Προμήθεια συσκευών τομογραφίας και παροχή υπηρεσιών ιατρικής απεικόνισης...ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 58/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις (ΙΙ - VΙ) της παρούσας, το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα: Όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, εφόσον στην προκειμένη περίπτωση το αιτούν Νοσοκομείο ορίσθηκε με την υπ΄αριθμ. ....2017 απόφαση του Υπουργού Υγείας, ως Κεντρική Αρχή Αγορών, για τη διενέργεια της επίμαχης διαγωνιστικής διαδικασίας για τη σύναψη συμφωνίας πλαίσιο για την προμήθεια συσκευών τομογραφίας και την παροχή υπηρεσιών ιατρικής απεικόνισης, για λογαριασμό τόσο του ιδίου όσο και των λοιπών δεκαοκτώ (18) νοσοκομείων, μη νομίμως και δη κατά παράβαση του άρθρου 59 παρ. 4 του ν. 4412/2016, που επιβάλλει την υποχρεωτική υποδιαίρεση των συμβάσεων που αναθέτουν οι Κεντρικές Αρχές Αγορών, δεν υποδιαίρεσε τη σύμβαση (συμφωνία - πλαίσιο) σε τμήματα και όρισε με τη διακήρυξη ότι προσφορές υποβάλλονται υποχρεωτικώς για όλα τα προς προμήθεια είδη συσκευών τομογραφίας, ανά συσκευή τομογραφίας, κατόπιν μάλιστα προσκόμισης εγγυητικής επιστολής συμμετοχής αλλά και εκπλήρωσης κριτηρίων επιλογής (συνολικού αλλά και ειδικού στο αντικείμενο της συμφωνίας – πλαίσιο κύκλου εργασιών, χρηματοπιστωτικής ικανότητας και τεχνικής ικανότητας) που αφορούν στην αξία του συνόλου των ως άνω ειδών. Εξάλλου η ως άνω εκ του νόμου επιβαλλόμενη υποχρέωση υποδιαίρεσης της σύμβασης σε τμήματα (άρθρο 59 παρ. 1 και 4 του ν. 4412/2016), η οποία, εν προκειμένω, δεν τηρήθηκε και η οποία πρακτικώς θα συνεπαγόταν τη δυνατότητα υποβολής προσφοράς χωριστά για κάθε επιμέρους τμήμα της προμήθειας ουδόλως υποκαθίσταται από την προβλεφθείσα - στην επίμαχη διακήρυξη - στο πλαίσιο της ανάθεσης και εκτέλεσης της συμφωνίας – πλαίσιο κατανομή της προμήθειας με προσυμφωνημένα ποσοστά σε έως και τέσσερις μειοδότες (άρθρο 39 παρ. 5 περ. α΄ του ν. 4412/2016), η οποία λαμβάνει χώρα στο μεταγενέστερο στάδιο της κατακύρωσης της προμήθειας και δεν σχετίζεται με τη δυνατότητα υποβολής προσφοράς για τμήμα της σύμβασης και την συνακόλουθη υποχρέωση προσκόμισης εγγυητικής επιστολής συμμετοχής αλλά και εκπλήρωσης κριτηρίων επιλογής που αφορούν σε τμήμα –και όχι στο σύνολο- της αξίας της σύμβασης. Συνεπώς, οι σχετικοί ισχυρισμοί που προβάλλονται με την υπό κρίση αίτηση και τις υπέρ αυτής ασκηθείσες παρεμβάσεις, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Περαιτέρω, σε ό,τι αφορά την προβλεφθείσα στην επίμαχη διακήρυξη δυνατότητα κάθε αναθέτουσας αρχής να συνάψει με τους αναδόχους, μετά τη λήξη της πενταετούς διάρκειας της συμφωνίας – πλαίσιο, νέα σύμβαση πλήρους συντήρησης και επισκευής των συσκευών τομογραφίας για ένα (1) ακόμη έτος, με δυνατότητα μονομερούς ανανέωσης αυτής έως και 4 φορές (δηλαδή συνολικής διάρκειας της εν λόγω νέας σύμβασης συντήρησης έως και 5 έτη) το Τμήμα κρίνει ότι αυτή δεν αποτέλεσε, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω υπό σκέψη ΙV, νομίμως αντικείμενο της συμφωνίας πλαίσιο. Και τούτο διότι η αξία της εν λόγω δυνητικώς συναφθησόμενης -μετά τη λήξη της διάρκειας της κύριας συμφωνίας πλαίσιο - σύμβασης συντήρησης ούτε προϋπολογίσθηκε από την αναθέτουσα αρχή, ούτε συμπεριελήφθη στην συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη της συμφωνίας – πλαίσιο, όπως η τελευταία προσδιορίσθηκε στη διακήρυξη που αναρτήθηκε στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. και στην περίληψη που εστάλη για δημοσίευση στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε κάθε δε περίπτωση η σύναψη μιας τέτοιας σύμβασης οδηγεί και σε υπέρβαση του εκ του νόμου οριοθετημένου επιτρεπτού χρόνου διάρκειας των συμφωνιών – πλαίσιο (άρθρο 39 παρ. 1 του ν. 4412/2016). Ως εκ τούτου και εφόσον η ως άνω δυνατότητα δεν αποτέλεσε νομίμως αντικείμενο της επίμαχης συμφωνίας - πλαίσιο, μη νομίμως σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω υπό σκέψη V, ορίσθηκε ως στοιχείο της οικονομικής προσφοράς αλλά και ως κριτήριο ανάθεσης της συμφωνίας – πλαίσιο και η προσφερόμενη από τους υποψηφίους τιμή για την δυνητικώς συναφθησόμενη, μετά τη λήξη της πενταετίας, σύμβαση συντήρησης και επισκευής. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και οι υπέρ αυτής ασκηθείσες παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο, διάρκειας πέντε (5) ετών, μεταξύ του αιτούντος νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «...», ως Κεντρικής Αρχής Αγορών (Κ.Α.Α.) και των εταιρειών «... ...», «...» και «...» για την «Προμήθεια συσκευών τομογραφίας και την παροχή υπηρεσιών ιατρικής απεικόνισης».Ανακαλεί την 58/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προμήθεια αντιδραστηρίων...Με τα δεδομένα αυτά, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, από τον έλεγχο των υποβληθέντων στο Κλιμάκιο στοιχείων: α) Δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου της ελεγχόμενης συμφωνίας-πλαίσιο και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για προσυμβατικό έλεγχο σχετικού σχεδίου σύμβασης.β) Κωλύεται, για τους λόγους που αναφέρονται στην προηγούμενη σκέψη, η υπογραφή του σχεδίου της πρώτης εκτελεστικής σύμβασης της ανωτέρω συμφωνίας-πλαίσιο.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΛΕΞΙΣΦΑΙΡΩΝ ΓΙΛΕΚΩΝ:..συνάγεται ότι ο ελεγχόμενος διαγωνισμός αφορά στη σύναψη συμφωνίας πλαίσιο με περισσότερους οικονομικούς φορείς και συγκεκριμένα με τους τρείς (εφόσον προσέλθει επαρκής αριθμός ενδιαφερομένων) προμηθευτές, που θα υποβάλλουν τις πλέον συμφέρουσες από οικονομική άποψη, αποκλειστικά βάσει τιμής, οικονομική προσφορά. Επιπλέον, οι εκτελεστικές συμβάσεις θα ανατεθούν κατόπιν προκήρυξης νέου διαγωνισμού μεταξύ των οικονομικών φορέων που είναι συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας – πλαίσιο.   Η αναφορά στην παράγραφο 1 της διακήρυξης ότι ο διαγωνισμός αφορά σε «συμφωνία – πλαίσιο της παρ. 4 του άρθρου 39 του ν. 4412/2016», παραπέμποντας στις διατάξεις για τις συμφωνίες πλαίσιο με έναν μόνο οικονομικό φορέα, είναι μεμονωμένη και δεν βρίσκει έρεισμα σε άλλους όρους της διακήρυξης, εκ τούτου δε συνάγεται ότι έχει τεθεί από προφανή παραδρομή.  Δεδομένου δε ότι ο όρος αυτός, ως εκ της μεμονωμένης διατύπωσής του και της αντίθεσής του προς τις αναλυτικώς και σαφώς περιγραφόμενες διαδικασίες ανάθεσης των εκτελεστικών συμβάσεων που περιγράφονται στους λοιπούς όρους της διακήρυξης (στους οποίους ρητώς παραπέμπουν οι δημοσιευμένες στον τύπο προκηρύξεις), δεν δημιούργησε ασάφεια ή σύγχυση στους υποψήφιους προμηθευτές, η δε εσφαλμένη αυτή αναφορά δεν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια του ελεγχόμενου διαγωνισμού ούτε δεσμεύει την αναθέτουσα αρχή. Επισημαίνεται εντούτοις ότι τα υποβληθέντα σχέδια συμφωνίας – πλαίσιο φέρονται να συνάπτονται χωριστά με κάθε προμηθευτή.  Επιπλέον, σε αυτά αναγράφεται το καταβλητέο τίμημα για τη συνολική ποσότητα των ειδών (άρθρο 3), ενώ δεν αναφέρεται σαφώς ότι για την ανάθεση των εκτελεστικών συμβάσεων θα διενεργηθεί νέος διαγωνισμός, μεταξύ των δύο αναδειχθέντων προμηθευτών, προκαλώντας έτσι την εσφαλμένη εντύπωση ότι έκαστη σύμβαση αφορά στην προμήθεια του συνόλου των ζητούμενων ειδών από κάθε αντισυμβαλλόμενο χωριστά. Ως εκ τούτου, και ενόψει της αμφισβήτησης που προέκυψε, το Τμήμα κρίνει ότι τα υποβληθέντα σχέδια συμφωνιών – πλαίσιο, πρέπει να διορθωθούν, κατά τρόπον ώστε να αποσαφηνίζονται οι όροι ανάθεσης, αντίγραφα δε αυτών να αποσταλούν στο αρχείο της Γραμματείας του Δικαστηρίου. 

Συντήρηση και επισκευή κινητού εξοπλισμού....Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:α) Κατά την έννοια των διατάξεων του ν.δ/τος 2396/1953 και των κατ’ εξουσιοδότηση αυτού 3373/390/20.3.1975 και 4993/745/24.4.1975 αποφάσεων του Υπουργού Προεδρίας της Κυβερνήσεως, που αποτυπώνουν την εφαρμογή της αρχής της οικονομικότητας στο ειδικότερο πλαίσιο της ανάθεσης υπηρεσιών συντήρησης οχημάτων των Ν.Π.Δ.Δ., σε εξωτερικά ιδιωτικά συνεργεία δύνανται να ανατίθενται μόνο οι εργασίες συντήρησης και επισκευής που αδυνατούν να εκτελέσουν τα συνεργεία του ίδιου του Ν.Π.Δ.Δ., τούτο δε, προκειμένου ο προϋπολογισμός του Ν.Π.Δ.Δ. να επιβαρύνεται μόνο με το κόστος των συγκεκριμένων αυτών εργασιών. Ωστόσο, στον ελεγχόμενο διαγωνισμό (άρθρο 10 της «Συγγραφής Υποχρεώσεων» και «Τεχνική Περιγραφή – Προδιαγραφές») προβλέπεται ότι, θα ακολουθείται μεν η διαδικασία των ανωτέρω Υπουργικών Αποφάσεων και θα παραπέμπονται στο ιδιωτικό συνεργείο οι συγκεκριμένες μόνο εργασίες που αδυνατούν να εκτελέσουν τα συνεργεία του ...., πλην όμως οι εκτελεστικές συμβάσεις που θα συνάπτονται για κάθε όχημα σε μηνιαία βάση με τον ανάδοχο θα έχουν «σταθερό και αμετάβλητο τίμημα ανά όχημα και για τριάντα έξι μήνες» που θα αντιστοιχεί στο «μηνιαίο τίμημα» όπως διαμορφώθηκε με την οικονομική προσφορά του αναδόχου (προδήλως με εφαρμογή του ποσοστού έκπτωσης στην εκτιμώμενη μηνιαία δαπάνη συντήρησης κάθε οχήματος). Η πρόβλεψη αυτή του αμετάβλητου μηνιαίου τιμήματος, δηλαδή σταθερού τιμήματος ανεξαρτήτως της ποσότητας των εργασιών συντήρησης, αντίκειται στην αρχή της οικονομικότητας, συνδέεται με τη συνολική λειτουργία της ελεγχόμενης συμφωνίας – πλαίσιο και για τον λόγο αυτόν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια. Περαιτέρω, η ίδια ως άνω πρόβλεψη οδηγεί σε καταστρατήγηση των διατάξεων των προαναφερθεισών υπουργικών αποφάσεων, καθόσον δίνει τη δυνατότητα στα συνεργεία του ... να παραπέμπουν σε ιδιωτικό συνεργείο το σύνολο των εργασιών συντήρησης, με αποτέλεσμα την άσκηση διεκπεραιωτικού ρόλου των συνεργείων αυτών (....) και τελικώς την αχρησία τους.(...)Κατ’ ακολουθίαν, διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία, επομένως κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1300/2019

Προμήθεια και εγκατάσταση πολυκέντρων ανακύκλωσης στο πλαίσιο του προγράμματος Τρίτσης ΑΤ04.(...)Κατόπιν τούτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου εκτελεστικής σύμβασης, δοθέντος ότι το περιεχόμενό της αντίκειται στους όρους της από 5.5.2023 συμφωνίας πλαίσιο.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης εκτελεστικής σύμβασης της από 5.5.2023 συμφωνίας - πλαίσιο για την «Προμήθεια και εγκατάσταση πολυκέντρων ανακύκλωσης» στον Δήμο Θεσσαλονίκης.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1190/2023

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ζητείται η ανάκληση της 13/2022 Πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα …, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο μεταξύ του Δήμου … και του οικονομικού φορέα με την επωνυμία «…», που αφορά στην εκτέλεση του έργου με τίτλο «Συντήρηση οδικού δικτύου Δήμου …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.000.000,00 € με ΦΠΑ 24%(....)Δοθέντος δε ότι η σχετική με το επίμαχο έργο δαπάνη επρόκειτο να βαρύνει αποκλειστικά και μόνον τα επόμενα του έτους 2021 οικονομικά έτη (2022 και 2023), δεν χρειαζόταν ...να εκδοθεί απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για το έτος 2021, αρκούσε δε η εκδοθείσα ... απόφαση ανάληψης πολυετούς υποχρέωσης.(....)Τούτο δε διότι, δοθέντος ότι η συμφωνία - πλαίσιο δεν συνιστά από μόνη της νομικά δεσμευτική σύμβαση και δεν γεννά δημοσιονομική υποχρέωση έναντι του αναδόχου, η οποία γεννάται μόνο από τις επιμέρους εκτελεστικές συμβάσεις που θα συναφθούν με βάση αυτή και, ως εκ τούτου συνιστά επαρκή διασφάλιση της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης η δέσμευση της οικείας πίστωσης πριν από την υπογραφή των εκτελεστικών συμβάσεων (...), στην προκειμένη περίπτωση αφενός μεν είχε προηγηθεί η απόφαση ανάληψης πολυετούς υποχρέωσης, αφετέρου δε η ... απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για το οικονομικό έτος 2022 εκδόθηκε σε χρόνο που προηγείται της υπογραφής της ελεγχόμενης συμφωνίας - πλαίσιο, πολλώ δε μάλλον της υπογραφής με τον ανάδοχο των επιμέρους εκτελεστικών συμβάσεων.Ανακαλεί την 13/2022 Πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα ….

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:υπηρεσίες υποστήριξης σε θέματα Φορολογικής Διαχείρισης, Λογιστικής, Προϋπολογισμού, Ταμειακού Προγραμματισμού (cash flow), Ταμειακής διαχείρισης, Χρηματοοικονομικών Συμβουλών και Δημοσιονομικών αναφορών:  Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, δοθέντος ότι η συνολική αξία της εισαχθείσας προς έλεγχο συμφωνίας – πλαίσιο της δημόσιας επιχείρησης «….», συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης και της συναφθείσας ήδη τροποποιητικής σύμβασης αυτής, δεν υπερβαίνει το κατώτατο όριο του 1.700.000,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), το οποίο ισχύει κατά τον χρόνο που το Κλιμάκιο επιλαμβάνεται του ελέγχου, η εν λόγω συμφωνία – πλαίσιο δεν υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο. Κατά συνέπεια, απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο ο φάκελος με τα σχετικά στοιχεία αυτής, καθόσον το Κλιμάκιο έχει πλέον καταστεί αναρμόδιο για τη διενέργειά του.ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/360/2024 

Προμήθειας του είδους «ολκωτές κλίμακες».(...)Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο μεταξύ του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και της εταιρείας «...» για την προμήθεια του είδους «ολκωτές κλίμακες». 
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1642/2023

Προμήθεια του είδους «Κλίμακες μεθ’αρπαγίου».(...)Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο μεταξύ του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και της εταιρείας «...» για την προμήθεια του είδους «κλίμακες μεθ’αρπαγίου».
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1697/2023

Η Πράξη 220/2024 του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο της νομιμότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας και του σχεδίου σύμβασης για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας, συντήρησης πρασίνου και απεντόμωσης-μυοκτονίας, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 6.142.504,32 ευρώ, από το Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι υφίσταται ουσιώδης νομική πλημμέλεια, καθώς το κριτήριο ανάθεσης Κ1 (Εμπειρία του διαγωνιζόμενου) με συντελεστή βαρύτητας 40%, αποτελούσε στην πραγματικότητα κριτήριο ποιοτικής επιλογής (απόδειξη τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας) και όχι κριτήριο ανάθεσης βάσει της βέλτιστης σχέσης ποιότητας-τιμής. Δεδομένου ότι το κριτήριο αυτό δεν σχετιζόταν επαρκώς με την αξιολόγηση της συγκεκριμένης προσφοράς, η διαδικασία κρίθηκε πλημμελής, με αποτέλεσμα να κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1343/2024