Δασική έκταση. Αποχαρακτηρισμός της με τη διάταξη του άρθρου 6 παρ.1 του ΝΔ 69/1968. Δυνατότητα εντάξεως της εκτάσεως σε προγράμματα επιδοτήσεως της Ε.Ε.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Δασική έκταση. Ο αποχαρακτηρισμός της ως δασικής με τη διάταξη του άρθρου 6 παρ.1 του ΝΔ 69/1968, με το οποίο κυρώθηκε η από 4-11-68 σύμβαση μεταξύ Ελλ. Δημοσίου και της εταιρείας με την επωνυμία «Τουριστική Γεωργική Εξαγωγική Α.Ε.», έπαυσε καθ’ όσον αφορά στην εναπομείνασα και μη αξιοποιηθείσα έκταση, με τη λήξη ισχύος της εν λόγω διατάξεως (24-10-87). Του λοιπού, για τον χαρακτηρισμό της πρέπει να τηρείται η προβλεπομένη από τις διατάξεις του άρθρου 14 του Ν 998/79 διαδικασία. Είναι δυνατή η ένταξή της ως δασικής σε προγράμματα επιδοτήσεως από την Ε.Ε., εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές κατά νόμο προϋποθέσεις.

Λατομεία. Παραχώρηση κατά κυριότητα δημόσιας δασικής εκτάσεως σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 57 παρ.5 εδαφ.γ’ του Ν 998/1979.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Νόμιμη η βάσει της διατάξεως του άρθρου 57 Ν 998/1979 παραχώρηση κατά κυριότητα δημόσιας δασικής εκτάσεως σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, που νόμιμα ασκεί μεταλλευτική ή λατομευτική δραστηριότητα σε όμορη έκταση, με σκοπό την ανέγερση στην παραχωρούμενη έκταση μονίμων εγκαταστάσεων που θα εξυπηρετούν αποκλειστικά την δραστηριότητα αυτή.

Εφαρμογή της διατάξεως της παρ.7 του άρθρου 1 του Ν 3147/2003 σε διαθέσιμη εποικιστική έκταση στην Χαλκιδική – Χαρακτηρισμός ως δασικής έκτασης ή δάσους.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Το περιγραφόμενο στην υπ’ αριθμ. 147/1934 απόφαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων Χαλκιδικής, ως και στο υπ’ αριθμ. 2468/27-6-2007 έγγραφο του Δασαρχείου Αρναίας κληροτεμάχιο με αριθμό 1193με του αγροκτήματος Ουρανούπολης εμβαδού 8.600 στρεμμάτων, πρέπει να θεωρηθεί ως δασική έκταση. (πλειοψ.)

Εφαρμογή δασικής νομοθεσίας επί εκτάσεως που αναφέρεται σε οικοδομική άδεια.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Στις εκτάσεις που αναφέρεται η έκδοση οικοδομικής άδειας πριν από την 11η-6-1975, και απώλεσαν την δασική τους βλάστηση μέχρι την ημερομηνία αυτή σε τμήμα αυτών και στο πλαίσιο της άνω διοικητικής πράξης που καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας και όχι στο σύνολό τους, το δε υπόλοιπο τμήμα διατηρεί τη δασική του μορφή, στο τμήμα αυτό που δεν απώλεσε τη δασική του μορφή, εφαρμόζονται οι διατάξεις της δασικής νομοθεσίας. (ομοφ.)

Χαρακτηρισμός ενεργειών οργάνων της διοικήσεως ως πειθαρχικών παραπτωμάτων. Παραχώρηση δάσους ή δασικής εκτάσεως για την εγκατάσταση σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
1) Πρέπει να διαπιστωθεί, με διενέργεια νομότυπης διοικητικής έρευνας (ΕΔΕ κλπ) αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου δυνάμει του οποίου, οι περιγραφόμενες στο ερώτημα ενέργειες των οργάνων της Διοικήσεως δύναται να χαρακτηρισθούν πειθαρχικά αδικήματα. 2) Το νέο νομοθετικό πλαίσιο επιτρέπει την παραχώρηση δάσους και δημόσιας δασικής εκτάσεως για την εγκατάσταση σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και κατασφαλίζει ως νόμιμη και ισχυρή τυχόν προηγουμένως χορηγηθείσα υπέρ τέτοιου σταθμού άδεια εγκαταστάσεως εντός δάσους ή δασικής εκτάσεως. Η Διοίκηση δεν δύναται να ολοκληρώσει σχέδιο πράξεως παραχωρήσεως, το περιεχόμενο του οποίου είναι διαμορφωμένο με την παράθεση των ονομάτων των διοικητικών οργάνων (Γεν. Γραμματέων) τα οποία δεν κατέχουν την ιδιότητα αυτή στο Υπουργείο, δύναται όμως να προχωρήσει στην παραχώρηση δάσους ή δημόσιας δασικής εκτάσεως για τον προαναφερόμενο σκοπό επιλέγουσα είτε την βάση των διατάξεων του άρθρου 58 του Ν 998/79 είτε του άρθρου 13 παρ.Α περ.γ όπως αμφότερα (άρθρα) ισχύουν μετά τον Ν 2941/2001, λαμβάνουσα οπωσδήποτε υπ όψη την δεδομένη εκ του νόμου ισχύν τυχόν προεκδοθείσας άδειας υπέρ συγκεκριμένου προσώπου σε δημόσιο δάσος ή δασική έκταση και το ανεπηρέαστο του κύρους αυτής της άδειας από το δεδικασμένο και τις συνέπειες των ως άνω αποφάσεων του ΣτΕ.

α) Αν στην έννοια του «ιδιοκτήτη» της περ. γ' της παρ. 6 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, περιλαμβάνεται και το Ελληνικό Δημόσιο ή ο ειδικός διάδοχος αυτού, για τις περιπτώσεις που, σε εκτάσεις του που δεν είχαν δασικό χαρακτήρα, προέβη το ίδιο ή ο διάδοχός του σε τεχνητές φυτεύσεις για καλλωπιστικούς λόγους βάσει φυτοτεχνικών μελετών, είτε πριν, είτε μετά την 11-6 -1975.β) Αν το γεγονός ότι η προς χαρακτηρισμό έκταση εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της υπ' αριθ. 108424/13-9-1934 απόφασης κήρυξης αναδάσωσης του Υπουργού Γεωργίας, κωλύει το αρμόδιο δασικό όργανο ...(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
α) Στην έννοια του «ιδιοκτήτη», της περ. γ' της παρ. 6 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, περιλαμβάνεται και το Ελληνικό Δημόσιο ή ο ειδικός διάδοχος αυτού, για τις περιπτώσεις που σε εκτάσεις του οι οποίες δεν είχαν δασικό χαρακτήρα προέβη το ίδιο ή ο διάδοχός του σε τεχνητές φυτεύσεις για καλλωπιστικούς λόγους βάσει φυτοτεχνικών μελετών, είτε πριν, είτε μετά την 11-6-1975. β) Ανεξαρτήτως εάν η προς χαρακτηρισμό έκταση που αναφέρεται στο ιστορικό του ερωτήματος περιλαμβάνεται στην αναδάσωση που κηρύχθηκε με την υπ' αριθμ. 108424/1934 απόφαση του Υπουργού Γεωργίας ή εμπίπτει στις εξαιρέσεις της, πάντως η συμπερίληψη αυτή δεν συνεπάγεται την αυτόματη υπαγωγή της έκτασης στους περιορισμούς της δασικής νομοθεσίας και, συνεπώς, το αρμόδιο δασικό όργανο δεν κωλύεται να προβεί σε χαρακτηρισμό σύμφωνα με το άρθρο 14 του ν.998/1979. (ομόφ.)

Ερμηνεία των παρ.1, 3 και 4 του άρθρου 17 Ν.3208/2003 σχετικά με την εφαρμογή δασικής νομοθεσίας επί παραχωρηθεισών δημοσίων δασικών εκτάσεων με σκοπό είτε την ανέγερση κατοικίας είτε την γεωργική και δενδροκομική καλλιέργεια.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
1) Επί παραχωρηθεισών εκτάσεων με σκοπό την ανέγερση κατοικίας, για την έκδοση οριστικού τίτλου οφείλεται τίμημα, το οποίο αν δεν έχει καταβληθεί (εν όλω ή εν μέρει), καθορίζεται, κατά περίπτωση, από την αρμόδια Επιτροπή Απαλλοτριώσεων, ο δε υπολογισμός του όλου ή του υπολειπομένου μέρους του γίνεται σύμφωνα με τις κρατούσες συνθήκες κατά τον χρόνο της καταβολής του και τα ισχύοντα κατά τον κρίσιμο αυτό χρόνο μέσα προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων. 2) Επί παραχωρηθεισών εκτάσεων με σκοπό την γεωργική και δενδροκομική καλλιέργεια, α) Στην περίπτωση του άρθρου 17 παρ.4 του Ν.3208/2003, απαιτείται όπως, κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, αφ’ενός μεν να έχει εκδοθεί οριστικό παραχωρητήριο για την έκταση, αφ’ετέρου δε, η έκταση να έχει αξιοποιηθεί στο σύνολό της κατά τους όρους της παραχωρήσεως και να συνεχίζει να τελεί σε γεωργοδενδροκομική καλλιέργεια, οπότε και μόνον εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω διατάξεως και λογίζεται ιδιωτικό αγρόκτημα μη υπαγόμενο καθ’ οιονδήποτε τρόπο στην δασική νομοθεσία. β) Σε περίπτωση κατά την οποία δασικές εκτάσεις παραχωρηθείσες για γεωργοδενδροκομική καλλιέργεια οικοδομήθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του Ν.3208/2003, δηλαδή μετέβαλαν ανεπίτρεπτα τον συνταγματικά προστατευόμενο δασικό χαρακτήρα και χρήση, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της διατάξεως του άρθρου 17 παρ.1 του ίδιου νόμου. γ) Με τον όρο «εγκαταλελειμμένο» ακίνητο στην διάταξη του άρθρου 17 παρ.3 του Ν.3208/2003, νοείται η παραχωρηθείσα δασική έκταση, επί της οποίας ο παραχωρησιούχος δεν προβαίνει πλέον αμέσως ή εμμέσως σε πράξεις νομής ή δεν επιμελείται αυτής για να απολαύσει τα ωφελήματα της γεωργικής και δενδροκομικής καλλιέργειας χάριν της οποίας του παραχωρήθηκε η έκταση αυτή, η δε ως άνω εγκατάλειψη παραχωρηθείσας εκτάσεως αρκεί να διαπιστώνεται ότι υφίστατο κατά την έναρξη ισχύος του Ν.3208/2003, ανεξαρτήτως του χρόνου κατά τον οποίο το πρώτον περιήλθε σ’ αυτήν την κατάσταση. (ομοφ.)

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας – Εκτέλεση ή μη έργων Α.Π.Ε. σε αναδασωτέες εκτάσεις.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Από τις διατάξεις του Ν. 998/1979 και κυρίως αυτές των άρθρων 45 και 58, όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν, από το σύνολο των διατάξεων του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (Ε.Π.Χ.Σ.Α.Α.) και των ειδικών διατάξεων των άρθρων 6,14 και 17 αυτού, δεδομένης δε και της συνταγματικά επιβαλλόμενης διατήρησης, άλλως «μη αποβολής» του χαρακτήρα, που είχαν οι κηρυχθείσες ως αναδασωτέες εκτάσεις πριν καταστραφούν, κριτήριο για τον προσδιορισμό του επιτρεπτού της εκτέλεσης έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και των συνοδών αυτών έργων, και ειδικότερα των έργων εκμεταλλεύσεως της ηλιακής ενέργειας σε αναδασωτέες εκτάσεις και πριν την ανάκτηση της δασικής βλαστήσεως, είναι η φύση της εκτάσεως πριν την κήρυξή της ως αναδασωτέας. Έτσι, αν η κηρυχθείσα ως αναδασωτέα έκταση αποτελούσε (πριν την κήρυξή της) δάσος σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, τότε δεν επιτρέπεται η εκτέλεση έργων εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας και των συνοδών αυτών έργων, ενώ αν η κηρυχθείσα ως αναδασωτέα έκταση αποτελούσε πριν από την κήρυξή της δασική έκταση, τότε επιτρέπεται η εκτέλεση τέτοιων έργων. (πλειοψ.) Λόγω της μείζονος σπουδαιότητας των πλείστων όσων νομικών ζητημάτων ανέκυψαν, σε συνδυασμό και προς το γεγονός ότι ως προς ένα εκ των ζητημάτων αυτών το Συμβούλιο της Επικρατείας με την υπ’ αριθμ. 2474/2011 απόφασή του υπό επταμελή σύνθεση, παρέπεμψε το θέμα στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου, το Τμήμα αποφάσισε ομοφώνως την παραπομπή του ερωτήματος στην Ολομέλεια του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. (ομοφ.)

Προμήθεια εξοπλισμού για χιονοδρομικό κέντρο :Επιδιώκεται η αναθεώρηση της 1076/2020 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Με τις υπό κρίση προσφυγές προβάλλεται ότι η επίμαχη προμήθεια, που αναβαθμίζει το χιονοδρομικό κέντρο ......, έχει προεχόντως αναπτυξιακό χαρακτήρα και, ως εκ τούτου, η υλοποίησή της εμπίπτει στις αναπτυξιακού περιεχομένου αρμοδιότητες των Περιφερειών που προβλέπονται στον ν. 3852/2010. Επομένως, νομίμως η Περιφέρεια ...... ανέλαβε, ως φορέας υλοποίησης του έργου, να διενεργήσει τη διαδικασία της εν λόγω προμήθειας. Προβάλλεται επιπλέον ότι η εν λόγω προμήθεια δεν συνιστά επιχορήγηση της προσφεύγουσας ανώνυμης εταιρείας Ο.Τ.Α., διότι οι εγκαταστάσεις ανήκουν στο Δημόσιο, η προσφεύγουσα δημοτική επιχείρηση διαχειρίζεται δημόσια περιουσία και δεν έχει αμιγώς εμπορικό σκοπό και σε κάθε περίπτωση, οι εγκαταστάσεις εξυπηρετούν δημόσιο συμφέρον. Σε κάθε περίπτωση, η επιχορήγηση δεν απαγορεύεται λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της υπό κρίση περίπτωσης, δηλαδή της χρηματοδότησης της προμήθειας από το Π.Δ.Ε., του αναπτυξιακού χαρακτήρα της επένδυσης αλλά και του σκοπού της απαγορευτικής των επιχορηγήσεων διάταξης της παρ. 3 άρθρο 265 του ν.3463/2006, που συνίσταται κατ΄ ουσία στην απαγόρευση της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου των δημοτικών επιχειρήσεων από τους οικείους Δήμους.Κατά την κρίση του Δικαστηρίου, αντικείμενο της προμήθειας είναι πάγιος εξοπλισμός του μοναδικού στην Περιφέρεια ...... Χιονοδρομικού Κέντρου ......, έχει δε σκοπό την αναβάθμιση, βελτίωση και εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων και των παρεχομένων υπηρεσιών του λειτουργούντος σε δημόσια δασική έκταση χιονοδρομικού κέντρου, με αποτέλεσμα την αύξηση της επισκεψιμότητας και τη συνακόλουθη ανάπτυξη της οικονομίας και του τουρισμού της περιοχής. Με αυτό το περιεχόμενο, πρόκειται, για έργο αναπτυξιακού χαρακτήρα σε επίπεδο Περιφέρειας. Ως τέτοιο δε,  εμπίπτει στις αναπτυξιακού περιεχομένου αρμοδιότητες των Περιφερειών, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 186 παρ. II Α περ. 1 του ν.3852/2010, οι δε σχετικές αρμοδιότητες που προβλέπονται από το καταστατικό της δημοτικής επιχείρησης δεν έχουν χαρακτήρα αποκλειστικό (σκέψη 7). Περαιτέρω, η διενέργεια της επίμαχης προμήθειας δεν αποτελεί απαγορευμένη επιχορήγηση κατά την παρ. 3 του άρθρου 265 του ν.3463/2006, διότι η κρινόμενη περίπτωση αφορά προδήλως έργο για αναβάθμιση των πάγιων υποδομών και περιουσιακών στοιχείων του χιονοδρομικού κέντρου με αναπτυξιακό χαρακτήρα, και δεν εξυπηρετεί λειτουργικές δαπάνες της προσφεύγουσας Α.Ε. Ο.Τ.Α..  Επισημαίνεται τέλος, ότι η  εν λόγω δημοτική επιχείρηση έχουσα προς τούτο αποκλειστικό προνόμιο επί δασικής εκτάσεως, επιτελεί πράγματι κρατικό σκοπό συνιστάμενο στην τουριστική αξιοποίηση και ανάπτυξη της περιοχής. Για το λόγο δε αυτό της έχει παραχωρηθεί η δημόσια δασική έκταση, με την πρόβλεψη, κατά τα ρητώς οριζόμενα στην αριθμ. 159707/4637/16-7-1984 απόφαση του Υφυπουργού Γεωργίας ότι σε περίπτωση διάλυσης αυτής το σύνολο της περιουσίας της (κτίρια, εγκαταστάσεις) περιέρχεται στην κυριότητα και διαχείριση του Ελληνικού Δημοσίου χωρίς την καταβολή ουδεμίας αποζημίωσης. Για τους λόγους αυτούς, που βασίμως προβάλλονται με τις ένδικες προσφυγές, νομίμως η Περιφέρεια ...... ανέλαβε την υλοποίηση της επίμαχης προμήθειας.Αναθεωρεί την 1067/2020 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Δέχεται την αίτηση ανάκλησης και ανακαλεί την 79/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου