ΣΤΕ ΕΑ/51/2014
Τύπος: Δικαστικές Αποφάσεις
Κατασκευή Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων Δήμου:..ο υποψήφιος που επικαλείται οικονομική ικανότητα τρίτου φορέα οφείλει να περιλάβει, στον υποφάκελο δικαιολογητικών συμμετοχής του, πέραν των δικαιολογητικών των άρθρων 15.8.1, 15.8.2, 15.8.3 (στοιχείων νομιμοποίησης, ένορκης βεβαίωσης περί μη συνδρομής κωλυμάτων, δήλωσης δέσμευσης συνεργασίας), μόνον τα δικαιολογητικά που αφορούν την ικανότητα αυτή (χρηματοοικονομική), όχι δε και τα δικαιολογητικά του εν λόγω φορέα που σχετίζονται με την επαγγελματική του επάρκεια και εμπειρία, την οποία δεν δανείζει προς τον υποψήφιο. Ως εκ τούτου, εφόσον η εργοληπτική επιχείρηση ... παρείχε στην παρεμβαίνουσα εταιρεία χρηματοοικονομική ικανότητα, δεν υπήρχε υποχρέωση προσκόμισης των δικαιολογητικών του άρ. 15.6 για την ... (πιστοποιητικό εγγραφής της στο ΜΕΕΠ κ.ο.κ.), που απαιτούνται μόνον προκειμένου περί εργοληπτικών επιχειρήσεων που παρέχουν επαγγελματική/τεχνική ικανότητα στην κατασκευή του έργου. Κατά συνέπεια, εφόσον δεν επιβάλλεται εν προκειμένω η προσκόμιση πιστοποιητικού εγγραφής της ... στο ΜΕΕΠ, δεν μπορούσε να οδηγήσει σε αποκλεισμό της παρεμβαίνουσας η υποβολή στο διαγωνισμό μη ισχύουσας ενημερότητας πτυχίου της .... Δεν πιθανολογούνται, κατά συνέπεια, σοβαρώς ως βάσιμοι οι παρατεθέντες στην προηγούμενη σκέψη ισχυρισμοί της αιτούσας, δεδομένου ότι, στην περίπτωση δανεισμού οικονομικής ικανότητας από τρίτο φορέα, δεν ενδιαφέρει η «κατασκευαστική» ικανότητα αυτού, τούτο δε ανεξαρτήτως του ότι, κατά τη νομοθεσία .., η ενημερότητα πτυχίου απλώς υποκαθιστά την υποβολή πιστοποιητικών που απαιτούνται για τη συμμετοχή σε δημοπρασίες...η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί κατά το μέρος που στρέφεται κατά της επιλογής της εταιρείας «...», της ένωσης προσώπων «….» και της εταιρείας «....» προκειμένου να συμμετάσχουν στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΣτΕ/1128/2009
Μελέτες.Τεχνική και Επαγγελματική ικανότητα «Με την ένστασή της κατά του πρακτικού της Επιτροπής Διαγωνισμού η αιτούσα σύμπραξη ,είχε προβάλει ότι τα συμπράττοντα γραφεία έπρεπε να αποκλεισθούν από τον διαγωνισμό, διότι ο συμπράττων μελετητής δεν διέθετε την απαιτούμενη ειδική τεχνική και επαγγελματική ικανότητα εφόσον δεν προσκόμισε πιστοποιητικά των εργοδοτών δημοσίων φορέων περί καλής εκτελέσεως των μελετών που είχε εκπονήσει. Η αιτίαση αυτή απερρίφθη με την επί της ενστάσεως απόφαση του Ειδικού Γραμματέως του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με την ειδικότερη αιτιολογία ότι η ειδική τεχνική και επαγγελματική ικανότητα του ως άνω μέλους της σύμπραξης θα εξετασθεί στο μεταγενέστερο στάδιο του ελέγχου των φακέλων των τεχνικών προσφορών. Η αιτιολογία αυτή δεν είναι νόμιμη.εφόσον ορίζεται στη διακήρυξη, ότι οι ενδιαφερόμενοι για την ανάθεση της εκπόνησης μελετών οφείλουν, εκτός από το τυπικό προσόν του πτυχίου, να διαθέτουν και «ειδική τεχνική και επαγγελματική ικανότητα», η οποία αποδεικνύεται από την εκπόνηση μελετών, παρομοίων με την υπό ανάθεση κατά την τελευταία πενταετία και προς απόδειξη της ικανότητας αυτής προσκομίζεται κατάλογος των κυριοτέρων παρομοίων μελετών, συνοδευόμενος, εφόσον πρόκειται για μελέτες που έχουν εκπονηθεί για λογαριασμό δημοσίου φορέα, από πιστοποιητικά του εργοδότη, η συνδρομή της προϋπόθεσης της ειδικής τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας ελέγχεται στο πρώτο στάδιο του διαγωνισμού, κατά τον έλεγχο του φακέλου των «δικαιολογητικών συμμετοχής».
ΕΑΑΔΗΣΥ/1111/2016
Κριτήρια ποιοτικής επιλογής δημοσίων συμβάσεων και έλεγχος καταλληλότητας: ειδικά η οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια και η τεχνική και επαγγελματική ικανότητα (ΑΔΑ:ΩΒΥ7ΟΞΤΒ-ΤΛ7)
ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΑ ΟΔΗΓΙΑ 13
ΕΑΔΗΣΥ/1211/2023
Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα ζητά την ακύρωση της Πρόσκλησης Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος για το Α’ Στάδιο Διαγωνισμού με κλειστή διαδικασία για την μελέτη και κατασκευή του έργου «…» κατά το μέρος που περιλαμβάνει όρους που παρακωλύουν την άθροιση της ελάσσονος εμπειρίας που αφορά στην τεχνική και επαγγελματική ικανότητα του άρθρου 17.3(β), οι οποίοι είναι απρόσφοροι και δυσανάλογοι του επιδιωκόμενου σκοπού αποτελούντες οικονομικής φύσεως απαιτήσεις, ενώ προσδίδουν και αθέμιτο πλεονέκτημα σε μεμονωμένους υποψηφίους σε βάρος των ενώσεων κατά το σκέλος που με το άρθρο 20 της Διακήρυξης προκρίνεται για τις ενώσεις οικονομικών φορέων η σταθμισμένη Οικονομική και Χρηματοοικονομική Επάρκεια και η Επαγγελματική και Τεχνική Ικανότητα και Εμπειρία.
ΑΕΠΠ/375/2019
Ο προσφεύγων οικονομικός φορέας αίτησε την ακύρωση της απόφασης 13/2019 της οικονομικής επιτροπής του Δήμου, με την οποία απορρίφθηκε η προσφορά του κατά τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης και η σύμβαση ανετέθη στον επόμενο συμμετέχοντα. Το αντικείμενο της σύμβασης ήταν «Μικρές Τεχνικές Παραμβάσεις σε Κράψη και Ανατολική» με προϋπολογισμένη αξία 64.516,13 €. Ο προσφεύγων υποστήριζε ότι η αιτιολογία απόρριψης ήταν αβάσιμη, επειδή η τραπεζική βεβαίωση που προσέφερε για την πιστοληπτική του ικανότητα καλύπτει το χρονικό διάστημα υποβολής της προσφοράς και ότι η βεβαίωση εγγραφής του στο ΜΕΕΠ αποτελούσε επαρκή τεκμήριο οικονομικής επάρκειας.
ΣΤΕ/ΕΑ/200/2015
Προμήθεια- ανάδειξη αναδόχου....Επειδή, η αιτούσα ισχυρίζεται ότι κατά την ακολουθούμενη κατά τα έτη 2009-2015 πρακτική του, το ΥΠΕΘΑ, ως αναθέτουσα αρχή ερμηνεύει τις σχετικές με τις εγγυητικές επιστολές διατάξεις κατά τρόπο ώστε να επιτρέπεται η αποδοχή εγγυητικών επιστολών που έχουν εκδοθεί από το .... Επικαλείται δε συναφώς έξι (6) προηγούμενους διαγωνισμούς που μετείχε η ίδια (4 του Πολεμικού Ναυτικού, 1 του Στρατού Ξηράς και 1 της Πολεμικής Αεροπορίας) στους οποίους, κατά τους ισχυρισμούς της, έγιναν δεκτές εγγυητικές επιστολές του ... που προσκόμισε για τη συμμετοχή της. Προβάλλει δε, ότι η αναθέτουσα αρχή δεν αιτιολογεί εν προκειμένω ειδικώς την διαφοροποίηση της ως άνω συμπεριφοράς της. Ο λόγος αυτός, ανεξαρτήτως του ότι είναι απορριπτέος ενόψει της αρχής της αυτοτέλειας κάθε διαγωνιστικής διαδικασίας (ΕΑ 72/2015, 269/2014, 416/2013, 215/2013, κ.ά.), σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να πιθανολογηθεί σοβαρώς ως βάσιμος ενόψει του ότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει κατεστημένη διοικητική πρακτική, ως αναποδείκτως ισχυρίζεται η αιτούσα, δεδομένου ότι, όπως βεβαιώνει η αναθέτουσα αρχή με την από 17.7.2015 έκθεση των απόψεών της προς το Δικαστήριο, από τους έξι διαγωνισμούς που επικαλείται η αιτούσα οι τρεις δεν αφορούν προμήθεια αμυντικού υλικού, ενώ ο τέταρτος ματαιώθηκε πριν το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών. Περαιτέρω και ο ειδικότερος ισχυρισμός της αιτούσας περί καταχρήσεως εξουσίας είναι απορριπτέος, προεχόντως, ως προβαλλόμενος αναποδείκτως (ΕΑ 750/2007, 356/2004).
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/372/2019
Σύμβαση προμήθειας...Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη ΙΙΙ σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι: α) νομίμως αποκλείστηκε κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής η προσφορά της ένωσης εταιριών «.....», με την αιτιολογία ότι η εταιρία «.....», από την οποία δέχεται αυτή δάνεια εμπειρία σε τεχνική και επαγγελματική ικανότητα, δεν κατέθεσε το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Προμήθειας, καθόσον η προσκόμισή του προβλεπόταν ρητά και επί ποινή αποκλεισμού στην οικεία διακήρυξη. β) μη νομίμως αποκλείστηκε κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής η εταιρία «.....», με την αιτιολογία ότι η εταιρία «.....», που παρέχει σε αυτήν δάνεια εμπειρία σε τεχνική, επαγγελματική, οικονομική ικανότητα και χρηματοοικονομική επάρκεια δεν κατέθεσε ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα, διότι από τις ως άνω διατάξεις της διακήρυξης, αλλά και του ν. 4412/2016, προκύπτει σαφώς ότι τέτοια υποχρέωση δεν υφίσταται κατά το στάδιο κατάθεσης της προσφοράς, καθόσον η κατάθεση νομίμως συμπληρωμένου ΕΕΕΠ από μέρους της ως άνω εταιρίας αποτελεί προαπόδειξη προς αντικατάσταση των πιστοποιητικών που εκδίδουν δημόσιες αρχές ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας πληροί, μεταξύ άλλων και τις προϋποθέσεις του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, δηλαδή συνιστά προαπόδειξη ότι αυτή είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερη και δεν απαιτείται η προσκόμιση των σχετικών πιστοποιητικών, όπως εσφαλμένα έκρινε η Επιτροπή του Διαγωνισμού.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/132/2020.
ΕΑΔΗΣΥ/1462/2022
Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, και δεν αμφισβητείται, ο παρεμβαίνων οικονομικός φορέας στο υποβληθέν ΕΕΕΣ του απάντησε καταφατικά στο ερώτημα της Ενότητας Α του Μέρους ΙΙ περί εγγραφής σε επίσημο κατάλογο, δηλώνοντας αριθμ. ΜΕΕΠ «29459» και ειδικότερα: «[…]ΟΔΟΠΟΙΙΑ 2η, ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΑ 2η, ΥΔΡΑΥΛΙΚΑ 2η ΛΙΜΕΝΙΚΑ Α1, Η/Μ 2ης, ΒΙΟΜ- ΕΝΡ. 2η , ΕΡΓΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ 2η. Παράταση πτυχίου ΜΕΕΠ 29459 μέχρι την 31/12/2022 σύμφωνα με το ΦΕΚ 134A/2021 αρθ. 74 του Ν. 4821/2021». Δοθέντος όμως ότι, αφενός μεν η εγγραφή στο ΜΕΕΠ χωρίς ενημερότητα πτυχίου δεν θεωρείται ως επίσημο μητρώο/κατάλογος, αφετέρου δε ενημερότητα πτυχίου δεν χορηγείται σε εργοληπτικές επιχειρήσεις κατώτερες της 3ης τάξης σύμφωνα με την ΥΑ Δ15/οικ/15658/2013 (ΦΕΚ Β ́ 2300), εσφαλμένως ο παρεμβαίνων οικονομικός φορέας απάντησε ΝΑΙ στην Ενότητα Α του Μέρους ΙΙ του ΕΕΕΣ περί εγγραφής σε επίσημο κατάλογο/Μητρώο. Περαιτέρω, ο παρεμβαίνων οικονομικός φορέας ομοίως έδωσε εσφαλμένη θετική απάντηση στο ερώτημα «Η εγγραφή ή ταυτοποίηση καλύπτει όλα τα απαιτούμενη κριτήρια επιλογής» με αποτέλεσμα να μην ενεργοποιηθεί το υπό ε ́ ερώτημα ότι είναι σε θέση να προσκομίσει βεβαίωση πληρωμής εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και φόρων ή να παράσχει πληροφορίες που θα δίνουν τη δυνατότητα στην αναθέτουσα αρχή να τις λάβει απευθείας μέσω πρόσβασης σε εθνική βάση δεδομένων σε οποιοδήποτε κράτος μέλος αυτήν διατίθεται δωρεάν. Σημειώνεται ότι στο Τμήμα Β του Μέρους ΙΙΙ του υποβληθέντος ΕΕΕΣ του ο παρεμβαίνων οικονομικός φορέας απάντησε ότι δεν έχει ανεκπλήρωτες φορολογικές και κοινωνικοασφαλιστικές υποχρεώσεις. Ως εκ τούτου, και κατά τα εκτεθέντα υπό σκέψη 28, η μη απάντηση του παρεμβαίνοντος οικονομικού φορέα σε ερώτημα που, εν προκειμένω, δεν τυγχάνει εφαρμογής για αυτόν διότι δεν είναι εγγεγραμμένος σε επίσημο κατάλογο, δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο απόρριψης της προσφοράς του και ο σχετικός λόγος της προσφυγής πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος
ΣΤΕ/ΕΑ/72/2015
Παροχή υπηρεσιών διεκπεραίωσης βοηθητικών εργασιών...Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση η αιτούσα επαναφέρει τους ως άνω ισχυρισμούς της προδικαστικής προσφυγής και προβάλλει ότι μη νομίμως απερρίφθη η προσφορά της. Οι ισχυρισμοί όμως αυτοί δεν πιθανολογούνται σοβαρώς ως βάσιμοι. Και τούτο για τους εξής λόγους: α. η - προσκομισθείσα προς απόδειξη της εμπειρίας της αιτούσας - βεβαίωση καλής εκτέλεσης 5321/10.7.2014 του Γενικού Διευθυντή της … αναφερόταν στην εκτέλεση, κατά το χρονικό διάστημα από 1.7.2007 έως και 18.3.2013, υπηρεσιών καθαριότητας και μόνον, β. η από 26.11.2012 σύμβαση μεταξύ της αιτούσας και της … αφορούσε, όπως η ίδια προβάλλει, εκτός από τον καθαρισμό, που αποτελούσε το κύριο αντικείμενο της σύμβασης, το συναφές πλύσιμο μηχανημάτων της …, καθώς και τη μεταφορά επίπλωσης γραφείων και την περιστασιακή παροχή άλλων, μη προσδιοριζομένων, “βοηθητικών εργασιών εντός και εκτός …”, και, επομένως, δεν φαίνεται να σχετιζόταν προς το αντικείμενο του επίδικου διαγωνισμού και γ. το αντικείμενο των εργασιών που ισχυρίσθηκε ότι εκτέλεσε εν τοις πράγμασι η αιτούσα, για χρονικό διάστημα δύο ετών και οκτώ περίπου μηνών [από 18.11.2009 έως 29.6.2012] - το οποίο εμπίπτει, ενδεχομένως, εν μέρει στο ζητούμενο από τη διακήρυξη-, δεν της προσέδιδε, πάντως, πενταετή εμπειρία, ούτε μπορεί να προσμετρηθεί υπέρ της, προκειμένου να συμπληρώσει την ελάχιστη πενταετή εμπειρία, το γεγονός, και αληθές υποτιθέμενο, ότι το προσωπικό αυτό [που ισχυρίζεται ότι είχε χρησιμοποιήσει η αιτούσα για την εκτέλεση των εργασιών αυτών] συνεχίζει να εργάζεται για λογαριασμό άλλου αναδόχου (βλ. ανωτέρω, ισχυρισμό υπό στ. της προδικαστικής προσφυγής: «33 εργαζόμενοι μεταφερόμενοι από εργολάβο σε εργολάβο»). Υπό τα δεδομένα αυτά, οι ισχυρισμοί της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσας δεν ήταν ουσιώδεις και, ως εκ τούτου, νομίμως απερρίφθησαν σιωπηρώς, οι δε περί του αντιθέτου λόγοι δεν πιθανολογούνται σοβαρώς ως βάσιμοι. Τέλος, το ειδικότερο επιχείρημα της αιτούσας περί αντιφατικότητας της κρίσης της …, λόγω του ότι η προσφορά της είχε κριθεί παραδεκτή κατά τον προγενέστερο διαγωνισμό που αφορούσε το ίδιο αντικείμενο και διενεργήθηκε βάσει της διακήρυξης 183/2012, δεν ευσταθεί, διότι, πέραν την αυτοτέλειας εκάστου διαγωνισμού, πάντως η διακήρυξη 183/2012 όριζε ως προϋπόθεση συμμετοχής την κατοχή πενταετούς εμπειρίας «στον τομέα παροχής υπηρεσιών πάσης φύσης δραστηριοτήτων» και όχι ειδικώς στην παροχή «υπηρεσιών υποστήριξης σε θέματα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού σε ανάλογες δραστηριότητες σε λιμένες», όπως απαιτεί η διακήρυξη που διέπει τον επίδικο διαγωνισμό. Ενόψει των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση και να γίνει δεκτή η παρέμβαση.
ΑΕΠΠ/250/2020
Επιπλέον, για τον ίδιο λόγο αλυσιτελώς επικαλείται την τάξη εγγραφής στο ΜΕΕΠ της …..., αφού αυτά αφορούν το οικείο δικαιολογητικό κατακύρωσης και όχι την ελλιπή συμπλήρωση του ΕΕΕΣ/ΤΕΥΔ και τούτο πέραν του ότι ο όρος 22.Γ περί κύκλου εργασιών σε συναφή έργα αφορούσε συμβάσεις για κατασκεύη συστημάτων και οικοδομικές εργασίες πυρασφάλειας, ζητήματα που δεν προκύπτουν από την τάξη ΜΕΕΠ. Επιπλέον, η ίδια η αναθέτουσα αναφέρει ότι η …...συμπλήρωσε εσφαλμένα το ΤΕΥΔ της παραλείποντας να δηλώσει ότι είχε υποβάλει ενήμερη βεβαίωση εγγραφής στο ΜΕΕΠ, ενώ όμως η …...στο ΤΕΥΔ της ανέφερε την εγγραφή της στο ΜΕΕΠ 3η τάξης Οικοδομικών, Οδοποιίας και Ηλεκτρομηχανολογικών. Σε κάθε περίπτωση, ούτε προηγουμένως υποβληθέντα και στη διάθεση της αναθέτουσας δικαιολογητικά, σύμφωνα και με όσα αναλυτικά αναφέρθηκαν στην αμέσως προηγούμενη σκέψη, καταργούν την υποχρέωση υποβολής πλήρως συμπληρωμένου ΕΕΕΣ/ΤΕΥΔ ως δικαιολογητικού συμμετοχής/προκαταρκτικής απόδειξης, όσον αφορά τα κριτήρια επιλογής που τυχόν αυτά καλύπτουν, αφού και κατά τον όρο 23.2 της διακήρυξης η οικεία κατ’ άρ. 79 παρ. 6 Ν. 4412/2016 ευχέρεια αφορά την υποβολή δικαιολογητικών κατακύρωσης, στο πλαίσιο των οποίων τίθεται και ο εντός του περί δικαιολογητικών κατακύρωσης άρ. 23 της διακήρυξης, ως άνω όρος 23.2. Συνεπώς, όσα η αναθέτουσα σε κάθε περίπτωση εκπροθέσμως επικαλείται είναι ούτως ή άλλως απορριπτέα, ακόμη και ασχέτως του απαραδέκτου των ισχυρισμών της. Άρα, η προσφυγή είναι βάσιμη όσον αφορά αμφότερους τους καθ’ ων στρέφεται, οικονομικούς φορείς, η δε προσβαλλομένη είναι ακυρωτέα κατά το αντίστοιχο μέρος της.
ΑΕΠΠ/597/2019
Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων οικονομικός φορέας ζητά την ακύρωση της απόφασης της αναθέτουσας αρχής που επικύρωσε το πρακτικό της επιτροπής αποσφράγισης δικαιολογητικών κατακύρωσης του διαγωνισμού. Επιδιώκει να κατακυρωθεί ο διαγωνισμός σε αυτόν, ισχυριζόμενος ότι ο προσωρινός ανάδοχος δεν πληρούσε τα κριτήρια της διακήρυξης όσον αφορά την οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια (άρθρο 2.2.5) και την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα (άρθρο 2.2.6). Το αντικείμενο της σύμβασης ήταν η παροχή υπηρεσίας απομάκρυνσης φερτών υλικών φράγματος, με εκτιμώμενη αξία 112.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (138.880 ευρώ με ΦΠΑ). Ο προσφεύγων υποστηρίζει ότι ο προσωρινός ανάδοχος επικαλέστηκε ιδιότητες κληρονομούμενης ατομικής επιχείρησης χωρίς να υπάρχει νομική και πραγματική ταύτιση μεταξύ τους.