Συμμόρφωση Διοικήσεως σε ακυρωτική απόφαση ΣτΕ – Άρση απαλλοτρίωσης – Τροποποίηση ρυμοτομικού σχεδίου – Διαδικασία.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Η Διοίκηση συμμορφούμενη προς την υπ’ αριθμ. 2177/1994 ακυρωτική απόφαση του ΣτΕ, οφείλει να προβεί σε άρση της απαλλοτρίωσης, με τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου και ταυτόχρονα να ρυθμίσει εκ νέου το πολεοδομικό καθεστώς του ακινήτου, τηρώντας την διαδικασία που προβλέπουν οι οικείες διατάξεις για την τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου, εφαρμόζοντας, λόγω της θέσης του ακινήτου και τις διατάξεις περί προστασίας ιαματικών πηγών και ρεμάτων. (ομοφ.)

Προϋποθέσεις τις οποίες πρέπει να ερευνά ο Νομάρχης, προκειμένου να αποφασίσει για αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών, ενόψει προτάσεως Ο.Τ.Α. για τροποποίηση ρυμοτομικού σχεδίου.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
1. Ο Νομάρχης κατά τη διαδικασία λήψης απόφασης για αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών, ενόψει ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης, μπορεί να διερευνά τη συνδρομή των ελαχίστων νομίμων προϋποθέσεων που απαιτούνται για την νόμιμη και έγκυρη λήψη απόφασης από τον οικείο Ο.Τ.Α. περί τροποποιήσεως εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου για δημιουργία πρασίνου. 2. Η πρόταση-απόφαση του Ο.Τ.Α. περί τροποποιήσεως ρυμοτομικού σχεδίου πρέπει να είναι σαφής και ορισμένη. 3. Ο Νομάρχης μπορεί να διερευνά αν εκ των υποβληθέντων σ’ αυτόν στοιχείων η πρόταση του οικείου Ο.Τ.Α. συνιστά επανεπιβολή απαλλοτρίωσης στο ίδιο ακίνητο.

Συμμόρφωση Διοικήσεως σε δικαστική απόφαση άρσεως ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης σε κοινόχρηστο χώρο, του οποίου απαγορεύεται η άρση.Η συμμόρφωση σε δικαστική απόφαση περί άρσεως ρυμοτομικής απαλλοτριώσεως σε κοινόχρηστο χώρο, χαρακτηριζόμενο ως τέτοιο σε ρυμοτομικό διάγραμμα που εγκρίθηκε με επίσπευση Οικοδομικού Συνεταιρισμού Αστών Προσφύγων, ολοκληρώνεται με την τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου, ενώ δεν καταλαμβάνει το νέο πολεοδομικό καθεστώς του ακινήτου, για τον καθορισμό του οποίου η Διοίκηση, δεσμευόμενη από απαγορευτική ως προς την αλλαγή του κοινοχρήστου χώρου διάταξη, υποχρεωτικά χωρεί σε επανεπιβολή της απαλλοτριώσεως, καθορίζοντας εκ νέου τον εν λόγω χώρο ως κοινόχρηστο, υπόχρεος δε προς αποζημίωση του αναγνωρισθέντος ως κυρίου του συγκεκριμένου βεβαρημένου ακινήτου τυγχάνει ο ανωτέρω Συνεταιρισμός (ομόφωνα).

Εκτέλεση απόφασης άρσης ρυμοτομικού βάρους.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Με μόνη την άρση της απαλλοτρίωσης ή του βάρους, δικαστικώς, το ακίνητο δεν καθίσταται αυτομάτως οικοδομήσιμο, η δε Διοίκηση οφείλει να κρίνει αν το ακίνητο πρέπει να δεσμευθεί εκ νέου με την επανεπιβολή της απαλλοτριώσεως ή του βάρους, εφόσον υπάρχει πρόθεση και δυνατότητα αποζημίωσης του ιδιοκτήτη, ή να καταστεί οικοδομήσιμο με γενικούς ή ειδικούς όρους δομήσεως. (ομοφ.)

Αναγκαστική απαλλοτρίωση - Mη συντέλεση - Αυτοδίκαιη άρση κατόπιν δικαστικής απόφασης - Δυνατότητα τροποποίησης ρυμοτομικού σχεδίου - Υποχρέωση ή μη για αντιστάθμισμα κοινοχρήστων χώρων - Εισφορά γης.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
1α) Μετά την παρέλευση 18μήνου από τη δημοσίευση δικαστικής απόφασης καθορισμού αποζημίωσης σε ρυμοτομική απαλλοτρίωση χωρίς συντέλεσή της, είναι επιτρεπτή η τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου όχι μόνο μετά δικαστική απόφαση, αλλά και μετά χορήγηση βεβαίωσης της υπηρεσίας για αυτοδίκαιη άρση της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης. 1β) Διαφορετική όμως είναι η περίπτωση των ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων που κηρύχθηκαν υπό την ισχύ του ΝΔ 797/1971 και πριν την κατάργησή του με το Ν 1337/1983, για τις οποίες έχει παρέλθει «εύλογος» χρόνος από την κήρυξή τους χωρίς να κινηθούν οι διαδικασίες συντέλεσης της απαλλοτρίωσης. Μόνο μετά από δικαστική απόφαση που θα διαπιστώνει την παρέλευση εύλογου χρόνου από την κήρυξη της απαλλοτρίωσης χωρίς συντέλεσή της είναι δυνατή η εξέταση τροποποίησης του ρυμοτομικού σχεδίου. 2α) Στην περίπτωση τροποποίησης του ρυμοτομικού σχεδίου μετά τη χορήγηση βεβαίωσης αυτοδίκαιης άρσης λόγω παρόδου απράκτου του 18μήνου από τη δημοσίευση της δικαστικής απόφασης καθορισμού αποζημίωσης, δεν απαιτείται αντιστάθμισμα του αποδεσμευόμενου κοινόχρηστου χώρου με άλλον ίσου εμβαδού. 2β) Περαιτέρω έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ. 2ε του άρθρου 20 του Ν 2508/1997 για την εισφορά γης (όπως προστέθηκε με την παρ. 5 του άρθρου 11 του Ν 3212/2003).

Προϋποθέσεις επανεπιβολής ρυμοτομικού βάρους σε ακίνητο, στην περίπτωση που το προϋφιστάμενο βάρος ακυρώθηκε με δικαστική απόφαση.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Επανεπιβολή ρυμοτομικού βάρους κατά τα ανωτέρω συγχωρείται εφ όσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις αφ ενός της πρόθεσης και δυνατότητας για άμεση συντέλεση της νέας απαλλοτρίωσης με την καταβολή της σχετικής αποζημιώσεως και αφ ετέρου εάν η επιχειρούμενη δέσμευση επιβάλλεται για λόγους σοβαρής πολεοδομικής ανάγκης.

Αυτοδίκαιη άρση μη συντελεσθείσας απαλλοτρίωσης – Διατήρηση ή μη απαλλοτρίωσης μετά από αίτημα ενδιαφερόμενου ιδιοκτήτη – Κήρυξη νέας απαλλοτρίωσης.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Μη συντελεσθείσα αναγκαστική απαλλοτρίωση, που κηρύχθηκε με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Αττικής για την κατασκευή του σιδηροδρομικού διαδρόμου, καθ’ ο μέρος αφορά μία μόνο ιδιοκτησία του κτηματολογικού πίνακα που τη συνοδεύει, έχει αρθεί αυτοδικαίως, αρμόδιος για την έκδοση της σχετικής διαπιστωτικής πράξης είναι ο Υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού και συνεπώς αυτός μπορεί να προβεί στην έκδοσή της. Σύννομη η κήρυξη νέας απαλλοτρίωσης του ιδίου ακινήτου για τον ίδιο σκοπό. (ομοφ.) ΑΠΟΔΕΚΤΗ

"Οδηγία για την σημείωση των διοικητικών πράξεων που εκδίδονται στα πλαίσια της απαλλοτρίωσης ακινήτων εκτός σχεδίου, της απαλλοτρίωσης ακινήτων σε αστικές περιοχές και περιοχές γενικού πολεοδομικού σχεδιασμού και της επίσπευσης εφαρμογής ρυμοτομικού σχεδίου για την κατασκευή δημοσίων έργων στις εγγραφές του Εθνικού Κτηματολογίου".ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 22 

Ζητήματα που γεννώνται σχετικά με τη δυνατότητα καταβολής από τη διοίκηση της δικαστικά καθορισμένης αποζημίωσης λόγω αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, ύστερα από την επελθούσα κατά το νόμο αυτοδίκαιη άρση της απαλλοτρίωσης, λόγω μη έγκαιρης παρακατάθεσης της αποζημίωσης .(...)α) Η έκδοση από τη διοίκηση βεβαιωτικής πράξης για την επελθούσα αυτοδίκαιη άρση της απαλλοτρίωσης λόγω παρέλευσης της 18μηνης προθεσμίας συντέλεσης, δεν αναιρεί την υποχρέωσή της να καταβάλει το σύνολο της αποζημίωσης που προσδιορίστηκε οριστικά, στον ιδιοκτήτη που επιθυμεί τη διατήρηση της απαλλοτρίωσης (ομόφωνα). β) Η παραπάνω υποχρέωση για καταβολή αποζημίωσης στον ιδιοκτήτη που επιθυμεί τη διατήρηση της απαλλοτρίωσης, υφίσταται τόσο στην περίπτωση κατά την οποία τηρήθηκαν απ’ αυτόν οι κατά νόμο διατυπώσεις (αίτηση και υπεύθυνη δήλωση στη διοικητική αρχή) όσο και στην περίπτωση που η βούλησή του εκδηλώνεται με την άσκηση αγωγής ή την έκδοση διαταγής πληρωμής για την είσπραξη της αποζημίωσης (ομόφωνα). Στη δε ως άνω (β’) υποπερίπτωση υφίσταται υποχρέωση προς πληρωμή του νομίμου τόκου από την επίδοση της αγωγής ή της διαταγής πληρωμής και μέχρι την εξόφληση (κατά πλειοψηφία). γ) Η καταβολή της αποζημίωσης στον ιδιοκτήτη που επιθυμεί την αναβίωση της απαλλοτρίωσης είναι ανεξάρτητη από την κατάληψη ή μη της απαλλοτριωθείσας έκτασης από τον υπερού η απαλλοτρίωση (ομόφωνα). δ) Εάν τελικώς καταβληθεί η αποζημίωση στον καθ’ ου η απαλλοτρίωση, η διοίκηση υποχρεούται να ενεργήσει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση για τη μεταγραφή της απόφασης κήρυξης αυτής, στο κατά τόπον αρμόδιο υποθηκοφυλακείο και Κτηματολογικό Γραφείο, προσκομίζοντας μεταξύ άλλων, τα στοιχεία που αποδεικνύουν τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης για τη συγκεκριμένη ιδιοκτησία. Περαιτέρω για λόγους ασφαλείας του δικαίου, δύναται να ανακαλέσει την προηγουμένως εκδοθείσα διαπιστωτική πράξη περί αυτοδίκαιης άρσης της απαλλοτρίωσης, ως εκδοθείσα για πλάνη περί τα πράγματα, με τον τύπο και διαδικασία που επιβάλλονται από το νόμο για την έκδοσή της (ομόφωνα). ε) Στην περίπτωση διατήρησης της απαλλοτρίωσης μετά από υποβολή αίτησης και υπεύθυνης δήλωσης του καθ’ου η απαλλοτρίωση, οι αξιώσεις του για καταβολή ιδιαίτερης αποζημίωσης λόγω μείωσης της αξίας του εδαφικού τμήματος ακινήτου που απέμεινε εκτός απαλλοτρίωσης και αποζημίωσης μετά την αναγνώριση μη ύπαρξης ωφέλειάς του ιδιοκτήτη του απαλλοτριωμένου ακινήτου που αποκτά πρόσωπο σε διανοιγόμενη εθνική οδό, δεν συνιστούν περίπτωση απαγορευμένου ανακαθορισμού σύμφωνα με την παρ. 3 του αρ. 11 του Κ.Α.Α.Α (ομόφωνα).

Τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου παραδοσιακού οικισμού.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Είναι εφαρμοστέες οι διατάξεις του άρθρου 32 παρ.4 του ν. 4067/2012 (Νέου Οικοδομικού Κανονισμού), οι οποίες προβλέπουν τις προϋποθέσεις επανεπιβολής ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης επί ακινήτου, μη κωλυομένης της Διοίκησης να επανεξετάσει και κατ’ ουσία τη δυνατότητα εφαρμογής της επιλογής (δημιουργία χώρου πρασίνου), κατά την επιχειρούμενη τροποποίηση του οικείου ρυμοτομικού σχεδίου.