Με την υπό κρίση προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα επιδιώκει να ακυρωθεί η υπ’ αριθμόν …./29-09-2023 απόφαση της αναθέτουσας αρχής, καθ’ ο μέρος έκανε δεκτή την προσφορά των δύο παρεμβαινουσών και καθ’ ο μέρος βαθμολόγησε την ίδια με βαθμολογία χαμηλότερη συγκριτικά με αυτές. 

Προμήθεια χημικών αντιδραστηρίων...Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει όσων έγιναν δεκτά στην υπό ΙΙΙ.Β σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν αιτιολογείται νομίμως το από 17.7.2020 πρακτικό της Επιτροπής Αξιολόγησης Τεχνικών Προσφορών. Ειδικότερα, το εν λόγω πρακτικό δεν ανταποκρίνεται στην υποχρέωση ειδικής λεκτικής αιτιολόγησης, κατά τα ανωτέρω, της βαθμολόγησης των επιμέρους κριτηρίων κάθε υποβληθείσας προσφοράς, με έστω συνοπτική αναφορά των συγκεκριμένων στοιχείων και των κατ’ ιδίαν χαρακτηριστικών των τεχνικών προσφορών, που συνιστούν πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματά τους, τα οποία ανταποκρίνονται στα τεθέντα κριτήρια και ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Και τούτο, διότι σε όλες τις περιπτώσεις, πέραν της σταθερά επαναλαμβανόμενης και πανομοιότυπης για όλες τις προσφορές, γενικής και αόριστης διατύπωσης ότι συμμορφώνονται πλήρως προς τις ζητούμενες τεχνικές προδιαγραφές των αντίστοιχων Τμημάτων, δεν παρατίθεται οποιαδήποτε περαιτέρω, έστω και συνοπτική, λεκτική αιτιολόγηση της δοθείσας αριθμητικής βαθμολογίας τους ως προς την πλήρωση των επιμέρους κριτηρίων εκάστου Τμήματος. Τούτο καθίσταται εμφανέστερο, ιδίως, στις περιπτώσεις βαθμολόγησης άνω των 100 βαθμών, καθόσον δεν παρατίθενται τα ειδικότερα χαρακτηριστικά των τεχνικών προσφορών που εκτιμήθηκε ότι υπερκαλύπτουν τις τεθείσες με τη διακήρυξη τεχνικές προδιαγραφές και δικαιολογούν τη δοθείσα αυξημένη βαθμολογία. Πολλώ δε μάλλον καθίσταται εντονότερη η ανωτέρω έλλειψη στις περιπτώσεις των Τμημάτων 4, 5, 6 και 8, όπου υποβλήθηκαν δύο προσφορές, οι οποίες έλαβαν διάφορη αριθμητική βαθμολογία, τόσο στα επιμέρους κριτήρια εκάστου Τμήματος όσο και συνολικώς, με αποτέλεσμα να μην προκύπτουν, κατ’ ουδένα τρόπο, από το ως άνω πρακτικό τα ειδικότερα εκείνα στοιχεία που θεμελιώνουν την υπεροχή και δικαιολογούν, επομένως, την ευνοϊκότερη βαθμολόγηση της μιας έναντι της άλλης. Η έλλειψη της, κατά τα ανωτέρω, νόμιμης αιτιολογίας του οικείου πρακτικού συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια, η οποία δεν επιτρέπει τη διάγνωση της πραγματικής βάσης και την επαλήθευση της εκτίμησης που οδήγησε στην καθ’ έκαστον εξατομικευμένη κρίση της Αναθέτουσας Αρχής και αποτρέπει τον αποτελεσματικό έλεγχο των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας αυτής, κατά την εκφορά των σχετικών τεχνικών κρίσεων, τόσο κατά την παροχή δικαστικής προστασίας στους διαγωνιζομένους, όσο και κατά τη διεξαγωγή του παρόντος ελέγχου, πλήττει δε τη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας από το στάδιο αυτό και εφεξής και, συνεπώς, κωλύει την υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμφωνιών – πλαίσιο.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/90/2021

Με την υπό κρίση προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων αιτείται να ακυρωθούν: α) η υπ’ αρ. πρωτ. … Απόφαση του Διευθυντή της Αναθέτουσας Αρχής, καθώς και τα ενσωματωθέντα σε αυτήν πρακτικά της Επιτροπής, β) η υπ’ αρ. πρωτ. … Απόφαση του ίδιου ως άνω οργάνου, καθώς και τα ενσωματωθέντα σε αυτήν πρακτικά της Επιτροπής και γ) κάθε άλλη συναφής πράξη ή παράλειψη, κατά το μέρος που έγιναν δεκτές οι προσφορές των παρεμβαινουσών και κατακυρώθηκε ο εν θέματι διαγωνισμός στην δεύτερη παρεμβαίνουσα.

Διαγωνισμός εκπόνησης μελέτης. Αίτηση αναστολής εκτελέσεως αποφάσεως με την οποία βαθμολογήθηκαν οι τεχνικές προσφορές των διαγωνιζομένων. 7. Επειδή, ανεξαρτήτως της παρανομίας της προσβαλλομένης αποφάσεως που διαπιστώνεται στην προηγούμενη σκέψη, παρατηρούνται, περαιτέρω, τα εξής: Στις παρατεθείσες ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 9 του ν. 3316/2005 δεν προβλέπεται, ρητώς, αρμοδιότητα της Προϊσταμένης Αρχής να προχωρήσει η ίδια, μετά από αναπομπή του πρακτικού βαθμολόγησης στην Επιτροπή Διαγωνισμού και σε περίπτωση νέας διαφωνίας, στην αναβαθμολόγηση των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων. Και υπό την υποστηριζόμενη όμως από τη Διοίκηση ερμηνευτική εκδοχή, σύμφωνα με την οποία, στην περίπτωση αυτή, η Προϊσταμένη Αρχή είναι αρμόδια να αναβαθμολογήσει, η ίδια, τις τεχνικές προσφορές, κατ' ανάλογη εφαρμογή του, μη εφαρμοζομένου ευθέως, άρθρου 6 παρ. 10 του ίδιου νόμου, πάντως η απόφαση της Προϊσταμένης Αρχής περί αναβαθμολογήσεως πρέπει, κατά ρητή πρόβλεψη της τελευταίας αυτής διατάξεως, να είναι «ειδικά αιτιολογημένη». Εν προκειμένω, και όπως εκτίθεται στη δεύτερη σκέψη, η Προϊσταμένη Αρχή προέβη, με την προσβαλλόμενη απόφαση, μετά την από 29.9.2006 αναπομπή του πρακτικού ΙΙ στην Επιτροπή Διαγωνισμού και την αναβαθμολόγηση, από την επιτροπή, των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων, σε νέα αναβαθμολόγηση των προσφορών αυτών, χωρίς να παραθέτει ειδική αιτιολογία για την αναβαθμολόγηση αυτή. Τέτοια ειδική αιτιολογία, άλλωστε, δεν μπορεί να θεωρηθεί η παρατιθέμενη στην ανωτέρω, από 29.9.2006, απόφαση περί αναπομπής του Πρακτικού ΙΙ στην Επιτροπή Διαγωνισμού. Με τα δεδομένα όμως αυτά, η προσβαλλόμενη πράξη είναι, προδήλως, μη νόμιμη, ως αναιτιολόγητη, όπως βασίμως προβάλλεται με την οικεία αίτηση ακυρώσεως. 8. Επειδή, η προσβαλλόμενη πράξη είναι, για τους λόγους που εκτίθενται στις δύο προηγούμενες σκέψεις, προδήλως παράνομη και συνεπώς η εκτέλεσή της πρέπει να ανασταλεί, κατά παραδοχή των σχετικών λόγων της κρινόμενης αιτήσεως. Εξυπακούεται ότι η Διοίκηση μπορεί, μέχρι τη συζήτηση της οικείας αιτήσεως ακυρώσεως, να εκδώσει εκ νέου πράξη αναβαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων, η οποία πρέπει να υπογράφεται αρμοδίως και να φέρει ειδική αιτιολογία, κατά τα προεκτεθέντα.”

Εκπόνηση μελέτης....ζητείται η αναθεώρηση της 592/2019 απόφασης του VI Τμήματος..Με αυτά τα δεδομένα, το Τμήμα κρίνει, ότι η εξέταση του ζητήματος περί του νομίμου ή μη της αιτιολόγησης των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων πρέπει να επικεντρωθεί αποκλειστικώς και μόνον στα μελετητικά σχήματα που -μετά την αξιολόγηση της τεχνικής και πριν το άνοιγμα της οικονομικής προσφοράς- παρέτειναν την προσφορά τους και παρέμεινα στη διαγωνιστική διαδικασία (βλ. ανωτέρω σκέψη 3.Γ.), αφού τυχόν ζήτημα παράβασης του ίσου μέτρου κρίσης κατά την αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών πραγματώνεται μόνον σε προσφέροντες που επιθυμούν να συνεχίσουν στον διαγωνισμό και, άρα, έχουν προσδοκία για την υπέρ αυτών κατακύρωση του αποτελέσματος. Περαιτέρω, το Τμήμα, κρίνει ότι, σύμφωνα με τα ως άνω γενόμενα ερμηνευτικώς δεκτά (σκ. 2), όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη απόφαση, η βαθμολόγηση των ως άνω προσφορών είναι μεν πλημμελώς αιτιολογημένη, πλην όμως, στη συγκεκριμένη υπόθεση, η ως άνω πλημμέλεια δεν είναι, κατ’ αποτέλεσμα, ουσιώδης. Και τούτο διότι ο διαγωνισμός κατακυρώθηκε σε διαγωνιζόμενο, ο οποίος, ναι μεν έλαβε τη χαμηλότερη συνολική βαθμολογία στην τεχνική προσφορά σε σχέση με τους λοιπούς διαγωνιζόμενους εντός της αυτής δεκαβάθμιας βαθμολογικής κλίμακας με λεκτικό χαρακτηρισμό «καλός» (βαθμοί 81-90) -πολλώ δε μάλλον και σε σχέση με διαγωνιζόμενο που η βαθμολογία του εντάσσεται σε ανώτερη βαθμολογική κλίμακα με τον χαρακτηρισμό «πολύ καλός» (βαθμολογική κλίμακα: 91 και άνω)-, πλην όμως, πέτυχε την υψηλότερη σταθμισμένη βαθμολογία (91 βαθμούς), λόγω συνυπολογισμού της καλύτερης σε σχέση με τους λοιπούς διαγωνιζόμενους οικονομικής του προσφοράς. Εξάλλου, η σταθμισμένη βαθμολογία (U) των δύο διαγωνιζομένων, που βρίσκονται εντός της ίδιας με τον ανάδοχο βαθμολογικής κλίμακας, στην οποία και εντοπίζονται οι διαφοροποιήσεις στις αριθμητικές βαθμολογίες, δεν θα ήταν υψηλότερη της αντίστοιχης βαθμολογίας του αναδειχθέντος αναδόχου, ακόμη και εάν αυτοί οι δύο είχαν βαθμολογηθεί σε όλα τα επιμέρους κριτήρια (U1, U2A και U2B) με το μέγιστο της βαθμολογικής κλίμακας «καλός», ήτοι με 90 βαθμούς. Συγκεκριμένα, το σχήμα «….» θα λάμβανε σταθμισμένη βαθμολογία U=90,07 {90 (U.T.Π.) Χ 0,75 = 67,50} + {90,28 (U.Ο.Π.) Χ 25% = 22,57}, το δε σχήμα «….» θα λάμβανε σταθμισμένη βαθμολογία U=88,93 {90 (U.T.Π.) Χ 0,75 = 67,50} + {85,73 (U.Ο.Π.) Χ 25% = 21,43}.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση και να αναθεωρηθεί η 592/2019 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Μετά την αναθεώρηση δε της ως άνω απόφασης πρέπει να ανακληθεί η 42/2019 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να υπογραφεί το οικείο σχέδιο σύμβασης.

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης...Επειδή, εντούτοις, σε συνέχεια όσων εκτίθενται αναλυτικά ανωτέρω στις σκέψεις 26, 28 και 29 της παρούσας, και ιδία στη σκέψη 28 η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πράγματι ακυρωτέα και για την εταιρεία «...», λόγω υπέρβασης των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας που παρέχουν οι παρ. 1-4 του άρθρου 102 του Ν. 4412/2016 εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής. Ειδικότερα, όπως παγίως έχει κριθεί από την Α.Ε.Π.Π. (βλ. ενδεικτικά ΑΕΠΠ 133/2019, 967/2020), διευκρινίζεται ότι διακριτική ευχέρεια ή εξουσία υπάρχει, όταν οι κανόνες που καθορίζουν την αρμοδιότητα δεν προκαθορίζουν ακριβώς την ενέργεια του διοικητικού οργάνου αλλά του αφήνουν περιθώριο δράσης. Ειδικότερα, η αρμοδιότητα έχει χαρακτήρα διακριτικής ευχέρειας όταν, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις, το σχετικό όργανο: α) μπορεί, αλλά δεν έχει υποχρέωση να εκδώσει τη διοικητική πράξη ή β) πρέπει να εκδώσει την πράξη, μπορεί όμως να καθορίζει κατά την κρίση του το χρονικό σημείο έκδοσής της ή γ) μπορεί να επιλέξει μεταξύ περισσοτέρων ρυθμίσεων τις οποίες επιτρέπει η εφαρμογή των διατάξεων αυτών (βλ. Επαμεινώνδα Π. Σπηλιωτόπουλο, Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, τόμ. 1, Νομική Βιβλιοθήκη, 2017, 15η έκδοση, αριθμ. 149, σελ. 139). Προσέτι, ο προσδιορισμός των ακραίων ορίων της διακριτικής ευχέρειας καθορίζεται: α) από το λογικό, κατά την κοινή πείρα και αντίληψη, περιεχόμενο της αόριστης αξιολογικής έννοιας σε συνδυασμό με την ουσιαστική εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών της συγκεκριμένης περίπτωσης σε συνδυασμό προς τον επιδιωκόμενο από τον κανόνα αυτό σκοπό δημοσίου συμφέροντος, β) από την ισότητα κατά την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας, δηλαδή, την ίση κρίση ομοειδών νομικών και πραγματικών καταστάσεων, γ) από την αρχή της χρηστής διοίκησης και δ) από την αρχή της αναλογικότητας ή της αναλογίας, σύμφωνα με την οποία το επαχθές μέτρο που επιβάλλεται στον διοικούμενο με τη διοικητική πράξη πρέπει να είναι αναγκαίο, πρόσφορο και ανάλογο προς το εξυπηρετούμενο δημόσιο συμφέρον ή ιδιωτικό προστατευόμενο συμφέρον στο πλαίσιο του Αριθμός Απόφασης: 1601/2020 35 σκοπού που επιδιώκει ο νόμος (βλ. Ε. ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟ, Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, Τόμ. 2, 13η έκδ., 2010, ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ, αριθμ. 514). Σύμφωνα με όσα λοιπόν, έγιναν δεκτά ανωτέρω σχετικά με τις διαπιστωθείσες πλημμέλειες στην προσφορά της εταιρείας «...», τις οποίες η αναθέτουσα αρχή, όχι μόνο δεν αντικρούει, αλλά σαφέστατα ομολογεί και αναγνωρίζει, η τελευταία υπερέβει τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας, μη καλώντας την ανωτέρω εταιρεία να παράσχει τις απαραίτητες διευκρινίσεις επί της προσφοράς της και αίροντας τις όποιες τυχόν προκαλούμενες ασάφειες περί του περιεχομένου της, αλλά και δίνοντας την ευκαιρία σε τρίτους οικονομικούς φορείς, όπως ο προσφεύγων να ασκήσουν τον απαραίτητο έλεγχο επί της ορθότητάς της και της συμμόρφωσής της με τους όρους της διακήρυξης. Κατά συνέπεια, ενόψει των ανωτέρω εκτεθέντων, ο δεύτερος λόγος προσφυγής πρέπει να γίνει δεκτός.

Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα αιτείται να ακυρωθεί η με αριθμό πρωτ. 90/2022 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της αναθέτουσας αρχής με θέμα «Έγκριση Πρακτικού 1ου Επιτροπής Διαγωνισμού, ηλεκτρονικής αποσφράγισης – αξιολόγησης και βαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών, ηλεκτρονικού διαγωνισμού ανάθεσης μελέτης με τίτλο «………» (εφεξής η «προσβαλλομένη»), κατά το μέρος της που την απέκλεισε και έκανε δεκτή την προσφορά της συνδιαγωνιζόμενης ένωσης. 

Υιοθέτηση των κατευθυντήριων γραμμών της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών σχετικά με την εφαρμογή του ορισμού της αθέτησης δυνάμει του άρθρου 178 του κανονισμού (ΕΕ) υπ’ αρ. 575/ 2013 (EBA/GL/2016/07) και καθορισμός του ορίου σημαντικότητας βάσει του οποίου εκτιμάται το ουσιώδες των καθυστερημένων πιστωτικών υποχρεώσεων στο πλαίσιο της άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του στοιχείου δ) της παρ. 2 του άρθρου 178 του κανονισμού (ΕΕ) υπ’ αρ. 575/2013.

Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα αιτείται την ακύρωση της υπ’ αριθμ. 81/2023 Απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ..., σχετικά με την «ΕΓΚΡΙΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΟΥ ΑΠΟΣΦΡΑΓΙΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ «ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΗΜΟΥ ... ΜΕ ΔΡΑΣΕΙΣ/ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΕΥΦΥΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΞΥΠΝΗΣ ΠΟΛΗΣ» ΓΙΑ ΤΟ ΥΠΟΕΡΓΟ 4 ΟΜΑΔΑ Δ Εφαρμογή διαχείρισης προμηθειών/υπηρεσιών/έργων, ΕΛΕΓΧΟΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΩΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ, ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ», κατά το μέρος αυτής, που γίνεται αποδεκτή η τεχνική προσφορά του οικονομικού φορέα ... και αποφασίζεται η συνέχισή της στον Διαγωνισμό, επικυρώνεται το Πρακτικό Αποσφράγισης, Ελέγχου δικαιολογητικών συμμετοχής και αξιολόγησης - βαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών του Διαγωνισμού, για το υπό κρίση Υποέργο, και εγκρίνονται τα αποτελέσματα του ελέγχου και της αξιολόγησης των δικαιολογητικών συμμετοχής, των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών και της βαθμολόγησης των αποδεκτών τεχνικών προσφορών, με βάση τα κριτήρια αξιολόγησης της Διακήρυξης, αιτείται δε και την επιστροφή του καταβληθέντος παραβόλου. 

Κατασκευή ηλεκτροκίνησης σιδηροδρομικής γραμμής...Επειδή, υπό τα ανωτέρω δεδομένα, όπως βασίμως προβάλλει η αιτούσα κοινοπραξία, ο αναθέτων φορέας ήταν υποχρεωμένος να απαντήσει στην από 1.7.2019 προδικαστική προσφυγή της και, εφόσον διαπίστωνε τη συνδρομή του μνημονευθέντος λόγου αποκλεισμού κατά τα προεκτεθέντα, να προχωρήσει στον αποκλεισμό των παρεμβαινουσών από τον διαγωνισμό, χωρίς να έχει τη δυνατότητα να ζητήσει από αυτές εκ των υστέρων την προσκόμιση αποδεικτικών στοιχείων περί της λήψεως ή μη μέτρων αποκαταστάσεως της αξιοπιστίας τους, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα είναι απορριπτέα ως αβάσιμα.