ΝΣΚ/323/2003
Τύπος: Γνωμοδότησεις Ν.Σ.Κ.
Υποχρεώσεις Δημοσίου έναντι αναγνωρισθέντος κυρίου ακινήτου το οποίο αρχικά νεμόταν το Δημόσιο και ακολούθως κατά τη διάρκεια της επιδικίας εκποίησε σε τρίτο.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Το Δημόσιο έχει υποχρέωση να καταβάλει αποζημίωση στους αναγνωρισθέντες κύριους ακινήτου το οποίο αρχικά νεμόταν το ίδιο (Δημόσιο) και στη συνέχεια και κατά τη διάρκεια της επιδικίας εκποίησε σε τρίτους. Η αποζημίωση αυτή συνίσταται στην τρέχουσα αγοραία αξία του ακινήτου. Το Δημόσιο εάν ήταν καλόπιστο ως προς τη νομή του ακινήτου και την κυριότητά του επ’ αυτού μέχρι της περατώσεως της δίκης δεν οφείλει αποζημίωση στους πιο πάνω αναγνωρισθέντες κυρίους σε αποκατάσταση της ζημίας που αυτοί υπέστησαν από την αποστέρηση της χρήσεως και καρπώσεως του ακινήτου. Η άσκηση της διεκδικητικής ή αναγνωριστικής της κυριότητας αγωγής δεν καθιστά αναγκαίως τον εναγόμενο (Δημόσιο ή ιδιώτη) κακόπιστο νομέα. Τα άρθρα 1096 – 1099 Α.Κ. εφαρμόζονται και στο Δημόσιο.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΝΣΚ/149/2017
Συμμόρφωση Διοικήσεως σε δικαστική απόφαση άρσεως ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης σε κοινόχρηστο χώρο, του οποίου απαγορεύεται η άρση.Η συμμόρφωση σε δικαστική απόφαση περί άρσεως ρυμοτομικής απαλλοτριώσεως σε κοινόχρηστο χώρο, χαρακτηριζόμενο ως τέτοιο σε ρυμοτομικό διάγραμμα που εγκρίθηκε με επίσπευση Οικοδομικού Συνεταιρισμού Αστών Προσφύγων, ολοκληρώνεται με την τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου, ενώ δεν καταλαμβάνει το νέο πολεοδομικό καθεστώς του ακινήτου, για τον καθορισμό του οποίου η Διοίκηση, δεσμευόμενη από απαγορευτική ως προς την αλλαγή του κοινοχρήστου χώρου διάταξη, υποχρεωτικά χωρεί σε επανεπιβολή της απαλλοτριώσεως, καθορίζοντας εκ νέου τον εν λόγω χώρο ως κοινόχρηστο, υπόχρεος δε προς αποζημίωση του αναγνωρισθέντος ως κυρίου του συγκεκριμένου βεβαρημένου ακινήτου τυγχάνει ο ανωτέρω Συνεταιρισμός (ομόφωνα).
ΝΣΚ/189/2014
Ακίνητα προερχόμενα από παραίτηση κυριότητας – Αδέσποτα – Έρευνα της πραγματικής και της νομικής τους κατάστασης – Τυχόν αναγκαίες ενέργειες των αρμοδίων υπηρεσιών του Δημοσίου-Κτηματικών Υπηρεσιών προς διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Το ακίνητο, από την κυριότητα του οποίου παραιτείται ο κύριος αυτού με σκοπό αυτό να καταστεί αδέσποτο, περιέρχεται στην κυριότητα του Δημοσίου με τη μεταγραφή της μονομερούς δηλώσεως του κυρίου του ακινήτου –η οποία πρέπει να περιαφθεί το τύπο της συμβολαιογραφικής πράξης στο γραφείο μεταγραφών της περιφέρειας του ακινήτου. Την κυριότητα αυτού το Δημόσιο αποκτά πρωτοτύπως και μαζί αποκτά αυτοδικαίως και τη νομή του, ενώ τα περιορισμένα εμπράγματα δικαιώματα (υποθήκη, δουλείες) πάνω σ’ αυτό, εξακολουθούν να υπάρχουν και μετά την παραίτηση και ως εκ τούτου, α) δεν έχει σημασία κατά νόμον, τόσον πριν όσον και μετά τη μεταγραφή, ο έλεγχος της νομικής και πραγματικής κατάστασης του ακινήτου αυτού, β) ως νέος κύριος του ακινήτου, το Δημόσιο, δια των αρμοδίων υπηρεσιών του, θα πρέπει έγκαιρα να λάβει τα κατά νόμον προβλεπόμενα μέτρα για την προστασία των ακινήτων αυτών, ήτοι να προβεί στις δέουσες πράξεις διοικήσεως και διαχειρίσεως των εν λόγω ακινήτων. (ομοφ.) ΑΠΟΔΕΚΤΗ
ΝΣΚ/66/2007
Δυνατότητα εκούσιας εξαγοράς ακινήτου, καταληφθέντος από το Δημόσιο το έτος 1971.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Παράνομη κατάληψη ακινήτου από το Δημόσιο το έτος 1971, για την εκτέλεση δημοσίου έργου, χωρίς ουδέποτε να απαλλοτριωθεί ή κατ’ άλλο τρόπο καταβληθεί αποζημίωση στον ιδιοκτήτη. Το Δημόσιο δεν διέθετε διάνοια κυρίου και δεν κατέστη κύριο με έκτακτη χρησικτησία, λόγω της αναγνώρισης, κατόπιν αιτήσεως των ιδιοκτητών και με έγγραφα αρμοδίων υπηρεσιών, του παράνομου χαρακτήρα της κατάληψης και της αναζήτησης τρόπου καταβολής της αναλογούσας αποζημίωσης. Εκ του γεγονότος αυτού δεν παραγράφηκε η διεκδικητική αγωγή, ούτε και η αγωγή αποζημίωσης του άρθρου 105 ΕισΝΑΚ. Δύναται η αρμόδια υπηρεσία, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 2 του Ν 2882/2001, να προβεί σε εκούσια εξαγορά του. (πλειοψ.)
ΝΣΚ/19/2020
Εάν η ανάκληση απόφασης παραχώρησης κυριότητας ακινήτου έναντι τιμήματος, μετά την αμετάκλητη δικαστική κρίση ότι το Δημόσιο δεν είναι κύριος της παραχωρηθείσας έκτασης, δικαιολογεί την άρνηση επιστροφής του τιμήματος, μετά των τόκων, προς την παραχωρησιούχο εταιρεία, λογιζομένου του τιμήματος αυτού, ως αποζημίωση χρήσης, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 1 του ν.δ. 221/1974.(...)Η ανάκληση της απόφασης παραχώρησης της κυριότητας, έναντι τιμήματος, ακινήτου, μετά την αμετάκλητη δικαστική κρίση ότι το Δημόσιο δεν είναι κύριος της παραχωρηθείσας έκτασης, δεν δικαιολογεί, με βάση τη διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 1 του ν.δ. 221/1974, την άρνηση επιστροφής, ατόκως, του τιμήματος προς την παραχωρησιούχο εταιρεία (ομόφωνα).
ΝΣΚ/240/2019
Ζητήματα επί αίτησης τρίτων για την άρση κατάσχεσης ακινήτου οφειλέτη του Δημοσίου, για το οποίο προβάλλεται ότι, μετά την επιβολή της κατάσχεσης, περιήλθε στην κυριότητα των αιτούντων με έκτακτη χρησικτησία, η οποία αναγνωρίστηκε δικαστικώς σε δίκη μεταξύ αυτών και του κληρονόμου του οφειλέτη και αρχικού κυρίου του κατασχεμένου ακινήτου.Δεν αποκλείεται, ανάλογα με τις περιστάσεις της κάθε περίπτωσης, να επέλθει απώλεια της κυριότητας κατασχεμένου ακινήτου με την κτήση αυτής από τρίτο πρόσωπο με τα προσόντα της χρησικτησίας, εφόσον συνέτρεξαν οι προϋποθέσεις της και, ειδικότερα, προκειμένου περί έκτακτης χρησικτησίας, όταν ασκήθηκε από τον χρησιδεσπόζοντα η νομή του ακινήτου επί συνεχή εικοσαετία, στην οποία μπορεί να προσμετρηθεί ο χρόνος του δικαιοπαρόχου του. Η κατάσχεση δεν διακόπτει τη χρησικτησία, που έχει ήδη ξεκινήσει πριν από την επιβολή της κατάσχεσης, παρά μόνον εάν αυτή είχε ως υλική συνέπεια την αποβολή του χρησιδεσπόζοντος από το ακίνητο είτε την παρεμπόδισή του κατά την άσκηση της φυσικής εξουσίασης του πράγματος, πράγμα που κρίνεται με βάση το πραγματικό της κάθε περίπτωσης. Περαιτέρω, δεν απαγορεύεται η απόκτηση με χρησικτησία από τρίτο, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της, πράγματος που ανήκει στην πτωχευτική περιουσία προσώπου που κηρύχθηκε σε κατάσταση πτώχευσης. Το Δημόσιο, που έχει επιβάλει κατάσχεση σε ακίνητο οφειλέτη του, δεν δεσμεύεται από το δεδικασμένο που απορρέει από τελεσίδικη απόφαση επί αγωγής τρίτου κατά του οφειλέτη του Δημοσίου και φερόμενου, κατά την κατασχετήρια έκθεση, ιδιοκτήτη του κατασχεμένου ακινήτου, με αντικείμενο την αναγνώριση της κυριότητας του τρίτου επί του ακινήτου αυτού. Στο πλαίσιο των γενικών αρχών της νομιμότητας και της χρηστής διοίκησης, αλλά και προς αποφυγή έγερσης αποζημιωτικών αξιώσεων σε βάρος του Δημοσίου, συντρέχει περίπτωση άρσης της κατάσχεσης που αυτό επέβαλε επί ακινήτου του οφειλέτη του, εφόσον γίνει δεκτό ότι τούτο περιήλθε στην κυριότητα τρίτου προσώπου με χρησικτησία. Στην περίπτωση του ερωτήματος και σύμφωνα με το διδόμενο πραγματικό, ενδείκνυται να γίνει δεκτό από τη Διοίκηση το αίτημα που υποβλήθηκε για την άρση από το Δημόσιο κατάσχεσης του αναφερομένου στη σχετική αίτηση ακινήτου (ομόφ.).
ΝΣΚ/343/2007
Απόκτηση, από το Ελληνικό Δημόσιο, της κυριότητας ακινήτου που βρίσκεται μέσα σε κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο. Διατυπώσεις.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Από το νόμο (Ν 3028/2002, άρθρο πρώτο Ν 2882/2001) δεν παρέχεται στο Ελληνικό Δημόσιο δυνατότητα απόκτησης της κυριότητας ακινήτου που βρίσκεται μέσα σε κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο, μέσω της διαδικασίας του αναγκαστικού πλειστηριασμού του ακινήτου τούτου. Την κυριότητα του ακινήτου τούτου μπορεί να αποκτήσει το Δημόσιο μόνο κατά τους διαγραφόμενους στο άρθρο 18 του Ν 3028/2002 τρόπους.
ΝΣΚ/86/2019
Αποζημίωση για στέρηση χρήσης ακινήτου για αρχαιολογικούς λόγους.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
α) Δεν είναι δυνατή η καταβολή αποζημίωσης λόγω στέρησης ή περιορισμού χρήσης ακινήτου, όταν η συνολική αποζημίωση που έχει λάβει ή προβλέπεται να λάβει ο φερόμενος ιδιοκτήτης υπερβαίνει την αξία του ακινήτου, αλλά η Διοίκηση είναι υποχρεωμένη από το νόμο (παρ.7 του άρθρου 19 του ν. 3028/2002) να κηρύξει άμεσα απαλλοτριωτέο το ακίνητο αυτό και β) μέχρι να συντελεστεί η απαλλοτρίωση του ακινήτου αυτού δεν είναι δυνατή -σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 19 παρ.6 του ν. 3028/2002- η καταβολή περαιτέρω αποζημίωσης λόγω στέρησης ή περιορισμού της χρήσης του, στην περίπτωση κατά την οποία η συνολική αποζημίωση υπερβαίνει την αξία του ακινήτου (ομόφ.).
ΝΣΚ/134/2002
Πανεπιστήμιο. Διαχείριση ακινήτου που παρεχωρήθη στο ΕΠΙΨΥ από το Δημόσιο.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Η διαχείριση του ακινήτου που παρεχωρήθη στο ΕΠΙΨΥ από το Δημόσιο ανήκει αποκλειστικά στο ΕΠΙΨΥ.
ΝΣΚ/349/2014
Εκποίηση μισθίου ακινήτου, με μισθωτή το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, κατά την διάρκεια της μίσθωσης.
ΝΣΚ/275/2003
Μίσθωση ακινήτου από το Δημόσιο. Εκποίηση αυτού με πλειστηριασμό. Τύχη μίσθωσης. Καταβολή μισθώματος.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Σε περίπτωση πλειστηριασμού ακινήτου, το οποίο έχει μισθωθεί από το Δημόσιο για τη στέγαση δημόσιας υπηρεσίας, η μίσθωση είναι ισχυρή. Η καταβολή του μισθώματος γίνεται σ’ εκείνον που αναγνωρίζεται με δικαστική απόφαση νομέας του ακινήτου, αφότου κοινοποιηθεί νομίμως προς το Δημόσιο το έγγραφο, βάσει του οποίου έγινε κύριος ή νομέας, νομίμως μεταγεγραμμένο.