Προγραμματική σύμβαση...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο είναι κατά χρόνο αναρμόδιο να ελέγξει την πρώτη φάση του διαγωνισμού για την επιλογή των αναδόχων των προκαταρκτικών μελετών, καθώς έχουν ήδη υπογραφεί και εκτελεστεί οι σχετικές από 22.11.2018 συμβάσεις μεταξύ της Περιφέρειας ... και των τριών αναδόχων. Περαιτέρω, οι συμβάσεις αυτές είναι άκυρες, καθώς δεν υποβλήθηκαν πριν την υπογραφή τους για έλεγχο νομιμότητας στο αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ. 1 έως 4 του ν. 4129/2013, παρότι η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη του διαγωνισμού ανερχόταν σε 1.000.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.). Ως εκ τούτου, οι συμβάσεις αυτές, καθώς και οι βάσει αυτών εκπονηθείσες προκαταρκτικές μελέτες, δεν μπορούσαν να αποτελέσουν νόμιμο έρεισμα για τη συμμετοχή των τριών επιλεγέντων αναδόχων στη δεύτερη φάση της διαδικασίας για την ανάθεση των υπολοίπων σταδίων της μελέτης. Συνακόλουθα, είναι μη νόμιμη και η .... απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας ..., με την οποία κατακυρώθηκε η ανάθεση των υπολοίπων σταδίων της μελέτης στη σύμπραξη .... Κατά τη γνώμη όμως του Προέδρου του Τμήματος, παραδεκτώς ελέγχονται στο παρόν στάδιο οι πράξεις της πρώτης φάσης της διαγωνιστικής διαδικασίας, πλην μη νομίμως έγινε δεκτή η προσφορά της σύμπραξης .... κατά την πρώτη φάση του διαγωνισμού, αφού η σύμπραξη αυτή, ενώ εκκρεμούσε ο έλεγχος των προσφορών των υποψηφίων από την Επιτροπή Διαγωνισμού, μετέβαλε τη στελέχωση της δηλωθείσας με την τεχνική προσφορά της ομάδας μελέτης για την κατηγορία 20, χωρίς να επικαλείται λόγο ανωτέρας βίας για την μεταβολή αυτή, σύμφωνα με το άρθρο 18 παρ. 3 του ν. 3316/2005, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο τέταρτο παρ. 4 εδ. α΄ του ν. 3621/2007. Συνακόλουθα, είναι μη νόμιμη η συμμετοχή της σύμπραξης αυτής στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού και, ως εκ τούτου, είναι νη νόμιμη και η .... κατακυρωτική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας ...Κατ` ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο απέχει του ελέγχου της πρώτης φάσης της διαδικασίας ανάθεσης, ενώ κρίνει ότι συντρέχει ουσιώδης πλημμέλεια στην ελεγχθείσα δεύτερη φάση της διαδικασίας, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη.

Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα ζητά να ακυρωθεί η απόφαση του ΔΣ του αναθέτοντος φορέα με αριθμό 65/2023 και με θέμα «Έγκριση 1ου πρακτικού Α΄ Φάσης της Επιτροπής Διενέργειας και Αξιολόγησης του Ανοιχτού Διαγωνισμού της παροχής υπηρεσιών με τίτλο: ‘…’, προϋπολογισμού 30.000.000.00 €, μέσω του Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ. με Α/Α συστήματος …», κατά το μέρος της με το οποίο έγιναν δεκτοί στην Φάση Α’ του διαγωνισμού οι φάκελοι εκδήλωσης ενδιαφέροντος των ενώσεων οικονομικών φορέων … και ….

Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων αιτείται την ακύρωση της με αρ. 605/3-2-2023 απόφαση του «…», καθ’ ό μέρος κατόπιν έγκρισης του Πρακτικού της Γ’ Φάσης (έλεγχος δικαιολογητικών κατακύρωσης προσωρινού αναδόχου) της Επιτροπής του Διαγωνισμού αποφασίστηκε η ανάδειξη της επιχείρησης «…» ως οριστικού αναδόχου καθώς επίσης και η ενσωματωθείσα σε αυτήν με αριθμ. πρωτ. 195/12-1-2023 απόφαση του «…» καθ’ ό μέρος ,κατόπιν έγκρισης των Πρακτικών Α’ και Β’ Φάσης του Διαγωνισμού, αναδείχθηκε η ως άνω εταιρεία προσωρινή ανάδοχος της διαγωνιστικής διαδικασίας του «…» για την ανάθεση του έργου «…».

Δημόσια έργα- έλεγχος νομιμότητας:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη διαδικασία είναι νόμιμη και, ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης για την εκτέλεση του έργου «Αποκατάσταση ζημιών …στο Λιμένα .. (Έργα Β΄ Φάσης Κατασκευής)», το οποίο επισυνάπτεται και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας

Με την προδικαστική προσφυγή ζητείται η ακύρωση της απόφασης με αριθμό πρωτ. 99/24-01-2020, η οποία αποκλείει την προσφεύγουσα εταιρεία από τη Β’ Φάση του διεθνούς ηλεκτρονικού διαγωνισμού για την ανάθεση σύμβασης σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ). Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την υλοποίηση έργου υποδομών υπερυψηλής ευρυζωνικότητας (ULTRA-FAST BROADBAND) με συνολική προϋπολογιζόμενη αξία Α' Φάσης 700.920.135,00€. Η προσφυγή στηρίζεται στον νόμιμο αποκλεισμό της εταιρείας λόγω υποτιθέμενης εκπρόθεσμης υποβολής ζητηθέντων δικαιολογητικών, ενώ υποστηρίζεται ότι η κοινοποίηση της προθεσμίας δεν έγινε νομίμως στον ορισθέντα αντίκλητο.

Το άρθρο 11, παράγραφος 3, στοιχείο γ΄, της οδηγίας 92/50 για τον συντονισμό των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών, το οποίο επιτρέπει στην αναθέτουσα αρχή που χρησιμοποιεί τη διαδικασία με διαπραγμάτευση να παρεκκλίνει της υποχρεώσεως της προηγουμένης δημοσιεύσεως όταν η σύμβαση αποτελεί συνέχεια ενός διαγωνισμού μελετών και πρέπει να ανατεθεί στον επιτυχόντα ή σε έναν από τους επιτυχόντες του διαγωνισμού, πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο αυστηρής ερμηνείας, το σε βάρος αποδείξεως περί του ότι συντρέχουν όντως οι έκτακτες περιστάσεις που δικαιολογούν την απόκλιση το φέρει εκείνος ο οποίος τις επικαλείται. Ειδικότερα, η έκφραση «αποτελεί συνέχεια κανονισμού», υπό την έννοια της εν λόγω διατάξεως, σημαίνει ότι πρέπει να υφίσταται άμεσος λειτουργικός σύνδεσμος μεταξύ του διαγωνισμού και της οικείας συμβάσεως. Τέτοιος σύνδεσμος δεν υφίσταται, στο πλαίσιο σχεδίου με πολλές φάσεις, μεταξύ διαγωνισμού που αφορά την πρώτη φάση και διοργανώθηκε για τους σκοπούς αναθέσεως της συναφούς με τη φάση αυτή συμβάσεως και της συμβάσεως επόμενης φάσης, ως προς την οποία η αναθέτουσα αρχή διατηρεί απλώς τη δυνατότητα να αναθέσει στον νικητή του εν λόγω διαγωνισμού. (βλ. σκέψεις 37-38, 40-41)

Mελέτη βελτίωσης επαρχιακής οδού...Με τα δεδομένα αυτά, η Περιφέρεια ..., η οποία δεν αξιολόγησε τις προσφορές ως ασυνήθιστα χαμηλές, δεν υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας, όπως βάσιμα υποστηρίζει η αιτούσα.Τέλος, με την προσβαλλόμενη Πράξη κρίθηκε ότι ο έλεγχος εκτείνεται αποκλειστικά και μόνο στη φάση του διαγωνισμού που υποβλήθηκε ενώπιον του Κλιμακίου, η οποία ολοκληρώθηκε με την 2566/2016 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας ..., με την οποία κατακυρώθηκε προσωρινά το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στην φερόμενη ως ανάδοχο σύμπραξη, και ότι δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί το τελικό στάδιο του διαγωνισμού, ήτοι αυτό που ακολουθεί την έκδοση της κατακυρωτικής απόφασης (υποβολή από τον ανάδοχο και αξιολόγηση από την αναθέτουσα αρχή των δικαιολογητικών και εγγράφων νομιμοποίησης και ελέγχου της προσωπικής κατάστασης του αναδόχου, κατά το άρθρο 23 της διακήρυξης), μετά την ολοκλήρωση του οποίου, ο φάκελος θα πρέπει να επανυποβληθεί στο αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, προκειμένου αυτό να αποφανθεί για τη νομιμότητα της τελευταίας αυτής φάσης του διαγωνισμού και την υπογραφή η μη του σχεδίου σύμβασης. Η κρίση αυτή, η οποία ερείδεται α) στις διατάξεις του άρθρου 36 παρ. 1 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο (ν. 4129/2013), που απαιτούν την διενέργεια του προληπτικού ελέγχου πριν από τη σύναψη της σύμβασης, καθώς και β) στη διαδικασία που περιγράφεται στα – υποχρεωτικά για την αναθέτουσα αρχή – Πρότυπα Τεύχη Μελετών (άρθρο 6.1 περ. γ), που εγκρίθηκαν με την Δ17γ/06/102/ΦΝ 439.1/27.6.2011 απόφαση του Υπουργού Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων (ΦΕΚ Β΄1581), είναι νόμιμη, απορριπτομένου ως αβάσιμου του περί του αντιθέτου λόγου ανάκλησης.Κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και να κριθεί ότι δεν συντρέχει ουσιώδης πλημμέλεια στη φάση της διαδικασίας του διαγωνισμού μέχρι και το στάδιο της κατακύρωσης για την ανάθεση της ελεγχόμενης μελέτης.Ανακαλεί την 367/2017 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Παροχή υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξης...Με δεδομένα αυτά, το παρόν Κλιμάκιο κρίνει ότι, μολονότι η αναθέτουσα εταιρεία με την επωνυμία .... διατηρούσε κατά τον χρόνο υποβολής για έλεγχο της αρχικής φάσης της διαγωνιστικής διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για την «Παροχή Υπηρεσιών Τεχνικής Υποστήριξης Λειτουργικής Διαχείρισης ...» ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου, βάσει των κριτηρίων που εκτέθηκαν στη νομική σκέψη της παρούσας, το χαρακτήρα του οργανισμού δημοσίου και, ως εκ τούτου, υπαγόταν στη δικαιοδοσία αυτού βάσει του άρθρου 35 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, μετέβαλε ήδη από τις 20.12.2018 και πριν από το χρόνο υποβολής για έλεγχο στις 24.12.2018 του σχετικού σχεδίου σύμβασης και της τελικής φάσης της διαδικασίας του διαγωνισμού το ιδιοκτησιακό της καθεστώς, με αποτέλεσμα η πλειοψηφία των μετοχών της να έχει ήδη περιέλθει στην πλήρη κυριότητα ιδιωτικών επιχειρήσεων, του Ελληνικού Δημοσίου εκπροσωπουμένου πλέον σε ποσοστό μειοψηφίας 34% επί του μετοχικού της κεφαλαίου. Συνακόλουθα, η ίδια ως άνω εταιρεία προκειμένου να προσαρμοστεί στο νέο αυτό καθεστώς μετέβαλε το καταστατικό της, συμπεριλαμβανομένης της συγκρότησης και περαιτέρω της σύνθεσης του διοικητικού της συμβουλίου, στο οποίο το Ελληνικό Δημόσιο εκπροσωπείται ήδη από τρία (3) μόνο επί ένδεκα (11) μελών. Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι εφόσον ήδη κατά τον χρόνο ασκήσεως της αρμοδιότητάς του και, αναγκαίως, κατά τον χρόνο υπογραφής του ως άνω σχεδίου σύμβασης, θα ελλείπουν στο πρόσωπο του αναθέτοντος φορέα οι υποκειμενικές προϋποθέσεις υποβολής στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης, η άσκηση αυτού (προσυμβατικού ελέγχου) από το παρόν Κλιμάκιο παρίσταται πλέον αλυσιτελής, καθόσον ενδεχόμενη αρνητική κρίση αυτού θα είχε ως αποτέλεσμα τη δέσμευση οικονομικού φορέα που δρα πλέον ως ιδιώτης στο πλαίσιο της ελεύθερης αγοράς στον τομέα της ενέργειας, τούτο δε θα αντέκειτο στα άρθρα 5 παρ. 1 και 98 παρ. 1 εδ. β΄ του Συντάγματος καθώς και στις βασικές αρχές του ενωσιακού δικαίου περί ελεύθερης κυκλοφορίας αγαθών και υπηρεσιών εντός του χώρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Σ. Ζ΄ Κλιμ. 18/2019).

Η προσφυγή ζητεί την ακύρωση της Απόφασης με αριθμό Β/Ε4/Φ1.2/482/23.01.2020 του Υπουργού, η οποία εγκρίνει το Πρακτικό της Α΄ Φάσης του διαγωνισμού για την ανάθεση της σύμβασης 'Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία και Συντήρηση του Οδικού Άξονα Νοτιοδυτικής'. Η σύμβαση αφορά έργο οδικού άξονα συνολικού μήκους περίπου 50 χιλιομέτρων, με προϋπολογισμένη αξία έως 50 εκατομμύρια ευρώ για την κατασκευή και 251,8 εκατομμύρια ευρώ για τη λειτουργία. Ο διαγωνισμός διεξάγεται με τη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου, και η προσφυγή επικεντρώνεται στο σκέλος της απόφασης που προκρίνει στη Β΄ Φάση τον ιδιωτικό φορέα και την ένωση προσώπων, κατηγορώντας ότι δεν πληρούν τα κριτήρια συμμετοχής.

Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, από τον έλεγχο των υποβληθέντων σε αυτό στοιχείων, δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες στην επί μέρους φάση της διαδικασίας ανάθεσης εκπόνησης της μελέτης με αντικείμενο…, η οποία (επί μέρους φάση) εκτείνεται μέχρι και την κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην ως άνω….. Συναφώς, επισημαίνεται ότι η επόμενη φάση της διαδικασίας που αφορά στον έλεγχο, από αρμόδιο, κατά το νόμο και τη διακήρυξη, όργανο, ο οποίος πιστοποιείται με τη σύνταξη αντίστοιχου πρακτικού, των υποβληθέντων από την ανωτέρω, αναδειχθείσα ανάδοχο Σύμπραξη γραφείων μελετών των προβλεπόμενων, στο άρθρο 23 της οικείας Διακήρυξης, επιμέρους δικαιολογητικών και εγγράφων νομιμοποίησης και ελέγχου της προσωπικής κατάστασης των μελών της, πρέπει να διαβιβαστεί για έλεγχο νομιμότητας στο Ελεγκτικό Συνέδριο (πρβλ. 281/2010 απόφαση VI Τμ. Ελ.Συν., βλ. 175/2010 Πράξη Ζ΄ Κλιμ. Ελ. Συν.).