Αν σε ισόγειο χώρο διατηρητέου στην περιοχή «Ψυρρή», επιτρέπεται η χρήση «καταστήματος».(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Κατά τη θέσπιση, με κανονιστική πράξη της Διοίκησης, ειδικών χρήσεων σε διατηρητέο κτίριο, πρέπει να τηρείται η αρχή της αναλογικότητος. Αναφορά μίας εκ των περισσοτέρων επιτρεπομένων χρήσεων σε παραδοσιακή περιοχή, έχει επιβεβαιωτικό και διαπιστωτικό χαρακτήρα και δεν συνεπάγεται τον περιορισμό των επιτρεπομένων χρήσεων, εφόσον τέτοιος περιορισμός δεν συνάπτεται με την προστασία ή την ανάδειξη του διατηρητέου κτιρίου (ομοφ.).

Η προεκτιμώμενη αμοιβή της μελέτης αναστήλωσης βιομηχανικού κτιρίου  (διατηρητέου), η οποία υπολογίζεται με το άρθρο 5Α (παρ.3) του κεφαλαίου Ζ΄  της Α΄ βελτιωμένης έκδοσης του Κανονισμού προεκτιμωμένων αμοιβών,  επιτρεπτώς προσαυξάνεται κατά 50%, ως προς την Αρχιτεκτονική και Στατική  Μελέτη. (πλειοψ.)

Η Πράξη 226/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για το έργο: «Ανάδειξη, αποκατάσταση, ενεργειακή αναβάθμιση και εσωτερικές λειτουργικές παρεμβάσεις διατηρητέου κτιρίου ΧΑΝΘ», προϋπολογισμού 2.500.000,00 ευρώ, που ανατέθηκε από τη Χριστιανική Αδελφότης Νέων Θεσσαλονίκης (Χ.Α.Ν.Θ.). Το Κλιμάκιο διαπίστωσε την έλλειψη κρίσιμων εγγράφων, όπως το ισχύον Καταστατικό της Χ.Α.Ν.Θ., οικονομικά στοιχεία του 2024 για τη δημόσια χρηματοδότηση, όλα τα τεύχη δημοπράτησης και τα δικαιολογητικά συμμετοχής και κατακύρωσης. Εξαιτίας των ελλείψεων, το Κλιμάκιο αναβάλλει την έκδοση οριστικής Πράξης και διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου.

Η Πράξη 275/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίνει απαράδεκτη την εισαγωγή φακέλου για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας σχετικά με τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου του έργου «Ανάδειξη, αποκατάσταση, ενεργειακή αναβάθμιση και εσωτερικές λειτουργικές παρεμβάσεις διατηρητέου κτιρίου ΧΑΝΘ», προϋπολογισμού 2.500.000,00 ευρώ (με ΦΠΑ). Ο φάκελος υποβλήθηκε από τη Χριστιανική Αδελφότης Νέων Θεσσαλονίκης (Χ.Α.Ν.Θ.), ένα κοινωφελές σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Το Κλιμάκιο αποφάνθηκε ότι η Χ.Α.Ν.Θ. δεν εξομοιώνεται με το Δημόσιο για τους σκοπούς του ελέγχου, καθώς δεν πληροί τα σχετικά κριτήρια, κυρίως επειδή το ποσοστό δημόσιας χρηματοδότησης για το κρίσιμο έτος 2024 ανερχόταν μόλις στο 11,95% των συνολικών της εσόδων, ποσοστό πολύ κατώτερο από το απαιτούμενο 50%.

Η Πράξη 281/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της ανάθεσης του έργου «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΙΑΣ Σ. ΑΝΑΡΓΥΡΟΥ ΣΤΙΣ ΣΠΕΤΣΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΣΕ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΟΛΟ – ΧΩΡΟ ΕΚΘΕΣΕΩΝ», με συμβατικό τίμημα 1.974.022,34 ευρώ (πλέον ΦΠΑ). Το έργο, που αποτελεί αποκατάσταση ιστορικού διατηρητέου μνημείου, διενεργήθηκε μέσω ανοικτού διαγωνισμού. Η διαδικασία χαρακτηρίστηκε από εκτεταμένες προδικαστικές προσφυγές και αιτήσεις ακύρωσης, κυρίως από την εταιρεία «...Α.Τ.Ε.», η οποία τελικά αποκλείστηκε λόγω υποβολής ανακριβούς ΕΕΕΣ από τον δανειοπάροχό της. Μετά την επικύρωση του αποκλεισμού της από το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών (908/2025), η αρχική προσωρινή ανάδοχος, η εταιρεία «...Α.Τ.Ε.», αναδείχθηκε οριστική ανάδοχος. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες και δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και της εταιρείας «...Α.Τ.Ε.».

Κυριότητα επί αρχαίου μεταγενέστερου του 1453 υπόγειου μνημείου. Κυριότητα επί του εδάφους επάνω από το μνημείο. Σχετικές με την κυριότητα αυτή αρμοδιότητες του ΥΠΠΟΑ.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Η κυριότητα αρχαίου υπόγειου μνημείου, χρονολογούμενου μετά το 1453 και αποκαλυφθέντος κατά την εκτέλεση αρχαιολογικής έρευνας ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο, σε περίπτωση δε αμφισβήτησης, η διεκδίκηση αυτής εμπίπτει στις αρμοδιότητες του ΥΠΠΟΑ. Η κυριότητα αυτή πηγάζει απευθείας από το νόμο και δεν επηρεάζεται ούτε εμποδίζει τυχόν ιδιωτική κυριότητα του εδάφους πάνω από το μνημείο, κατ’ εξαίρεση της διάταξης του άρθρου 1001 Α.Κ. Ο προσδιορισμός των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων επί των ακινήτων ευρισκομένων πάνω από το υπόγειο μνημείο δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες του ΥΠΠΟΑ, αλλά της Κτηματικής Υπηρεσίας του ΥπΟικ (ομόφ.).

Η προσφεύγουσα με την προδικαστική προσφυγή ζητά την ακύρωση της υπ’ αριθμ. Φ.917/30/128850/Σ.4947/16.04.2020 απόφασης της αναθέτουσας αρχής, με την οποία εγκρίθηκε το Πρακτικό Ελέγχου Δικαιολογητικών Προσωρινού Αναδόχου και αναδείχθηκε οριστικός ανάδοχος ο οικονομικός φορέας «…………………………..». Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά το έργο «Μετατροπή παλαιού τμήματος ενδοσκοπήσεων στον 4ο όροφο του ………… σε γραφεία ιατρών και βιβλιοθήκη», με συνολικό προϋπολογισμό 364.758,56€ πλέον ΦΠΑ. Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι τα δικαιολογητικά κατακύρωσης του προσωρινού αναδόχου ήταν ελλιπή, καθώς δεν υποβλήθηκε μετοχολόγιο, ενώ η ίδια ήταν η επόμενη στη σειρά κατάταξης με έκπτωση 45,46%.

Η προσφεύγουσα εταιρεία αίτησε με την προδικαστική προσφυγή της την ακύρωση της απόφασης με αριθμό 314/2019 της Οικονομικής Επιτροπής της αναθέτουσας αρχής, η οποία απέρριψε την προσφορά της για την ανάθεση της σύμβασης «Καθαρισμός των κτιριακών εγκαταστάσεων που στεγάζουν υπηρεσίες του Δήμου ******* για τα έτη 2020 και 2021». Το αντικείμενο της σύμβασης περιλαμβάνει τον καθαρισμό των κτιριακών εγκαταστάσεων του Δήμου, συγκεκριμένα του Νέου Δημαρχείου, της Ξυλοτεχνίας, του ΚΥΒΕ, των Κ.Ε.Π., των κτιρίων των ΚΕ.ΦΙ., όλων των ορόφων εξωτερικά και εσωτερικά καθώς και περιμετρικά των κτιρίων και του κτιρίου επί της οδού ******** σε ισόγειο και υπόγειο, με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά.

Διατηρητέα. Ετοιμόρροπα. Εργασίες επισκευαστικές.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Το ΥΠ.ΠΟ. έχει εκ του νόμου (άρθρα 24 παρ.1 Σ, 52 κ.ν. 5351/1932, 1 παρ.1 ν.1469/1950) τη δυνατότητα να επέμβει και να εκτελέσει, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, όλα τα προβλεπόμενα από την εγκεκριμένη μελέτη άμεσα μέτρα προστασίας για την αποφυγή της ενδεχόμενης κατάρρευσης του διατηρητέου συγκροτήματος Κλωναρίδη - Φιξ στα Πατήσια, ιδιοκτησίας του Δήμου Αθηναίων, εκτός από την εργασία περίφραξης του μνημείου, για την οποία έχει υποβληθεί μελέτη από τον ιδιοκτήτη και έχει εγκριθεί από το ΥΠ.ΠΟ.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ. (Συμπληρωματικές συμβασεις) Αίτηση αναθεώρησης της 2124/2015 απόφασης του VI Τμήματος Με την απόφαση αυτή απορρίφθηκε η αίτηση ανάκλησης του νυν αιτούντος Δήμου ..... κατά της 460/2014 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου  (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3 της παρούσας, το Τμήμα άγεται, κατά πλειοψηφία, στην κρίση ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 125 του Κ.Δ.Ε. για τη νόμιμη σύναψη της υπό κρίση συμπληρωματικής σύμβασης, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον αιτούντα Δήμο. Ειδικότερα, φυσικό αντικείμενο του έργου αποτελεί η αποκατάσταση των όψεων ενός διατηρητέου κτιρίου κτισμένου τα έτη 1901 – 1902 και χαρακτηρισμένου ως έργου τέχνης. Κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου και συγκεκριμένα στις 15.1.2013, μετά από προφορική εντολή της αρμόδιας Διεύθυνσης του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και την έγγραφη εντολή της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου έγινε η καθαίρεση των εξωτερικών επιχρισμάτων για να διαπιστωθεί το μέγεθος των προβλημάτων του διατηρητέου κτιρίου και κυρίως του φέροντα οργανισμού αυτού, όπου διαπιστώθηκε η πολύ κακή ποιότητα των υλικών κατασκευής με αποτέλεσμα να παρατηρείται η φυσική πτώση – αποκόλληση των σαθρών υλικών ακόμη και ολόκληρων λίθων σε ολόκληρη την επιφάνεια των εξωτερικών όψεων και όχι μόνο σε τμήμα αυτής, όπως αναφέρεται στην αρχική σχετική αρχιτεκτονική μελέτη, που έχρηζαν άμεσης επέμβασης προς αποφυγή κατάρρευσης στοιχείων του κτιρίου. Λαμβανομένης δε υπόψη της παλαιότητας του εν λόγω κτιρίου, τα ανωτέρω γεγονότα συνιστούν απρόβλεπτες περιστάσεις, καθώς τα προβλήματα του φέροντος οργανισμού, η διάβρωση των μεταλλικών πρεκιών και οι εντονότατες φθορές των εξωτερικών όψεων αποκαλύφθηκαν μετά την, κατ' εντολή των αρμόδιων υπηρεσιών του αρμόδιου Υπουργείου Πολιτισμού, πλήρη αφαίρεση των εξωτερικών επιχρισμάτων και δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν κατά το χρόνο ανάθεσης της αρχικής σύμβασης, η οποία αφορούσε στην αποκατάσταση των όψεων του κτιρίου. Η εκτέλεση δε των εργασιών της συμπληρωματικής σύμβασης είναι αναγκαία για την ολοκλήρωση του φυσικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης και δεν μπορεί να διαχωριστεί από αυτή, καθώς αφενός μεν η αποκατάσταση των ζημιών του φέροντα οργανισμού και της τοιχοποιίας του κτιρίου προηγείται τεχνικώς και λογικώς της βελτίωσης των όψεων αυτού και αφετέρου ο διαχωρισμός των εργασιών αυτών θα δημιουργούσε ανυπέρβλητο πρόβλημα στον αιτούντα Δήμο, ο οποίος δεν είναι δυνατό να αναθέσει την αποκατάσταση των φθορών του φέροντα οργανισμού μετά την ολοκλήρωση των εργασιών των όψεων του κτιρίου. Δεδομένου δε ότι τόσο οι εργασίες της αρχικής σύμβασης όσο και αυτές της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης αποσκοπούν στην εν γένει αποκατάσταση των ζημιών ενός διατηρητέου κτίσματος, η επίμαχη σύμβαση δεν συνιστά επέκταση του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, αλλά αποτελεί αναγκαίο συμπλήρωμα αυτής. Τούτων δοθέντων, συντρεχουσών όλων των τιθέμενων στο άρθρο 125 Κ.Δ.Ε. προϋποθέσεων οι επίμαχες εργασίες νομίμως αποτελούν αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Κατά τη γνώμη, όμως, του Προέδρου του Τμήματος Νικόλαου Αγγελάρα και του Συμβούλου Κωνσταντίνου Κωστόπουλου ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε εν προκειμένω ότι οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην επίμαχη συμπληρωματική σύμβαση συνιστούν επέκταση του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης. Και τούτο, διότι σύμφωνα με το τεύχος δημοπράτησης «Τεύχος Αποκατάστασης όψεων κτιρίων» και την από 19.7.2010 «Αρχιτεκτονική Μελέτη», οι εργασίες της αποκατάστασης των όψεων του διατηρητέου κτιρίου του 1ου Δημοτικού Σχολείου Λαυρίου, αφορούσαν σε τοπικές αποκαταστάσεις μόνο του ορατού τμήματος των όψεων του κτιρίου. Οι τοπικές αυτές πολυποίκιλες (επιχρίσματα, χρωματισμοί, κουφώματα κλπ) και διάσπαρτες επιδιορθώσεις-επισκευές ήταν σχετικά μικρού εύρους και με εξειδικευμένο χαρακτήρα, ενώ «σε καμία περίπτωση δεν αφορούσαν στην ολική στατική ενίσχυση του κτιρίου» (βλ. σχετικά την 22551/16.10.2014 εισήγηση της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου .....). Αντιθέτως, οι νέες εργασίες, οι οποίες αποτελούν αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, συνίστανται σε ευρείες παρεμβάσεις που αφορούν στη στατική αποκατάσταση του κτιρίου, σε ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες, στη διατήρηση και προστασία των οροφογραφιών και των υπολοίπων εσωτερικών διακόσμων και στην εσωτερική δομική ενίσχυση όλων των στατικών φορέων του κτιρίου. Αναθεωρεί την 2124/2015 Απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.