Ζητήματα που γεννώνται σχετικά με τη δυνατότητα καταβολής από τη διοίκηση της δικαστικά καθορισμένης αποζημίωσης λόγω αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, ύστερα από την επελθούσα κατά το νόμο αυτοδίκαιη άρση της απαλλοτρίωσης, λόγω μη έγκαιρης παρακατάθεσης της αποζημίωσης .(...)α) Η έκδοση από τη διοίκηση βεβαιωτικής πράξης για την επελθούσα αυτοδίκαιη άρση της απαλλοτρίωσης λόγω παρέλευσης της 18μηνης προθεσμίας συντέλεσης, δεν αναιρεί την υποχρέωσή της να καταβάλει το σύνολο της αποζημίωσης που προσδιορίστηκε οριστικά, στον ιδιοκτήτη που επιθυμεί τη διατήρηση της απαλλοτρίωσης (ομόφωνα). β) Η παραπάνω υποχρέωση για καταβολή αποζημίωσης στον ιδιοκτήτη που επιθυμεί τη διατήρηση της απαλλοτρίωσης, υφίσταται τόσο στην περίπτωση κατά την οποία τηρήθηκαν απ’ αυτόν οι κατά νόμο διατυπώσεις (αίτηση και υπεύθυνη δήλωση στη διοικητική αρχή) όσο και στην περίπτωση που η βούλησή του εκδηλώνεται με την άσκηση αγωγής ή την έκδοση διαταγής πληρωμής για την είσπραξη της αποζημίωσης (ομόφωνα). Στη δε ως άνω (β’) υποπερίπτωση υφίσταται υποχρέωση προς πληρωμή του νομίμου τόκου από την επίδοση της αγωγής ή της διαταγής πληρωμής και μέχρι την εξόφληση (κατά πλειοψηφία). γ) Η καταβολή της αποζημίωσης στον ιδιοκτήτη που επιθυμεί την αναβίωση της απαλλοτρίωσης είναι ανεξάρτητη από την κατάληψη ή μη της απαλλοτριωθείσας έκτασης από τον υπερού η απαλλοτρίωση (ομόφωνα). δ) Εάν τελικώς καταβληθεί η αποζημίωση στον καθ’ ου η απαλλοτρίωση, η διοίκηση υποχρεούται να ενεργήσει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση για τη μεταγραφή της απόφασης κήρυξης αυτής, στο κατά τόπον αρμόδιο υποθηκοφυλακείο και Κτηματολογικό Γραφείο, προσκομίζοντας μεταξύ άλλων, τα στοιχεία που αποδεικνύουν τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης για τη συγκεκριμένη ιδιοκτησία. Περαιτέρω για λόγους ασφαλείας του δικαίου, δύναται να ανακαλέσει την προηγουμένως εκδοθείσα διαπιστωτική πράξη περί αυτοδίκαιης άρσης της απαλλοτρίωσης, ως εκδοθείσα για πλάνη περί τα πράγματα, με τον τύπο και διαδικασία που επιβάλλονται από το νόμο για την έκδοσή της (ομόφωνα). ε) Στην περίπτωση διατήρησης της απαλλοτρίωσης μετά από υποβολή αίτησης και υπεύθυνης δήλωσης του καθ’ου η απαλλοτρίωση, οι αξιώσεις του για καταβολή ιδιαίτερης αποζημίωσης λόγω μείωσης της αξίας του εδαφικού τμήματος ακινήτου που απέμεινε εκτός απαλλοτρίωσης και αποζημίωσης μετά την αναγνώριση μη ύπαρξης ωφέλειάς του ιδιοκτήτη του απαλλοτριωμένου ακινήτου που αποκτά πρόσωπο σε διανοιγόμενη εθνική οδό, δεν συνιστούν περίπτωση απαγορευμένου ανακαθορισμού σύμφωνα με την παρ. 3 του αρ. 11 του Κ.Α.Α.Α (ομόφωνα).

Απαλλοτρίωση ακινήτου.(....) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας Πράξεως, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η καταβολή της δικαστικής δαπάνης της πληρεξουσίας δικηγόρου των καθ’ ων η απαλλοτρίωση υπέρ του Δικηγορικού Συλλόγου ...... είναι καθόλα νόμιμη προκειμένου να συντελεσθεί η απαλλοτρίωση, διότι, προς τούτο, απαιτείται η καταβολή να είναι πλήρης, δηλαδή να περιλαμβάνει τόσο την αξία του ακινήτου όσο και τα δικαστικά έξοδα και την αμοιβή του δικηγόρου.  Επειδή δε η απόφαση περί οριστικού προσδιορισμού της αποζημίωσης, την οποία αιτήθηκαν τα μέρη, δεν έχει εκδοθεί εντός της προθεσμίας του ενός και ημίσεος έτους που απαιτείται για τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης, η διάταξη του άρθρου 18 παρ.4 εδ. δ΄ και ε΄ δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής, καθόσον αυτή καταλαμβάνει μόνον τις περιπτώσεις που η απόφαση περί οριστικού προσδιορισμού εκδίδεται εντός του χρόνου που απαιτείται για τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης.  Κατά συνέπεια, νομίμως ο υπέρ ου η απαλλοτρίωση Δήμος ...... εξέδωσε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα προκειμένου η καταβληθείσα, ως προς την αξία του ακινήτου δαπάνη, να συμπληρωθεί με τα έξοδα της αμοιβής της πληρεξουσίας δικηγόρου των καθ’ ων και να συντελεσθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο η απαλλοτρίωση.

Μίσθωση ακινήτου χωρίς δημοπρασία για τη στέγαση υπηρεσιών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). (Κατάσταση : Αποδεκτή) Το άρθρο 3§2 περ, β’ του ν. 3130/2003 τυγχάνει εφαρμογής για την εκμίσθωση ακινήτου από την ΕΤΑΔ ΑΕ για τη στέγαση υπηρεσιών της ΑΑΔΕ, υπό την εξυπακουόμενη προϋπόθεση ότι το ακίνητο περιήλθε και ανήκει στην κυριότητα της ΕΤΑΔ ΑΕ, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι το σύνολο των μετοχών της τελευταίας μεταβιβάσθηκε από το Ελληνικό Δημόσιο στην εταιρεία με την επωνυμία «Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε.». Η ΕΤΑΔ ΑΕ εξακολουθεί να διέπεται από τις διατάξεις του ν. 2636/1998 και να αξιοποιεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος και με κάθε πρόσφορο μέσον τα περιουσιακά στοιχεία που περιήλθαν σε αυτήν, συμπεριλαμβανομένης και της εκμισθώσεώς τους.

Ανάκληση συντελεσμένης απαλλοτρίωσης – Υποβολή αίτησης ανάκλησης από ειδικούς διαδόχους των καθολικών διαδόχων του αρχικού ιδιοκτήτη, εφοδιασμένων με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο των καθολικών διαδόχων.(...)Έχουν έννομο συμφέρον προς υποβολή αίτησης ανάκλησης συντελεσμένης απαλλοτρίωσης τμημάτων ακινήτων που περιήλθαν στο Δημόσιο δυνάμει της απαλλοτρίωσης και δεν χρησιμοποιήθηκαν, ούτε προβλέπεται να χρησιμοποιηθούν, για το σκοπό της απαλλοτρίωσης ή άλλο σκοπό δημόσιας ωφέλειας, οι ειδικοί διάδοχοι των καθολικών διαδόχων των αρχικών ιδιοκτητών, καθότι αυτοί ενεργούν δυνάμει πληρεξουσίου (συμβολαιογραφικού) των καθολικών διαδόχων.

Ερωτάται εάν υποχρεούται η Υπηρεσία στην καταβολή της δικαστικής αμοιβής και των δικαστικών εξόδων που επιδικάστηκαν με την απόφαση για τον καθορισμό οριστικής τιμής μονάδας λόγω απαλλοτρίωσης : α) για τις ιδιοκτησίες που αφορούν δικαστικές αποφάσεις που εκδόθηκαν επί καταψηφιστικής αγωγής για την καταβολή αποζημίωσης από την απαλλοτρίωση, β) για τις ιδιοκτησίες για τις οποίες δεν συντελέστηκε η απαλλοτρίωση και δεν υπήρξε περαιτέρω διοικητική και δικαστική διεκδίκηση της αποζημίωσης, γ) εάν στην περίπτωση υποχρέωσης καταβολής της δικαστικής αμοιβής και των δικαστικών εξόδων επιβαρύνεται το δημόσιο με τόκους υπερημερίας και δ) ο χρόνος έναρξης υπολογισμού του τόκου.(...)α) Για όλες τις ιδιοκτησίες για τις οποίες δεν συντελέστηκε η απαλλοτρίωση λόγω μη παρακατάθεσης της πλήρους αποζημίωσης και έχει αυτοδικαίως αρθεί, το Ελληνικό Δημόσιο, ως υπόχρεο προς αποζημίωση, υποχρεούται και στην καταβολή της δικηγορικής αμοιβής και της δικαστικής δαπάνης, όπως προσδιορίστηκαν με την απόφαση καθορισμού οριστικής τιμής, και εφ’ όσον οι απαιτήσεις αυτές δεν έχουν υποπέσει σε παραγραφή, ανεξάρτητα αν οι καθ’ ων η απαλλοτρίωση έχουν επιδιώξει ή μη τη διατήρησή της απαλλοτρίωσης ή αν έχουν ασκήσει αγωγή για την επιδίωξή της αποζημίωσης και β) επί των ανωτέρω ποσών δεν οφείλονται τόκοι υπερημερίας καθώς δεν προκύπτει επίδοση αγωγής προς το Ελληνικό Δημόσιο με αίτημα την καταβολή τους (ομόφωνα).

Ερωτάται: α) εάν είναι επιτρεπτή η παρακατάθεση αποζημίωσης από απαλλοτρίωση, ίσης με την τιμή μονάδας αποζημίωσης που καθορίστηκε οριστικά με αμετάκλητη δικαστική απόφαση, στην περίπτωση που κατά τον χρόνο που εκκρεμούσε η συζήτηση της αίτησης καθορισμού οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης ο καθ΄ ού η απαλλοτρίωση υπέβαλε, σύμφωνα με την πρόβλεψη του άρθρου 11 παρ. 3 του ν. 2882/2001, αίτηση - υπεύθυνη δήλωση διατήρησης της διαδικασίας απαλλοτρίωσης μετά την παρέλευση 18μήνου από την δημοσίευση της απόφασης καθορισμού προσωρινής τιμής μονάδας αποζημίωσης, η οποία έγινε αποδεκτή από την αρχή που κήρυξε την απαλλοτρίωση και β) εάν σε περίπτωση που δεν παρακατατεθεί η παραπάνω οριστικά καθορισθείσα αποζημίωση δύνανται οι ενδιαφερόμενοι να επισπεύσουν την εκτέλεση της αμετάκλητης απόφασης του Εφετείου Αθηνών, με την οποία καθορίστηκε η οριστική τιμή μονάδας αποζημίωσης εναντίον του υπόχρεου προς αποζημίωση.(...)α) Η απόφαση καθορισμού οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης από απαλλοτρίωση, παράγει δεδικασμένο μεταξύ των διαδίκων το οποίο δεσμεύει αυτούς ως προς το ύψος της καθορισθείσας οριστικά αποζημίωσης και δημιουργεί υποχρέωση συμμόρφωσης του υπόχρεου προς αποζημίωση να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες υλοποίησης της απόφασης, ανεξάρτητα από το γεγονός της υποβολής, κατά τον χρόνο που εκκρεμούσε η συζήτηση της αίτησης καθορισμού οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης, αίτησης - υπεύθυνης δήλωσης των θιγόμενων ιδιοκτητών για την διατήρηση της διαδικασίας απαλλοτρίωσης μετά την παρέλευση 18μήνου από την δημοσίευση της απόφασης καθορισμού προσωρινής τιμής μονάδας αποζημίωσης και την αποδοχή της από την αρχή που κήρυξε την απαλλοτρίωση, σύμφωνα με την πρόβλεψη του άρθρου 11 παρ. 3 του ν. 2882/2001, το οποίο απαγορεύει τον ανακαθορισμό της αποζημίωσης σε περίπτωση που το ως άνω αίτημα των θιγόμενων ιδιοκτητών γίνει δεκτό από την αρχή που κήρυξε την απαλλοτρίωση (κατά πλειοψηφία). β) Στην υπό στοιχ. (α) περίπτωση, οι θιγόμενοι ιδιοκτήτες δεν δύνανται να απαιτήσουν άμεσα την καταβολή της αποζημίωσης που καθορίστηκε οριστικά, με αναγκαστική εκτέλεση της σχετικής ήδη αμετάκλητης δικαστικής απόφασης, λόγω του αναγνωριστικού χαρακτήρα της απόφασης αυτής, δύνανται όμως, εφόσον αναγνωρισθούν δικαιούχοι της καθορισθείσας με αυτήν αποζημίωσης, να ασκήσουν, βάσει του δεδικασμένου της, κατά του υπόχρεου προς αποζημίωση είτε αγωγή καταψηφιστική είτε να επιδιώξουν την έκδοση διαταγής πληρωμής, για την επιδίκαση του ποσού της οριστικά καθορισθείσας αποζημίωσης (κατά πλειοψηφία).

Δυνατότητα δεύτερης επανεπιβολής ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης υπό την ισχύ του ν. 4759/2020, σε περίπτωση που οικείος Δήμος έχει εγγράψει στον προϋπολογισμό του τις αναγκαίες πιστώσεις για την αποζημίωση του κυρίου του ακινήτου που απαλλοτριώνεται.(..)Μετά τη θέση σε ισχύ του ν. 4759/2020 δεν είναι επιτρεπτή η εκ νέου ολική ή μερική ρυμοτομική απαλλοτρίωση ακινήτου, στο οποίο είχε ήδη επανεπιβληθεί ρυμοτομική απαλλοτρίωση για δημιουργία κοινόχρηστου χώρου, που προβλέπεται στο εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, ακόμη και εάν ο οικείος Δήμος έχει εγγράψει στον προϋπολογισμό του τις αναγκαίες πιστώσεις για την αποζημίωση του κυρίου του ακινήτου ένεκα της απαλλοτρίωσης (ομόφωνα με συγκλίνουσες αιτιολογίες).

Ερωτάται εάν κατά τη σύνταξη του τελικού πίνακα παρακατάθεσης της αποζημίωσης λόγω απαλλοτρίωσης, η Υπηρεσία θα προχωρήσει σε συμψηφισμό του ποσού της οριστικής αποζημίωσης, που ορίστηκε με τις αποφάσεις του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης με αριθμούς 952/2017 και 909/2017, με το ποσό του προσωρινού προσδιορισμού αποζημίωσης, που είχε οριστεί από το Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, όπως είναι η μέχρι σήμερα πάγια τακτική ή θα προχωρήσει στην αυτοτελή εκτέλεση των πιο πάνω αποφάσεων του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης, θεωρώντας παραγεγραμμένη την απαίτηση από την καταβολή προς τους καθ’ ων η απαλλοτρίωση, της αποζημίωσης, με βάση την προσωρινή τιμή μονάδας, που είχε καθοριστεί από το Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης.(...)Η Υπηρεσία, κατά τη σύνταξη του τελικού πίνακα παρακατάθεσης της αποζημίωσης λόγω απαλλοτρίωσης, μπορεί να προχωρήσει σε συμψηφισμό του ποσού της οριστικής αποζημίωσης, που ορίστηκε με τις με αριθμούς 952/2017 και 909/2017 αποφάσεις του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης με το αρχικά καταβληθέν ποσό του προσωρινού προσδιορισμού αποζημίωσης (ομόφωνα).

Απαλλοτρίωση ακινήτων.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι: Α) Η εντελλόμενη δαπάνη ελέγχεται ως μη κανονική διότι, κατά παράβαση του άρθρου 11 του Β.Δ/τος της 17.5./15.6.1959, πριν από την έκδοση της 34/20.4.2010 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου ...... περί κήρυξης της απαλλοτρίωσης δεν είχε δεσμευθεί πίστωση, ίση με το ποσό που αναγράφεται στην έκθεση εκτίμησης της αξίας των ακινήτων από την αρμόδια Επιτροπή Β)  Η κατά τα άνω ανάληψη της πίστωσης, κατά το έτος 2010, έπρεπε να λάβει χώρα σε βάρος του Κ.Α. 711 «Δαπάνες απαλλοτριώσεως», πλην όμως κατά το έτος αυτό, μη νομίμως δεν δεσμεύθηκε η οικεία πίστωση.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:..ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 367/2012 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά, το Τμήμα κρίνει ότι το Κλιμάκιο ορθά με την προσβαλλόμενη πράξη του έκρινε ότι η ανάγκη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης δεν οφείλεται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, ήτοι σε πραγματικά γεγονότα τα οποία προέκυψαν μεταγενέστερα του χρόνου κατάρτισης της αρχικής σύμβασης χωρίς για αυτό να ευθύνεται η αναθέτουσα αρχή και χωρίς τα γεγονότα αυτά να ήταν δυνατόν να προβλεφθούν, σύμφωνα με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής. Τούτο δε διότι κατά το χρόνο υπογραφής της αρχικής σύμβασης (18.5.2009) αλλά και κατά το χρόνο έναρξης κατασκευής του έργου (1.2.2010), ο κύριος αυτού, ο οποίος ευθύνεται κατ΄άρθρο 37 της Γενικής και Ειδικής Συγγραφής Υποχρεώσεων για την έναρξη των διαδικασιών απαλλοτρίωσης και υποχρεούται κατά το χρόνο που δίδει την εντολή έναρξης της προθεσμίας εκτέλεσης του έργου να έχει συνεκτιμήσει την πορεία συντέλεσης της απαλλοτρίωσης γνώριζε την περαιτέρω εμπλοκή των διαδικασιών απαλλοτρίωσης δεδομένης της κηρυχθείσας ήδη από το Δεκέμβριο του έτους 2007 αναδάσωσης στα υπό απαλλοτρίωση γήπεδα αναλαμβάνοντας έτσι τον κίνδυνο να προχωρήσει σε κατάρτιση σύμβασης χωρίς να έχει τροποποιήσει τις αρχικές μελέτες του έργου λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα της πυρκαγιάς του έτους 2007.(..)Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, οι κρινόμενες αίτηση και παρεμβάσεις πρέπει να απορριφθούν στο σύνολό τους.