Η απόφαση 1062/2021 της Ελάσσονος Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την αίτηση αναίρεσης ομόρρυθμης εταιρείας κατά της 441/2016 απόφασης του Ι Τμήματος, με την οποία είχε απορριφθεί η έφεσή της κατά δημοσιονομικής διόρθωσης ύψους 35.094,90 ευρώ. Η διόρθωση επιβλήθηκε λόγω ελλιπούς τεκμηρίωσης της προμήθειας μηχανολογικού εξοπλισμού (βυτίου και χορτοδετικής πρέσας) στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενου επενδυτικού σχεδίου. Το Δικαστήριο (κατά πλειοψηφία) έκρινε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται νόμιμης βάσης, καθώς περιείχε ανεπαρκείς, ασαφείς και αντιφατικές αιτιολογίες ως προς την ακριβή φύση και τη σοβαρότητα της διαπιστωθείσας παρατυπίας. Συνεπώς, η απόφαση 441/2016 αναιρέθηκε και η υπόθεση αναπέμπεται στο αρμόδιο Ι Τμήμα για εκ νέου εκδίκαση, με σκοπό τη διερεύνηση ουσιωδών πραγματικών ζητημάτων.

Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού και οχημάτων με λειτουργική μίσθωση (leasing 5 ετών).(...)Αποφαίνεται ότι απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο νομιμότητας το σχέδιο σύμβασης του Δήμου Βάρης - Βούλας – Βουλιαγμένης για την «Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού και οχημάτων με λειτουργική μίσθωση (leasing 5 ετών)». 

Ο προσφεύγων οικονομικός φορέας ασκεί προδικαστική προσφυγή ζητώντας την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής με αρ. 1931/2018, η οποία απέρριψε την προσφορά του για τις Ομάδες 1, 3, 5, 6 και 9 του διεθνούς ηλεκτρονικού διαγωνισμού για την «Προμήθεια και Εγκατάσταση Μηχανολογικού Εξοπλισμού Νοσοκομείων της Περιφέρειας Αττικής». Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού 12 ομάδων (CPV: 33100000-1) συνολικής αξίας 27.395.161,29 ευρώ άνευ ΦΠΑ. Ο προσφεύγων ισχυρίζεται ότι η απόρριψη της προσφοράς του βασίστηκε σε μη νόμιμες, φωτογραφικές τεχνικές προδιαγραφές και παραβίαση αρχών χρηστής διοίκησης, επισημαίνοντας ειδικά για την Ομάδα 9 (Κύκλοτρο) ότι η αποδεκτή προσφορά είχε υψηλότερο κόστος και κατώτερη τεχνολογία.

ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΙ:Με την από 15.1.2015 έφεση ζητείται παραδεκτώς η ακύρωση της 4687/139915/6.11.2014 πράξης του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με την οποία καταλογίστηκε σε βάρος του εκκαλούντος συνεταιρισμού το ποσό των 187.527,51 ευρώ, που φέρεται ότι εισέπραξε αχρεωστήτως ως οικονομική ενίσχυση για την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου «Εκσυγχρονισμός ελαιοτριβείου», το οποίο συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΕΓΤΠΕ) στο πλαίσιο των Κανονισμών 866/1990 και 951/1997, του Β΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης (ΚΠΣ). Περαιτέρω, με την από 3.6.2015 έφεση ζητείται παραδεκτώς η ακύρωση της 5158/150752/28.11.2014 πράξης του ίδιου ως άνω Γενικού Γραμματέα, με την οποία καταλογίστηκε σε βάρος του εκκαλούντος συνεταιρισμού το ποσό των 67.695,22 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στους τόκους του προαναφερθέντος, καταλογισθέντος με την 4687/139915/6.11.2014, ποσού.(....)Τέλος, αλυσιτελώς προβάλλεται ότι είναι καταχρηστική η επιβολή τόκων σε βάρος του εκκαλούντος, δεδομένου ότι το κονδύλιο των τόκων αποτελεί αυτόθροη συνέπεια του καταλογισμού συγκεκριμένου ποσού, καθόσον προβλέπεται ρητά (βλ. άρθρα 5 και 6 της ΚΥΑ 2007892/461/27.5.1998) η υποχρέωση επιστροφής του καταλογισθέντος ποσού ενίσχυσης εντόκως από την ημερομηνία καταβολής του στον δικαιούχο. Ως εκ τούτου και δεδομένου ότι το έντοκο της οφειλής προβλέπεται στο ισχύον κανονιστικό πλαίσιο, αποτελεί δε αναγκαίο παρακολούθημα του ανακτώμενου ποσού, επιβάλλεται κατά δεσμία αρμοδιότητα (πρβλ. ΕλΣυν Ι Τμ. 1857/2017).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι κρινόμενες εφέσεις πρέπει να γίνουν εν μέρει δεκτές και να μειωθεί ο καταλογισμός του εκκαλούντος στα 2/6 του καταλογισθέντος σε βάρος του ποσού με την  4687/139915/6.11.2014 πράξη του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ήτοι στο ποσό των 62.509,16 ευρώ, πλέον των αναλογούντων στο ποσό αυτό τόκων.Συνεκδικάζει τις από 15.1.2015 (ΑΒΔ 82/16.1.2015) και από 3.6.2015 (ΑΒΔ 1174/5.6.2015) εφέσεις του Αγροτικού Συνεταιρισμού με την επωνυμία «…».Δέχεται εν μέρει τις εφέσεις αυτές.Μεταρρυθμίζει τις 4687/139915/6.11.2014 και 5158/150752/28.11.2014 πράξεις καταλογισμού του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Έναρξη και προθεσμία παραγραφής της δίωξης παρατυπίας και ανάκτησης αχρεωστήτως καταβληθεισών ενισχύσεων στο πλαίσιο Μέτρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, τα οποία συνεπάγονται πολυετείς υποχρεώσεις.(..)α) Δεδομένου ότι η διαπιστωθείσα παρατυπία διεπράχθη με χρήση όχι μόνο του χρηματοδοτηθέντος μηχανολογικού εξοπλισμού, αλλά και των χρηματοδοτηθεισών κτιριακών εγκαταστάσεων, η προθεσμία παραγραφής της αναζήτησης των καταβληθέντων χρηματικών ποσών ενίσχυσης άρχεται από τη λήξη της δεκαετίας των πολυετών υποχρεώσεων που έπονται της ολοκλήρωσης της επένδυσης. β) Η προθεσμία παραγραφής της επιβολής του διοικητικού μέτρου της ανάκτησης των καταβληθέντων χρηματικών ποσών ενίσχυσης είναι πενταετής, αρχομένη από τη λήξη της δεκαετίας των πολυετών υποχρεώσεων και, σε περίπτωση έκδοσης πράξεων διερεύνησης ή δίωξης της παρατυπίας που φέρονται σε γνώση του ενδιαφερομένου φορέα, δεν διακόπτεται πέραν του απωτάτου ορίου, το οποίο δεν δύναται να υπερβεί την δεκαετία, αρχομένη από το ίδιο ως άνω χρονικό σημείο. Εντούτοις, βάσει της αρχής ότι οι εθνικές αρχές πρέπει να προβαίνουν στην ανάκτηση άμεσα και εγκαίρως, οι αρμόδιες υπηρεσίες πρέπει να ελέγξουν άμεσα εάν, καθ’ όλη την διάρκεια των πολυετών δεσμεύσεων, τηρούνταν οι αναληφθείσες από τον φορέα υποχρεώσεις και να προβούν σε όλες τις κατά νόμο ενέργειες για την έκδοση πράξης καταλογισμού σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία και την κοινοποίηση της πράξης αυτής στον φορέα (ομόφωνα).

Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing). Ελεγχος νομιμότητας σύμβασης και η υποκείμενη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου για  την προμήθεια, με χρηματοδοτική μίσθωση, οχημάτων μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου..Με τα δεδομένα αυτά και καθόσον εν προκειμένω δημοπρατήθηκε η σύναψη σύμβασης χρηματοδοτικής μίσθωσης, υπό την έννοια ότι ρητώς προβλέφθηκε η αγορά του μισθίου από το μισθωτή μετά τη λήξη της, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά παράβαση του ν. 1665/1986, με το άρθρο 9 της διακήρυξης επιτράπηκε η αδιάκριτη συμμετοχή οικονομικών φορέων στο διαγωνισμό και ότι, ως εκ τούτου, μη νομίμως το αποτέλεσμα αυτού κατακυρώθηκε στην «....Α.Ε.», καθόσον δεν πρόκειται για εταιρεία αδειοδοτηθείσα, με βάση τον ως άνω νόμο,..Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου .... και της εταιρείας «....Α.Ε.», με αντικείμενο την προμήθεια, με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) διαφόρων οχημάτων μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου.

Ανακλήθηκε με την ΕλΣυν.Τμ.Μείζονος-Επταμ.Σύνθ./864/2018

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε αγροτικό συνεταιρισμό για την προμήθεια μηχανημάτων και εργαλείων ελαιοτριβείου εκ μέρους του Δήμου, καθόσον: α) παρόλο που στις οικείες μελέτες αναφέρεται ότι τα προς προμήθεια είδη πρόκειται να διατεθούν για τη δημιουργία μουσειακών και εκθεσιακών χώρων,  δεν προκύπτει ότι τα μηχανήματα που είχε στην κυριότητα και κατοχή του ο προμηθευτής αντιπροσωπεύουν μηχανολογικό εξοπλισμό παλαιού παραδοσιακού ελαιοτριβείου ιδιαίτερου πολιτιστικού ενδιαφέροντος, δηλαδή, αντικείμενα με ιδιαίτερη πολιτιστική-λαογραφική αξία, η αξία των οποίων ενισχύει τη δημιουργία της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς, β) η συνολική δαπάνη που κατέβαλε ο Δήμος για την προμήθειά τους υπερβαίνει το επιβαλλόμενο από τις δυσμενείς δημοσιονομικές συνθήκες μέτρο, γ) αν και διεξήχθησαν δύο πρόχειροι διαγωνισμοί, οι επίμαχες συμβάσεις μεταξύ του Δήμου και του ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ  υποκρύπτουν,  ανεπίτρεπτη έμμεση επιχορήγηση ν.π.ι.δ., το οποίο έχει την εμπορική ιδιότητα (άρθρο 1 ν.2810/2000) και οφείλει να δραστηριοποιείται σε συνθήκες υγιούς και θεμιτού ανταγωνισμού (σχετ. άρθρο 2 του Καταστατικού του Συνεταιρισμού), δ) οι επίμαχες συμβάσεις, η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το όριο των 60.000 ευρώ, είναι μη νόμιμες για τον πρόσθετο λόγο ότι ο Δήμος προέβη σε ανεπίτρεπτη κατάτμηση της προμήθειας των επίμαχων αγαθών, τα οποία ανήκουν σε ομοειδείς κατηγορίες, ενώ, παράλληλα δεν αποδεικνύεται ότι ήταν μοναδικά και δεν τα διέθεταν άλλα ελαιοτριβεία, τα οποία δραστηριοποιούνται στην ίδια περιοχή, αφού έστω και κατ’ επίφαση διεξήχθησαν δύο πρόχειροι. Διαγωνισμοί και ε) οι αποφάσεις ανάληψης των σχετικών δαπανών (δημοσιονομική δέσμευση) εκδόθηκαν μετά την υπογραφή των αντίστοιχων συμβάσεων και την έκδοση των σχετικών τιμολογίων.

Η προσφεύγουσα εταιρεία ζητεί την ακύρωση της απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της αναθέτουσας αρχής, η οποία οριστικοποίησε την κατακύρωση του τμήματος 1 του διαγωνισμού στην παρεμβαίνουσα εταιρεία. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια εξοπλισμού με συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές, όπως το πρόγραμμα οικονομικής λειτουργίας (energy-saving mode). Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι η προσφορά της παρεμβαίνουσας δεν πληροί τις απαιτήσεις της Διακήρυξης, ιδίως ως προς την απόδειξη της οικονομικής λειτουργίας του προσφερόμενου εξοπλισμού και ότι οι διευκρινίσεις που παρέσχε η παρεμβαίνουσα δεν εισήγαγαν νέα στοιχεία για την πλήρωση αυτής της απαίτησης. Η προσφυγή απορρίφθηκε τελικά, με την ΕΑΔΗΣΥ να κρίνει ότι οι διευκρινίσεις της παρεμβαίνουσας ήταν επαρκείς και να στηρίζονταν στο ήδη υποβληθέν τεκμηριωτικό υλικό.

Η προσφεύγουσα με την προδικαστική προσφυγή της ζητεί: 1) την αποδοχή της προσφυγής της, 2) την ακύρωση της υπ' αριθμ. 175/2020 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, η οποία αφορά στον Ανοικτό Ηλεκτρονικό Διαγωνισμό για την ανάθεση της σύμβασης προμήθειας με τίτλο «Προμήθεια Μηχανολογικού Εξοπλισμού για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου — Β’ Φάση 2019». Αντικείμενο της σύμβασης είναι η προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού, συγκεκριμένα αναρροφητικού σαρώθρου 4-5 κυβικών, το οποίο πρέπει να πληροί συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές όπως χωρητικότητα δεξαμενής καυσίμων ≥ 120 λίτρα, πάχος τοιχωμάτων κάδου σαρωμάτων περίπου 3mm, και δεξαμενή ύδατος κατασκευασμένη αποκλειστικά από αντιδιαβρωτικό κράμα ή ανοξείδωτο χάλυβα.

Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing)(...) Κατ’ ακολουθία των προεκτιθέμενων οι προσφυγές πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 7/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου  στην 8η Υπηρεσία ΟΤΑ στον Δήμο .. και το σχέδιο σύμβασης για την «Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) διάρκειας πέντε (5) ετών» ανάμεσα στον Δήμο .. και στην εταιρεία «..Α.Ε.» μπορεί να υπογραφεί. Τέλος, πρέπει να διαταχθεί η απόδοση στην εταιρεία «..Α.Ε.» του παραβόλου που κατέθεσε για την άσκηση της προσφυγής της.Για τους λόγους αυτούς Συνεκδικάζει την από 9.8.2022 (Α.Β.Δ. 6118/10.8.2022) προσφυγή της ανώνυμης εταιρείας «..Α.Ε.» και την από 10.8.2022 (Α.Β.Δ. 6149/11.8.2022) προσφυγή του πρωτοβάθμιου οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης «Δήμος  ». Δέχεται τις προσφυγές ανάκλησης. Ανακαλεί την 7/2022 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρί..ου  στην 8η Υπηρεσία ΟΤΑ στο Δήμο ..Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την «Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) διάρκειας πέντε (5) ετών» ανάμεσα στο Δήμο  ...και στην εταιρεία «…Α.Ε.», αντίγραφο του οποίου τηρείται στο αρχείο της Γραμματείας του παρόντος Τμήματος, ως συνημμένο της παρούσας.