Μετοχικό Ταμείο Ναυτικού – Κρατήσεις – Επιστροφή ως αχρεωστήτως καταβληθείσες – Παραγραφή.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Μετά την 1-1-1993, η ασφάλιση στο ΤΣΑΥ και στο ΤΣΜΕΔΕ είναι υποχρεωτική, για όσους υπάγονται στην ασφάλιση των ταμείων αυτών μετά την ημερομηνία αυτή και εφεξής, και στο Δημόσιο προαιρετική με την καταβολή σε αυτό του συνόλου των εισφορών από τους ασφαλισμένους. Συνεπώς για όσους υπάγονται, κατά το άρθρο 6 του Ν 2326/1940, στην ασφάλιση του ΤΣΜΕΔΕ και ασφαλίζονται μετά την 1-1-1993, η κύρια ασφάλιση στο ΤΣΜΕΔΕ είναι υποχρεωτική. Τα πρόσωπα αυτά ασφαλίζονται υποχρεωτικά στους φορείς επικουρικής ασφάλισης, ασθένειας και πρόνοιας που αντιστοιχούν στο φορέα της κύριας ασφάλισής τους, δηλαδή το ΤΣΜΕΔΕ. Μπορούν όμως τα πρόσωπα αυτά προαιρετικά με την υποβολή σχετικής δήλωσης μέσα στην προθεσμία που τάσσει ο νόμος (τρίμηνο από το διορισμό τους, ή, για όσους υπηρετούσαν κατά την έναρξη ισχύος του Ν 2320/1995, εξάμηνο από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού), να επιλέξουν προαιρετικά και την ασφάλισή τους στο Δημόσιο και τους αντίστοιχους ασφαλιστικούς φορείς για επικουρική ασφάλιση καταβάλλοντας όμως το σύνολο των εισφορών. Εφόσον δεν υπέβαλαν τέτοια δήλωση για προαιρετική ασφάλισή τους και στο Δημόσιο και τον αντίστοιχο ασφαλιστικό φορέα επικουρικής ασφάλισης (Μ.Τ.Ν.) η καταβολή κρατήσεων υπέρ του προαιρετικού φορέα επικουρικής ασφάλισης (Μ.Τ.Ν.) γίνεται χωρίς νόμιμη αιτία και αναζητούνται κατά τις διατάξεις περί αδικαιολογήτου πλουτισμού, ως αχρεωστήτως καταβληθείσες. Η παραγραφή των αξιώσεων αυτών έναντι του Μ.Τ.Ν. είναι πενταετής, που διακόπτεται με την υποβολή σχετικής αίτησης στο Μ.Τ.Ν. και αρχίζει πάλι από την επόμενη της υποβολής της αίτησης αυτής.

Υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης ή του Κλάδου Εφάπαξ Παροχών του ΤΣΜΕΔΕ, παράλληλα με την ασφάλιση σε φορέα επικουρικής ασφάλισης ή πρόνοιας που εποπτεύεται από άλλο Υπουργείο.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Παλαιοί, μέχρι την 31-12-1992 ασφαλισμένοι του ΤΣΜΕΔΕ, οι οποίοι ασφαλίζονται υποχρεωτικώς στα Μετοχικά Ταμεία Στρατού, Ναυτικού, Αεροπορίας (ΜΤΣ, ΜΤΝ, ΜΤΑ), δεν έχουν υποχρέωση να ασφαλισθούν και στους κλάδους επικουρικής ασφάλισης και πρόνοιας του ΤΣΜΕΔΕ, υπό την προϋπόθεση ότι τα Ταμεία αυτά τους χορηγούν μέρισμα (επικουρική σύνταξη) και εφ άπαξ βοήθημα ως ενίσχυση της κυρίας συντάξεώς τους. (πλειοψ.)

Δυνατότητα ή μη ασφάλισης στο Τ.Ε.Α.Δ.Υ. και Τ.Π.Δ.Υ. ασφαλισμένης (πριν την 1.1.1993) στο Ταμείο Νομικών (για κύρια, επικουρική, Πρόνοιας και Περίθαλψης), η οποία έχει υπαχθεί για κύρια ασφάλιση προαιρετικά στο Δημόσιο.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Η συγκεκριμένη ασφαλισμένη (παλαιά) στο Ταμείο Νομικών, η οποία έχει επιλέξει προαιρετικά και την κύρια ασφάλιση του Δημοσίου, έχει δυνατότητα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του α.ν. 580/1945, εφόσον παραμένει στην υποχρεωτική επικουρική ασφάλιση του κλαδικού της Ταμείου, να ζητήσει την περαιτέρω προαιρετική υπαγωγή της και στους φορείς επικουρικής ασφαλίσεως (όπως είναι το Τ.Ε.Α.Δ.Υ.), στους οποίους ασφαλίζονται οι λοιποί δημόσιοι υπάλληλοι. Ο ως άνω όμως νομοθέτης δεν παρέχει το δικαίωμα αυτό της υπαγωγής στην προαιρετική ασφάλιση και άλλων επικουρικών φορέων και σε δεύτερο Ταμείο Πρόνοιας (όπως το Τ.Π.Δ.Υ.).

Ασφαλιστικό καθεστώς και ασφαλιστικές εισφορές και κρατήσεις των Αξιωματικών (Τ) και (Ι) του Λ.Σ. μετά τον Ν 2084/1992.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Η γνωμοδότηση, τελούσα σε ενότητα προς την υπ’ αριθμ. 189/1998 γνωμοδότηση της Ολομελείας του ΝΣΚ, αναφέρεται στα αναφυόμενα ζητήματα της συνδρομής ή μη υποχρεώσεως: α) αποδόσεως του συνόλου των ασφαλιστικών εισφορών (εργοδότη – ασφαλισμένου) στους επιμέρους κλάδους ασφαλίσεως του ΤΣΜΕΔΕ και του ΤΣΑΥ για τους εν ενεργεία και εν αποστρατεία αξιωματικούς ΛΣ και β) επιστροφής στους εν λόγω αξιωματικούς των μέχρι τούδε παρακρατηθεισών εισφορών υπέρ του Δημοσίου για τους κλάδους κυρίας συντάξεως και υγειονομικής περιθάλψεως.

Ερωτάται εάν είναι δυνατή η καταβολή του επιδόματος μητρότητας, που προβλέπεται στο άρθρο 6 παρ. 1 του ν. 4097/2012, στις ασφαλισμένες του πρώην Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (Ε.Τ.Α.Α.), οι οποίες έχουν διακόψει την άσκηση επαγγέλματος, πριν ή μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων της παραγράφου 5 του άρθρου 23 του ν. 4529/2018 (Α΄ 56) και είτε έχουν ενεργή ασφαλιστική ικανότητα κατά τον τοκετό, βάσει των τελευταίων αυτών διατάξεων, είτε συνεχίζουν την προαιρετική ασφάλιση, βάσει του άρθρου 20 του ν. 4488/2017 (Α΄ 137).(...)Δεν είναι δυνατή η καταβολή του επιδόματος μητρότητας, που προβλέπεται στο άρθρο 6 παρ.1 του ν.4097/2012, στις ασφαλισμένες του πρώην Ε.Τ.Α.Α., οι οποίες έχουν διακόψει την επαγγελματική δραστηριότητά τους, πριν ή μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων της παραγράφου 5 του άρθρου 23 του ν.4529/2018, ανεξάρτητα από το αν έχουν ενεργή ασφαλιστική ικανότητα κατά τον τοκετό βάσει των ως άνω διατάξεων ή συνεχίζουν την προαιρετική ασφάλιση βάσει του άρθρου 20 του ν.4488/2017. (ομόφωνα). Παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του ΝΣΚ, κατόπιν της υπ’ αριθμ. 108/2020 γνωμοδότησης του Στ΄ Τμήματος, η οποία δεν έγινε αποδεκτή από τον αρμόδιο Υποδιοικητή του ΕΦΚΑ και με το υπ’ αριθμ πρωτ. 180285/18-04-2022 έγγραφό του, ζήτησε την παραπομπή του ερωτήματος στην Ολομέλεια του ΝΣΚ

Ασφάλιση ιδιωτών εκπαιδευτών του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης - Χαρακτήρας των σχετικών συμβάσεων.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Η συνδέουσα τους ιδιώτες εκπαιδευτές του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης με αυτό σύμβαση, βάσει των στοιχείων της Υπηρεσίας, φέρει το χαρακτήρα συμβάσεως μισθώσεως έργου. Οι ανωτέρω εκπαιδευτές για την απασχόλησή τους αυτή σε χρηματοδοτούμενες ή συγχρηματοδοτούμενες από την Ευρωπαϊκή Ένωση δραστηριότητες, εφόσον δεν είναι ασφαλισμένοι στα Ταμεία Νομικών, ΤΣΜΕΔΕ και ΤΣΑΥ, πρέπει να ασφαλισθούν άνευ άλλου τινός στον ΟΑΕΕ-ΤΕΒΕ, σύμφωνα με τα ειδικότερα στις διατάξεις του Ν 3050/2002 αναφερόμενα, εκτός εάν επιλέξουν τη συνέχιση τυχόν ασφάλισής τους στο ΙΚΑ.

Εάν είναι δυνατή η καταβολή του επιδόματος μητρότητας, που προβλέπεται στο άρθρο 6 παρ.1 του ν. 4097/2012, στις ασφαλισμένες του πρ. ΕΤΑΑ, οι οποίες έχουν διακόψει την άσκηση επαγγέλματος, πριν ή μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων της παρ. 5 του άρθρου 23 του ν. 4529/2018, και είτε έχουν ενεργή ασφαλιστική ικανότητα κατά τον τοκετό βάσει των εν λόγω τελευταίων διατάξεων είτε συνεχίζουν την προαιρετική ασφάλιση βάσει του άρθρου 20 του ν. 4488/2017.(...)Δεν είναι δυνατή η καταβολή του επιδόματος μητρότητας, που προβλέπεται στο άρθρο 6 παρ.1 του ν. 4097/2012, στις ασφαλισμένες του πρ. ΕΤΑΑ, οι οποίες έχουν διακόψει την επαγγελματική δραστηριότητά τους, πριν ή μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων της παρ. 5 του άρθρου 23 του ν. 4529/2018, ανεξάρτητα από το αν έχουν ενεργή ασφαλιστική ικανότητα κατά τον τοκετό βάσει των ως άνω διατάξεων ή συνεχίζουν την προαιρετική ασφάλιση βάσει του άρθρου 20 του ν. 4488/2017 (ομόφωνα).

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΝΣΚ24/2023Ερωτάται εάν είναι δυνατή η καταβολή του επιδόματος μητρότητας, που προβλέπεται στο άρθρο 6 παρ. 1 του ν. 4097/2012, στις ασφαλισμένες του πρώην Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (Ε.Τ.Α.Α.), οι οποίες έχουν διακόψει την άσκηση επαγγέλματος, πριν ή μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων της παραγράφου 5 του άρθρου 23 του ν. 4529/2018 (Α΄ 56) και είτε έχουν ενεργή ασφαλιστική ικανότητα κατά τον τοκετό, βάσει των τελευταίων αυτών διατάξεων, είτε συνεχίζουν την προαιρετική ασφάλιση, βάσει του άρθρου 20 του ν. 4488/2017 (Α΄ 137).(...)Δεν είναι δυνατή η καταβολή του επιδόματος μητρότητας, που προβλέπεται στο άρθρο 6 παρ.1 του ν.4097/2012, στις ασφαλισμένες του πρώην Ε.Τ.Α.Α., οι οποίες έχουν διακόψει την επαγγελματική δραστηριότητά τους, πριν ή μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων της παραγράφου 5 του άρθρου 23 του ν.4529/2018, ανεξάρτητα από το αν έχουν ενεργή ασφαλιστική ικανότητα κατά τον τοκετό βάσει των ως άνω διατάξεων ή συνεχίζουν την προαιρετική ασφάλιση βάσει του άρθρου 20 του ν.4488/2017. (ομόφωνα). Παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του ΝΣΚ, κατόπιν της υπ’ αριθμ. 108/2020 γνωμοδότησης του Στ΄ Τμήματος, η οποία δεν έγινε αποδεκτή από τον αρμόδιο Υποδιοικητή του ΕΦΚΑ και με το υπ’ αριθμ πρωτ. 180285/18-04-2022 έγγραφό του, ζήτησε την παραπομπή του ερωτήματος στην Ολομέλεια του ΝΣΚ

Υποχρεωτική ή όχι η υπαγωγή στην ασφάλιση των νέων ασφαλισμένων (ασφάλιση το πρώτον μετά την 1-1-1993) μηχανικών που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων (Μ.Ε.ΕΠ.), και στον Τομέα Πρόνοιας Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ε.Τ.Α.Α.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Α) Σύμφωνα με το άρθρο 39 του Ν.2084/1992, ο νέος ασφαλισμένος (μετά την 1-1-1993) μηχανικός και εργολήπτης Δημοσίων Έργων, ο οποίος είναι εγγεγραμμένος στο Μ.Ε.ΕΠ. ασφαλίζεται υποχρεωτικά βάσει του άρθρου 20 του Ν. 3518/2006 μόνο στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. (νυν Τομέας Εφάπαξ Παροχών Μηχανικών και εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ε.Τ.Α.Α.), και δεν υπάγεται υποχρεωτικά και στην ασφάλιση του Ταμείου Πρόνοιας Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (νυν Τομέα Πρόνοιας Εργοληπτών Δημοσίων Έργων). (ομοφ.) Β) Περαιτέρω, με την εγγραφή και κατάταξη των εργοληπτικών επιχειρήσεων στο Μ.Ε.ΕΠ., σε ορισμένη τάξη ανά κατηγορία έργων με αίτησή τους, αποκτούν την ιδιότητα μέλους του Μ.Ε.ΕΠ. (άρθρο 16 του Ν.1418/1984), και η οποία ιδιότης παρέχει στα μέλη της αναγκαία προϋπόθεση για την συμμετοχή τους και την ανάληψη δημοσίων έργων, κ.λπ. Η διάταξη όμως αυτή δεν έχει χαρακτήρα κοινωνικής ασφάλισης, και δεν μπορεί από μόνη της να θεωρηθεί ότι θεμελιώνει υποχρέωση οιασδήποτε ασφαλιστικής κάλυψης. (ομοφ.) Γ) Επίσης, ο νέος ασφαλισμένος, ο οποίος υπάγεται σύμφωνα με το άρθρο 39 του Ν. 2084/1992 μόνο στην υποχρεωτική ασφάλιση του Κλάδου Προνοίας του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. δεν υποχρεούται να προσκομίσει για τη συμμετοχή του σε δημόσιους διαγωνισμούς δημοσίων έργων, τη βεβαίωση υποχρεωτικής ενημερότητας του Τ.Π.Ε.Δ.Ε., βάσει της Υ.Α. Α.48271της 26 Αυγ./9 Σεπτ.1960 απόφασης, ακόμη και για την περίπτωση που θα επέλεγε να ασφαλισθεί προαιρετικά και σε αυτό. (ομοφ.)

Περί αποκλειστικότητας του επαγγέλματος του οδικού μεταφορέα.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Προεδρεύων: Δ. Γριμάνης, Νομικός Σύμβουλος, Εισηγήτρια: Α. Κουτούκη, Πάρεδρος. α) Οι διατάξεις των άρθρων 13 του Ν 2367/53 και 1 παρ.1γ του Ν 383/76 περί αποκλειστικής απασχόλησης καταργήθηκαν από τις μεταγενέστερες διατάξεις των π.δ/των 211 και 294/91 που ορίζουν διαφορετικά. Ετσι, τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ασκούν το επάγγελμα του οδικού μεταφορέα μπορούν παραλλήλως να αναπτύσσουν και άλλες επιχειρηματικές ή επαγγελματικές δραστηριότητες εκτός αν τούτο απαγορεύεται από άλλες ειδικές διατάξεις. (αντίθετη η υπ αριθμ.567/91 γνωμοδότηση του ΝΣΚ) β) Από τις διατάξεις του Ν 2084/1992, όπως συμπληρώθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 2 του Ν 2335/1995, σαφώς προκύπτει ότι ο νομοθέτης θέλησε, όπως μετά την ψήφιση του πιο πάνω νόμου κάθε ασφαλισμένος να έχει υποχρεωτικά μία μόνο κύρια ασφάλιση, γι αυτό και επέβαλε στα πρόσωπα που ήταν ασφαλισμένα υποχρεωτικά σε περισσότερους του ενός φορείς λόγω ιδιότητας και απασχόλησης ή λόγω περισσότερων της μιας απασχόλησης, να επιλέγουν με δήλωσή τους τον φορέα στον οποίο επιθυμούν να ασφαλισθούν υποχρεωτικά. Σε περίπτωση δε που δεν υποβάλλουν τη σχετική δήλωση, τότε η ασφάλιση γίνεται υποχρεωτικά στον φορέα απασχόλησης, εκτός από την ασφάλιση στο ΤΣΑΥ και στο ΤΣΜΕΔΕ η οποία είναι υποχρεωτική. γ) Ετσι, ο εκμεταλλευόμενος τη χρήση αυτοκινήτου δημόσιας χρήσης έχοντας δε και άλλη επαγγελματική απασχόληση, μπορεί να επιλέξει τον ασφαλιστικό του φορέα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του Ν 2335/95. Αν δε ο επιλεγείς από αυτόν ασφαλιστικός φορέας δεν είναι το ΤΣΑ, δεν υποχρεούται να προσκομίσει το εκ του άρθρου 11 του π.δ.669/81 πιστοποιητικό του ΤΣΑ.

Υγειονομική περίθαλψη των υγειονομικών μονίμων υπαλλήλων του ΕΚΕΦΕ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ». Κατίσχυση της ρύθμισης του άρθρου 4 του Ν 1803/1988 της γενικής ρύθμισης του άρθρου 39 του Ν 2084/1992.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Από τον συνδυασμό των διατάξεων της παρ.7 του άρθρου 25 του Ν 1733/1987 και της παρ.4 του άρθρου 4 του Ν 1803/1988 προκύπτει ότι οι υγειονομικοί μόνιμοι υπάλληλοι που υπηρετούσαν στον ΕΚΕΦΕ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» πέραν της υπαγωγής τους στην ασφάλιση του ΤΣΑΥ, με τυπικό κριτήριο την επιστημονική ιδιότητά τους και μόνο (άρθρο 4 του π. δ/τος της 16/23 Μαρτίου 1934 περί κωδικοποιήσεως σε ενιαίο κείμενο των διατάξεων του ν. δ/τος της 8/14 Αυγ.1925 «περί Ταμείου Συντάξεως και Αυτασφαλείας Ιατρών εν Ελλάδι» ως και των νόμων 5090, 5333 και 5945 «περί Ταμείου Συντάξεως και Αυτασφαλίσεως Υγειονομικών»), υπάγονται και στην υγειονομική περίθαλψη του δημοσίου. Το νομοθετικό αυτό πλαίσιο με τη διάταξη της παρ.2 του άρθρου 39 του Ν 2084/1992, ορίζεται ότι «τα πρόσωπα για τα οποία προβλέπεται από τις ισχύουσες διατάξεις υποχρεωτική ασφάλιση σε περισσότερους του ενός ασφαλιστικούς φορείς, ασφαλίζονται υποχρεωτικά σε ένα φορέα, τον οποίο επιλέγουν με δήλωσή τους». Αυτή η δυνατότητα επιλογής, σύμφωνα με το β’ εδάφιο της παρ. 2 του Ν 2084/1992, δεν αναγνωρίζεται στους ασφαλισμένους του Ταμείου Συντάξεων και Αυτασφαλίσεως Υγειονομικών. Οι ως άνω ρυθμίσεις, σύμφωνα με τις τελικές διατάξεις του ίδιου νόμου, άρθρο 43, δεν επηρεάζουν το ήδη διαμορφωμένο ασφαλιστικό καθεστώς των ήδη ασφαλισμένων και στα δύο Ταμεία αλλά «έχουν εφαρμογή για τους ασφαλισμένους, οι οποίοι υπάγονται για πρώτη φορά στην υποχρεωτική ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης από 1.1.1993 και μετά…». Κατά συνέπεια υφίσταται μερική κανονιστική σύγκρουση, για το αν οι υγειονομικοί υπάλληλοι του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών Δημόκριτος, που αναλαμβάνουν εργασία μετά τη 1-1-1993, υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του κλάδου ασθένειας του ΟΠΑΔ ή υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του κλάδου ασθένειας του ΤΣΑΥ. Καθότι με την υιοθέτηση όμως του νόμου 2084/1992, όπως αναφέρεται στην εισηγητική του έκθεση, επιχειρήθηκε μια «αναμόρφωση του συστήματος της Κοινωνικής Ασφάλισης» αλλά και «η δεύτερη και τελική φάση της εξυγίανσης του συστήματος, όπως άλλωστε είχε συμφωνηθεί κατά τη ψήφιση του Ν 1902/90» και καθότι το νομικό πλαίσιο της διάταξης του άρθρου 39 του Ν 2084/1992 έχει εξαιρετικό χαρακτήρα, ρυθμίζοντας ειδικά και κατ’ εξαίρεση το ασφαλιστικό καθεστώς του ΤΣΑΥ, η διάταξη αυτή κατισχύει αυτής της διάταξης του άρθρου 4 του Ν 1803/1988. Τέλος όσον αφορά την διάταξη της παρ.32 του άρθρου 3 της ΚΥΑ οικ. 2/7029/0094/2005 που ορίζει ότι «το μόνιμο προσωπικό του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών Δημόκριτος και τα μέλη των οικογενειών τους» είναι δικαιούχοι υπό του ΟΠΑΔ περιθάλψεως, δεν τίθεται θέμα κατίσχυσης, καθότι ως κανονιστική πράξη, έχει υποδεέστερη τυπική ισχύ από το τυπικό νόμο (Π.Δ. Δαγτόγλου, Γενικό Διοικητικό Δίκαιο, 4η εκδ. σελ.68).