Οδική βοήθεια οχημάτων.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
1) Ο συνεργάτης μπορεί να συνάψει περισσότερες της μιας συμβάσεις συνεργασίας με μικτές επιχειρήσεις οδικής βοήθειας. 2) Δεν απαιτείται αντίστοιχη αύξηση του αριθμού των οχημάτων, του τεχνικού προσωπικού και των σταθμών του συνεργάτη σε περίπτωση συνάψεων περισσοτέρων της μιας συμβάσεως συνεργασίας. (πλειοψ.)

Δημόσια έργα.Προμήθεια και εγκατάσταση κλιματισμύ.Παρότι δεν προσδιορίζεται ρητά στα συμβατικά τεύχη η αναλογία του κόστους της προμήθειας του μηχανήματος και των εργασιών εγκαταστάσεώς του, κατά την κοινή πείρα το κόστος της πρώτης, που σύμφωνα με την προαναφερθείσα τεχνική περιγραφή αποτελεί το κύριο αντικείμενο της συμβάσεως, υπερβαίνει αυτό των αντίστοιχων εργασιών συνδέσεως του μηχανήματος με τα υπάρχοντα δίκτυα. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον η σύμβαση για τον «Εκσυγχρονισμό (κλιματισμό) Π….. Σ…..» αναφέρεται σε προμήθεια αγαθού και όχι σε δημόσιο έργο, ανεπιτρέπτως προβλέπεται σε αυτήν η καταβολή στον ανάδοχο γενικών εξόδων και εργολαβικού οφέλους.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου … … και του Οργανισμού Ανάπτυξης … Α.Ε. (Ο.Α…. Α.Ε.), για την εκτέλεση του έργου με τίτλο «Έργα βελτίωσης δικτύων ύδρευσης Δήμου … … – ΥΠΟΕΡΓΟ 1: Έργα βελτίωσης εσωτερικού δικτύου ύδρευσης … και ΥΠΟΕΡΓΟ 2: Προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου διαρροών (Τηλεέλεγχος – Τηλεχειρισμός) στα υφιστάμενα δίκτυα μεταφοράς και διανομής νερού του Δήμου …», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 2.801.757,81 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. όπου απαιτείται.(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/782/2019.

«Δημόσιες συμβάσεις – Οδηγία 89/665/ΕΟΚ – Διαδικασίες προσφυγής στον τομέα της συνάψεως δημοσίων συμβάσεων – Άρθρα 1, παράγραφος 3, και 2, παράγραφος 1, στοιχείο β΄– Πρόσωπα στα οποία πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα προσφυγής – Έννοια του “συμφέροντος για τη σύναψη συμβάσεως δημοσίων έργων ή προμηθειών”»

Νομιμότητα σχεδίου συμβάσεως μεταξύ της «Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Πρωτεύουσας Α.Ε.» (ΕΥΔΑΠ ΑΕ) και του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, για την υδροδότηση των άνυδρων νησιών των Κυκλάδων.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Ο έγγραφος τύπος στον οποίο υποβάλλονται υποχρεωτικά οι συμβάσεις του Δημοσίου είναι συστατικός. Τυχόν αναληφθείσες από τον αντισυμβαλλόμενο και εκτελεσθείσες σε προγενέστερο της υπογραφής της σύμβασης υποχρεώσεις, δεν καλύπτονται, λόγω της παντελούς έλλειψης έγγραφου τύπου.

Νομιμότητα δανειακής σύμβασης. επιδιώκει την ανάκληση της 108/2012 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της δανειακής συμβάσεως μεταξύ της αιτούσας και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. (..) Επιπλέον, δεδομένου ότι ο όρος της παραγράφου 8 του υποβληθέντος ενώπιον του Κλιμακίου σχεδίου δανειακής συμβάσεως, που ορθώς κρίθηκε από αυτό ως αόριστος και ως εκ τούτου μη νόμιμος (βλ. ανωτέρω αναφερόμενη στη σκέψη ΙV της παρούσας υπό στοιχείο ζ΄ πλημμέλεια), έχει επίσης τροποποιηθεί και πλέον ορίζει ρητά ότι τα προαναφερόμενα «ίδια χρήματα» συνίστανται στα τέλη σύνδεσης με το δίκτυο ακαθάρτων, το Τμήμα κρίνει ότι ο όρος αυτός, όπως έχει αναδιατυπωθεί στο προσκομισθέν ενώπιόν του σχέδιο δανειακής συμβάσεως, δεν είναι πλέον αόριστος. Όσον αφορά δε την ανωτέρω αναφερόμενη στη σκέψη ΙV της παρούσας υπό στοιχείο ε΄ αναδειχθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια, το Τμήμα κρίνει ότι η πλημμέλεια αυτή δεν συντρέχει, καθόσον ο όρος του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 5 της ελεγχόμενης δανειακής συμβάσεως, σύμφωνα με το οποίο η αιτούσα παρέχει τη συναίνεσή της για την εγγραφή υποθήκης επί ακινήτου της δεκτικού κατασχέσεως, κατ' εφαρμογή των οριζομένων στο άρθρο 5 παρ. 1 περ. β΄ του π.δ.256/1984, είναι νόμιμος, αφού, όπως προεκτέθηκε και στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας, οι δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης, ως επιχειρήσεις Ο.Τ.Α. ειδικού σκοπού με αντικείμενο την άσκηση αποκλειστικών δραστηριοτήτων των Δήμων, εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 5 παρ. 1 περ. β΄, όπως βασίμως προβάλλει και η αιτούσα και όχι σε αυτό της παρ. 1 παρ. γ΄, όπως εσφαλμένα έκρινε το Κλιμάκιο. Τέλος, το Τμήμα κρίνει ότι ο όρος της παραγράφου 5 του σχεδίου της ελεγχόμενης δανειακής συμβάσεως (βλ. ανωτέρω αναφερόμενη στη σκέψη ΙV της παρούσας υπό στοιχείο στ΄ πλημμέλεια) περί της εκχωρήσεως στο Τ.Π.Δ. του δικαιώματος να διορίσει το ίδιο στην ως άνω επιχείρηση ύδρευσης και αποχέτευσης ταμία της επιλογής του συνιστά ανεπίτρεπτη ευθεία παρέμβαση στην οικονομική ελευθερία της ήδη αιτούσας, κατά τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη πράξη του και για το λόγο αυτό πρέπει να απαλειφθεί από το σχέδιο της ελεγχόμενης δανειακής συμβάσεως.   (..) Ανακαλεί την 108/2012 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Το ΣΤ' Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου συνεδρίασε στις 28 Φεβρουαρίου 2025 για να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια «Προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία συστήματος τηλεελέγχου – τηλεχειρισμού και μείωσης διαρροών του δικτύου ύδρευσης του Δήμου Πωγωνίου» (προϋπολογισμού 1.785.770,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ). Η σύμβαση κρίθηκε μικτή (προμήθειας αγαθών και παροχής υπηρεσιών), με προέχον το στοιχείο της προμήθειας. Το Κλιμάκιο ανέβαλε την οριστική του κρίση και διέταξε τη συμπλήρωση του φακέλου εντός 15 ημερών λόγω ελλειπόντων στοιχείων. Συγκεκριμένα, ζητήθηκε η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για το 2025, πλήρης λεκτική αιτιολόγηση της αριθμητικής βαθμολόγησης της τεχνικής προσφοράς του μοναδικού οικονομικού φορέα (με έκδοση νέου πρακτικού), και νέο σχέδιο σύμβασης με διορθώσεις, όπως η συμπλήρωση του ποσού εγγυητικής καλής εκτέλεσης και η ενσωμάτωση ρήτρας αναπροσαρμογής τιμών (άρθρο 337 του ν. 4412/2016), αφαιρώντας παράλληλα τη δυνατότητα μεταβολής των ποσοτήτων λόγω έλλειψης πίστωσης.

«Προμήθεια Εξοπλισμού για την Αναβάθμιση, Βελτίωση και Εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων του Χιονοδρομικού Κέντρου Καλαβρύτων»(...)Για να άρει την αμφισβήτηση ως προς την έννοια των διατάξεων του άρθρου 2 παρ. 1, περιπτώσεις 6, 7 και 8 του ν. 4412/2016, λόγω της έκδοσης των 469/2022 και 952/2022 αντίθετων πράξεων του ΣΤ΄ και Ε΄ Κλιμακίου, αντιστοίχως (...)Το ΣΤ΄ Κλιμάκιο εξέδωσε την 469/2022 πράξη, με την οποία η σύμβαση παραπέμφθηκε λόγω αρμοδιότητας στο Ε΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου διότι καθ’ ερμηνεία των διατάξεων του άρθρου 2 παρ. 1 παρ. 6, 7 και 8 του ν. 4412/2016 κρίθηκε ότι η σύμβαση έχει ως αντικείμενο την εκτέλεση δημοσίου έργου. Ακολούθως, το Ε΄ Κλιμάκιο, επιλαμβανόμενο της υπόθεσης και ερμηνεύοντας τις ίδιες ως άνω διατάξεις του ν. 4412/2020, το μεν έκρινε, με την 952/2022 πράξη του, ότι δεν έχει αρμοδιότητα ελέγχου σύμφωνα με τη ΦΓ8/16805/13.10.1999 κανονιστική απόφαση της Ολομέλειας (Β΄ 1970), διότι η εν λόγω σύμβαση έχει μεικτό χαρακτήρα έργου και προμήθειας με προέχον (κύριο) αντικείμενο την προμήθεια ειδικής φύσης ειδών (αναβατήρες), στην οποία περιλαμβάνονται παρεμπιπτόντως και οι εργασίες τοποθέτησης και εγκατάστασής τους, το δε παρέπεμψε την υπόθεση, σύμφωνα με την διάταξη της του άρθρου 337 παρ. 2 του ν. 4700/2020, στην ελάσσονα Ολομέλεια του Δικαστηρίου, ζητώντας να αρθεί η ως άνω δημιουργηθείσα αμφισβήτηση.(...)Με τα δεδομένα που εκτέθηκαν προηγουμένως στις σκέψεις 9 έως 14 και σύμφωνα με όσα διαλαμβάνονται στις νομικές σκέψεις 7 και 8, το Δικαστήριο κρίνει ότι η υπό εξέταση σύμβαση συνιστά μεικτή σύμβαση έργου και προμήθειας, το προέχον (κύριο) αντικείμενο της οποίας είναι αυτό της προμήθειας ειδικής φύσεως ειδών (αναβατήρων και συστημάτων ηλεκτρονικής έκδοσης και ελέγχου εισιτηρίων μαζί με τον συνοδό και απαραίτητο για τη λειτουργία τους εξοπλισμό), στην οποία περιλαμβάνονται παρεμπιπτόντως και οι αναγκαίες εργασίες τοποθέτησης και εγκατάστασής τους από οικονομικό φορέα που διαθέτει εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία, ήτοι από τον οίκο κατασκευής τους ή από εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο που αποδεδειγμένα ασκεί συναφή δραστηριότητα. Αίρει την αμφισβήτηση υπέρ της άποψης που κράτησε με την 952/2022 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου, κρίνοντας ότι η υπό έλεγχο σύμβαση έχει μεικτό χαρακτήρα έργου και προμήθειας με προέχον (κύριο) αντικείμενο την προμήθεια εξοπλισμού, κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 2 παρ. 1 περίπτωση 8 του ν. 4412/2020. Και Αναπέμπει το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης και τα στοιχεία του φακέλου της διαδικασίας ανάθεσής της στο καθύλην αρμόδιο για τον έλεγχό τους ΣΤ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τέταρτο τμήμα)της 23ης Δεκεμβρίου 2009 .«Δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών – Οδηγία 2004/18 – Έννοιες των όρων “εργολήπτης”, “προμηθευτής” και “πάροχος υπηρεσιών” – Έννοια του όρου “οικονομικός φορέας” – Πανεπιστημιακά ιδρύματα και ερευνητικά ινστιτούτα – Κοινοπραξία (“consorzio”) που έχει συσταθεί από πανεπιστημιακά ιδρύματα και φορείς του Δημοσίου – Κύρια καταστατική δραστηριότητα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα – Συμμετοχή σε διαδικασία διαγωνισμού για τη σύναψη δημόσιας συμβάσεως»Επιβάλλεται, συνεπώς, στο δεύτερο ερώτημα να δοθεί η απάντηση ότι η οδηγία 2004/18 έχει την έννοια ότι αποκλείει ερμηνεία εθνικής ρυθμίσεως, όπως η εφαρμοζόμενη στην υπόθεση της κύριας δίκης, συνεπεία της οποίας απαγορεύεται σε φορείς, όπως τα πανεπιστημιακά ιδρύματα και τα ερευνητικά ινστιτούτα, οι οποίοι δεν ασκούν δραστηριότητα με κατά κύριο λόγο κερδοσκοπικό χαρακτήρα, να συμμετέχουν σε διαδικασία διαγωνισμού για τη σύναψη δημόσιας συμβάσεως, μολονότι το εθνικό δίκαιο παρέχει στους ως άνω φορείς το δικαίωμα να παρέχουν τις υπηρεσίες που αποτελούν αντικείμενο της εν λόγω συμβάσεως.

1) Το άρθρο 5, σημείο 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού (ΕΚ) 44/2001 του Συμβουλίου, της 22ας Δεκεμβρίου 2000, για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, έχει την έννοια ότι οι συμβάσεις με αντικείμενο την παράδοση εμπορευμάτων που πρόκειται να κατασκευασθούν ή να παραχθούν, μολονότι ο αγοραστής έθεσε ορισμένους όρους όσον αφορά την κατασκευή, τη μεταποίηση και την παράδοση των εμπορευμάτων, χωρίς να παράσχει τα υλικά, και ενώ ο προμηθευτής φέρει την ευθύνη για την ποιότητα των εμπορευμάτων και για το αν αυτά έχουν τις συνομολογηθείσες ιδιότητες και δεν έχουν πραγματικά ελαττώματα, πρέπει να χαρακτηρίζονται ως «συμβάσεις πωλήσεως εμπορευμάτων» κατά την έννοια του άρθρου 5, σημείο 1, στοιχείο β΄, πρώτη περίπτωση, του κανονισμού.2)Το άρθρο 5, σημείο 1, στοιχείο β΄, πρώτη περίπτωση, του κανονισμού 44/2001 έχει την έννοια ότι, σε περίπτωση πωλήσεως καταρτιζομένης εξ αποστάσεως, ο τόπος όπου, βάσει της συμβάσεως, παραδόθηκαν ή έπρεπε να παραδοθούν τα εμπορεύματα πρέπει να καθορίζεται βάσει των διατάξεων της συμβάσεως αυτής. Σε περίπτωση κατά την οποία είναι αδύνατος ο καθορισμός του τόπου παραδόσεως επί της βάσεως αυτής, χωρίς να απαιτείται να ληφθεί υπόψη το εφαρμοστέο στη σύμβαση ουσιαστικό δίκαιο, τόπος παραδόσεως είναι αυτός της πραγματικής παραδόσεως των εμπορευμάτων στον αγοραστή, με την οποία ο αγοραστής απέκτησε ή έπρεπε να αποκτήσει την εξουσία να διαθέτει τα εμπορεύματα αυτά, στον τόπο που αποτελεί τον τελικό προορισμό της πράξεως της πωλήσεως.