Συντήρηση και επισκευή χλοοτάπητα: Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ανωτέρω υπηρεσίες συντήρησης χλοοτάπητα μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο του επίμαχου χρηματικού εντάλματος πληρωμής εταιρεία, καθόσον, όπως προκύπτει από τη διαλαμβανόμενη στον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας    του διάρθρωση των Υπηρεσιών του Δήμου, αυτές ανάγονται στα συνήθη καθήκοντα και στις αρμοδιότητες του υπηρετούντος μόνιμου προσωπικού       του. Η εκπλήρωση αυτών δεν απαιτεί, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, ειδικές γνώσεις και εμπειρία, τουναντίον συνίστανται σε συνήθεις εργασίες,        δυνάμενες να μελετηθούν από Γεωπόνο, στις επαγγελματικές δραστηριότητες του οποίου ανήκει, μεταξύ άλλων, η συντήρηση γηπέδων και να εκτελεστούν από κηπουρό ή ακόμα και από εργάτες κήπων τους οποίους όπως προεκτέθηκε διαθέτει ο Δήμος.

Με τις δύο προδικαστικές προσφυγές (577/2020 και 580/2020), οι προσφεύγουσες εταιρείες ζητούν την ακύρωση της απόφασης 533/2020 της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, η οποία αφορά τον διαγωνισμό για την ανάθεση υπηρεσιών συντήρησης και ανάπλασης πλατειών, πεζοδρόμων, κλιμάκων και άλλων κοινόχρηστων πράσινων χώρων σε 7 Δημοτικές Κοινότητες. Το αντικείμενο της σύμβασης περιλαμβάνει εργασίες όπως εγκατάσταση πρασίνου, αποκατάσταση σκληρών επιφανειών, συντήρηση χώρων πρασίνου και δενδροστοιχιών, συντήρηση δικτύων άρδευσης και πράσινων δωμάτων, με συνολική εκτιμώμενη αξία 30.057.553,38 ευρώ (πριν ΦΠΑ). Οι προσφεύγουσες επικρίνουν τη νομιμότητα της απόφασης, ισχυριζόμενες ότι η αναδειχθείσα ανάδοχος δεν πληρούσε τα κριτήρια συμμετοχής.

Διορισμός ή μη, προστατευομένου προσώπου (Α.Μ.Ε.Α.) σε προσωποπαγή θέση του Δήμου Αθηναίων, μετά την λύση του Ν.Π.Δ.Δ. «Επιτροπή Δημοσίων Κήπων και Δενδροστοιχιών-Εθνικός Κήπος».(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Θα πρέπει να θεωρηθεί επιτρεπτή, κατ’ εφαρμογή των αρχών της ισότητος, χρηστής διοίκησης και προστατευόμενης εμπιστοσύνης, αλλά και των αρχών της επιείκειας και της καλής πίστεως, η τοποθέτηση της Β.Κ. στο Δήμο Αθηναίων, ως διαδόχου φορέα, εφόσον ζητήθηκε εκ μέρους της αρμοδίας Επιτροπής να προβεί αυτός στην αναγκαστική τοποθέτηση της ανωτέρω σε κενή θέση ΔΕ Δενδροκομίας-Ανθοκομίας, ως προστατευομένου από τον Ν. 2643/1998 ατόμου, τηρουμένης της διαδικασίας που είχε ακολουθηθεί και για το υπόλοιπο προσωπικό του ανωτέρω Ν.Π.Δ.Δ. «Επιτροπή Δημοσίων Κήπων και Δενδροστοιχιών-Εθνικός Κήπος».

ΘΕΩΡΗΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ:ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:...χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου Αρταίων, που αφορά στην καταβολή ποσού 14.230,00 ευρώ, στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία «… Ε.Ε.» ως μέρος της αμοιβής της για την εκτέλεση «Εργασιών συντήρησης πρασίνου οδών και πλατειών». Ως αιτιολογία άρνησης θεώρησης του ως άνω χρηματικού εντάλματος η Επίτροπος προέβαλε ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι οι εργασίες αυτές, όπως προκύπτει από τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας (Ο.Ε.Υ.) του Δήμου Αρταίων, ανάγονται στα πλαίσια των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων του προσωπικού που υπηρετεί στο Τμήμα Πρασίνου και μη επιτρεπτώς ανατίθενται σε τρίτους με αποτέλεσμα την αδικαιολόγητη οικονομική επιβάρυνση του Δήμου.(....)Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι μη νομίμως ανατέθηκαν σε τρίτο πρόσωπο οι ως άνω εργασίες, καθότι, αφενός, όπως προκύπτει από τη διάρθρωση των Υπηρεσιών του Δήμου, ανάγονται στα συνήθη καθήκοντα του ήδη υπηρετούντος στο Δήμο προσωπικού και συγκεκριμένα στις αρμοδιότητες που αντιστοιχούν στο προσωπικό του Τμήματος Πρασίνου της Δ/νσης Περιβάλλοντος του Δήμου και, αφετέρου, οι ανατεθείσες εργασίες δεν απαιτούν ειδικότερες γνώσεις και εμπειρία από αυτές που κατέχει ήδη το υπηρετούν προσωπικό και ως εκ τούτου δεν δικαιολογείται η ανάθεσή της σε τρίτο και η διενέργεια πρόσθετης δαπάνης.(....)Αποφαίνεται ότι το 1558, οικονομικού έτους 2010, χρηματικό  ένταλμα πληρωμής του Δήμου Αρταίων, ποσού 14.230,00 ευρώ, δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.7/273/2011.

Δαπάνες για τη συντήρηση αγροτικών δρόμων και καθαρισμό χανδάκων και αγροτικών τάφρων.Οι εν λόγω εργασίες δεν αποτελούν δημόσιο έργο, αφού για την εκτέλεσή τους δεν απαιτείται η χρήση ειδικών τεχνικών γνώσεων και μεθόδων και η χρησιμοποίηση εξειδικευμένου επιστημονικού ή τεχνικού προσωπικού, αλλά μπορούν αυτές να εκτελεστούν από τεχνίτες που διαθέτουν τα κατάλληλα μέσα και τη σχετική εμπειρία

Μη νομίμως ανατέθηκαν σε τρίτο πρόσωπο εργασίες τοπογραφικής αποτύπωσης , καθόσον αφενός, όπως προκύπτει από τη διάρθρωση των Υπηρεσιών του Δήμου, αυτές ανάγονται στα καθήκοντα και στις αρμοδιότητες του ήδη υπηρετούντος στο Δήμο προσωπικού και, συγκεκριμένα στο προσωπικό των γραφείων τεχνικών έργων και πολεοδομίας και πολεοδομικών εφαρμογών των Τεχνικών Υπηρεσιών και Περιβάλλοντος του Δήμου, αφετέρου οι ανατεθείσες υπηρεσίες δεν απαιτούν ειδικότερες γνώσεις και εμπειρία από αυτές που κατέχει ήδη το υπηρετούν προσωπικό και ως εκ τούτου δεν δικαιολογείται η ανάθεση τους σε τρίτους και η διενέργεια πρόσθετων δαπανών.

Εκτέλεση εργασιών διαμόρφωσης και συντήρησης κήπων:Με τα δεδομένα αυτά, νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο οι επίμαχες εργασίες, καθόσον, ναι μεν το αντικείμενο της σύμβασης δεν είναι εξειδικευμένης φύσης και εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Τμήματος Περιβάλλοντος και Πρασίνου της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Καθαριότητας και Ανακύκλωσης, ωστόσο στη συγκεκριμένη περίπτωση προκύπτει αντικειμενική αδυναμία εκτέλεσης της εν λόγω υπηρεσίας από το υπηρετούν προσωπικό, δεδομένου ότι, όπως προκύπτει από το έγγραφο επανυποβολής του Δήμου, οι τρεις υπάλληλοι συναφούς ειδικότητας δεν επαρκούν για τη διαμόρφωση και συντήρηση των εκτεταμένων χώρων πρασίνου που διαθέτει ο Δήμος ....., ενώ ταυτόχρονα ο Δήμος δεν διαθέτει και το απαιτούμενο κοπτικό μηχάνημα. Περαιτέρω, το κόστος δαπάνης των εργασιών προκύπτει, εν προκειμένω, επαρκώς καθόσον στον ενδεικτικό προϋπολογισμό της οικείας μελέτης αναφέρεται το κόστος ανά επιφάνεια στρέμματος (15 ευρώ), η οποία ανέρχεται, σύμφωνα με το ημερολόγιο συντήρησης κοινοχρήστων χώρων πρασίνου, σε 468 στρέμματα, λαμβανομένου υπόψη ότι ο Δήμος ..... έχει εκτεταμένο δίκτυο χώρων πρασίνου, με συνέπεια την ανάγκη παρέμβασης σε πολλά διαφορετικά σημεία και ότι, σύμφωνα με την οικεία τεχνική έκθεση η ανάδοχος υποχρεούται και σε έκτακτες επεμβάσεις σε οποιοδήποτε χώρο πρασίνου όταν και όποτε της δοθεί εντολή από την Υπηρεσία.

Συναφθείσα σύμβαση συντήρησης και αποκατάστασης των εγκαταστάσεων φωτεινής σηματοδότησης του Δήμου έχει χαρακτήρα συμβάσεως έργου (βλ. Πρ. Ε' Κλιμακίου 146/2008), δεδομένου ότι αφενός πρόκειται για συντήρηση μηχανολογικών εγκαταστάσεων που συνδέονται άμεσα με το έδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό, αφετέρου για την εν λόγω συντήρηση θα εκτελεστούν εργασίες, για τις οποίες απαιτείται η χρήση ειδικών τεχνικών γνώσεων και μεθόδων και η χρησιμοποίηση εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού

Οι προσφεύγουσες επιδιώκουν την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου με αριθμό 533/2020, η οποία προέκυψε στο πλαίσιο του διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου για την παροχή υπηρεσιών συντήρησης και ανάπλασης πλατειών, πεζοδρόμων, κλιμάκων και άλλων κοινοχρήστων χώρων πρασίνου σε επτά Δημοτικές Κοινότητες του Δήμου. Το αντικείμενο της σύμβασης περιλαμβάνει εργασίες συντήρησης και ανάπλασης πάρκων, δασυλλίων, πλατειών, πεζοδρομίων, παρτεριών, ζαρντινιερών, προαυλίων σχολείων, πράσινων δωμάτων σε σχολικά συγκροτήματα, παιδικών χαρών, περιβάλλοντων χώρων εκκλησιών, άλσεων, λόφων, κοιμητηρίων και δενδροστοιχιών σε όλη την έκταση των επτά Δημοτικών Κοινοτήτων για περίοδο 36 μηνών.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη 2 της παρούσας συνάγεται ότι οι ανατεθείσες με την επίμαχη σύμβαση εργασίες αποψίλωσης σε κοινόχρηστους χώρους και οικόπεδα, ως εργασίες βοτανίσματος, ήτοι κοπής ζιζανίων με χρήση χορτοκοπτικού μηχανήματος ή εκρίζωσης αυτών με τα χέρια, αποσκοπούσες στον καθαρισμό αυτών για την πρόληψη εκδήλωσης πυρκαγιάς, εντάσσονται στα συνήθη καθήκοντα του προσωπικού του Τμήματος Κοινόχρηστων Χώρων και Πρασίνου του Δήμου ..., όπως προκύπτει από τις προαναφερθείσες διατάξεις του Ο.Ε.Υ. αυτού, το οποίο, άλλωστε, δεν αμφισβητείται από τον Δήμο. Δοθέντος, όμως, ότι αυτές εκτελέσθηκαν, κατά το μεγαλύτερο μέρος τους, τους μήνες Μάιο και Ιούνιο του 2016, καθόσον, μάλιστα, τούτο αποτελούσε υποχρέωση του Δήμου στο πλαίσιο λήψης των απαιτούμενων μέτρων αντιπυρικής προστασίας, ήτοι σε χρόνο, κατά τον οποίο ο Δήμος είχε στη διάθεση του μόνο το τακτικό του προσωπικό, βασίμως προβάλλεται (τόσο στην 7/2016 Μελέτη όσο και στο έγγραφο επανυποβολής του εντάλματος) ότι το αποτελούμενο από 26 υπαλλήλους τακτικό προσωπικό της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών αυτού (κλάδων ΔΕ Δενδροκηπουρών – Δενδροκόμων – Κηπουρών – Ανθοκόμων και ΥΕ Εργατών Κήπων) δεν επαρκούσε για να εκτελέσει εντός του προβλεπόμενου σύντομου χρονικού διαστήματος και τις συγκεκριμένες εργασίες αποψίλωσης, ο όγκος των οποίων ανήρχετο σε 600 στρέμματα, καθώς ήταν ήδη επιφορτισμένο με την τακτική συντήρηση των κοινόχρηστων χώρων του Δήμου, συνολικής έκτασης περίπου 250 στρεμμάτων. Το γεγονός, εξάλλου, ότι στον Δήμο απασχολήθηκαν 35 Δασοπυροσβέστες με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου κατά το χρονικό διάστημα από 28.6.2016 έως 27.9.2016 δεν ασκεί εν προκειμένω επιρροή, καθώς το αντικείμενο των εργασιών αυτών, συνιστάμενο σε εργασίες κατάσβεσης και, ενδεχομένως, στο πλαίσιο αυτής και της κοπής χόρτων, προδήλως διαφοροποιείται σε σχέση με τις εργασίες που ανατέθηκαν με την επίμαχη σύμβαση στη φερόμενη ως δικαιούχο του χρηματικού εντάλματος εταιρεία. Τέλος, και η πρόσληψη 18 κηπουρών κατά το χρονικό διάστημα από 5.8.2016 έως 4.10.2016 είναι, ομοίως, άνευ επιρροής, δεδομένου ότι, όπως προαναφέρθηκε, ο μεγαλύτερος όγκος των εργασιών αποψίλωσης είχε ήδη κατά τον χρόνο εκείνο εκτελεσθεί, όπως όφειλε ο Δήμος να πράξει μεριμνώντας για την αποφυγή εκδήλωσης πυρκαγιάς. Κατά συνέπεια, αβάσιμα προβάλλει η Επίτροπος ότι το προσωπικό του Δήμου ήταν επαρκές για να εκτελέσει τις εργασίες που με την προαναφερθείσα σύμβαση ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο του εντάλματος εταιρεία, απορριπτομένου, ως εκ τούτου, του σχετικού προβαλλόμενου λόγου.