Η Πράξη 364/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κωλύει την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου Αχαρνών και της εταιρείας «…Α.Ε.» για το έργο «Παρεμβάσεις αναβάθμισης πεζοδρομίων και οδοστρωμάτων στο Δήμο Αχαρνών». Το Κλιμάκιο έκρινε μη νόμιμη την προσφυγή του Δήμου στην εξαιρετική διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση (άρθρο 32 παρ. 2 περ. α′ του ν. 4412/2016). Ο βασικός λόγος είναι ότι η απόρριψη των προσφορών στον προγενέστερο ανοικτό διαγωνισμό ως απαράδεκτων ή μη κανονικών, λόγω τυπικών ελλείψεων (όπως η μη ορθή συμπλήρωση του ΕΕΕΣ ή η μη προσκόμιση πιστοποιητικών), δεν τις καθιστά ταυτόχρονα και «μη κατάλληλες» για το αντικείμενο της σύμβασης. Επιπλέον, κρίθηκε ότι η απαλοιφή της απαίτησης εγγραφής στην κατηγορία Πρασίνου από τους όρους της διακήρυξης κατά τη διαδικασία διαπραγμάτευσης συνιστούσε ουσιώδη τροποποίηση των αρχικών όρων, παραβιάζοντας τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και του ελεύθερου ανταγωνισμού.

Προμήθεια αντιδραστηρίων μικροβιολογικών εξετάσεων.(...)Συνακόλουθα, κατά τα γενόμενα δεκτά στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, απαραδέκτως έχει υποβληθεί για έλεγχο η εγκριθείσα με την 4/14.2.2023 (…) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας τροποποίηση της 01.4389.4/17.5.2022 αρχικής σύμβασης, με την αναπροσαρμογή των ποσοτήτων αυτής (ως προς τα αντιδραστήρια για την ανίχνευση του ιού SARS COV-2) και την αύξηση της αξίας της αρχικής σύμβασης κατά το ποσό των 92.948,75 ευρώ (με ΦΠΑ 6%), δοθέντος ότι το τελικώς υπογραφέν σχέδιο της αρχικής σύμβασης δεν έχει ελεγχθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο.Αποφαίνεται ότι απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο η από 14.2.2023 εγκριθείσα τροποποίηση της με αρ. 01.4389.4/17.5.2022 και …2022-06-29 σύμβασης μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας και της εταιρείας «...».

Δημόσια έργα. Προϋποθέσεις ανάθεσης συμπληρωματικών εργασιών, ύστερα από εργολαβική σύμβαση.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Εφόσον μετά την ανάθεση δημοσίου έργου σε εργολάβο, κατέστη αναγκαίο για την αρτιότητα και τη λειτουργικότητα του αντικειμένου της σύμβασης να γίνουν αναγκαίες συμπληρωματικές εργασίες που ήταν απρόβλεπτες, αυτές μπορούν να ανατεθούν στον εργολήπτη που εκτελεί το αρχικό έργο με την διαδικασία της διαπραγμάτευσης, δεν μπορούν όμως να υπερβούν το 50% του ποσού της κύριας σύμβασης.

Η προσφεύγουσα εταιρεία αίτησε με την προδικαστική προσφυγή της την ακύρωση της υπ’ αριθμ. 4/22.11.2018 Απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού Λιμένος Καβάλας Α.Ε., η οποία ενέκρινε την κατακύρωση του δημοσίου διαγωνισμού για την ανάθεση της σύμβασης «ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΛΑΞΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΛΙΜΕΝΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΟΛΚ Α.Ε.» στην παρεμβαίνουσα εταιρεία. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορούσε την παροχή υπηρεσιών φύλαξης και ασφάλειας στις λιμενικές εγκαταστάσεις του ΟΛΚ Α.Ε. για διάρκεια ενός έτους, με προϋπολογισμό 118.750,00 € (πλέον ΦΠΑ). Η προσφεύγουσα επέστησε ότι η απόφαση ήταν εσφαλμένη, καθώς η προσφορά της παρεμβαίνουσας υπέφερε από ουσιώδεις πλημμελήσεις, όπως η έλλειψη υποχρεωτικών δικαιολογητικών (π.χ. Τυποποιημένο Έντυπο Υπεύθυνης Δήλωσης), ο ασυνήθιστα χαμηλός οικονομικός προσφορές και μη συμμόρφωση με το νομικό πλαίσιο. Ζητήθηκε η ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης και η απόρριψη της προσφοράς της παρεμβαίνουσας ως μη νόμιμης.

Η Πράξη 276/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης του έργου «Παρεμβάσεις αναβάθμισης πεζοδρομίων και οδοστρωμάτων στο Δήμο Αχαρνών», συνολικού προϋπολογισμού 11.100.000,00 ευρώ. Η διαδικασία έγινε μέσω ανοικτού διαγωνισμού και επρόκειτο για σύμβαση με κριτήριο ανάθεσης τη χαμηλότερη τιμή. Η Επιτροπή Διαγωνισμού απέρριψε την προσφορά του αρχικού μειοδότη («... A.T.E.») επειδή υπέβαλε απαιτούμενα πιστοποιητικά (για τα άρθρα Α.Τ. 040, Α.Τ. 122 και Α.Τ. 123) σε ξένη γλώσσα (αγγλικά) χωρίς επίσημη μετάφραση στην ελληνική, κατά παράβαση των όρων της διακήρυξης. Κατόπιν τούτου, το έργο κατακυρώθηκε στη δεύτερη εταιρεία, την «... Ο.Ε.». Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες και δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.

Με την πρώτη προδικαστική προσφυγή, η πρώτη προσφεύγουσα ζητά την ακύρωση της απόφασης της αναθέτουσας Αρχής υπ’ αριθμ. …/01.03.2024, προκειμένου να γίνει δεκτή η προσφορά της για τα τμήματα … και … της σύμβασης. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά υπηρεσίες καθαριότητας για διάφορες μονάδες, με εκτιμώμενη αξία 2.944.320,48€ για δύο έτη. Η προσφεύγουσα υποστήριξε ότι η απόφαση της αναθέτουσας Αρχής δεν αιτιολογήθηκε επαρκώς και ότι η διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών δεν τηρούσε τις αρχές ισότητας και διαφάνειας. Επιπλέον, επικαλείται παράνομη ανισότητα στην αιτιολογία για την απόρριψη της προσφοράς της σε σχέση με άλλους διαγωνιζόμενους.

Ο προσφεύγων αίτησε την ακύρωση της απόφασης με αριθμό 364/17-07-2018 του Διοικητικού Συμβουλίου και των Πρακτικών 1 & 2 της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού για την προμήθεια 12.000 ογκομετρικών υδρομετρητών DN15, L=110 mm. Αντικείμενο της σύμβασης ήταν η προμήθεια των υδρομετρητών με προϋπολογισμό 432.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), μέσω ανοικτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού. Ο προσφεύγων επέστησε ότι η προσφορά του απορρίφθηκε χωρίς να του δοθεί η ευκαιρία να απαντήσει σε αντιρρήσεις και ότι η οικονομική του προσφορά αποσφραγίστηκε παρά την απόρριψη της τεχνικής του προσφοράς, κάτι που θεωρήθηκε παράνομο σύμφωνα με τους όρους της διακήρυξης.

Προγραμματικες Συμβασεις.(..) ζητείται η αναθεώρηση της 7384/2015 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση ανάκλησης του αιτούντος κατά της 10/2015 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο ....Με την πράξη αυτή έγινε δεκτό ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του αιτούντος και του Δήμου ... για τη «Διαχείριση και Λειτουργία του ΧΥΤΑ..(..) Το VI Τμήμα, με την ήδη προσβαλλόμενη 7384/2015 απόφασή του, έκρινε ότι α) δεν επιτρέπεται η εκ μέρους ΦΟ.Δ.Σ.Α. που έχει συσταθεί και παρέχει υπηρεσίες, έστω και αν δεν είναι πλήρως στελεχωμένος με προσωπικό, ανάθεση με προγραμματική σύμβαση σε Δήμο της διαχείρισης στερεών αποβλήτων, για την οποία ο ίδιος είναι αρμόδιος, καθόσον πρόκειται για ανεπίτρεπτη μεταβίβαση αρμοδιότητας και β) η ανάθεση αυτή αντίκειται και στα άρθρα 22 έως 25 του π.δ. 60/2007, καθώς αποτελεί απευθείας ανάθεση δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών, χωρίς τη συνδρομή των σχετικών προϋποθέσεων, η οποία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως εσωτερική συναλλαγή (in house) μεταξύ του ΦΟ.Δ.Σ.Α. και του Δήμου, αφού ο πρώτος δεν ασκεί στο Δήμο έλεγχο ανάλογο με αυτόν που ασκεί επί των δικών του υπηρεσιών, ούτε τον εποπτεύει.(..)Με δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι ο αιτών ΦΟ.Δ.Σ.Α. αδυνατεί εν τοις πράγμασι να αναλάβει την λειτουργία και του ΧΥΤΑ ...., λόγω της δεδομένης υποστελέχωσής του καθώς και του ότι είναι ήδη βεβαρημένος με την διαχείριση και άλλων Χώρων Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων. Συνεπώς, αφού αποδεδειγμένα δεν μπορεί να ασκήσει πλήρως τις αρμοδιότητές του, δικαιολογείται στην προκειμένη περίπτωση, για λόγους διασφάλισης της δημόσιας υγείας, η σύναψη της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης με τον Δήμο ....Αναθεωρεί την 7384/2015 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Δέχεται την αίτηση ανάκλησης.Ανακαλεί τη 10/2015 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο..Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Περιφερειακού Συνδέσμου Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ.Δ.Σ.Α.) .... και του Δήμου ...,

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, από το περιεχόμενο της επίμαχης σύμβασης προκύπτει ότι, αν και η ελεγχόμενη σύμβαση φέρεται ως προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, αυτή συνιστά κατ’ ουσία απευθείας ανάθεση υπηρεσιών από το Δήμο ... στην «... Α.Ε.». Ειδικότερα, από το αντικείμενό της και, κυρίως, από τον προσδιορισμό των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των μερών προκύπτει ότι η εταιρεία υποχρεούται, έναντι ανταλλάγματος, σε παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών προς το Δήμο, που συνίστανται στη σύνταξη του ΣΔΑΕΚ, καθώς και στην οργάνωση και πραγματοποίηση Ενημερωτικής Ημερίδας, προκειμένου να ενημερωθεί η τοπική κοινωνία για το Σύμφωνο των Δημάρχων και τα οφέλη που προκύπτουν για το Δήμο από αυτό. Η συμβολή του Δήμου ..., που περιορίζεται στην αποτύπωση ενεργειακών δεδομένων, στη συλλογή στοιχείων, καθώς και στην καταγραφή των προγραμματισθέντων ή υλοποιηθέντων δράσεων του Δήμου, αποτελεί δευτερεύον σκέλος της συμφωνίας και δεν αναιρεί το γεγονός ότι η σύμβαση εμπεριέχει απευθείας ανάθεση υπηρεσιών στην ως άνω ανώνυμη εταιρία..

Η προδικαστική προσφυγή αίτησε την ακύρωση της διακήρυξης με αριθμό πρωτοκόλλου 3355/02.05.2019 (Απόφαση 86/2019) του ΟΠΑΑ «Γιάννης Γάλλος» του Δήμου Καλλιθέας, η οποία αφορούσε τη σύναψη σύμβασης για την «ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΛΑΞΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ» του οργανισμού με προϋπολογισμό 172.000€ (συμπλ. ΦΠΑ). Η προσφεύγουσα επέστησε ότι ο προϋπολογισμός δεν καλύπτει το ελάχιστο νόμιμο κόστος απασχόλησης του απαιτούμενου προσωπικού (εργατικό κόστος, ασφαλιστικές εισφορές) και το διοικητικό κόστος (συγκεκριμένα την υποχρεωτική παρακράτηση 8% φόρου εισοδήματος). Ισχυρίστηκε ότι οι όροι της διακήρυξης εμπόδιζαν τη διαμόρφωση ρεαλιστικών προσφορών, παραβιάζοντας το άρθρο 49 παρ. 1 του Ν. 4412/2016. Το κλιμάκιο δεχτεί την προσφυγή, κρίνοντας τους ισχυρισμούς βάσιμους.