Η Πράξη 96/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου συνεδρίασε στις 6 Μαρτίου 2025 για τη διενέργεια ελέγχου νομιμότητας σχεδίου σύμβασης για το έργο «Υποέργο 5: “Αισθητική, ενεργειακή και περιβαλλοντική αναβάθμιση υποδομών ψυχαγωγίας σε κοινόχρηστους χώρους του Δήμου Δυτικής Λέσβου”» συνολικού προϋπολογισμού 2.070.024 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, παρόλο που η σύμβαση είναι μεικτή, το κύριο αντικείμενο της, η προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού παιδικών χαρών (1.725.586 ευρώ), υπερτερεί σαφώς του τμήματος των εργασιών (344.438 ευρώ). Κατά την καθ' ύλην κατανομή αρμοδιοτήτων, το Ε΄ Κλιμάκιο είναι αρμόδιο για έργα, ενώ το ΣΤ΄ Κλιμάκιο για προμήθειες. Συνεπώς, το Ε΄ Κλιμάκιο έκρινε εαυτό αναρμόδιο και παραπέμπει τον φάκελο στο ΣΤ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Η Πράξη 61/2025 αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας τεσσάρων σχεδίων συμβάσεων, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 15.100.000,00 ευρώ, που αφορούν την «Παραγωγή διδακτικών βιβλίων σχολικού έτους 2025-26». Το ΣΤ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου εξέτασε τον φάκελο που υποβλήθηκε από το Ι.Τ.Υ.Ε. «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ». Διαπιστώθηκε ότι, παρόλο που εισήχθη στο ΣΤ΄ Κλιμάκιο (αρμόδιο για προμήθειες), το πραγματικό αντικείμενο των συμβάσεων (εκτύπωση, βιβλιοδεσία και συναφείς υπηρεσίες) συνιστά παροχή υπηρεσιών. Κατόπιν αυτού, το Κλιμάκιο έκρινε εαυτό αναρμόδιο, σύμφωνα με την Κανονιστική Απόφαση ΦΓ8/16805/13.10.1999, και αποφάσισε την παραπομπή του φακέλου στο αρμόδιο Ζ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την άσκηση του προβλεπόμενου ελέγχου νομιμότητας.

Η Πράξη 157/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της σύμβασης παραχώρησης των υπηρεσιών λειτουργίας και εκμετάλλευσης της Μαρίνας Αργοστολίου από το ΤΑΙΠΕΔ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι πρόκειται για μεικτή σύμβαση παραχώρησης έργου και υπηρεσιών. Λόγω του ότι οι κύριες λιμενικές υποδομές έχουν ήδη ολοκληρωθεί, και η προϋπολογιζόμενη αξία των υπηρεσιών (74.479.000 ευρώ για 40 έτη) υπερβαίνει κατά πολύ την αξία των υπολειπόμενων χερσαίων έργων (4.250.000 ευρώ), το Κλιμάκιο έκρινε ότι προέχοντα χαρακτήρα έχουν οι υπηρεσίες, καθιστώντας το Ζ΄ Κλιμάκιο αρμόδιο για τον έλεγχο. Ωστόσο, καθώς το Ζ΄ Κλιμάκιο, με την 85/2025 Πράξη του, είχε εκδώσει αντίθετη κρίση, χαρακτηρίζοντας προέχοντα τον χαρακτήρα του έργου, το παρόν Κλιμάκιο παραπέμπει την αμφισβήτηση περί της έννοιας των άρθρων 2 και 19 του ν. 4413/2016 στην ελάσσονα Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την άρση της διαφωνίας.

«Παράβαση κράτους μέλους – Δημόσιες συμβάσεις έργων, προμηθειών και υπηρεσιών – Οδηγίες 92/50/ΕΟΚ, 93/36/ΕΟΚ, 93/37/ΕΟΚ και 93/38/ΕΟΚ – Διαφάνεια – Ίση μεταχείριση – Εξαιρούμενες συμβάσεις, λόγω της αξίας τους, από το πεδίο εφαρμογής των οδηγιών αυτών»

Η απόφαση του ΣΤ΄ Κλιμακίου (121/2025) αφορά στον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια αστικού εξοπλισμού και ανταλλακτικών για παιδικές χαρές, πλατείες και άλλους κοινόχρηστους χώρους του Δήμου Γλυφάδας, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.699.993,84 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Η σύμβαση έχει διάρκεια 36 μήνες και αποτελεί μεικτή σύμβαση προμήθειας αγαθών και παροχής υπηρεσιών με προέχον το στοιχείο της προμήθειας. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι ο προσωρινός ανάδοχος, μια Α.Ε., παρείχε επαρκείς διευκρινίσεις και είχε λάβει επανορθωτικά μέτρα για προηγούμενους λόγους αποκλεισμού (πρόστιμο για περιβαλλοντικοί λόγους), τα οποία είχαν κριθεί επαρκή και σε προγενέστερους διαγωνισμούς. Κατόπιν αυτών, το Κλιμάκιο αποφάνθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.

Η Πράξη 155/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης για τη «Μίσθωση Μηχανημάτων Έργου και Φορτηγών για τις ανάγκες του Δήμου Φυλής», με προϋπολογισμό 1.808.430,00 ευρώ (εκτός Φ.Π.Α.). Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι, παρόλο που η υπόθεση αφορούσε μίσθωση (προμήθεια), το ουσιαστικό αντικείμενο της σύμβασης περιλαμβάνει τη διάθεση μηχανημάτων και φορτηγών μαζί με τους οδηγούς/χειριστές τους για την εκτέλεση συγκεκριμένων εργασιών (όπως καθαρισμός ρεμάτων). Επομένως, βάσει του ν. 4412/2016 και της νομολογίας, η συμφωνία συνιστά σύμβαση παροχής υπηρεσιών και όχι προμηθειών. Δεδομένου αυτού, το ΣΤ' Κλιμάκιο κρίνεται αναρμόδιο και παραπέμπει τον φάκελο στο Ζ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο είναι το αρμόδιο για τον έλεγχο των συμβάσεων υπηρεσιών.

Νομιμότητα  σχεδίου σύμβασης (μεικτές συμβάσεις). (..)Το Ε΄ Κλιμάκιο έχει αρμοδιότητα για τον έλεγχο νομιμότητας των συμβάσεων για την εκτέλεση δημοσίων έργων, το ΣT΄ Κλιμάκιο για τον έλεγχο νομιμότητας των συμβάσεων προμηθειών και το Ζ΄ Κλιμάκιο για τον έλεγχο νομιμότητας των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών. Σε περίπτωση δε παραπομπής σχεδίων σύμβασης από αναρμόδιο σε αρμόδιο δικαστικό σχηματισμό (Κλιμάκιο), αναβιώνει εκ νέου η τριακονθήμερη προθεσμία για την ολοκλήρωση του ελέγχου (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το κύριο αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης, η οποία κατά την έννοια του άρθρου 4 του ν.4412/2016 είναι μεικτή, δοθέντος ότι περιλαμβάνει τμήμα που έχει ως αντικείμενο την προμήθεια εξοπλισμού και τμήμα με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών εγκατάστασης αυτού και αποκατάστασης βλαβών, συνίσταται, ενόψει της υψηλότερης εκτιμώμενης αξίας του πρώτου εκ των ως άνω δύο τμημάτων, στην προμήθεια αγαθών και όχι στην ανάθεση υπηρεσιών, παρά τα αντίθετα αναφερόμενα στην οικεία διακήρυξη.​...Παραπέμπει τον φάκελο και το σχέδιο της σύμβασης για την «Αντικατάσταση φθαρμένων εξαρτημάτων και προμήθεια ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού στις εγκαταστάσεις αποχέτευσης του Δήμου ...», μεταξύ του Δήμου ... και της ένωσης εταιρειών «...» - «..» - «..», στο ΣΤ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

«Οδηγία 93/36/EΟΚ — Συμβάσεις δημοσίων προμηθειών — Ανάθεση χωρίς διαγωνισμό — Ανάθεση του αντικειμένου της συμβάσεως σε επιχείρηση στην οποία έχει συμμετοχή η αναθέτουσα αρχή» Η οδηγία 93/36/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 1993, περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων προμηθειών, απαγορεύει την απευθείας ανάθεση του αντικειμένου μιας συμβάσεως προμηθειών και παροχής υπηρεσιών, στην οποία υπερτερεί η αξία των προμηθειών, σε μια ανώνυμη εταιρία της οποίας το διοικητικό συμβούλιο διαθέτει ευρείες εξουσίες διαχειρίσεως που μπορεί να ασκήσει αυτονόμως και της οποίας το κεφάλαιο κατέχει εξ ολοκλήρου, στην παρούσα κατάσταση, άλλη ανώνυμη εταιρία της οποίας πλειοψηφών μέτοχος είναι η αναθέτουσα αρχή.

Η απόφαση 312/2024 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας σύμβασης ανάθεσης από την «… Α.Ε. – ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ» για την «Ανάπλαση αθλητικών εγκαταστάσεων Περιφερειακής Ενότητας Κεφαλληνίας και Ιθάκης με προμήθεια συνθετικού χλοοτάπητα, τάπητα στίβου και παρκέ γηπέδου καλαθοσφαίρισης», προϋπολογισμού 2.199.828,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Η σύμβαση είναι μεικτή (προμήθεια και έργο), με κύριο αντικείμενο προμήθεια. Εκδόθηκε βάσει προγραμματικής σύμβασης μεταξύ Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, Δήμων Αργοστολίου, Ιθάκης, Ληξουρίου και της Α.Ε., χρηματοδοτούμενης από το Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης». Η προγραμματική σύμβαση κρίθηκε νόμιμη, παρόλο που δεν υποβλήθηκε προηγουμένως σε έλεγχο. Ωστόσο, διαπιστώθηκε ουσιώδης νομική πλημμέλεια στη διακήρυξη, καθώς το κριτήριο τεχνικής ικανότητας απαιτούσε εμπειρία μόνο σε δημόσιους φορείς, περιορίζοντας υπέρμετρα τον ανταγωνισμό και παραβιάζοντας αρχές ίσης μεταχείρισης και διαφάνειας. Υποβλήθηκαν δύο προσφορές, μία απορρίφθηκε λόγω έλλειψης εγγύησης. Συνεπώς, κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης. Επισημαίνεται επίσης ότι στο σχέδιο σύμβασης θα έπρεπε να συμπεριληφθούν ως συμβαλλόμενα μέρη και οι Δήμοι.

Η Πράξη 100/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης παραχώρησης μεταξύ του Δήμου Αχαρνών και της εταιρείας «... Ι.Κ.Ε.». Αντικείμενο της σύμβασης είναι η ανάπτυξη, διαχείριση και λειτουργία δημοσίως προσβάσιμων υποδομών επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, με εκτιμώμενη αξία €20.535.086,88 (άνευ ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι, καθώς η αξία των προς παραχώρηση υπηρεσιών υπερβαίνει την αξία των παρεπόμενων προς προμήθεια αγαθών (€1.537.124), ο προέχων χαρακτήρας της σύμβασης είναι αυτός της παραχώρησης υπηρεσιών. Συνεπώς, κρίθηκε αναρμόδιο και παρέπεμψε το σχέδιο σύμβασης και τον φάκελο της διαγωνιστικής διαδικασίας στο αρμόδιο Ζ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.