Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΕΛΑΣ.ΟΛΟΜ./983/2023

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.45, 4412/2016/Α.24, 4412/2016/Α.48

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:«παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικής επιτήρησης (CPV 79714000-2) υποδίκων, καταδίκων και κρατουμένων σε άδεια για τις ανάγκες της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 677.903,22 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (840.600,00 ευρώ με ΦΠΑ).(...)Το Δικαστήριο κρίνει ότι ο ανωτέρω ισχυρισμός περί διαρκώς μεταβαλλόμενου αριθμού χρηστών παρίσταται απορριπτέος ως αβάσιμος, δοθέντος ότι ο πληθυσμός των ωφελούμενων με βάση τις διατάξεις του ποινικού και σωφρονιστικού κώδικα είναι δυνητικά προσδιορίσιμος, λαμβανομένου υπόψη του ότι αφορά σε κρατούμενους που ήδη έχουν εκτίσει ένα μέρος της επιβληθείσας ή απειλούμενης σε βάρος τους ποινής και η όποια απόκλιση θα μπορούσε να προβλεφθεί με την διατύπωση σχετικής ρήτρας συν/πλην συγκεκριμένου ποσοστού (π.χ. 10%) ενόψει και της μέσης χρήσης του μέτρου της ηλεκτρονικής επιτήρησης κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα, το οποίο εν προκειμένω ανάγεται στην επταετία πιλοτικής εφαρμογής του μέτρου ηλεκτρονικής επιτήρησης. Επίσης, ο ισχυρισμός της παρεμβαίνουσας, που αποτυπώνεται και στο από 24.4.2023 υπόμνημά της, ότι η προβλεπόμενη στη διακήρυξη ελάχιστη ημερήσια δαπάνη δεν αποτελεί σταθερή δαπάνη για το Δημόσιο, διότι αν χάριν παραδείγματος οι επιτηρούμενοι μέσα σε ένα μήνα είναι πενήντα (50) και ουδείς εξ αυτών άπορος, τότε η δαπάνη του Δημοσίου θα είναι μηδενική (σελ. 16), πρέπει να απορριφθεί, δοθέντος ότι ανάγεται στο στάδιο λειτουργίας της σύμβασης και εκκαθάρισης της αμοιβής του αναδόχου και ως τέτοιο, πέραν του υποθετικού και αβέβαιου χαρακτήρα του, δεν μπορεί να στηρίξει την τεκμηρίωση του προϋπολογισμού της σύμβασης, η οποία ανάγεται στο προδιαγωνιστικό στάδιο κατάρτισης των εγγράφων του διαγωνισμού.(...)Επιπλέον, απορριπτέος παρίσταται και ο ισχυρισμός της παρεμβαίνουσας περί οικονομικής ζημίας της από την επταετή προηγούμενη εφαρμογή του θεσμού, καθόσον πέραν του ότι προβάλλεται χωρίς να αποδεικνύεται από αντίστοιχα στοιχεία, είναι και επί εσφαλμένης βάσης, υπό την έννοια ότι θα μπορούσε να επιδρά ενδεχομένως στη διαμόρφωση της τιμής προσφοράς της, όχι όμως στην κατά το άρθρο 45 του ν. 4412/2016 τεκμηρίωση του προϋπολογισμού της δημόσιας σύμβασης.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης της 145/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/145/2023

Ζητείται η ανάκληση της 6/2022 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 3η Υπηρεσία Επιτρόπου Τομέα Εσωτερικών και Προστασίας του Πολίτη, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και της ανώνυμης εταιρείας με τον διακριτικό τίτλο «….S.A.» με αντικείμενο την «παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικής επιτήρησης (CPV 79714000-2) υποδίκων, καταδίκων και κρατουμένων.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και εφόσον κρίθηκε κατά πλειοψηφία ότι συντρέχουν οι δύο εκ των τριών διακωλυτικών λόγων που διαπιστώθηκαν με την προσβαλλόμενη πράξη, η κρινόμενη προσφυγή και η υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.Για  τους  λόγους αυτούςΑπορρίπτει την από 2.1.2023 προσφυγή της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.Απορρίπτει την υπέρ αυτής παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με τον διακριτικό τίτλο «…S.A.».Δεν ανακαλεί την 6/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στη 3η Υπηρεσία Επιτρόπου του  Τομέα Εσωτερικών και Προστασίας του Πολίτη.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣ.ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/983/2023


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/154/2021

Προμήθεια καυσίμων και λιπαντικών...Με δεδομένα αυτά και την εκδοθείσα πριν από τις 30.11.2020 (αρχική ημερομηνία υποβολής του φακέλου της ελεγχόμενης προμήθειας στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο) βεβαίωση του Δημάρχου .... ότι δεν έχουν ασκηθεί και δεν εκκρεμούν ενστάσεις, προσφυγές και ένδικα βοηθήματα κατά των πράξεων της ανωτέρω διαγωνιστικής διαδικασίας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: Μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, ορίστηκε στην ανωτέρω διακήρυξη του διαγωνισμού ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής ως προς την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων ειδικώς για τις Ομάδες 1, 2 και 3, που αφορούν στην προμήθεια πετρελαίου κίνησης, αμόλυβδης βενζίνης και πετρελαίου θέρμανσης, αντίστοιχα, η εκτέλεση τουλάχιστον τριών (3) συμβάσεων προμήθειας των αντίστοιχων καυσίμων αποκλειστικώς σε φορείς του δημοσίου κατά τη διάρκεια της τελευταίας τριετίας (βλ. σκέψη 8), χωρίς να γίνεται επίκληση οποιουδήποτε λόγου δημοσίου συμφέροντος που να επιβάλει την απόκτηση της ανωτέρω εμπειρίας μόνο στο πλαίσιο σχετικών συμβάσεων με φορείς του δημοσίου και όχι και στο πλαίσιο σχετικών συμβάσεων με φορείς του ιδιωτικού τομέα, σε δυσαναλογία με τον επιδιωκόμενο σκοπό της εκτέλεσης των σχετικών συμβάσεων από τεχνικά και επαγγελματικά έμπειρους αναδόχους, δεδομένου ότι κάλλιστα αυτοί θα μπορούσαν να έχουν αποκτήσει τη σχετική εμπειρία συμβαλλόμενοι με φορείς του ιδιωτικού τομέα, κατά υπέρμετρο περιορισμό του ελεύθερου ανταγωνισμού και σε αντίθεση προς τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας του Δικαίου της ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις. Και τούτο παρότι, αντιθέτως, ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων για την Ομάδα 4, που αφορά στην προμήθεια λιπαντικών και αντιψυκτικών, τέθηκε η προμήθεια λιπαντικών σε οποιουσδήποτε παραλήπτες είτε του δημόσιου είτε του ιδιωτικού τομέα κατά την τελευταία διετία, αποδεικνυόμενη με την υποβολή ως δικαιολογητικών κατακύρωσης από τον ανάδοχο της Ομάδας 4 καταλόγου με τις κυριότερες παραδόσεις (πωλήσεις) λιπαντικών από αυτόν κατά την τελευταία διετία και με τους αντίστοιχους παραλήπτες (άρθρο 15.2 περ. 9 του Παραρτήματος Α΄ της διακήρυξης και περ. 1 και 4 των 15168/19.5.2020 διευκρινίσεων επί όρων της διακήρυξης, που δόθηκαν από την Προϊσταμένη του Τμήματος Προμηθειών και Διαχείρισης Υλικού του ως άνω Δήμου, σε απάντηση σχετικών ερωτημάτων της ...., και αναρτήθηκαν στον ελεύθερα προσβάσιμο χώρο της διαδικτυακής πύλης του ΕΣΗΔΗΣ για τον ως άνω διαγωνισμό, που ειδικά για την Ομάδα 4 έχει συστημικό αριθμό 90758).


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/307/2019

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας αναδείξεως αναδόχου και του οικείου σχεδίου συμβάσεως, για την προμήθεια από το Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «…» συσκευών διαχωρισμού κυττάρων και συσκευών διαχωρισμού αίματος αυτόματων με συνοδό εξοπλισμό(....)Εξ αιτίας των ουσιωδών αυτών ελλείψεων, το Κλιμάκιο δεν δύναται να σχηματίσει ασφαλή κρίση σχετικώς με τη νομιμότητα της επίμαχης συμβάσεως και για τον λόγο αυτό, αναβάλλει την έκδοση οριστικής πράξεως, έως ότου συμπληρωθεί αρμοδίως ο φάκελος με τα προεκτεθέντα στοιχεία εντός δεκαπενθημέρου από της κοινοποιήσεως της παρούσας στη Διεύθυνση Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών – Τμήμα Προμηθειών του ΓΝΘ «…».


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/531/2023

Προμήθεια «Συστημάτων επιτήρησης (καμερών) για τη λήψη και καταγραφή εικόνας και ήχου σε δημόσιους χώρους».(....)Περαιτέρω, ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο ότι τα προς προμήθεια συστήματα επιτήρησης για την λήψη και καταγραφή  εικόνας  και ήχου σε δημόσιους χώρους σκοπούν στην ικανοποίηση παγίων και διαρκών ήδη από μακρού χρόνου διαπιστωθεισών αναγκών της αναθέτουσας Αρχής και, σε κάθε περίπτωση, παρίστανται ως αποτέλεσμα ενδελεχούς και μακροχρόνιου (ήδη από το έτος 2020) προγραμματισμού και ότι η εν λόγω προμήθειά τους δεν είναι καν άμεσα υλοποιήσιμη ακόμα και μετά την υπογραφή της σχετικής σύμβασης, οπότε δεν μπορεί να εξυπηρετήσει την φερόμενη ως υφιστάμενη κατεπείγουσα ανάγκη, δεδομένου ότι αφενός το φυσικό της αντικείμενο δεν είναι ακόμα στο σύνολό του πλήρως καθορισμένο και ο συμβατικός χρόνος υλοποίησής της ορίζεται σε ένδεκα μήνες, δηλαδή είναι πολύ μεγάλος.Με τον δεύτερο λόγο της κρινόμενης προσφυγής, όπως αυτός προκύπτει κατ’ εκτίμηση του δικογράφου, προβάλλεται ως προς την τεκμηρίωση της προϋπολογιζόμενης δαπάνης ότι δεν μπορεί να συμπεριληφθεί στα έγγραφα της σύμβασης τιμή μονάδος ανά συσκευή, με διαίρεση της προϋπολογιζόμενης τιμής των καμερών σώματος και οχημάτων με το πλήθος αυτών, καθώς οι συσκευές αποτελούν τμήμα ενός ενιαίου συστήματος. Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την προσφυγή ανάκληση και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Δεν ανακαλεί την 30/2023 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣ.ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1094/2023


ΣΤΕ/ΕΑ/401/2018

Προμήθεια...Επομένως, τα κριθέντα με την προσβαλλόμενη απόφαση της …., κατ` αποδοχήν των ως άνω μη ουσιωδών πραγματικών ισχυρισμών της παρεμβαίνουσας (περί εντάξεώς της στον “Πίνακα Προμηθευτών υλικών προμηθείας Αναδόχου των συμβάσεων κατασκευής έργων δικτύων διανομής της Διακήρυξης ΔΔ-206”, ως και περί “αυθαίρετης” αναστολής της ένταξής της σε αυτόν, με συνέπεια την “ανυπαίτια” αδυναμία της να διαθέτει τα προϊόντα της στους αναδόχους της … κλπ), πιθανολογείται σοβαρά ότι είναι μη νόμιμα, κατά τα προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση, διότι, σύμφωνα με τα εκτεθέντα στην ως άνω σκέψη 17, δεν αρκούσε, εν προκειμένω, για το παραδεκτό της τεχνικής προσφοράς της παρεμβαίνουσας, αναφορικά με τον πιο πάνω -τεθέντα επί ποινή αποκλεισμού - όρο, μόνη η μνεία σε αυτήν του ισχυρισμού ότι υλικά (κιβώτια) παρόμοιου τύπου από .. τοποθέτησης μετρητών έχουν ήδη εγκατασταθεί στο δίκτυο της …, εφόσον η παρεμβαίνουσα, όπως άλλωστε δεν αμφισβητεί, δεν είχε συνυποβάλει με την προσφορά της κανένα συγκεκριμένο στοιχείο για την απόδειξη του ως άνω ισχυρισμού της, καθώς, επίσης, και για το εάν τα ως άνω φερόμενα ως εγκατεστημένα στο δίκτυο της … υλικά της ήταν της αυτής ποσότητας με τα ζητούμενα (και ως προς τα δύο είδη). Κατόπιν τούτου είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι όλοι οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί της παρεμβαίνουσας και της καθ` ης η αίτηση Αρχής. Εξάλλου, και οι περαιτέρω κρίσεις της …., βάσει των οποίων α) η αναθέτουσα αρχή όφειλε, εν όψει των οριζομένων στο “άρθρο 102 του ν. 4412/2016”, πριν αποκλείσει την παρεμβαίνουσα, να την καλέσει να προσκομίσει τα δικαιολογητικά που τυχόν έκρινε απαραίτητα προς απόδειξη των ανωτέρω ή να παράσχει διευκρινίσεις και β) η βασιμότητα των ισχυρισμών της παρεμβαίνουσας προέκυπτε από τα έγγραφα που η τελευταία προσκόμισε με την προδικαστική προσφυγή της, πιθανολογείται σοβαρά ότι είναι, επίσης, μη ορθές, κατά μεν το πρώτο σκέλος τους, διότι η διάταξη του άρθρου 310 παρ. 4 και 5 του ν. 4412/2016, την οποία επαναλαμβάνει και ο όρος 15 παρ. 2 και 3 της διακήρυξης, αναφέρεται σε διευκρινίσεις νομίμως κατ` αρχήν υποβληθέντων στοιχείων και όχι σε αναπλήρωση μη νομίμως υποβληθέντων ή μη υποβληθέντων, όπως στην προκειμένη περίπτωση, κατά δε το δεύτερο σκέλος τους, διότι η ... δεν μπορούσε πάντως να λάβει υπόψη δικαιολογητικά που προσκομίσθηκαν το πρώτον με την προδικαστική προσφυγή της παρεμβαίνουσας και δεν είχαν υποβληθεί με την προσφορά της (τούτο δε ανεξαρτήτως και αν τα προσκομισθέντα ήταν, κατά τα ανωτέρω, και πράγματι ουσιώδη)....Αναστέλλει την εκτέλεση της υπ’ αριθμ. 895/2018 αποφάσεως της Αρχής …, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/618/2018

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:1. Νομίμως κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στον οικονομικό φορέα «.........». Και τούτο, διότι, σύμφωνα και με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙΑ της παρούσας, από την οικεία πρόσκληση προς διαπραγμάτευση δεν προέκυπτε κατά τρόπο αδιαμφισβήτητο η υποχρέωση των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων να υποβάλουν, ηλεκτρονικά, αντίγραφα επικυρωμένων πιστοποιητικών συμμόρφωσης στα πρότυπα EN ISO 9001 και EN ISO 14001, τα οποία στην ειδικότερη περίπτωση της ως άνω εταιρείας έχουν εκδοθεί από φορέα πιστοποίησης που έχει διαπιστευθεί από το ν.π.ι.δ. με την επωνυμία «Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης» (δ.τ. Ε.ΣΥ.Δ.), το οποίο αποτελεί τον Εθνικό Οργανισμό Διαπίστευσης κατά την έννοια των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 9ης Ιουλίου 2008 (L 218/30) (βλ. σχετ. ν.4468/2017, Α΄ 61, καθώς και τον αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Ε.Σ.Υ.Δ. κατάλογο διαπιστευμένων φορέων και εργαστηρίων), παράλληλα δε η γνησιότητα αυτών μπορούσε να εξακριβωθεί με την απλή αναζήτηση αυτών στη δωρεάν και ευχερώς προσβάσιμη βάση δεδομένων του φορέα πιστοποίησης. Υπό τις περιστάσεις συνεπώς της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, προεχόντως δε λόγω της ως άνω ασάφειας της οικείας πρόσκλησης προς διαπραγμάτευση, η οποία ενισχύεται, αφενός εκ του ότι, κατά τα ρητώς προβλεπόμενα στην πρόσκληση, οι οικονομικοί φορείς που υπέβαλαν ηλεκτρονικά αντίγραφο της εγγυητικής επιστολής καλούνταν να προσκομίσουν εντός τριημέρου από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των προσφορών μόνο το πρωτότυπο αυτής, αφετέρου εκ του γεγονότος ότι τρεις εκ των έξι συμμετασχόντων υπέβαλαν ηλεκτρονικά αντίγραφα των επίμαχων πιστοποιητικών, τα οποία δεν έφεραν θεώρηση από τις υπηρεσίες και τους φορείς της περίπτωσης α΄ του άρθρου 1 του ν.4250/2014, ούτε επικύρωση από δικηγόρο, η αναθέτουσα αρχή, κατά παράβαση των αρχών της χρηστής διοίκησης και της αναλογικότητας, δεν έλαβε υπόψη τα έγγραφα που προσκόμισε στις 20.4.2018 ο ως άνω οικονομικός φορέας. Συνακόλουθα, ορθώς κατ’ αποτέλεσμα κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στον οικονομικό φορέα «.........», ο οποίος αρχικώς είχε καταταγεί δεύτερος στη σειρά μειοδοσίας.2. Περαιτέρω, αναφορικά με το θέμα της ύπαρξης ή μη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, διαπιστώνεται ότι η συγγενική σχέση μεταξύ του Προέδρου του Δ.Σ. του οικονομικού φορέα «........ Α.Ε.», ο οποίος είχε αρχικώς καταταγεί πρώτος στη σειρά μειοδοσίας, και του Προϊσταμένου του Τμήματος Συγκοινωνιακών Έργων της Δ.Τ.Ε. Π.Ε. ........, ο οποίος, όπως προαναφέρθηκε, κληρώθηκε και ως μέλος της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού, εμπίπτει στο υποκειμενικό πεδίο της παρ. 3 του άρθρου 24 του ν.4412/2016. Διαπιστώνεται, περαιτέρω, το μεν ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας στο σχετικό χωρίο του ΤΕΥΔ περί ύπαρξης ή μη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων απάντησε αρνητικά, το δε ότι ο ηλεκτρονικός διαγωνισμός διεξήχθη στις 15.3.2018 και ο ως άνω Προϊστάμενος υπέβαλε μετά την πάροδο δεκαεννέα (19) ημερών από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής προσφορών, συγκεκριμένα στις 3.4.2018, ενώπιον της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού υπεύθυνη δήλωση. Επιπροσθέτως, ότι η πλειοψηφούσα γνώμη της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού, η οποία υιοθετήθηκε από την Οικονομική Επιτροπή, και, ως εκ τούτου, συνιστά την διατυπωθείσα εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής κρίση ως προς τη μη ύπαρξη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, βασίστηκε στην υπεύθυνη δήλωση του Προϊσταμένου του Τμήματος Συγκοινωνιακών Έργων, χωρίς περαιτέρω αιτιολογία. Συνεκτιμωμένων των προεκτεθέντων, κρίνεται ότι ορθώς, κατ’ αποτέλεσμα, αποκλείστηκε ο οικονομικός φορέας «........ Α.Ε.» εξ αυτού του λόγου. Ειδικότερα, πέραν του ότι η αναθέτουσα αρχή δεν εξέτασε, και, ως εκ τούτου, δεν συνεκτίμησε το γεγονός ότι ο ανωτέρω δήλωσε στο οικείο χωρίο του ΤΕΥΔ ότι δεν υφίσταται κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων, παραβιάζοντας κατά τούτο την υποχρέωσή της να ελέγχει αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του στοιχείου ζ΄ της παρ. 4 του άρθρου 73 του ν.4412/2016 (πρβ. προπαρατεθείσα απόφ. Γ.Δ. Τ-292/15 σκ. 119), παραβίασε το καθήκον της να προβεί σε αιτιολογημένη, βάσει συγκεκριμένων στοιχείων και παραμέτρων, κρίση ως προς την ύπαρξη ή μη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων. Αντίθετα, από τα διαλαμβανόμενα στο επίμαχο Πρακτικό της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού, προκύπτει ότι ουδόλως εκτιμήθηκε αν συγκεκριμένες παράμετροι της υποκείμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, όπως επί παραδείγματι η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση διακήρυξης, καθώς και η όλως συνοπτική περιγραφή των προς εκτέλεση εργασιών στην οικεία Τεχνική Περιγραφή, παρέχουν πλεονέκτημα στον εν λόγω οικονομικό φορέα. Επιπροσθέτως, η κρίση της Επιτροπής ως προς το μη αποκλεισμό του εν λόγω οικονομικού φορέα βασίζεται, αφενός στα όσα αναφέρονται στην υπεύθυνη δήλωση του Προϊσταμένου του Τμήματος Συγκοινωνιακών Έργων, αφετέρου στο ότι «δεν είναι δυνατόν να αποδειχθεί ότι η κατάσταση αυτή οδήγησε σε στρέβλωση του ανταγωνισμού μεταξύ των διαγωνιζομένων» (πρβ. προπαρατεθείσα απόφ. Γ.Δ. Τ-292/15 σκ. 129- επ.). Από το σύνολο των προεκτεθέντων προκύπτει ότι, υπό τις περιστάσεις της υπό κρίση υπόθεσης, η αναθέτουσα αρχή, παραλείποντας να προβεί σε πραγματικό έλεγχο ως προς τη στοιχειοθέτηση ή μη στο πρόσωπο του εν λόγω οικονομικού φορέα μη επιτρεπτής κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, συνακόλουθα παραλείποντας να διεξαγάγει έρευνα, προκειμένου να αποδείξει μετά βεβαιότητας ότι η συμμετοχή του ως άνω Προϊσταμένου στη διαδικασία κατάρτισης των τευχών δημοπράτησης δεν συνεπαγόταν σύγκρουση συμφερόντων, υπέπεσε σε πλημμέλεια, αφού τίθεται εν αμβιβόλω η διασφάλιση των αρχών  της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των συμμετασχόντων, αλλά, και της διασφάλισης συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού. Συνεπώς, υπό τις περιστάσεις της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας κρίνεται ότι ο αποκλεισμός του οικονομικού φορέα «........ Α.Ε.», ο οποίος, όπως προαναφέρθηκε, στο σχετικό χωρίο του ΤΕΥΔ απάντησε αρνητικά ως προς την ύπαρξη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, συνιστούσε αναγκαίο και πρόσφορο μέτρο, αφού, συνεκτιμώμενου του επείγοντος χαρακτήρα της εκτέλεσης των δημοπρατηθεισών εργασιών και του χρόνου διαπίστωσης της συγγενικής σχέσης μεταξύ του Προέδρου του Δ.Σ. του προαναφερθέντος οικονομικού φορέα και του Προϊσταμένου του Τμήματος Συγκοινωνιακών Έργων, ήτοι μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής προσφορών, δεν ήταν δυνατή η λήψη οιουδήποτε προληπτικού μέτρου.VΙ. Κατόπιν αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποληθέντος σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής, με την επισήμανση, όμως, ότι, πριν από την υπογραφή του, θα πρέπει, ενόψει της κατάργησης, με την ΠΝΠ της 29.6.2018 (Α΄115), του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., μεταξύ άλλων, και για τα νησιά


ΕΣ/ΤΜ.6/1042/2019

Συντήρηση και αποκατάσταση βλαβών οδικού δικτύου...ζητείται η ανάκληση της 436/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι εν προκειμένω η συγγενική σχέση μεταξύ του Περιφερειάρχη .... και του ομορρύθμου εταίρου της αναδόχου εταιρείας δεν εμπίπτει στο υποκειμενικό πεδίο της παρ. 3 του άρθρου 24 του ν.4412/2016, αφού ο Περιφερειάρχης ... δεν μετείχε στην Οικονομική Επιτροπή, ήτοι το όργανο διοίκησης εκείνο που είναι αρμόδιο για την κατάρτιση των όρων, της διακήρυξης, ούτε μετείχε σε οποιοδήποτε άλλο στάδιο της διαδικασίας μέχρι τη κατακύρωση και συνακόλουθα δεν στοιχειοθετείται, υπό τις περιστάσεις της υπό κρίση υπόθεσης, παραβίαση των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των συμμετασχόντων. Συνεπεία τούτου  ο υποψήφιος ανάδοχος δεν είχε ούτε υποχρέωση θετικής απάντησης στο σχετικό χωρίο του ΤΕΥΔ περί ύπαρξης ή μη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, ούτε η αναθέτουσα αρχή όφειλε να εξετάσει αν υφίσταται, από μόνη την συγγενική σχέση των δύο προσώπων, τέτοια κατάσταση. Εξάλλου, το ποσοστό έκπτωσης που προσέφερε ο ανάδοχος, συγκρινόμενο τόσο με το προσφερόμενο από τους λοιπούς διαγωνιζόμενους όσο και με το προσφερόμενο από τους αναδόχους άλλων έργων της Περιφέρειας (βλ. σκέψη ΙΙΙ) δεν παρίστατο ασυνήθιστα υψηλό ούτε προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ότι η διαμόρφωσή του σε αυτό το ύψος υπήρξε αποτέλεσμα αδιαφανών ενεργειών. Σε κάθε περίπτωση για την ανάθεση του ελεγχόμενου έργου διεξήχθη ηλεκτρονικός διαγωνισμός, που διασφαλίζει την τήρηση των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των συμμετασχόντων, και παράλληλα αποκλείει την περίπτωση πληροφόρησης των οικονομικών προσφορών των ανταγωνιστών πριν από την κατάθεση της οικονομικής προσφοράς του υποψηφίου αναδόχου ενώ διαπιστώνεται ότι δεν υπεβλήθησαν ενστάσεις από συνυποψήφιες εταιρείες. Συνακόλουθα, το ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης, στο οποίο αναφέρεται ως νόμιμος εκπρόσωπος της οικείας Περιφέρειας ο Περιφερειάρχης αυτής, δύναται να υπογραφεί νομίμως από την αρμόδιο Αντιπεριφερειάρχη. Μειοψήφησε η Σύμβουλος Ευαγγελία – Ελισάβετ Κουλουμπίνη, κατά τη γνώμη της οποίας η παράλειψη του αναδόχου να γνωστοποιήσει την τυχόν ύπαρξη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων και συνακόλουθα η παράλειψη αυτή του σταδίου ελέγχου από την αναθέτουσα αρχή ορθά κρίθηκε, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στην σκέψη Β.4. της παρούσας, από το Κλιμάκιο  ουσιώδης πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας που κωλύει τη σύναψη της σύμβασης.Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω η αίτηση ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση  πρέπει να γίνουν δεκτές,  να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 436/2019 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης με τον αναδειχθέντα ανάδοχο .... από τον αρμόδιο  Αντιπεριφερειάρχη.Ανακαλεί την 436/2019 πράξη του Ε’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/388/2019

Υπηρεσίες ναυαγοσωστικής κάλυψης παραλιών...Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι εφόσον από το π.δ 31/2018 που εφαρμόζεται εν προκειμένω προβλέπεται ότι οι ναυαγοσώστες απασχολούνται για 7 ώρες ημερησίως και ειδικότερα από 10:30 πμ ως 17:30μμ, χωρίς περαιτέρω να προβλέπεται κάτι διαφορετικό από οποιοδήποτε στοιχείο του φακέλου, εσφαλμένως υπολογίστηκε με την 124/2018 μελέτη η τιμή μονάδας ανά ανθρωπομήνα λαμβάνοντας υπόψη απασχόληση 8 ωρών και επηρεάζοντας κατά αυτό τον τρόπο τον προϋπολογισμό του διαγωνισμού. Περαιτέρω, δεν αιτιολογείται α) ο τρόπος υπολογισμού του μηνιαίου κόστους εποπτείας, το οποίο ορίζεται στο ποσό των 1.800,00 ευρώ ανά επόπτη, χωρίς αναλυτική τεκμηρίωση, β) ο υπολογισμός του ημερομισθίου του χειριστή του ναυαγοσωστικού σκάφους 5,5 μέτρων και του οδηγού του ναυαγοσωστικού αυτοκινήτου 4Χ4, βάσει του ημερομισθίου του ναυαγοσώστη, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για διαφορετικές ειδικότητες, γ) ο τρόπος υπολογισμού του κόστους εργατικών των τριών ατόμων που θα απασχοληθούν με την υπηρεσία της οργάνωσης και διαχείρισης του προγράμματος Γαλάζιας Σημαίας, καθώς ορίζεται μόνο ως κόστος εργασίας ανά ώρα του εργάτη, του οδηγού και του επόπτη τα ποσά των 8,1 ευρώ, 8,6 ευρώ και 10,00 ευρώ αντίστοιχα, χωρίς περαιτέρω τεκμηρίωση της εν λόγω βάσης υπολογισμού. Τέλος, δεν τεκμηριώνεται ο τρόπος προσδιορισμού της – αναγραφόμενης στον πίνακα ενδεικτικού προϋπολογισμού της …. μελέτης – ποσότητας των επιμέρους υπηρεσιών που ανατίθεται στην ανάδοχο, και συγκεκριμένα για τη ναυαγοσωστική κάλυψη παραλίας, με μονάδα μέτρησης τον «πύργο ανά μήνα κολυμβητικής περιόδου», αναγράφεται ποσότητα 144, παρά το γεγονός ότι αναφέρεται η λειτουργία 10 πύργων Χ 12 μήνες [4 μήνες για τρεις κολυμβητικές περιόδους] = 120 πύργοι, και για την οργάνωση – διαχείριση προγράμματος Γαλάζιας Σημαίας, με μονάδα μέτρησης την «ακτή ανά κολυμβητική περίοδο», αναγράφεται ποσότητα 84, παρά το γεγονός ότι αναφέρεται η κάλυψη 24 ακτών Χ 3 κολυμβητικές περιόδους = 72 ακτές, απόλυτες τιμές που διαμορφώνουν την τελική προϋπολογισθείσα δαπάνη. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι δεν παρατίθεται σαφής τρόπος εξαγωγής της εκτιμώμενης αξίας του κάθε τμήματος του διαγωνισμού και κατ’ επέκταση της συνολικά προϋπολογιζόμενης δαπάνης αυτού, γεγονός που, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διαδικασίας αυτού, λαμβανομένου μάλιστα υπόψη και του μηδενικού ποσοστού έκπτωσης της οικονομικής προσφοράς της αναδειχθείσας αναδόχου εταιρείας.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/112/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 19/2021 πράξης του Επιτρόπου στην 1η Υπηρεσία Επιτρόπου Τομέα Παιδείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης ανάμεσα στο προσφεύγον και την παρεμβαίνουσα με αντικείμενο «……………», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 652.000,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ.(....)Δεδομένου ότι με την προσβαλλόμενη πράξη ουδεμία πλημμέλεια διαπιστώθηκε ως προς τους λόγους αποκλεισμού από τη διαγωνιστική διαδικασία των πέντε εκ των έξι διαγωνιζομένων και γενικά αναφορικά προς τους όρους του διαγωνισμού, τη διαφάνεια της διαδικασίας, την ανάπτυξη ανταγωνισμού και την ισότιμη μεταχείριση των διαγωνιζομένων, δεδομένης και της γενομένης ανωτέρω παραδοχής ότι ο προϋπολογισμός της διακήρυξης του υπό ανάθεση έργου είναι τεκμηριωμένος, η διαπίστωση της προσβαλλόμενης ότι το συμβατικό ποσό παρουσιάζει απόκλιση από το συμβατικό ποσό προηγούμενων διαδικασιών στερείται νομίμου ερείσματος προβάλλεται δε και αλυσιτελώς. Λαμβανομένου, περαιτέρω, υπόψη ότι το προσφεύγον δεν είχε υποχρέωση να κρίνει ασύμφορη από οικονομική άποψη την υποβληθείσα προσφορά, ώστε να προβεί σε ματαίωση της διαδικασίας ανάθεσης (άρθρο 106 παρ. 2 περ. δ και παρ. 6 του ν. 4412/2016), πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος ο ισχυρισμός του ότι το προσφερόμενο ποσοστό έκπτωσης εκφεύγει της σφαίρας επιρροής του.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την παρέμβαση.


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/115/2019

Κατασκευή περιπτέρου για συμμετοχή σε τουριστική έκθεση:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον διαφωνούντα Επίτροπο, η Περιφέρεια, κατά παράβαση των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, της οικονομικότητας της διαφάνειας και του άρθρου 45 του ν. 4412/2016, δεν αιτιολογεί επαρκώς τη διαμόρφωση της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της επίμαχης σύμβασης στο ποσό των 200.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ). Ειδικότερα, μολονότι στη διακήρυξη του διαγωνισμού διαλαμβάνεται πλήρης ανάλυση των επιμέρους υπηρεσιών που επρόκειτο να ανατεθούν και των ειδών που επρόκειτο να αποτελέσουν αντικείμενο προμήθειας για τον εξοπλισμό του εκθεσιακού περιπτέρου, εντούτοις, όμως, οι υπηρεσίες αυτές, καθώς και ο αναφερόμενος εξοπλισμός κοστολογούνται ανά γενική κατηγορία (π.χ. φωτισμός – ηλεκτρολογικά, 15.000 ευρώ, υπηρεσίες catering, 10.000 ευρώ, προμήθεια προωθητικών αναμνηστικών δώρων, 9.000 ευρώ, προμήθεια τοπικών προϊόντων, 8.000 ευρώ, οπτικοακουστικός εξοπλισμός, 45.000 ευρώ κ.α.), χωρίς να περιλαμβάνεται και κοστολόγηση των επιμέρους υπηρεσιών και προμηθειών κάθε κατηγορίας. Επιπλέον, το ύψος κάθε κατηγορίας δαπάνης, όχι μόνο δεν τεκμηριώνεται από συγκριτικά στοιχεία προηγουμένων διαγωνισμών, αλλά αντιθέτως, με βάση τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι στην ίδια έκθεση που διενεργήθηκε το έτος 2017, αλλά και στην έκθεση WTM 2016, που είχε πραγματοποιηθεί στο Λονδίνο στις 7-9 Νοεμβρίου 2016 δαπανήθηκαν σημαντικά χαμηλότερα ποσά. Ειδικότερα,  για την ίδια έκθεση (ΙΤΒ Βερολίνου) το 2017 δαπανήθηκε το ήμισυ του δαπανηθέντος το έτος 2018 ποσού, ενώ για την έκθεση WTM 2016 στο Λονδίνο είχε δαπανηθεί το ένα τρίτο περίπου (68.200 ευρώ) του δαπανηθέντος στην επίμαχη έκθεση ποσού (232.152,80 ευρώ). Περαιτέρω, το ύψος της προϋπολογισθείσας δαπάνης δεν τεκμηριώνεται ούτε και από σχετικά τιμολόγια της αναδόχου, από τα οποία να προκύπτει, έστω και εκ του αποτελέσματος, ότι τα προϋπολογισθέντα κόστη αντιστοιχούν σε πραγματικές δαπάνες και περαιτέρω ότι οι δαπάνες αυτές δεν υπερβαίνουν το προσήκον μέτρο. Οι ελλείψεις αυτές καθιστούν αδύνατη την τεκμηρίωση του μεγέθους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της επίμαχης συμβάσεως, τόσο στο σύνολό της, όσο και ως προς τις επιμέρους δαπάνες που περιλαμβάνονται σε αυτήν, με συνέπεια να μην αιτιολογείται επαρκώς η έκταση της δημοσιονομικής επιβάρυνσης της Περιφέρειας για τη συμμετοχή της στην ανωτέρω έκθεση. Αλυσιτελώς, εξάλλου, προβάλλεται από την Περιφέρεια ότι η ίδια διαθέτει την ευχέρεια να επιλέγει τις δράσεις για την τουριστική προβολή της και να διαμορφώνει το ύψος της δαπάνης που διαθέτει για κάθε δράση ανάλογα με τις συνθήκες και τα αποτελέσματα που επιδιώκει όσον αφορά την τουριστική ανάπτυξη των νησιών της, καθώς η ευχέρεια αυτή πρέπει να ασκείται εντός των ορίων που διαγράφονται από τις προμνησθείσες αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, της οικονομικότητας και της διαφάνειας (βλ. και το άρθρο 45 του ν. 4412/2016), οι οποίες αποσκοπούν στην διασφάλιση της ορθολογικής και συνετής διαθέσεως των υφισταμένων πόρων των φορέων και την αποφυγή της υπέρμετρης και αδικαιολόγητης δημοσιονομική τους επιβάρυνσης. Υπό το δεδομένο δε αυτό, ο έλεγχος της πληρότητας και σαφήνειας της αιτιολογίας των διοικητικών εκείνων πράξεων που συνθέτουν τη διαδικασία αναθέσεως μίας δημόσιας συμβάσεως, ιδίως δε όταν τίθεται θέμα τεκμηριώσεως του μεγέθους του προϋπολογισμού αυτής, κατ’ εφαρμογή των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας, ανάγεται προδήλως στη νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης που ερείδεται στη σύμβαση αυτή και δεν συνιστά έλεγχο σκοπιμότητας των ενεργειών της Διοίκησης. Κατά συνέπεια, ο προβαλλόμενος από τον Επίτροπο λόγος μη θεωρήσεως του επίμαχου χρηματικού εντάλματος πληρωμής, ο οποίος κρίνεται βάσιμος σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, αφορών τη νομιμότητα και όχι τη σκοπιμότητα της επίμαχης δαπάνης, κείται εντός του πλαισίου της θεσμοθετημένης ελεγκτικής αρμοδιότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου (βλ. Ελ.Συν. 8/2019).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και, ως εκ τούτου, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.