Τα εν λόγω επικείμενα (δέντρα, μαντρότοιχοι, πτηνοτροφεία, συρματοπλέγματα κ.λ.π.) περιλήφθηκαν στους από 27.6.2013 διορθωτικούς πίνακες, που όμως δεν έχουν κυρωθεί από την Περιφερειάρχη Αττικής, όπως απαιτείται. Περαιτέρω ο λόγος διαφωνίας ότι της σύνταξης του διορθωτικού πίνακα επικειμένων δεν προηγήθηκε σύνταξη διορθωτικής πράξης εφαρμογής της οικείας πολεοδομικής μελέτης είναι αβάσιμος, καθόσον η διόρθωση - επικαιροποίηση των πινάκων επικειμένων δεν προϋποθέτει κατά νόμο τη διόρθωση - μερική ανάκληση της πράξης εφαρμογής της οικείας πολεοδομικής μελέτης, ήτοι εν προκειμένω της 3/2001 πράξης εφαρμογής της πολεοδομικής μελέτης περιοχής «Περιμετρική Επέκταση» του Δήμου ….., που είχε εγκριθεί με την 10190/8750/20.11.2001 απόφαση του Νομάρχη Δυτικής Αττικής.