Προμήθειες Ενόπλων Δυνάμεων – Επιβολή ποινικών ρητρών σε βάρος προμηθευτή – Ανάγκη ταμειακής βεβαίωσης του ποσού της απαίτησης του Δημοσίου από την υπουργική απόφαση επιβολής ποινικών ρητρών.(..)Κατάσταση : Μη αποδεκτή 
Επιβάλλεται, σε κάθε περίπτωση, να λαμβάνει χώρα η - εντός της οριζόμενης στο άρθρο 71 παρ.1 του ν. 542/1977 προθεσμίας - ταμειακή βεβαίωση της υπουργικής απόφασης με την οποία επιβάλλονται ποινικές ρήτρες σε βάρος προμηθευτή των Ενόπλων Δυνάμεων, προκειμένου να καταστεί νομικά δυνατή η είσπραξή τους. (ομόφ.) Παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του ΝΣΚ. Εκδόθηκε η υπ' αριθμ. 68/2019 γνωμοδότηση της Πλήρους Ολομέλειας.

Αντιμετώπιση καταπτώσεων εγγυητικών επιστολών αναδόχων ή επιβολή ποινικών ρητρών

Αν μπορεί να προβεί η Υπηρεσία, όσον αφορά την Σύμβαση Αντισταθμιστικών Ωφελημάτων (ΣΑΩ) 29/1998, στην ανάκληση της Υπουργικής Απόφασης, με την οποία επιβλήθηκαν ποινικές ρήτρες σε αντισυμβαλλόμενη εταιρεία, σύμφωνα με τα άρθρα 21 και 33 του Ν. 2690/1999 ή αν τούτο κωλύεται, κατά το άρθρο 43 του Π.Δ. 284/1989. (...) Α. Δεν είναι επιτρεπτή, κατά το άρθρο 43 παρ. 4 του Π.Δ. 284/1989, η εκ μέρους της Διοίκησης ανάκληση της απόφασης περί επιβολής ποινικών ρητρών, σε βάρος προμηθευτή, για παράβαση των συμβατικών του υποχρεώσεων, εκτός αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 44 του ίδιου Π.Δ (πλειοψ.). Β. Δεν δύναται η Υπηρεσία, λαμβάνοντας υπόψη τα άρθρα 17, 18, 19 και 21 της Σύμβασης Αντισταθμιστικών Ωφελημάτων 29/1998 και το παράρτημα «Δ» της Σύμβασης αυτής, σε συνδυασμό με την παράγραφο 18 α (1) (ε) και (στ) των Κατευθυντηρίων Οδηγιών (Κ.Ο.) Μαΐου 1996, να προβεί στην ανάκληση της Υπουργικής Απόφασης, με την οποία επιβλήθηκαν ποινικές ρήτρες στον προμηθευτή, εφόσον θεωρεί τον οικείο φάκελο μη εγκαίρως υποβληθέντα ή/και συμπληρωθέντα, λόγω βραδύτητας ή αμέλειας του προμηθευτή, και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 43 του Π.Δ. 284/1989 (ομοφ.).

Ένοπλες Δυνάμεις – Σύμβαση Πλαίσιο – Επιβολή ποινικών ρητρών.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Η επιβολή ποινικών ρητρών είναι νόμιμη, σύμφωνα με το π.δ. 284/1989 παρά το ότι, δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη στην σύμβαση. (ομοφ.)

Η προσφεύγουσα εταιρεία ζητεί την ακύρωση της απόφασης κατακύρωσης του διαγωνισμού (Α/Α ΕΣΗΔΗΣ: ...) για την ανάθεση υπηρεσιών (CPV ... και CPV ...). Επιπλέον, καταγγέλλει την παρανόμηση της απόφασης που απέρριψε την προσφορά της λόγω υποβολής ανακριβούς Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Σύμβασης (ΕΕΕΣ), όπου δεν ανέφερε προηγούμενες ποινικές ρήτρες για πλημμελή εκτέλεση συμβάσεων. Αμφισβητεί τη νομιμότητα της επιβολής ρητρών Συμφωνιών Επιπέδου Υπηρεσιών (SLA) ως κριτηρίου αποκλεισμού και τη διαφοροποιημένη μεταχείριση των συμμετεχόντων. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών με εκτιμώμενη αξία 468.406 € (χωρίς ΦΠΑ) και δικαίωμα προαίρεσης 208.560 €.

Νόμιμη υπόσταση και οριστικοποίηση της απόφασης επιβολής ποινικών ρητρών, κατ’ εφαρμογή των άρθρων 42-44 του π.δ. 284/1989 – Προϋποθέσεις εφαρμογής των ρυθμίσεων του άρθρου 27 του ν. 4494/2017.(...)Η διοικητική πράξη περί επιβολής ποινικών ρητρών, δεν στερείται νόμιμης υπόστασης, η δε οριστικοποίηση των κυρώσεων (ποινικών ρητρών και τόκων προκαταβολής) δεν επήλθε με την απόφαση αυτή, αλλά με την αναφερόμενη νεότερη απόφαση. Ο υπολογισμός των κυρώσεων και η επιβολή τους, κατά τα προαναφερόμενα, προηγήθηκαν της έναρξης ισχύος του ν. 4494/2017, με συνέπεια να μην είναι δυνατή η υπαγωγή τους στο χρονικό πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 27 του νόμου αυτού (ομόφ.).

Προμήθειες Ενόπλων Δυνάμεων. Παραλαβή υλικών με επιβολή ποινικών ρητρών λόγω μη επιτεύξεως του δηλωθέντος ποσοστού Ελληνικής Προστιθέμενης Αξίας. Έκπτωση προμηθευτή – προϋποθέσεις.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Είναι δυνατή η παραλαβή υλικών Ενόπλων Δυνάμεων με επιβολή ποινικών ρητρών λόγω μη επιτεύξεως του δηλωθέντος από τον προμηθευτή ποσοστού Ελληνικής Προστιθέμενης Αξίας. (πλειοψ.) Κήρυξη προμηθευτή εκπτώτου λόγω μη παραδόσεως του συμβατικού υλικού. Επανάληψη διαγωνισμού και έντοκη επιστροφή της ληφθείσης προκαταβολής. (ομοφ.)

Υπολογισμός ποινικών ρητρών στα πλαίσια σύμβασης των Ενόπλων Δυνάμεων. Δεσμευτικότητα δεδικασμένου προκύπτοντος από διαιτητική απόφαση που αφορά την ίδια σύμβαση.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Για τις παραδόσεις των συμβατικών αντικειμένων σύμβασης των Ενόπλων Δυνάμεων όπου απαιτείται υπολογισμός και επιβολή ποινικών ρητρών και τόκων δικαιοπραξίας, θα πρέπει να εφαρμοσθούν τα διαλαμβανόμενα σε σχετική απόφαση Διαιτητικού Δικαστηρίου, η οποία έχει γίνει αποδεκτή από το Ελληνικό Δημόσιο με Πρακτικό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, νόμιμα εγκριθέντος από τον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, εκτός εάν υφίστανται νεότερα στοιχεία τα οποία θεμελιώνουν περαιτέρω εκτιμητέα υπαιτιότητα του αντισυμβαλλομένου του Ελληνικού Δημοσίου, σχετικά με τους χρόνους παράδοσης, τα οποία (στοιχεία) ενδεχομένως δεν έχουν ληφθεί υπόψη από την ανωτέρω απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου.

Προμήθειες Ενόπλων Δυνάμεων.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
α) Η σύμβαση εν συνεχεία υποστήριξης αμυντικού υλικού, η οποία ανατίθεται χωρίς διαγωνισμό, θα διέπεται από το νομικό καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο που απεστάλη στην υποψήφια προμηθεύτρια πρόσκληση για την υποβολή προσφοράς. β) Σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και τις κατευθυντήριες οδηγίες δεν μπορεί να συνομολογηθεί σε σύμβαση προμήθειας ότι θα κατισχύσει το Αγγλικό κείμενο έναντι του Ελληνικού σε περίπτωση διαφωνίας των κειμένων των. γ) Είναι δυνατόν να συνομολογηθεί όριο εκπροθέσμων ημερών πέραν των οποίων δεν θα επιβάλλονται ποινικές ρήτρες, μόνον εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ.2 του άρθρου 42 του ΠΔ 284/1989. Αν η σύμβαση διέπεται από το Ν 3433/2006 δεν μπορεί να τεθεί το κατά τα ως άνω αναφερόμενο όριο (Plafond). δ) Αν ο αγοραστής δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του δεν επιβάλλονται ποινικές ρήτρες, αλλά οφείλονται τόκοι υπερημερίας, εφόσον συντρέχουν οι κατά το νόμο προϋποθέσεις.

ΕΡΓΑ.Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις (ΙΙ και ΙΙΙ) που προηγήθηκαν, η δαπάνη είναι μη κανονική, όπως βασίμως προβάλλεται με τον πρώτο λόγο διαφωνίας, διότι η αρχική ανάληψή της έγινε την 1.8.2013, δηλαδή μετά την απόφαση ανάθεσης των εργασιών (30.4.2013) και αναλήφθηκε εκ νέου το έτος 2016, χωρίς να προηγηθεί απόφαση ανατροπής της κατά οικονομικά έτη 2014 και 2015. Δεδομένου όμως ότι, τελικώς, εκδόθηκε η απόφαση ανάληψης και μάλιστα πληρώθηκαν οι απαιτήσεις διαδικτυακής δημοσιότητας με την ανάρτησή της στη «Διαύγεια», το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα όργανα του Δήμου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων που αφορούν τη δημοσιονομική δέσμευση της δαπάνης. Περαιτέρω, στην ως άνω απόφαση ανάθεσης υπάρχει σαφής και επαρκής περιγραφή του τεχνικού αντικειμένου με αναγραφή των συγκεκριμένων εργασιών, ενώ αναλυτικός είναι και ο προϋπολογισμός αυτών των εργασιών με αναγραφή του είδους τους, της τιμής μονάδας, των ποσοτήτων και της συνολικής δαπάνης που προκύπτει, απορριπτομένου ως αβασίμου του δεύτερου λόγου διαφωνίας. Άλλωστε, η αναλυτική περιγραφή του τεχνικού αντικειμένου και της προϋπολογισθείσας δαπάνης πρέπει να προκύπτει από την απόφαση ανάθεσης και τον επισυναπτόμενο σ’ αυτήν προϋπολογισμό εργασιών, προϋπόθεση που, κατά τα ανωτέρω, πληρούται και δεν απαιτείται να αναφέρεται στο τιμολόγιο ή τη βεβαίωση εκτέλεσης εργασιών, απορριπτομένου του τρίτου λόγου διαφωνίας ως ερειδόμενου επί εσφαλμένης προϋπόθεσης. Εξάλλου, στην προκειμένη περίπτωση τα ανωτέρω έγγραφα έχουν νομίμως συνταχθεί, υπό την έννοια ότι το μεν τιμολόγιο προσδιορίζει με σαφήνεια την απαίτηση κατά βάση και ποσό και η βεβαίωση της επιτροπής παραλαβής βεβαιώνει την καλή εκτέλεση του έργου (..). Τέλος, πέραν του ότι τα ζητήματα της εγγύησης καλής εκτέλεσης και των ποινικών ρητρών ρυθμίζονται ευθέως από τις εφαρμοστέες διατάξεις των άρθρων 35, 48, 49, 52 και 61 του ν. 3669/2008 (...), η μη αναγραφή τους στο ιδιωτικό συμφωνητικό δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης, απορριπτομένου ως αβασίμου και του τέταρτου λόγου διαφωνίας. Ειδικότερα, όσον αφορά τις ποινικές ρήτρες, το έργο έχει καλώς εκτελεστεί, σύμφωνα με τη σχετική βεβαίωση και δεν υφίσταται περίπτωση ενεργοποίησής τους, ενώ όσον αφορά την εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης του έργου, αυτή αποτελεί δικαιολογητικό για τη νόμιμη υπογραφή της σύμβασης εκτέλεσής του, επιστρέφεται δε χωρίς καθυστέρηση αμέσως μετά την παραλαβή του και δεν απαιτείται να προσκομίζεται ως δικαιολογητικό πληρωμής του χρηματικού εντάλματος που εκδίδεται για την τελική εξόφληση του αναδόχου μετά την βεβαιωθείσα καλή εκτέλεση και παραλαβή του έργου, όπως συμβαίνει στην προκειμένη περίπτωση