Απευθείας ανάθεση σε εργολάβους της εκτέλεσης έργων. Νομίμως επιμερίσθηκαν σε διαφορετικές πιστώσεις ανά τοπικό διαμέρισμα και ανατέθηκαν απευθείας, αφού η προϋπολογισθείσα δαπάνη καθενός έργου ανά τοπικό διαμέρισμα δεν υπερβαίνει το όριο (3.500.000 δραχμές και ήδη 10.271,46 ευρώ, χωρίς συνυπολογισμό του Φ.Π.Α.) της απευθείας ανάθεσης μικρών έργων Ο.Τ.Α. (άρθρο 18 παρ. 14 του ν.3731/2008). Όμοιες οι 388,395/2009 πράξεις του ιδίου Τμήματος

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:......... Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το αντικείμενο όλων των ανωτέρω συμβάσεων αφορά σε εκτέλεση ομοειδών, χωματουργικών εργασιών εκσκαφών εδάφους και χαλικοστρώσεων αγροτικών δρόμων, που αναλύονται σε όμοιες υποκατηγορίες εργασιών, σε παρεμφερείς ποσότητες, οι οποίες  ανατέθηκαν κατά το ίδιο χρονικό διάστημα και εκτελέστηκαν κατά τον ίδιο περίπου χρόνο από εμπειροτέχνη χωματουργικών εργασιών και όχι σε εκτέλεση έργων, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 3669/2008, δεδομένου ότι το αποτέλεσμα αυτών δεν καθίσταται συστατικό του εδάφους ούτε για την επίτευξή του προκύπτει ότι απαιτήθηκαν ειδικές τεχνικές γνώσεις και μέθοδοι, εξειδικευμένο επιστημονικό ή τεχνικό προσωπικό και ανάλογα τεχνικά μέσα και εγκαταστάσεις. Περαιτέρω, οι εν λόγω εργασίες μη νομίμως επιμερίστηκαν, με την αναγραφή ιδιαίτερων για την καθεμιά πιστώσεων και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, αντί της διενέργειας ενιαίου διαγωνισμού. Τούτο δε διότι πρόκειται για ομοειδείς εργασίες συντήρησης (χαλικοστρώσεων) ήδη υφιστάμενων αγροτικών δρόμων (βλ. σχετικά και την από 9.12.2010 αναφορά του δημοτικού συμβούλου Α. Μαυρομάτη προς την Υπηρεσία Επιτρόπου), η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων, ανέρχεται στο ποσό των 55.800,00 ευρώ (6.900,00 + 6.900,00 + 5.900,00 + 6.900,00 + 6.900,00 + 6.900,00 + 5.500,00 + 3.000,00 + 6.900,00), συμπεριλαμβανομένου του αναλογούντος Φ.Π.Α., υπερβαίνει δηλαδή το όριο των 20.000,00 ευρώ, πέραν του οποίου δεν επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση εργασιών. Συνεπώς, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής του Δήμου ........ δαπάνες είναι μη νόμιμες και επομένως, τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Μη νόμιμη η απευθείας ανάθεση σε ιδιώτες των εργασιών καθαρισμού αγροτικών δρόμων, καθόσον η συνολική αξία των εργασιών αυτών υπερβαίνει το όριο των 8.804,11 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση εργασιών (ν. 1418/84, ν.2539/97, ν.2623/98). Όμοια η 327/2009 πράξη του ιδίου Τμήματος

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, εξαιρουμένου του έργου «Χαλικοστρώσεις αγροτικών δρόμων Δ.Δ. ….» (το αντικείμενο του οποίου διαφοροποιείται), το αντικείμενο όλων των λοιπών αναθέσεων αφορά σε εκτέλεση ομοειδών εργασιών συντήρησης ήδη υφιστάμενων αγροτικών δρόμων, ήτοι χωματουργικών εργασιών εκσκαφών εδάφους και χαλικοστρώσεων αγροτικών δρόμων, που αναλύονται σε όμοιες υποκατηγορίες εργασιών, και όχι σε εκτέλεση έργων, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 3669/2008, δεδομένου ότι το αποτέλεσμα αυτών δεν καθίσταται συστατικό του εδάφους ούτε για την πραγματοποίησή του προκύπτει ότι απαιτήθηκαν ειδικές τεχνικές γνώσεις και μέθοδοι, εξειδικευμένο επιστημονικό ή τεχνικό προσωπικό και ανάλογα τεχνικά μέσα και εγκαταστάσεις. Ως εκ τούτου, οι εν λόγω εργασίες μη νομίμως επιμερίστηκαν, με την αναγραφή ιδιαίτερων για την καθεμιά πιστώσεων και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, αντί της διενέργειας ενιαίου διαγωνισμού, καθ’ υπέρβαση του ορίου των 20.000,00 ευρώ. Εντούτοις, συνεκτιμώντας τα όσα διαλαμβάνονται στο ανωτέρω έγγραφο επανυποβολής του Δήμου, το Τμήμα κρίνει ότι η πραγματοποίηση της επίμαχης δαπάνης δεν οφείλεται σε πρόθεση των αρμοδίων οργάνων να καταστρατηγήσουν τις σχετικές με τη διαδικασία ανάθεσης διατάξεις, αλλά σε συγγνωστή πλάνη αυτών, αφού θεώρησαν ότι το αντικείμενο των εν λόγω συμβάσεων αφορά σε εκτέλεση μικρών έργων, καθόσον περιλαμβάνει και εργασία τσιμεντόστρωσης τμήματος των δρόμων αυτών με σκυρόδεμα, χωρίς να καθίσταται δυνατός ο αποχωρισμός αυτού του υλικού χωρίς ουσιώδη αλλοίωση της εγκατάστασης επί του εδάφους. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το 528 χρηματικό ένταλμα πληρωμής που περιλαμβάνει νόμιμη δαπάνη θα ήταν θεωρητέο, πλην όμως δεν πρέπει να θεωρηθεί, λόγω λήξης του οικονομικού έτους τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει. Τα λοιπά χρηματικά εντάλματα θα μπορούσαν, λόγω συγγνωστής πλάνης, να θεωρηθούν, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2011, σε βάρος των πιστώσεων του οποίου εκδόθηκαν.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(απευθείας ανάθεση). Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα αφορά σε απευθείας ανάθεση υπηρεσιών (εκτέλεση απλών χωματουργικών εργασιών στο αρδευτικό δίκτυο) που είναι ομοειδείς με εκείνες που ανατέθηκαν με την 32524/28.7.2017 σύμβαση (εκτέλεση απλών χωματουργικών εργασιών στο αγροτικό οδικό δίκτυο), εκτελέστηκαν από εργολάβους με την ίδια ειδίκευση και με χρήση μηχανημάτων έργου, εντός της Δημοτικής Ενότητας ... κατά το ίδιο χρονικό διάστημα και, επομένως, μη νομίμως επιμερίσθηκαν και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί συνοπτικός διαγωνισμός, αφού η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη τους, ανέρχεται στο ποσό των 26.422,80 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. και, συνεπώς, υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση... Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(απευθείας ανάθεση). Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα αφορά σε απευθείας ανάθεση υπηρεσιών (εκτέλεση απλών χωματουργικών εργασιών στο αρδευτικό δίκτυο) που είναι ομοειδείς με εκείνες που ανατέθηκαν με την 28877/6.7.2017 σύμβαση (εκτέλεση απλών χωματουργικών εργασιών στο αγροτικό οδικό δίκτυο), εκτελέστηκαν από εργολάβους με την ίδια ειδίκευση και με χρήση μηχανημάτων έργου, εντός της Δημοτικής Ενότητας ... κατά το ίδιο χρονικό διάστημα και, επομένως, μη νομίμως επιμερίσθηκαν και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί συνοπτικός διαγωνισμός, αφού η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη τους, ανέρχεται στο ποσό των 29.642,80 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. και, συνεπώς, υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:. Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις συνάγεται ότι μη νομίμως ανατέθηκε η εκτέλεση του προαναφερθέντος έργου στον συγκεκριμένο ανάδοχο. Τούτο, διότι ο τελευταίος δεν διέθετε τα απαιτούμενα βάσει της συνταχθείσας Μελέτης του έργου και των προβλεπόμενων σε αυτή επιμέρους εργασιών προσόντα. Ειδικότερα, βάσει του συνημμένου στη Μελέτη προϋπολογισμού δαπάνης εργασιών, η συνολική δαπάνη αυτών, συμπεριλαμβανομένου του κονδυλίου των απροβλέπτων αφού επρόκειτο για έργο υπαγόμενο αμιγώς στην κατηγορία των έργων οδοποιίας, ανήρχετο στο ποσό των 20.319,72 ευρώ, ενώ κατά τον χρόνο σύναψης της σύμβασης ο ανάδοχος ήταν πιστοποιημένος βάσει της εγγραφής του στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων της Π.Ε. …για την ανάληψη έργων προϋπολογισμού έως 18.000 ευρώ, επομένως δεν επιτρεπόταν εν προκειμένω να του ανατεθεί η εκτέλεση του έργου κατ’ αρχήν λόγω του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης αυτού. Επιπλέον, όμως, η ανάθεση χώρισε παράνομα στον συγκεκριμένο ανάδοχο και για τον πρόσθετο λόγο ότι η Μελέτη του εν λόγω έργου οδοποιίας προέβλεπε την εκτέλεση όχι μόνο χωματουργικών εργασιών (εκσκαφές, καθαρισμοί τάφρου-ρέματος και μεταφορά των  προϊόντων αυτών, προμήθεια δανείων και κοκκώδους υλικού), αλλά και τεχνικών (κοιτοστρώσεις και κατασκευές από σκυρόδεμα, τοποθέτηση χαλύβδινου πλέγματος), υδραυλικών (τοποθέτηση τσιμεντοσωλήνων), καθώς επίσης εργασιών οδοστρωσίας (ισοπέδωση και μόρφωση καταστρώματος  οδού), μολονότι βάσει της προαναφερθείσας εγγραφής του στο Μητρώο ο ανάδοχος αυτός νομιμοποιούνταν να αναλαμβάνει την εκτέλεση μόνο χωματουργικών εργασιών επί έργων οδοποιίας. Άλλωστε, το συμπτωματικό γεγονός της αφαίρεσης των τεχνικών εργασιών και των υδραυλικών κατά τη σύνταξη  του 1ου Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα Εργασιών, διότι δεν κρίθηκε αναγκαία η εκτέλεση αυτών, δεν θεραπεύει την προαναφερθείσα πλημμέλεια, καθώς κατά τον χρόνο της ανάθεσης οι συγκεκριμένες εργασίες (τεχνικές) συμπεριλαμβάνοντα ν μεταξύ των εκτελεστέων  βάσει  της  Μελέτης  εργασιών, ο δε ανάδοχος δεν νομιμοποιούνταν να αναλάβει την εκτέλεση αυτών, ενώ, περαιτέρω, ακόμη και μετά την προαναφερθείσα αφαίρεση στον 1ο Α.Π.Ε. παρέμειναν οι εργασίες οδοστρωσίας, για την εκτέλεση των οποίων ο συγκεκριμένος ανάδοχος επίσης δεν έχει εγγραφεί στο οικείο Μητρώο. Εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψη την υφιστάμενη άμεση ανάγκη αποκατάστασης του αγροτικού οδικού δικτύου του Δήμου όπως προκύπτει και από την κήρυξη του συνόλου αυτού σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, καθώς επίσης την ανάθεση όμοιων εργασιών στον συγκεκριμένο ανάδοχο κατά το παρελθόν,  αλλά και το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος της προϋπολογισθείσας δαπάνης του συγκεκριμένου έργου αφορούσε την εκτέλεση χωματουργικών εργασιών,  το Κλιμάκιο κρίνη ότι τα όργανα του Δήμου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων και άρα συγγνωστώς, συνεπώς το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα θα έπρεπε κατ’ αρχήν να θεωρηθεί.

Δαπάνη εξόφλησης 1ου λογαριασμού του έργου «Διάνοιξη αγροτικού δρόμου». Νόμιμη η κατάτμηση δημοτικών έργων, όταν παρουσιάζουν μεταξύ τους αυτοτέλεια. Νόμιμη η απευθείας ανάθεση, όταν η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του έργου, δεν υπερβαίνει το όριο που τίθεται με την ΕΔ2α/04/40/ΕΝ294/1986 απόφαση του ΥΠΕΧ?ΔΕ Νόμιμη η απευθείας ανάθεση με απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής (άρθρο 31 παρ. 9 του ν.3731/2008).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, ο ως άνω εργολήπτης είχε την ικανότητα για την εκτέλεση χωματουργικών εργασιών της κατηγορίας έργων οδοποιίας, όμως δεν είχε την ικανότητα για την εκτέλεση εργασιών τεχνικών έργων της ίδιας κατηγορίας ούτε για την εκτέλεση εργασιών σωληνώσεων-δικτύων της κατηγορίας υδραυλικών έργων, συνεπώς η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη κατά το μέρος που αντιστοιχεί στην αξία των εκτελεσθεισών χωματουργικών εργασιών, ποσού 6.605,91 ευρώ με ΓΕ & ΟΕ και ΦΠΑ καθώς και κατά το μέρος που αντιστοιχεί στην αξία των εκτελεσθεισών εργασιών οδοστρωσίας, το ποσοστό των οποίων επί της συνολικής αξίας εργασιών υπολείπεται του 10%, ποσού 1.313,95 ευρώ με ΓΕ & ΟΕ και ΦΠΑ, ενώ δεν είναι νόμιμη κατά το μέρος που αντιστοιχεί στην αξία των εκτελεσθεισών εργασιών τεχνικών έργων, ποσού 2.053,27 ευρώ με ΓΕ & ΟΕ και ΦΠΑ ούτε κατά το μέρος που αντιστοιχεί στην αξία των εκτελεσθεισών εργασιών σωληνώσεων-δικτύων, ποσού 2.048,48 ευρώ με ΓΕ & ΟΕ και ΦΠΑ. Εξάλλου, ενόψει του ότι δεν αποδεικνύεται ότι στο πρόσφατο παρελθόν έχουν θεωρηθεί από τον Επίτροπο χρηματικά εντάλματα του Δήμου, παρά το ότι στη διαδικασία ανάθεσης των οικείων έργων είχε εμφιλοχωρήσει η ίδια νομική πλημμέλεια, αβασίμως προβάλλεται ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου πλανήθηκαν συγγνωστώς αναφορικά με την έννοια των εφαρμοσθεισών εν προκειμένω διατάξεων.

Εκτέλεσης εργασιών συντήρησης εγκαταστάσεων: Ενόψει αυτών η μελέτη αυτή δεν πάσχει αοριστίας. Περαιτέρω, η μεν εταιρεία «….» αναδείχθηκε ανάδοχος κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας και, συνεπώς, δεν τίθεται ζήτημα καταστρατήγησης των διατάξεων του άρθρου 57 του ν. 3669/2008 περί ανάθεσης συμπληρωματικών εργασιών, οι δε ανατεθείσες σε αυτή εργασίες δεν αποσκοπούν στην κατασκευή νέων κτιριακών έργων, αλλά στη συντήρηση ήδη υφιστάμενων, με συνέπεια να μην στοιχειοθετείται παραβίαση της αρχής της ειδικότητας των πιστώσεων. Επομένως, νομίμως η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου, με την 51/22.3.2016 απόφασή της, ανέθεσε την εκτέλεση των επίμαχων εργασιών στην πρώτη μειοδότρια εργοληπτική επιχείρηση «........ Α.Ε.» (έκπτωση 8%) έναντι του συνολικού εργολαβικού ανταλλάγματος των 9.407,37 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) και, ως εκ τούτου, η εντελλόμενη δαπάνη, που αφορά στην πληρωμή του ανταλλάγματος αυτού, πλέον Φ.Π.Α. 24% (2.257,77 ευρώ), είναι νόμιμη.