ΝΣΚ/262/2007
Τύπος: Γνωμοδότησεις Ν.Σ.Κ.
Περί της εγκυρότητας ή μη των γενομένων δωρεών προς το κοινωφελές ίδρυμα ΚΕΤΕ από τον ίδιο τον ιδρυτή.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Η γενομένη κατά την 12-10-1998 δωρεά ημικατεργασμένου χρυσού προς το κοινωφελές ίδρυμα με την επωνυμία «ΙΔΡΥΜΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ (ΤΑΚΗ) ΒΑΣΙΛΑΚΗ» με τον διακριτικό τίτλο «ΚΕΤΕ» από τον φερόμενο ως δωρητή Παναγιώτη Βασιλάκη (πρόεδρο και ιδρυτή αυτού), ο οποίος χρυσός εισήχθη από το εξωτερικό επ’ ονόματι του ιδρύματος την 2-10-1998 είναι έγκυρη και ελεύθερη από οιονδήποτε όρο ή τρόπο και μη νόμιμη η ανάκληση αυτής, η δε γενομένη από τον ίδιο τον ιδρυτή προς το ίδρυμα την 20-6-2002 δωρεά δεκαοκτώ (18) έργων τέχνης, δεν συνιστά αυτοτελή δωρεά αλλά υποκρύπτει σύμβαση ανταλλαγής και ως τοιαύτη γενομένη κατά παράβαση των κειμένων διατάξεων είναι άκυρη, καθώς επίσης και η επαναληφθείσα την 1-12-2004 δωρεά των ίδιων έργων τέχνης είναι μη νόμιμη για τους ίδιους ακριβώς λόγους. Άκυρες επίσης είναι και οι γενόμενες, σε εκτέλεση αυτής, εκποιητικές δικαιοπραξίες (επιστροφή του χρυσού προς τον ιδρυτή-δωρητή και παράδοση των έργων τέχνης προς το ίδρυμα) ως ερειδόμενες επί ακύρου συμφωνίας υπόσχεσης δωρεάς. (πλειοψ.)
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΔΕΔ/Θεσ/400/2025
Η απόφαση αφορά την απόρριψη ενδικοφανούς προσφυγής κατά της αρνητικής απάντησης της Δ.Ο.Υ. Τρικάλων να δεχτεί τροποποιητική δήλωση φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2023. Η προσφεύγουσα ζητούσε να συμπεριληφθεί ποσό 90.651,66€ (από δωρεά συζύγου) στον κωδικό 781 για την κάλυψη τεκμηρίου αγοράς ακινήτου. Η αρχική πράξη προσδιορισμού φόρου είχε καταλογίσει διαφορά αντικειμενικών δαπανών 54.018,23€ και φόρο 21.334,38€. Αν και ο σύζυγος υπέβαλε εκπρόθεσμη δήλωση δωρεάς, η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, επικαλούμενη την εγκύκλιο Ε.2009/2025, απέρριψε την αναγνώριση του ποσού. Ο λόγος ήταν ότι, μολονότι η δωρεά προηγήθηκε της δαπάνης, δεν διαπιστώθηκε η παράδοση και η είσπραξη των χρηματικών ποσών από την προσφεύγουσα (δωρεοδόχο) πριν από την πραγματοποίηση της δαπάνης. Συγκεκριμένα, η μεταφορά των χρημάτων έγινε απευθείας από τον λογαριασμό του δωρητή στους πωλητές και η μεταφορά προς την προσφεύγουσα δεν επιβεβαιώθηκε από το τραπεζικό ίδρυμα. Ως εκ τούτου, η ενδικοφανής προσφυγή απορρίφθηκε, επικυρώνοντας την τελική χρεωστική υποχρέωση των 21.334,38 €.
ΝΣΚ/150/2005
Επιτρεπτό ή μη χρησιμοποιήσεως αεροσκάφους που ανήκει σε κοινωφελές ίδρυμα για την αεροδιακομιδή ασθενών. Αρμοδιότητα του ΕΚΑΒ.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Επιτρέπεται η χρησιμοποίηση αεροσκάφους που ανήκει σε κοινωφελές ίδρυμα για την αεροδιακομιδή ασθενών, υπό τον συντονισμό του ΕΚΑΒ και υπό την προϋπόθεση τηρήσεως των διατάξεων που ρυθμίζουν την πτητική λειτουργία, την ασφάλιση κ.λπ. του αεροσκάφους αυτού. (ομοφ.)
ΝΣΚ/308/2000
Κοινωφελή Ιδρύματα. Ανάκληση ιδρυτικής πράξεως. Διάλυση κοινωφελούς ιδρύματος λόγω εκπληρώσεως του σκοπού του. Μεταβίβαση - διεκδίκηση από τον ιδρυτή της αφιερωθείσας στο ίδρυμα περιουσίας.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Εν όψει της μη εκδόσεως της προβλεπόμενης από τις εσωτερικές διατάξεις του ελληνικού "ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΠΙΕΡΙΔΗ ΕΛΛΑΔΑ" αποφάσεως του διοικητικού του συμβουλίου περί διαλύσεως αυτού και περαιτέρω της από τις ίδιες ως άνω διατάξεις γενόμενης παραπομπής στους ορισμούς του νόμου ως προς το θέμα του τέλους του ιδρύματος, το ως άνω ίδρυμα συνεχίζει να υπάρχει επ άπειρο μέχρι να διαλυθεί από τη διοίκηση δι εκδόσεως σχετικού Π.Δ/τος, εφόσον συντρέξει ένας τουλάχιστον λόγος από τους περιοριστικά αναφερόμενους στο νόμο (ΑΚ 118). Η δε, από το Κυπριακό "ΙΔΡΥΜΑ ΠΙΕΡΙΔΗ", αυτοτελές νομικό πρόσωπο και τελείως διακεκριμένο από το ημεδαπό "ΙΔΡΥΜΑ ΠΙΕΡΙΔΗ ΕΛΛΑΔΑ", και το δημιουργηθέν στην Ελλάδα παράρτημά του, επιδίωξη των αυτών με ως άνω ελληνικό ίδρυμα κοινωφελών σκοπών, δεν συνιστά, εν όψει μάλιστα και της αόριστης διάρκειας και της μεγάλης ευρύτητας των σκοπών, την προβαλλόμενη από τον ιδρυτή εκπλήρωση των κοινωφελών σκοπών. Το ίδρυμα, στο οποίο η μεταβίβαση της περιουσίας του ιδρυτή δεν επήλθε αυτοδικαίως, από της εκδόσεως του εγκριτικού του Π.Δ/τος μπορεί ν απαιτήσει από τον ιδρυτή του την καταβολή της απ αυτόν ταχθείσας περιουσίας και την παράδοση των κινητών κατ αρχήν δι οχλήσεώς του και σε περίπτωση αρνήσεώς του, δια προσφυγής στο αρμόδιο δικαστήριο με ενοχική αγωγή. Τη δυνατότητα αυτή έχει και ο Υπουργός Οικονομικών κατ άρθρο 125 παρ.2 ΑΝ 2039/1939, την οποία οφείλει ν ασκήσει εφόσον το ίδρυμα αρνείται ή παραλείπει για μακρό χρονικό διάστημα την άσκησή της. (πλειοψ.)
ΝΣΚ/214/2006
Μεταβίβαση περιουσίας σε συσταθέν ίδρυμα. Δυνατότητα εκποίησης περιουσιακών στοιχείων μέχρι θανάτου ιδρυτή. Διαδικασία. Εποπτεία Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Η αφιερωθείσα με τη συμβολαιογραφική πράξη συστάσεως του Ιδρύματος ακίνητη περιουσία πρέπει να μεταβιβασθεί με συμβολαιογραφικά έγγραφα, που θα μεταγραφούν, και τις περιλήψεις αυτών συντάσσει ο συμβ/φος. Οφείλονται κατ’ αρχήν δικαιώματα συμβολαιογράφου, φύλακα υποθηκών και Ταμείου Νομικών. Σε περίπτωση εκποιήσεως ακινήτων από τον ιδρυτή πριν από τη μεταβίβασή τους στο ίδρυμα, θα εφαρμοσθούν όσα ορίζονται σχετικά στη συστατική πράξη και όχι στον ΑΝ 2039/1939.
ΝΣΚ/76/2004
Κυριότητα καταλειπόμενων περιουσιών για εκτέλεση κοινωφελών σκοπών. Φορολογία. Απαλλαγές από ΦΜΑΠ. Κεφάλαια αυτοτελούς διαχείρισης.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Ι. α) Όταν δεν σκοπείται η ίδρυση ιδρύματος ως αυτοτελούς νομικού προσώπου δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις περί ιδρύματος, αλλά οι διατάξεις περί δωρεάς υπό τρόπον, εγκαταστάσεως και κληροδοσίας υπό τρόπον και η κυριότητα περιέρχεται στα νομικά πρόσωπα στα οποία ανατέθηκε η εκτέλεση του ειδικού κοινωφελούς σκοπού κατά τις άνω ειδικότερες διακρίσεις. β) Αναφορικώς με τα ιδρύματα που συνιστώνται μετά το θάνατο του ιδρυτή, τα ιδρύματα αυτά κατά το διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ του θανάτου του ιδρυτή και της εγκρίσεως του ιδρύματος θεωρούνται κατά πλάσμα του νόμου ότι υφίστανται σε σχέση με οποιοδήποτε θέμα που αναφέρεται στην περιουσία που έχει ταχθεί από τον ιδρυτή υπέρ αυτών. Το άνω ίδρυμα αποκτά την περιουσία βάσει των διατάξεων του κληρονομικού δικαίου ήτοι αυτοδικαίως μεν αν έχει εγκατασταθεί ως κληρονόμος ή κληροδόχος ορισμένου αντικειμένου, ενώ αν πρόκειται περί άλλης φύσεως κληροδοσίας κλπ, αποκτά ενοχικό δικαίωμα να αποκτήσει από τον βεβαρυμένο την παροχή των περιουσιακών στοιχείων που του κληροδοτήθηκαν. γ) Αν η ιδρυτική πράξη είναι δικαιοπραξία εν ζωή ο ιδρυτής υποχρεούται μόλις συσταθεί το ίδρυμα να μεταβιβάσει σ’ αυτό την ταχθείσα περιουσία η οποία αποκτάται από το ίδρυμα. Το ίδρυμα έχει κατ’ αρχήν ενοχική αξίωση κατά του ιδρυτή και των κληρονόμων του για τη μεταβίβαση της ταχθείσης περιουσίας η οποία δεν αποκτάται αυτοδικαίως με τη σύσταση του ιδρύματος. δ) Όσον αφορά τις περιουσίες των παρ.3 και 4 του άρθρου 96 του ΑΝ 2039/39, λεκτέον ότι οι σχετικές διατάξεις συνιστούν απόκλιση από τις επί του θέματος ρυθμίσεις του ΑΚ και προβλέπουν ιδία διαδικασία περιελεύσεως των περιουσιών αυτών σε υφιστάμενα άλλα ιδρύματα ή νομικά πρόσωπα ή σε νέο κοινωφελές ίδρυμα. ΙΙ. Υποχρέωση καταβολής του φόρου και δη από τότε που γεννάται η σχετική φορολογική υποχρέωση, έχουν τα πρόσωπα που μνημονεύονται στην παρ.2 του άρθρου 22 του Ν 2459/97 αλλά και ο υπεισερχόμενος στη θέση κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομίας εκτελεστής της διαθήκης. ΙΙΙ. Οι απαλλαγές από το ΦΜΑΠ ορίζονται περιοριστικώς στο νόμο και χορηγούνται στα νομίμως συνιστώμενα ιδρύματα ως και στα ιδρύματα που εμπίπτουν στο άρθρο 114 ΑΚ. Στα υποτελή ιδρύματα ισχύουν οι απαλλαγές που αφορούν τα νομικά πρόσωπα στα οποία προσκολλώνται. IV. Τα κεφάλαια αυτοτελούς διαχειρίσεως για τα οποία δεν καθορίστηκε ίδιος τρόπος διοικήσεως δεν αποτελούν υποκείμενο του ΦΜΑΠ, αλλά αντί αυτών τέτοιο υποκείμενο αποτελούν τα νομικά πρόσωπα στα οποία ανατέθηκε η εκτέλεση του κοινωφελούς σκοπού. Ακολουθούν τη νομική μεταχείριση του νομικού προσώπου στο οποίο ανήκουν. Αν είναι πλείονα η περιουσία ενός εκάστου εξ αυτών προστίθεται στην περιουσία του νομικού προσώπου. Τα άνω υποτελή ιδρύματα δεν έχουν ίδιο αφορολόγητο όριο. (πλειοψ.)
ΔΕΔ/Αθ/434/2025
Η απόφαση 434/27.02.2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών απορρίπτει την ενδικοφανή προσφυγή κατά της Πράξης Διορθωτικού Προσδιορισμού Φόρου Δωρεάς της Δ.Ο.Υ. ΚΕΡΚΥΡΑΣ. Η προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη ως προς τον δωρητή (πατέρα), καθώς δεν είχε ίδια φορολογική υποχρέωση. Ως προς τη δωρεοδόχο (κόρη), η προσφυγή απορρίπτεται ως αβάσιμη. Η πράξη αφορά καταλογισμό φόρου 4.410,00 ευρώ (πλέον τόκοι/πρόστιμα 5.292,00 ευρώ, σύνολο 9.702,00 ευρώ) για δωρεά ποσού 44.100,00 ευρώ που έλαβε χώρα το 2014 και για την οποία δεν υποβλήθηκε δήλωση. Η ΔΕΔ απορρίπτει τους ισχυρισμούς περί πλημμελούς αιτιολογίας και παραγραφής, επικυρώνοντας τη δεκαπενταετή παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου σε περίπτωση παράλειψης δήλωσης (άρθρο 102 ν.2961/2001).
ΝΣΚ/308/2014
Δωρεά Π. Ραπτάρχη προς το Ελληνικό Δημόσιο – Διερεύνηση δυνατότητας μελλοντικής έκδοσης και διάθεσης του Διαρκούς Κώδικα Νομοθεσίας, μόνο σε ηλεκτρονική μορφή κατ’ αποκλεισμό της έντυπης.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Το Ελληνικό Δημόσιο, ως δωρεοδόχος της δωρεάς του Παντελή Ραπτάρχη που έχει ως αντικείμενο την επιχείρηση έκδοσης του Διαρκούς Κώδικα Νομοθεσίας, έχει δυνατότητα να μεταβάλει τον τρόπο εκμετάλλευσης του εν λόγω έργου με σκοπό τον περιορισμό της έκδοσης και διάθεσής του μόνο σε ηλεκτρονική μορφή, κατ’ αποκλεισμό της έντυπης, υπό την προϋπόθεση ότι θα προηγηθεί δικαστική απόφαση του αρμόδιου εφετείου, που να βεβαιώνει ότι η σκοπούμενη μεταβολή ικανοποιεί πληρέστερα τη θέληση του δωρητή. (ομοφ.)
Ν.4655/2020
Κύρωση των επιμέρους συμβάσεων δωρεάς της από 6.9.2018 Σύμβασης Δωρεάς μεταξύ του Ιδρύματος «Κοινωφελές Ίδρυμα Σταύρος Σ. Νιάρχος» και του Ελληνικού Δημοσίου για την ενίσχυση και αναβάθμιση των υποδομών στον τομέα της υγείας που κυρώθηκε με τον ν. 4564/2018 (Α΄ 170) και άλλες διατάξεις.
ΝΣΚ/87/2003
Αποδοχή πρότασης για σύναψη συμβάσεως δωρεάς επικαρπίας αιτία θανάτου μετά το θάνατο του δωρητή - επικαρπωτή. Φορολογικές συνέπειες.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Η εκ μέρους του δωρεοδόχου αποδοχή της πρότασης του δωρητή προς κατάρτιση δωρεάς επικαρπίας αιτία θανάτου δεν είναι επιτρεπτή μετά το θάνατο του δωρητή, αλλά στην περίπτωση που η εν λόγω αποδοχή λάβει χώρα, η φορολογική αρχή δεν δύναται να αποστεί της επιβολής του φόρου επί της σχετικής μεταβίβασης, η οποία δεν μεταβάλλει σε κάθε περίπτωση τις φορολογικές υποχρεώσεις των ψιλών κυρίων. (ομοφ.)
ΔΕΔ/Θεσ/955/2025
Η απόφαση (Αρ. 955/20-05-2025) της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών απορρίπτει την ενδικοφανή προσφυγή κατά οριστικών πράξεων διορθωτικού προσδιορισμού φόρου δωρεάς (2018-2022), ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος (2018) από τη ΔΟΥ Κομοτηνής. Η φορολογική αρχή είχε χαρακτηρίσει τραπεζικές μεταφορές συνολικού ύψους 682.769,00€ από τον πρώην σύζυγο της προσφεύγουσας ως άτυπη δωρεά, λόγω του αναγνωρισμένου οικογενειακού δεσμού και της ικανότητας του δωρητή. Επίσης, επιβεβαίωσε τον προσδιορισμό εισοδήματος και ΦΠΑ για το 2018 με τη μέθοδο της αρχής των αναλογιών, λόγω μη ορθής τήρησης βιβλίων και ανακρίβειας αποθεμάτων, κρίνοντας το δείγμα αντιπροσωπευτικό και απέρριψε τον ισχυρισμό περί φύρας.