υπόθεση C 295/2020
Τύπος: Δικαστικές Αποφάσεις
«Προδικαστική παραπομπή – Δημόσιες συμβάσεις – Σύναψη δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών επεξεργασίας αποβλήτων – Οδηγία 2014/24/ΕΕ – Άρθρα 58 και 70 – Χαρακτηρισμός της υποχρέωσης του οικονομικού φορέα να διαθέτει προηγούμενη γραπτή συγκατάθεση για τις διασυνοριακές μεταφορές αποβλήτων – Όρος εκτέλεσης της σύμβασης»
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ : 1 ΑΝΑΡΤΗΣΗ
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΔΕΕ/C-403/2021
«Προδικαστική παραπομπή – Άρθρο 267 ΣΛΕΕ – Έννοια του όρου “δικαστήριο κράτους μέλους” – Κριτήρια – Ανεξαρτησία και δεσμευτικός χαρακτήρας της δικαιοδοσίας του συγκεκριμένου εθνικού οργάνου – Μονιμότητα των μελών του οργάνου αυτού – Οδηγία 2014/24/ΕΕ – Διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων – Άρθρο 58 – Κριτήρια επιλογής – Δυνατότητα συμπερίληψης στα κριτήρια αυτά υποχρεώσεων που απορρέουν από ειδικές ρυθμίσεις που ισχύουν για τις σχετικές με τη σύμβαση δραστηριότητες και δεν προβλέπονται ως κριτήρια επιλογής στα έγγραφα της διαδικασίας σύναψης της σύμβασης – Άρθρο 63, παράγραφος 1 – Προσφέρων στηριζόμενος στις δυνατότητες άλλου φορέα για την εκπλήρωση των απαιτήσεων της αναθέτουσας αρχής – Δεν επιτρέπεται να επιβληθεί η χρήση υπεργολαβίας»
Ν. 2203/1994
Κύρωση της Σύμβασης της Βασιλείας για τον έλεγχο των διασυνοριακών κινήσεων επικίνδυνων αποβλήτων και της επεξεργασίας τους
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/429/2021
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της διαδικασίας διαπραγμάτευσης για την ανάθεση από τον Περιφερειακό Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Φ.Ο.Δ.Σ.Α.) … Α.Ε. της υπηρεσίας «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΛΑΒΩΝ ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ … ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΥΚΛΩΝΑ ΙΑΝΟ», συνολικής εκτιμώμενης δαπάνης 1.720.000 ευρώ (με Φ.Π.Α.).(....)Δεν προκύπτει ότι έχει παραταθεί η ισχύς της ... απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με την οποία προβλέφθηκε η μεταφορά από τον Φο.Δ.Σ.Α. … Α.Ε. δεματοποιημένων υπολειμμάτων επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων μέγιστης ποσότητας 10.000 τόνων του Δήμου … στις νόμιμα λειτουργούσες εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων(....)Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην ελεγχόμενη διαδικασία διαπραγμάτευσης συντρέχουν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες με συνέπεια να κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1704/2021.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/91/2025
Επισκευές και συντηρήσεις των εγκαταστάσεων κλιματισμού.(...)Λαμβάνοντας τα ανωτέρω υπόψη, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν τυγχάνουν εφαρμογής εν προκειμένω, ήτοι αναφορικά με τις επίμαχες απαιτήσεις της διακήρυξης ως προς το προσωπικό που θα διατεθεί στην υλοποίηση της σύμβασης και δεν ανήκει στον ανάδοχο, οι ρυθμίσεις του άρθρου 78 του ν. 4412/2016 και οι αντίστοιχες του άρθρου 2.2.8 της διακήρυξης «περί δάνειας ικανότητας», καθώς αυτές προϋποθέτουν στήριξη στη δάνεια ικανότητα τρίτου για την ικανοποίηση των εξεταζομένων ως προς το πρόσωπο του προσφέροντος κριτηρίων επιλογής της οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας (άρθρο 75 παρ. 3 του ν. 4412/2016 και άρθρο 2.2.5 της διακήρυξης) ή/και της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας (άρθρο 75 παρ. 4 του ν. 4412/2016 και άρθρο 2.2.6 της διακήρυξης) αυτού και δεν εφαρμόζονται για την κάλυψη των απαιτήσεων και όρων που αποτελούν στοιχεία της τεχνικής προσφοράς του διαγωνιζόμενου. Ως εκ τούτου, δεν απαιτείται η υποβολή χωριστών εντύπων ΕΕΕΣ και δικαιολογητικών κατακύρωσης για το προσωπικό αυτό, ούτε δήλωση στο ΕΕΕΣ που η ίδια υπέβαλε ότι θα στηρίζεται στη δάνεια ικανότητα τρίτων, όπως λανθασμένα υπολαμβάνει η Αναπληρώτρια Επίτροπος. Μετά δε και τις ανωτέρω παραδοχές και εφόσον δεν προβάλλεται άλλος διακωλυτικός της υπογραφής της σύμβασης λόγος, παρέλκει η εξέταση του προβαλλόμενου με την ασκηθείσα υπέρ της προσφυγής και κατά τους κύρους της προσβαλλόμενης πράξης παρέμβαση λόγου ότι οι εργαζόμενοι με σύμβαση παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών δεν συνιστούν «τρίτους» δανείζοντες τεχνική ικανότητα, αλλά αποτελούν «ίδιους πόρους» του προσφέροντος, ο οποίος αυτοδύναμα θα εκτελέσει τη σύμβαση (βλ. σχετικά ΔΕφΑθ 906/2023 σκ. 8 και Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. 1045/2022 σκ. 9, αλλά και αντίθετα ΕλΣυν Ολ. 310/2022 σκ. 49, ΣτΕ 107/2018 σκ. 6, ΔΕφΑθ. 826/2024 σκ. 10, ΔΕφΑθ. 236/2019 σκ. 7), και ότι, επομένως, για τον λόγο αυτό, δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα του διαγωνισμού ο χαρακτηρισμός των επίμαχων απαιτήσεων είτε ως κριτηρίων τεχνικής ικανότητας είτε ως στοιχείων της τεχνικής προσφοράς των διαγωνιζομένων. Επίσης, παρέλκει η εξέταση των προβαλλόμενων από την αναθέτουσα αρχή λόγων δημοσίου συμφέροντος.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/420/2023
Συλλογή υγρών αποβλήτων και καταλοίπων φορτίου πλοίων, που καταπλέουν στη θαλάσσια περιοχή : Συνεπώς, εν προκειμένω συντρέχει περίπτωση κακής άσκησης της σχετικής διακριτικής ευχέρειας της ....... Α.Ε., καθόσον δεν προκύπτει με ποιο τρόπο αυτή εκτίμησε ότι η περιοριστική πρόβλεψη του άρθρου 3.2.3 περ. στ΄ της διακήρυξης (αυξημένη χωρητικότητα και δυνατότητα επεξεργασίας της εγκατάστασης επεξεργασίας πετρελαιοειδών αποβλήτων) τελεί σε αναλογία προς το αντικείμενο της σύμβασης παραχώρησης, κατά παράβαση του άρθρου 39 παρ. 1 του ν. 4413/2016 και της αρχής της αναλογικότητας. Η ως άνω πρόβλεψη του άρθρου 3.2.3 περ. στ΄ της διακήρυξης περιορίζει εξ αντικειμένου τη δυνατότητα συμμετοχής στη διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης (βλ. και την ασκηθείσα προδικαστική προσφυγή της εταιρείας .......) και, ως εκ τούτου, στοιχειοθετείται ουσιώδης πλημμέλεια στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας.ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1280/2023
ΔΕΚ/C‑927/2019
Στην υπόθεση C‑927/19, με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το Lietuvos Aukščiausiasis Teismas (Ανώτατο Δικαστήριο της Λιθουανίας) με απόφαση της 17ης Δεκεμβρίου 2019, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 18 Δεκεμβρίου 2019, στο πλαίσιο της δίκης «Klaipėdos regiono atliekų tvarkymo centras» UAB(.....)Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (τμήμα μείζονος συνθέσεως) αποφαίνεται: 1)Το άρθρο 58 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων και την κατάργηση της οδηγίας 2004/18/ΕΚ, έχει την έννοια ότι η υποχρέωση των οικονομικών φορέων να αποδεικνύουν ότι πραγματοποιούν ορισμένο μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών στον τομέα δραστηριοτήτων που καλύπτεται από την οικεία δημόσια σύμβαση συνιστά κριτήριο επιλογής το οποίο αφορά την οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια των εν λόγω φορέων, κατά την έννοια της παραγράφου 3 της ως άνω διάταξης.(....) 8)Το άρθρο 63, παράγραφος 1, δεύτερο εδάφιο, της οδηγίας 2014/24, σε συνδυασμό με το άρθρο 57, παράγραφοι 4 και 6, της οδηγίας, έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση δυνάμει της οποίας, όταν οικονομικός φορέας, ο οποίος είναι μέλος κοινοπραξίας οικονομικών φορέων, έχει κριθεί ένοχος ψευδούς δηλώσεως κατά την παροχή των πληροφοριών που απαιτούνται για να εξακριβωθεί ότι δεν συντρέχουν λόγοι αποκλεισμού της κοινοπραξίας ή ότι η τελευταία πληροί τα κριτήρια επιλογής, ενώ τα λοιπά μέλη της κοινοπραξίας δεν είχαν λάβει γνώση της ψευδούς δηλώσεως, μπορεί να επιβληθεί σε όλα τα μέλη της κοινοπραξίας μέτρο αποκλεισμού από κάθε διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης.
ΔΕΕ/C-592/2021
Προδικαστική παραπομπή – Άρθρο 99 του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου – Σύναψη δημοσίων συμβάσεων – Οδηγία 2014/24/ΕE – Διεξαγωγή της διαδικασίας – Επιλογή των συμμετεχόντων – Κριτήρια επιλογής – Τεχνικές και επαγγελματικές ικανότητες – Άρθρο 58, παράγραφος 4 – Αποδεικτικά μέσα – Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης – Άρθρο 59 – Στήριξη στις ικανότητες άλλων φορέων – Άρθρο 63, παράγραφος 1 – Ένωση οικονομικών φορέων – Προϋπόθεση επαγγελματικής πείρας την οποία πρέπει να πληροί το μέλος της ένωσης που είναι υπεύθυνο, σε περίπτωση ανάθεσης της σύμβασης, για την εκτέλεση των δραστηριοτήτων που απαιτούν επαγγελματική πείρα – Προϋπόθεση μη προβλεπόμενη στα έγγραφα της σύμβασης – Δεν ασκεί επιρροή το καθεστώς εις ολόκληρον ευθύνης στο πλαίσιο προσωπικής εταιρίας
υπόθεση C 195/2021
«Προδικαστική παραπομπή – Σύναψη δημοσίων συμβάσεων – Οδηγία 2014/24/ΕΕ – Δυνατότητα εφαρμογής σε αμιγώς εσωτερική κατάσταση – Άρθρο 58, παράγραφοι 1 και 4 – Κριτήρια επιλογής – Επαγγελματικές και τεχνικές ικανότητες των προσφερόντων – Προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) 2988/95 – Άρθρο 8, παράγραφος 3 – Μέτρα ελέγχου – Δυνατότητα των εθνικών αρχών που προστατεύουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης να αξιολογούν διαφορετικά μια διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης»
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/385/2018
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας του διαγωνισμού και του σχεδίου σύμβασης για την υπηρεσία με αντικείμενο τη «Λειτουργία εξοπλισμού επεξεργασίας απορριμμάτων …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 2.299.849,08 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. (συμβατικού τιμήματος 1.844.960,00 ευρώ, άνευ Φ.Π.Α.).(....)Τούτο διότι, από τις διέπουσες την επίμαχη διαδικασία διατάξεις του ν.4412/2016 αναθεώρηση τιμών χωρεί μόνο στις συμβάσεις εκτέλεσης δημοσίων έργων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 153, οι οποίες ωστόσο δεν δύνανται να εφαρμοστούν αναλογικά στις συμβάσεις υπηρεσιών των συνδέσμων Ο.Τ.Α., καθώς προσιδιάζουν μόνο σε συμβάσεις εκτέλεσης έργων και όχι σε συμβάσεις παροχής υπηρεσιών(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του του υποβληθέντος ... σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νομού … και της εταιρείας «… ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», με το διακριτικό τίτλο «… Α.Ε.»,για την ανάθεση των υπηρεσιών με αντικείμενο τη «Λειτουργία εξοπλισμού επεξεργασίας απορριμμάτων …», υπό τους όρους που τέθηκαν στη σκέψη 5 της παρούσας.
ΣΤΕ ΕΑ 409/2013
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, δεν απεκλείετο μεν στην παρεμβαίνουσα Ένωση «…» να «δανεισθεί» εμπειρία από την ανωτέρω «… SA», την οποία (εμπειρία) η εταιρεία αυτή δεν διαθέτει αλλά την «δανείζεται» από τρίτο οικονομικό φορέα (ήτοι, τις εταιρείες «…SA»). Ώφειλε, όμως, η παρεμβαίνουσα, επί ποινή αποκλεισμού, προς απόδειξη της ελάχιστης απαιτούμενης εμπειρίας του άρθρου 13.8 (εμπειρία σε λειτουργία και συντήρηση Μονάδας Επεξεργασίας Αποβλήτων δυναμικότητας τουλάχιστον 60.000 τόνων συμμείκτων αστικών στερεών αποβλήτων κατ’ έτος) να προσκομίσει τα προβλεπόμενα από τις παραγράφους 15.1.2.1 και 15.1.5 δικαιολογητικά όχι μόνον για την εταιρεία «… SA», αλλά και για τις εταιρείες «… SA» και «…, SA», οι οποίες είχαν δηλώσει ότι θα διέθεταν στην εταιρεία αυτή τη δηλωθείσα από την παρεμβαίνουσα Ένωση απαιτούμενη, κατά τους όρους της Προκηρύξεως, εμπειρία. Συνεπώς, η περί του αντιθέτου κρίση της Εκτελεστικής Επιτροπής του καθ’ ου Ε.Δ.Σ.Ν.Α. δεν πιθανολογείται ως νόμιμη, ο δε ανωτέρω ισχυρισμός της κρινομένης αιτήσεως πιθανολογείται σοβαρά ως βάσιμος και πρέπει να γίνει δεκτός (ΕΑ 284/2013), παρέλκει δε, κατόπιν τούτου, ως αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών προβαλλομένων κατά της αυτής παρεμβαινούσης αιτιάσεων (ΕΑ 374/2013).