Ο προσφεύγων, μέσω της προδικαστικής προσφυγής του, ζητά την ακύρωση της απόφασης (με αριθμό 374/2021) της Οικονομικής Επιτροπής της αναθέτουσας αρχής («ΔΗΜΟΣ …»), η οποία τον απέκλεισε από τη διαδικασία ανάθεσης δημόσιας σύμβασης έργου. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά τη «ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΧΩΡΟΥ», με εκτιμώμενη αξία 225.806,45 ευρώ (άνευ ΦΠΑ). Ο προσφεύγων θεωρεί ότι ο αποκλεισμός του ήταν άδικος, καθώς τα έγγραφα της προσφοράς του (συμπεριλαμβανομένου του ΕΕΕΣ/ΤΕΥΔ, των οικονομικών προσφορών και των δικαιολογητικών συμμετοχής) φέρουν προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή, η οποία πληρεί τις νομικές απαιτήσεις, ενώ η αναθέτουσα αρχή τον απέκλεισε με την αιτιολογία ότι η ηλεκτρονική υπογραφή δεν βασίζεται σε ασφαλή χρονοσήμανση. Συνεπώς, η προσφυγή ασκείται για την αποκατάσταση της νομιμότητας και την επανένταξη του προσφέροντα στη διαδικασία.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:...η αναθέτουσα αρχή προκήρυξε ανοικτή διαδικασία κάτω των ορίων για την επιλογή αναδόχου υλοποίησης του υποέργου «Πιλοτικές Δράσεις για την Προώθηση των Ευπαθών Ομάδων και των Νέων στην Απασχόληση στο Δήμο ..., στο πλαίσιο της ΒΑΑ/ΟΧΕ της ...(Διαδημοτικό Κοινωνικό Δίκτυο "...")», με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει βέλτιστης σχέσης ποιότητας - τιμής.(....)Περαιτέρω, ο ισχυρισμός φέρεται αορίστως και συνεπώς απαραδέκτως διότι αφ΄ ενός μεν η προσφεύγουσα δεν επικαλείται διάταξη του νόμου ή τη διακήρυξης από την οποία να προκύπτει ότι η αναθέτουσα αρχή οφείλει να υπογράφει τα έγγραφά της με προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή, άλλως απαλλάσσεται και ο προσφέρων από την υποχρέωση να θέτει ο ίδιος προηγμένη ψηφιακή υπογραφή επί των εγγράφων του, και διότι αφ΄ ετέρου δε η προσφεύγουσα δεν συσχετίζει το επιχείρημα αυτό με ισχυρισμό ακύρωσης της προσβαλλόμενης απόφασης. Για τους λόγους αυτούς πρέπει να απορριφθεί η προσφυγή και να γίνει δεκτή η παρέμβαση, διότι ορθά και σύννομα η προσβαλλόμενη απόφαση απέρριψε την προσφορά της προσφεύγουσας με την αιτιολογία ότι το επίμαχο ΤΕΥΔ του μέλους της προσφεύγουσας ένωσης δεν φέρει προηγμένη ψηφιακή ηλεκτρονική υπογραφή ως απαιτείται επί ποινή αποκλεισμού της προσφοράς από τον διαγωνισμό.

Η προσφυγή ασκήθηκε από την εταιρεία "..." κατά της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του "..." (αριθμ. 187/2020), με την οποία επικυρώθηκε ο τελικός πίνακας συμμετεχόντων και αναδείχθηκε προσωρινός ανάδοχος η εταιρεία "..." για το έργο "..." (εκτιμώμενης αξίας 2.030.000€ χωρίς ΦΠΑ). Η προσφυγή ζητεί την ακύρωση της απόφασης λόγω μη νόμιμης υποβολής εγγυητικής επιστολής από την αναδειχθείσα ανάδοχο, καθώς η τελευταία υπέβαλε σκαναρισμένο αντίγραφο χωρίς προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή, παράβαση που οδηγεί σε υποχρέωση αποκλεισμού σύμφωνα με τη διακήρυξη και το νομικό πλαίσιο.

Η προσφεύγουσα κοινοπραξία επιδιώκει με την προδικαστική προσφυγή να ακυρωθεί η απόφαση με αριθμό 217/2021 της Οικονομικής Επιτροπής, με την οποία απορρίφθηκε η προσφορά της. Ζητεί επίσης να κληθεί να συμπληρώσει τα υποβληθέντα δικαιολογητικά. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την εκτέλεση του έργου «Περιβαλλοντική Αναβάθμιση Περιβάλλοντος Χώρου Νέου Δημαρχείου και Αισθητική Σύνδεση με Δάσος» με συνολικό προϋπολογισμό 403.225,81 €. Η προσφυγή στηρίζεται στην αιτιολογία ότι τα δικαιολογητικά δεν έφεραν προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή και ότι η αναθέτουσα αρχή έπρεπε να καλέσει για συμπλήρωση των ελλείψεων αντί να απορρίψει την προσφορά.

Σύμβαση παραχώρησης «Συλλογή και διαχείριση στερεών αποβλήτων και κατάλοιπων φορτίου των πλοίων που καταπλέουν στην θαλάσσια περιοχή αρμοδιότητας της .... ΑΕ» (...)Υπό τα δεδομένα αυτά, νομίμως ο αναθέτων φορέας έκρινε ότι η προσφορά της παρεμβαίνουσας έπρεπε να αποκλεισθεί από τον διαγωνισμό, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 3.2.7 της διακήρυξης, διότι δεν προσκομίσθηκαν για την αλλοδαπή εταιρεία ..., η οποία θα έπρεπε να συμμετάσχει στην εκτέλεση της υπό ανάθεση σύμβασης υπό την ιδιότητα της δανείζουσας επαγγελματική εμπειρία στην παρεμβαίνουσα, τα πιστοποιητικά EMAS και ISO 16304. Συνεπώς, η περί του αντιθέτου κρίση της ΕΑΔΗΣΥ είναι μη νομίμως αιτιολογημένη και ακυρωτέα, όπως βασίμως προβάλλεται.(...)Εν προκειμένω, όμως, όπως προκύπτει από τη δήλωση του ΕΕΕΣ της αιτούσας, την οποία παρέθεσε η ΕΑΔΗΣΥ αυτούσια στην προσβαλλόμενη απόφασή της, αλλά και από τα αυτοτελή ΕΕΕΣ που υποβλήθηκαν για έκαστο των εν λόγω υπεργολάβων με την προσφορά της αιτούσας, το αντικείμενο της σύμβασης που αυτοί (υπεργολάβοι) θα εκτελέσουν συνάπτεται με τη διαχείριση αποβλήτων και την παροχή υπηρεσιών τεχνικού συμβούλου ασφαλείας, ως προς τα οποία δεν θεσπίζεται στη διακήρυξη καμία ειδική υποχρέωση προσκόμισης πιστοποιητικού ISO. Τέτοια υποχρέωση θεσπίζεται στην προπαρατεθείσα στη δωδέκατη σκέψη παρ. 3.2.7 του άρθρου 3.2. της διακήρυξης μόνο για το ειδικό αντικείμενο της συλλογής και μεταφοράς στερεών αποβλήτων πλοίων, το οποίο, όμως, δεν συνδέεται με το αντικείμενο της σύμβασης που θα εκτελέσουν οι υπεργολάβοι της αιτούσας. Το αντικείμενο αυτό της υπό ανάθεσης σύμβασης παραχώρησης (συλλογή και μεταφορά στερεών αποβλήτων πλοίων) θα εκτελεστεί από την ίδια την αιτούσα, συναφώς δε στο ΕΕΕΣ που αυτή υπέβαλε αναφέρεται ότι η ίδια διαθέτει όλα τα απαιτούμενα από τη διακήρυξη πιστοποιητικά EMAS και ISO.(...)Επειδή, από την επισκόπηση του εγγράφου του ΕΕΕΣ της εταιρείας ... ... E.Π.Ε., το οποίο περιέχεται στα στοιχεία του φακέλου, προκύπτει ότι επί του σώματος αυτού έχει τεθεί α) η ψηφιακή υπογραφή του νομίμου εκπροσώπου της εν λόγω εταιρείας ... ... συνοδευόμενη από σειρά αλφαριθμητικών στοιχείων, με αναφορά ημερομηνίας (18.10.2023) και ώρας (09:23:06 EEST) β) η σφραγίδα της εν λόγω εταιρείας και γ) η φυσική (ιδιόχειρη) υπογραφή επί της εν λόγω σφραγίδας του ιδίου νομίμου εκπροσώπου. Υπό τα δεδομένα αυτά, υφίστανται, καταρχήν, επαρκή στοιχεία ταυτοποίησης του φυσικού προσώπου που υπέγραψε υπό την ιδιότητα του νομίμου εκπροσώπου το επίμαχο ΕΕΕΣ, το οποίο, επομένως, σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως «ανυπόγραφο», όπως εσφαλμένα έκρινε η ΕΑΔΗΣΥ. Περαιτέρω, η αιτούσα υποστήριξε με την παρέμβασή της ενώπιον της ΕΑΔΗΣΥ ότι ήταν απορριπτέα η αιτίαση της προδικαστικής προσφυγής της ήδη παρεμβαίνουσας περί του ότι το επίμαχο ΕΕΕΣ της εταιρείας ... ... E.Π.Ε. δεν ήταν νόμιμο διότι έφερε ψηφιακή υπογραφή η οποία δεν εκδόθηκε από εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών πιστοποίησης. Και τούτο, διότι, σύμφωνα με στοιχεία που προσκόμισε συναφώς η αιτούσα, ο νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας ... ... E.Π.Ε. ... ... διέθετε εγκεκριμένη ψηφιακή υπογραφή από την Αρχή Πιστοποίησης του Ελληνικού Δημοσίου. Οι ισχυρισμοί όμως αυτοί και τα συναφή συνοδευτικά έγγραφα και στοιχεία δεν εξετάσθηκαν από την ΕΑΔΗΣΥ, διότι κρίθηκε ότι ο αναθέτων φορέας δεν μπορούσε κατ΄εφαρμογή της παρ. 7 του άρθρου 40 του ν. 4413/2016 να επιτρέψει την υποβολή νέου ΕΕΕΣ φέροντος έγκυρη ψηφιακή υπογραφή. Όμως, για την αποσαφήνιση περί του εάν η επίμαχη ψηφιακή υπογραφή έχει εκδοθεί ή μη από εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών πιστοποίησης δεν απαιτείτο η υποβολή νέου ΕΕΕΣ, όπως εσφαλμένα έκρινε η ΕΑΔΗΣΥ, αλλά αρκούσε η παροχή διευκρινίσεων σχετικά με την ήδη τεθείσα ψηφιακή υπογραφή, η οποία επιτρέπεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις των παρ. 6 και 7 του ν. 4413/2016. Δια ταύτα Δέχεται την αίτηση. Ακυρώνει την 403/9.2.2024 απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ανοικτός ηλεκτρονικός διαγωνισμός για την ανάδειξη αναδόχων σε τριάντα επτά (37) Εργολαβίες (Έργα) κατασκευής και συντήρησης δικτύων Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας στο σύνολο των διοικητικών περιοχών του ΔΕΔΔΗΕ και τους ΤΚΣΔ/ΔΠΑ και ΤΤΕΔ/ΔΠΝ αυτού, συνολικής προϋπολογισθείσας αξίας 2.400.000.000,00€, πλέον Φ.Π.Α.(....)Δηλαδή, η δήλωση στο ΕΕΕΣ περί στήριξης στην τεχνική και επαγγελματική ικανότητα τρίτου φορέα, η οποία έχει, κατά τη διακήρυξη, συγκεκριμένες έννομες συνέπειες, που συνίστανται στην υποχρέωση εκτέλεσης των εργασιών από τον τρίτο, στην επαγγελματική και τεχνική ικανότητα του οποίου στηρίζονται οι υποψήφιοι, σε συνδυασμό με τη φύση του ΕΕΕΣ, δεν επιτρέπουν να αποδοθεί η επίμαχη δήλωση περί στήριξης στις ικανότητες τρίτου φορέα σε ασάφεια, δυνάμενη να διευκρινισθεί με τη διαδικασία του άρθρου 310 του ν. 4412/2016(....)Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, ο ανωτέρω λόγος ακυρώσεως πρέπει να απορριφθεί, εφόσον η άρση της φερομένης ασάφειας του ΕΕΕΣ δεν είναι δυνατή με την απλή εναρμόνιση ή αντιπαραβολή δικαιολογητικών ή των ήδη υποβληθέντων ΕΕΕΣ, αλλά προϋποθέτει την αντικατάσταση του υποβληθέντος από την αιτούσα ΕΕΕΣ του τρίτου οικονομικού φορέα «...-... ΑΕ», κατά το μέρος που περιλαμβάνει δήλωση περί συμμετοχής του ως τρίτου προς στήριξη της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας της αιτούσας (και) για το επίμαχο Τμήμα 12 «ΔΙΚΤΥΑ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ... ΚΑΙ ...».Απορρίπτει την αίτηση.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ των εταιρειών «...» και «... ….», για την εκτέλεση του έργου «Κατασκευή έργων υποδομής της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής από Χ.Θ. 113+000 – 123+500 στο Τμήμα …..-….. (A.Δ. 716)», προϋπολογισθείσας δαπάνης 175.500.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.

 VΙΙΙ. Ενόψει των ανωτέρω, ορθώς το δικάσαν VI Τμήμα έκρινε ότι το πιστοποιητικό ασφαλιστικής ενημερότητας, το οποίο εκδίδεται ηλεκτρονικά με χρήση προηγμένης ηλεκτρονικής (ψηφιακής) υπογραφής, που πληροί τις απαιτήσεις της Οδηγίας 99/93/ΕΚ, από συμβαλλόμενο στη Σύμβαση της Χάγης κράτος μέλος της ΕΕ, όπως η Ιταλία, και απευθύνεται σε ένα άλλο κράτος μέλος της ΕΕ, όπως η Ελλάδα, θεωρείται νομίμως υπογεγραμμένο και έχει ισχύ πρωτοτύπου, με την έκδοσή του και μόνο, χωρίς να απαιτείται η επίθεση επισημείωσης (Apostille), είτε αυτό προσκομίζεται αυτούσιο, ήτοι σε ηλεκτρονική μορφή, είτε σε εκτυπωμένη μορφή. Όπως άλλωστε προκύπτει τόσο, από το από 23.3.2015, νομίμως μεταφρασμένο ηλεκτρονικό μήνυμα (email) της αρμόδιας εκδούσας διοικητικής ιταλικής αρχής (CASSA EDILE DI ROMΑ E PROVINCIA), όσο και από το από 21.10.2015 νομίμως μεταφρασμένο έγγραφο της ίδιας αρχής, το ως άνω πιστοποιητικό ασφαλιστικής ενημερότητας (DURC) εκδίδεται αποκλειστικά σε ηλεκτρονική μορφή και φέρει ψηφιακή υπογραφή, η οποία ικανοποιεί πλήρως τις απαιτήσεις της Οδηγίας 99/93/ΕΚ ως εκ τούτου δε και τις απαιτήσεις των άρθρων 6.2 και 23.2.2 της διακήρυξης (Α.Δ. 716) του εν λόγω διαγωνισμού. Συνεπώς, μη νομίμως απορρίφθηκε η προσφορά της εταιρείας « …» για το λόγο ότι το πιστοποιητικό ασφαλιστικής ενημερότητας που προσκόμισε δεν πληρούσε την επί ποινή αποκλεισμού απαίτηση των ως άνω άρθρων της διακήρυξης.

Κοινοποίηση εκκαθαριστικών σημειωμάτων φόρου μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.α) Η κοινοποίηση, αποκλειστικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, των εκκαθαριστικών σημειωμάτων φόρου εισοδήματος, με τις επ’ αυτών ατομικές ειδοποιήσεις, είναι νόμιμη, εφόσον εκδοθούν οι προβλεπόμενες κανονιστικές πράξεις επί των οικείων διατάξεων και εφόσον τηρούνται οι οριζόμενες στο νόμο διαδικασίες (προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή, αίτηση ή συγκατάθεση των διοικουμένων κ.λπ.). (ομοφ.) β) Είναι επιτρεπτή η έναρξη δικονομικών (ή διοικητικών) προθεσμιών προσβολής των ηλεκτρονικώς κοινοποιούμενων διοικητικών εγγράφων, εφόσον τηρηθούν οι υπό στοιχ.α’ προϋποθέσεις και διαδικασίες, εν πάση όμως περιπτώσει, η αδυναμία έγχαρτης απόδειξης της παραλαβής των εν λόγω εγγράφων, από τον διοικούμενο και της πρόσβασής του σε αυτά, καθιστά, κατ’ αποτέλεσμα, απρόθεσμη την ως άνω προσβολή. (ομοφ.)  

Με την Προδικαστική Προσφυγή ζητείται η ακύρωση της Απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής με αρ. 116/2020, η οποία αφορά την ανάθεση δημόσιας σύμβασης για τη μίσθωση μηχανημάτων καθαρισμού δρόμων στον Δήμο […]. Ειδικότερα, ο προσφεύγων αμφισβητεί την έγκυρη υπογραφή του προσωρινού αναδόχου, τη μη υποβολή επικυρωμένων ασφαλιστηρίων συμβολαίων και τη δήλωση του τρίτου φορέα ως παρέχοντα στήριξη χωρίς υποβολή σχετικού ΕΕΕΣ. Οι ενστάσεις αφορούν την ωριαία δαπάνη διαμορφωτήρα και την ωριαία δαπάνη αυτοκινήτου 20 τόνων, συνολικής εκτιμώμενης αξίας 161.350,00 ευρώ.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΤΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ (...)	Κατ΄ακολουθία όλων όσων αναπτύχθηκαν, εφόσον ο όρος περί υποδιαιρέσεως του ένδικου διαγωνισμού σε δύο Τμήματα είναι νόμιμος, η προσφυγή της εταιρείας …Α.Ε., αναδόχου του αυτοτελούς Τμήματος Α΄ του διαγωνισμού, η οποία στρέφεται αποκλειστικά κατά του σχετικού διακωλυτικού λόγου πρέπει να γίνει εν όλω δεκτή και να επιστραφεί σε αυτή το παράβολο που κατέβαλε για την άσκησής της. Η δε προσφυγή του ΦοΔΣΑ…, με την οποία πλήττονται όλοι οι διακωλυτικοί λόγοι της προσβαλλόμενης Πράξης πρέπει επίσης να γίνει δεκτή, υπό τον αναφερόμενο ανωτέρω στη σκέψη 34 και αφορώντα το Τμήμα Β της σύμβασης όρο, ότι η αναθέτουσα Αρχή θα λάβει από την δανείζουσα εμπειρία εταιρεία “… LTD, βεβαίωση του αρμοδίου εκπροσώπου αυτής ότι δεν χρησιμοποιεί κατά τη σύναψη συμβάσεων με αναθέτουσες Αρχές των κρατών μελών της Ε.Ε. προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή που πληροί τις απαιτήσεις του Κανονισμού Ε.Ε. 910/2014. Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την με ΑΒΔ 2022/05.03.2024 προσφυγή του ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ….Ανακαλεί την προσβαλλόμενη 54/2024 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου