Τροποποίηση της υπ’ αρ. 31368/9.11.2020 απόφασης του Υπουργού Επικρατείας «Ορισμός της Αρχής Εγγραφής και των εντεταλμένων εκπροσώπων αυτής για την παροχή υπηρεσιών ταυτοποίησης σε εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης, προς τον σκοπό της έκδοσης εγκεκριμένων πιστοποιητικών ηλεκτρονικής υπογραφής για την υλοποίηση του Κεντρικού Συστήματος Ηλεκτρονικής Διακίνησης Εγγράφων, της διαδικασίας παροχής υπηρεσιών ταυτοποίησης και των ρόλων στελεχών των φορέων του δημόσιου τομέα για την παροχή των ανωτέρω υπηρεσιών» (B΄ 4941).

Ορισμός Αρχής Εγγραφής για την παροχή υπηρεσιών ταυτοποίησης σε εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης

Διάθεση διαδικτυακών υπηρεσιών στο Κεντρικό Σύστημα Ηλεκτρονικής Διακίνησης Εγγράφων (Κ.Σ.Η.Δ.Ε.) του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης.

Παροχή οδηγιών για την ορθή εφαρμογή από τους υπαλλήλους των υπηρεσιών της ΑΑΔΕ της διαδικασίας ταυτοποίησης προσώπων, μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής για κινητές συσκευές του Άρθρου 80 του Κεφαλαίου Γ’ του Μέρους Ζ’ του ν. 4954/2022 (Α’ 136) ΑΔΑ:Ψ78Π46ΜΠ3Ζ-ΞΜΥ

Λειτουργία «Ψηφιακής Υπηρεσίας Ηλεκτρονικής Διαχείρισης Αιτημάτων» των Έμμισθων Προξενικών Αρχών, για την παροχή προξενικών υπηρεσιών στους Έλληνες πολίτες που διαμένουν ή βρίσκονται στο εξωτερικό και πολίτες λοιπών κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτων χωρών. 

Σύμβαση παραχώρησης υπηρεσιών συλλογής και διαχείρισης στερεών αποβλήτων και καταλοίπων φορτίου των πλοίων που καταπλέουν στην θαλάσσια περιοχή (...)Σαφώς συνάγεται από το σύνολο των διατάξεων που διέπουν την επίμαχη διαγωνιστική διαδικασία, ότι το ΕΕΕΣ του τρίτου πρέπει να φέρει υπογραφή που προσώπου που τον εκπροσωπεί νομίμως, είτε ιδιόχειρη που συνοδεύεται από τη βεβαίωση αρμοδίως του γνησίου αυτής, είτε ψηφιακή και συγκεκριμένα εγκεκριμένη προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή ή προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή που υποστηρίζεται από εγκεκριμένο πιστοποιητικό που χορηγήθηκε από έναν εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης, ο οποίος περιλαμβάνεται στον κατάλογο εμπίστευσης σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 910/2014.(...)Με την προδικαστική της προσφυγή η ήδη παρεμβαίνουσα υποστήριξε ότι το ΕΕΕΣ της εταιρίας «... ...» ως τρίτου, στην τεχνική ικανότητα του οποίου στηρίζεται η αιτούσα, δεν έφερε έγκυρη υπογραφή καθώς έφερε ψηφιακή υπογραφή που εκδόθηκε («issued by») από το φορέα «MS-Organization-Access», ο οποίος όμως δεν αποτελεί εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης, σύμφωνα με το επίσημο Μητρώο παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης που τηρεί η αρμόδια αρχή Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων. Η Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. με την προσβαλλόμενη απόφασή της διαπίστωσε καταρχάς ότι σύμφωνα με το επίσημο μητρώο παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης που τηρεί η αρμόδια εθνική αρχή, ήτοι η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, οι πάροχοι εγκεκριμένων υπηρεσιών εμπιστοσύνης είναι μόνον οι εταιρείες: (i) ... και (v) ..... Στη συνέχεια η Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., μετά από έλεγχο της εγκυρότητας της ψηφιακής υπογραφής, διαπίστωσε ότι το ΕΕΕΣ της «... ...» «ήταν υπογεγραμμένο από τον ... ..., του οποίου το πιστοποιητικό υποστηρίζεται από τον φορέα "MS-Organization-Access" που δεν ανήκει στους εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης, σύμφωνα με το παραπάνω μητρώο της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων». Εξάλλου, και από τον έλεγχο του εγγράφου που πραγματοποίησε η Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. μέσω του διαδικτυακού τόπου eIDAS Dashboard της Ευρωπαϊκής Ένωσης προέκυψε το ίδιο αποτέλεσμα, ότι, δηλαδή, το εν λόγω ΕΕΕΣ δεν φέρει έγκυρη ψηφιακή υπογραφή υποστηριζόμενη από πιστοποιητικό διαπιστευμένου φορέα. Με τα δεδομένα αυτά, η Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. έκρινε ότι η προσφορά της αιτούσας ήταν απορριπτέα λόγω μη έγκυρης υπογραφής του ΕΕΕΣ του τρίτου.(...)Συνεπώς, κατά τα προβαλλόμενα, ο τρίτος παρέχων στήριξη οφείλει να θέτει στο ΕΕΕΣ «ψηφιακή υπογραφή» και όχι «εγκεκριμένη προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή ή προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή που υποστηρίζεται από εγκεκριμένο πιστοποιητικό», εν πάση δε περιπτώσει προβάλλεται ότι ο σχετικός όρος της Διακήρυξης αναφορικά με την έννοια της «ψηφιακής υπογραφής» στο ΕΕΕΣ του τρίτου ήταν ασαφής και δεν μπορεί να οδηγήσει σε αποκλεισμό της. Ωστόσο, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 12, ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως νόμω αβάσιμος, διότι από την συνδυαστική ερμηνεία του όρου 3.3.3.Β9 (α) της Διακήρυξης με τους λοιπούς όρους αυτής, καθώς και με τις παρατιθέμενες στις σκέψεις 7-11 διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 910/2014 και της εθνικής νομοθεσίας προκύπτει σαφώς ότι το ΕΕΕΣ του τρίτου που υπογράφεται ψηφιακά πρέπει να φέρει εγκεκριμένη προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή ή προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή που υποστηρίζεται από εγκεκριμένο πιστοποιητικό.(...)Ωστόσο, τα ως άνω στοιχεία που περιείχε το ΕΕΕΣ της εταιρίας ... ..., ήτοι α) η σφραγίδα της εταιρίας, β) ιδιόχειρη υπογραφή, η οποία προβάλλεται ότι ανήκει στον ... ..., χωρίς πάντως βεβαίωση του γνησίου αυτής, καθώς και γ) η εμφάνιση μιας «ψηφιακής υπογραφής» με αναφορά ημερομηνίας και ώρας, από τον έλεγχο της οποίας («ψηφιακής υπογραφής») προέκυψε ότι δεν στηριζόταν σε πιστοποιητικό εγκεκριμένου παρόχου υπηρεσιών εμπιστοσύνης, δεν μπορούσαν να υποκαταστήσουν την σαφή απαίτηση της Διακήρυξης για έγκυρη υπογραφή του ΕΕΕΣ (είτε με ιδιόχειρη υπογραφή συνοδευόμενη από βεβαίωση αρμοδίως του γνησίου αυτής είτε με ηλεκτρονική υπογραφή που στηρίζεται σε πιστοποιητικό εγκεκριμένου παρόχου υπηρεσιών εμπιστοσύνης), η οποία διασφαλίζει ότι το πρόσωπο που φέρεται να υπογράφει το ΕΕΕΣ είναι πράγματι εκείνο που το υπογράφει. Σε περίπτωση δε έλλειψης έγκυρης, κατά τους όρους της Διακήρυξης, υπογραφής του ΕΕΕΣ η προσφορά δεν μπορεί να διευκρινιστεί, κατά τις ανωτέρω στη σκέψη 18 παρατιθέμενες διατάξεις του νόμου και της Διακήρυξης, με την εκ νέου υποβολή ΕΕΕΣ εγκύρως υπογεγραμμένου, διότι στην περίπτωση αυτή τυχόν «διευκρίνιση» θα συνιστούσε ανεπίτρεπτη τροποποίηση της προσφοράς του συμμετέχοντος. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση θα ήταν απορριπτέα. Ωστόσο, στις 12.9.2024 δημοσιεύθηκε η ΣτΕ/1256/2024 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας πενταμελούς συνθέσεως, με την οποία παρεμφερή με τα ως άνω κριθέντα ζητήματα αντιμετωπίστηκαν διαφορετικά. Δια ταύτα Απέχει να αποφανθεί οριστικά. Παραπέμπει την υπόθεση στην επταμελή σύνθεση του Δ΄ Τμήματος.

Προμήθεια Πληροφοριακού Συστήματος Ηλεκτρονικής Διαχείρισης Εγγράφων(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το αντικείμενο της υπό κρίση 38/21.4.2015 σύμβασης αφορά την προμήθεια και εγκατάσταση λογισμικού ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου, ηλεκτρονικής διαχείρισης εγγράφων, διαχείρισης ροής εργασιών και βάσης δεδομένων, καθώς και την παροχή σχετικών υποστηρικτικών υπηρεσιών, προοριζομένων να αποτελέσουν ένα ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Ηλεκτρονικής Διαχείρισης Εγγράφων εξειδικευμένων τεχνικών προδιαγραφών ιδιαιτέρων απαιτήσεων (βλ. ανωτέρω σκ. III Α περί γενικών αρχών και αρχιτεκτονικής του συστήματος, διαλειτουργικότητας, απόδοσης και ασφάλειας αυτού), αναγκαίο για την ανάπτυξη ολοκληρωμένων υποδομών ηλεκτρονικής αρχειοθέτησης - πρωτοκόλλησης και διακίνησης εγγράφων στο ......, με στόχο τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας των διοικητικών του Υπηρεσιών και την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του λειτουργικού πλαισίου όλων των Οργανωτικών του Μονάδων (βλ. ανωτέρω σκ. III Α). Τούτο δεν είναι ομοειδές κατά τη φύση του, αλλά και σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας και την αντίληψη των συναλλαγών, με τα είδη και τις υπηρεσίες που αποτελούν αντικείμενο των λοιπών προαναφερόμενων δαπανών (βλ. ανωτέρω σκ. III Β και Γ), τα οποία, άλλωστε, επιτελούν διαφορετικές λειτουργίες και αποσκοπούν στην εκπλήρωση διακριτών σκοπών, όπως είναι, ενδεικτικώς, η εκπόνηση ηλεκτρομηχανολογικών και αρχιτεκτονικών μελετών, η διαχείριση γεωγραφικών δεδομένων, η μοντελοποίηση, προσομοίωση και ο σχεδιασμός σε πληθώρα εφαρμογών, η ανάλυση και διαστασιολόγηση κτιρίων, η ανάλυση πεπερασμένων στοιχείων και η εν γένει εξυπηρέτηση των εκπαιδευτικών και ερευνητικών αναγκών των επιμέρους Εργαστηρίων και Τομέων των Σχολών του ......, όπως αναλυτικά περιγράφηκαν ανωτέρω. Άλλωστε, η κρίση αυτή δεν αναιρείται από το γεγονός ότι ορισμένα εκ των εν λόγω ειδών βάρυναν τον οικείο της επίμαχης δαπάνης Κ.Α.Ε. του προϋπολογισμού του φορέα, δοθέντος ότι κριτήριο για την κατάφαση του ομοειδούς χαρακτήρα των αγαθών είναι η φύση των πραγμάτων, σε συνδυασμό με τα διδάγματα της κοινής πείρας και την αντίληψη των συναλλαγών (πρβλ. Ελ. Συν. πρ. IV Tμ. 58/2015, Κ.Π.Ε.Δ. στο ΙV Tμ. 250, 140/2015, 126/2014 κ.ά.). Τυχόν δε μη νομιμότητα των λοιπών προπεριγραφεισών δαπανών αποτελεί αντικείμενο του προληπτικού ελέγχου αυτών από το Ελεγκτικό Συνέδριο, υπό τις προϋποθέσεις που θέτει το π.δ. 136/2011 (Α΄ 267), και δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της ελεγχόμενης δαπάνης, ενόψει και της αυτοτέλειάς της. Επομένως, δεν συντρέχει, εν προκειμένω, περίπτωση κατάτμησης της συνολικής ετήσιας δαπάνης για την προμήθεια ομοειδών αγαθών και ως εκ τούτου, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη, απορρέουσα από συναφθείσα κατόπιν απευθείας ανάθεσης σύμβαση προμήθειας αξίας 19.910,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., δηλαδή υπολειπόμενης του προαναφερόμενου ορίου (των 20.000,00 ευρώ άνευ Φ.Π.Α.) επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω εξαιρετική διαδικασία άνευ ανάγκης συνδρομής ειδικού προς τούτο λόγου, είναι νόμιμη, απορριπτομένου ως αβασίμου του προβαλλομένου από την Επίτροπο λόγου διαφωνίας.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:..ζητείται η αναθεώρηση της 215/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με αυτά τα δεδομένα, το Τμήμα κρίνει ότι νομίμως αποκλείσθηκε η εταιρεία «...» από τον επίμαχο διαγωνισμό. Τούτο διότι, ανεξαρτήτως του σφάλματος που πράγματι εμφιλοχώρησε στην ηλεκτρονική φόρμα της Τεχνικής Προσφοράς που συνέταξε η αναθέτουσα Αρχή, οι συμμετέχουσες εταιρείες όφειλαν σε κάθε περίπτωση, βάσει ρητού όρου της διακήρυξης (άρθρα 2.4.2.4 και 2.4.3.2 αυτής), να υποβάλουν την Τεχνική τους προσφορά σύμφωνα με το Παράρτημα II «Αντικείμενο – Τεχνικές Προδιαγραφές», όπου αναφέρονταν ορθώς οι απαιτούμενες ώρες φύλαξης των κτηρίων και οι αντίστοιχοι φύλακες. Το σφάλμα δε αυτό στην ηλεκτρονική φόρμα ήταν εύκολο να γίνει αντιληπτό και να διορθωθεί με την Τεχνική Προσφορά ενός μέσου επιμελούς διαγωνιζομένου που δραστηριοποιείται στον τομέα της παροχής υπηρεσιών φύλαξης κτηρίων, καθόσον δεν νοείται παράθεση ωραρίων φύλαξης συγκεκριμένων κτηρίων σε όρους της διακήρυξης, χωρίς την αντίστοιχη παροχή φυλάκων. Η παραδοχή αυτή επιρρωνύεται και από το γεγονός ότι δύο εκ των τριών διαγωνισθεισών εταιρειών, αν και συμπλήρωσαν την εσφαλμένη και μη δυνάμενη να διορθωθεί ηλεκτρονική φόρμα, ωστόσο υπέβαλαν τις Τεχνικές τους Προσφορές σύμφωνα με το ορθό πρόγραμμα του Παραρτήματος II της Διακήρυξης. Ενόψει αυτών, το εν λόγω σφάλμα στη διατύπωση της ηλεκτρονικής φόρμας κρίνεται επουσιώδες και δεν δημιουργεί ασάφεια τέτοια, που να θέτει σε διακινδύνευση την ισότητα των υποψηφίων αναδόχων κατά το στάδιο της προετοιμασίας των Τεχνικών τους Προσφορών. Συνακόλουθα, δεν δημιουργήθηκε υποχρέωση της αναθέτουσας Αρχής, κατ’ εφαρμογή των αρχών της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, της χρηστής διοίκησης και της αναλογικότητας σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, να καλέσει την αποκλεισθείσα εταιρεία «..», ώστε να δώσει διευκρινίσεις ή να διορθώσει την τεχνική της προσφορά. Η υποχρέωση, άλλωστε, συμπλήρωσης σε μορφή pdf του εντύπου του Παραρτήματος ΙΙ που θέτει ο όρος 2.4.2.4 της διακήρυξης καταλαμβάνει την υπό κρίση περίπτωση, όπου πρόκειται για μη αποτύπωση καθ’ ολοκληρία -όχι για μη ορθή αποτύπωση- ενός τεχνικού όρου της διακήρυξης, ήτοι του αριθμού των φυλάκων για τα επίμαχα κτήρια.  Σύμφωνα με τα ανωτέρω πρέπει να αναθεωρηθεί η 215/2019 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά παραδοχή της υπό κρίση αίτησης αναθεώρησης και της ασκηθείσας παρέμβασης, να ανακληθεί η 16/2019 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να υπογραφεί το οικείο σχέδιο σύμβασης.Αναθεωρεί τη 215/2019 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.