Προγραμματική σύμβαση...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο είναι κατά χρόνο αναρμόδιο να ελέγξει την πρώτη φάση του διαγωνισμού για την επιλογή των αναδόχων των προκαταρκτικών μελετών, καθώς έχουν ήδη υπογραφεί και εκτελεστεί οι σχετικές από 22.11.2018 συμβάσεις μεταξύ της Περιφέρειας ... και των τριών αναδόχων. Περαιτέρω, οι συμβάσεις αυτές είναι άκυρες, καθώς δεν υποβλήθηκαν πριν την υπογραφή τους για έλεγχο νομιμότητας στο αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ. 1 έως 4 του ν. 4129/2013, παρότι η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη του διαγωνισμού ανερχόταν σε 1.000.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.). Ως εκ τούτου, οι συμβάσεις αυτές, καθώς και οι βάσει αυτών εκπονηθείσες προκαταρκτικές μελέτες, δεν μπορούσαν να αποτελέσουν νόμιμο έρεισμα για τη συμμετοχή των τριών επιλεγέντων αναδόχων στη δεύτερη φάση της διαδικασίας για την ανάθεση των υπολοίπων σταδίων της μελέτης. Συνακόλουθα, είναι μη νόμιμη και η .... απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας ..., με την οποία κατακυρώθηκε η ανάθεση των υπολοίπων σταδίων της μελέτης στη σύμπραξη .... Κατά τη γνώμη όμως του Προέδρου του Τμήματος, παραδεκτώς ελέγχονται στο παρόν στάδιο οι πράξεις της πρώτης φάσης της διαγωνιστικής διαδικασίας, πλην μη νομίμως έγινε δεκτή η προσφορά της σύμπραξης .... κατά την πρώτη φάση του διαγωνισμού, αφού η σύμπραξη αυτή, ενώ εκκρεμούσε ο έλεγχος των προσφορών των υποψηφίων από την Επιτροπή Διαγωνισμού, μετέβαλε τη στελέχωση της δηλωθείσας με την τεχνική προσφορά της ομάδας μελέτης για την κατηγορία 20, χωρίς να επικαλείται λόγο ανωτέρας βίας για την μεταβολή αυτή, σύμφωνα με το άρθρο 18 παρ. 3 του ν. 3316/2005, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο τέταρτο παρ. 4 εδ. α΄ του ν. 3621/2007. Συνακόλουθα, είναι μη νόμιμη η συμμετοχή της σύμπραξης αυτής στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού και, ως εκ τούτου, είναι νη νόμιμη και η .... κατακυρωτική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας ...Κατ` ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο απέχει του ελέγχου της πρώτης φάσης της διαδικασίας ανάθεσης, ενώ κρίνει ότι συντρέχει ουσιώδης πλημμέλεια στην ελεγχθείσα δεύτερη φάση της διαδικασίας, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη.

Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι με το άρθρο 114 του ν. 5072/2023 - το οποίο είναι εφαρμοστέο στην προκειμένη περίπτωση, καθώς άρχισε να ισχύει στις 4.12.2023, κατά τον χρόνο που η υπόθεση εκκρεμούσε στο παρόν Κλιμάκιο χωρίς να έχει εκδοθεί οριστική πράξη ελέγχου (βλ. σκ. 4 της παρούσας) - αντικαταστάθηκε η παρ. 13 του άρθρου 5 του ν. 3986/2011 και εξαιρέθηκαν οι συναλλαγές της παρ. 11 του ίδιου άρθρου (πώληση μετοχών εισηγμένων σε ρυθμιζόμενη αγορά μέσω βιβλίου προσφορών) από τον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Η εξαίρεση δε της συγκεκριμένης κατηγορίας συναλλαγών από τον προσυμβατικό έλεγχο, η οποία εναρμονίζεται με τη γενική εξαίρεση των συμβάσεων που αφορούν σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες σχετικές με την πώληση χρηματοπιστωτικών μέσων (άρθρο 325 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4700/2020), παρίσταται σύμφωνη με το άρθρο 98 παρ. 1 περ. β΄ του Συντάγματος, όπως έχει γίνει δεκτό με τα Πρακτικά της 20ης Γενικής Συνεδρίασης της 17ης Οκτωβρίου 2022 της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου (βλ. σκ. 5 της παρούσας). Κατά συνέπεια, το Κλιμάκιο απέχει από τον έλεγχο της προπαρασκευαστικής φάσης της διαδικασίας αξιοποίησης από το ...... του περιουσιακού στοιχείου «Project Newlight», που αφορά σε πώληση μετοχών εισηγμένων σε ρυθμιζόμενη αγορά μέσω βιβλίου προσφορών, καθώς έχει πλέον καταστεί αναρμόδιο για τον προσυμβατικό έλεγχο της συγκεκριμένης κατηγορίας συναλλαγών. 

Σύμβαση παραχώρησης...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, η ως άνω τροποποιητική σύμβαση μεταξύ του ... και της εταιρείας ....., η οποία συνήφθη σε εκτέλεση των άρθρων 48 και 49 του ν.4608/2019, εκφεύγει πλέον του κατά το άρθρο 35 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο προληπτικού ελέγχου νομιμότητας, εφόσον δεν καταλείπεται στο Κλιμάκιο αυτό αντικείμενο άσκησης προσυμβατικού ελέγχου. Τούτο διότι, κατά τον χρόνο που υποβάλλεται προς έλεγχο η παρούσα τροποποιητική σύμβαση, έχει πάψει να αποτελεί προϊόν συμβατικής ελευθερίας, αφού το περιεχόμενό της καθορίστηκε ευθέως από τις «προληπτικώς κυρωτικές» διατάξεις που προαναφέρθηκαν. Συνακόλουθα, η επίμαχη σύμβαση απαραδέκτως υποβάλλεται ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου. Τα ανωτέρω ισχύουν, ανεξαρτήτως του ότι η εν λόγω τροποποιητική σύμβαση έχει ήδη υπογραφεί από τα συμβαλλόμενα μέρη πριν την υποβολή της στο Δικαστήριο, γεγονός που, αυτοτελώς, καθιστά το παρόν Κλιμάκιο κατά χρόνον αναρμόδιο για τον προληπτικό έλεγχο νομιμότητάς της.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/232/2020

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα φάσης της διαγωνιστικής διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου, με αντικείμενο την ανάθεση «Παροχής Υπηρεσιών Φύλαξης των Κτιριακών Εγκαταστάσεων -608/16/ΔΔΠ» του … Α.Ε» (… Α.Ε.), προϋπολογισμού της κύριας σύμβασης 3.136.647,30 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και του δικαιώματος προαίρεσης 1.568.323,65 ευρώ (πλέον ΦΠΑ)(....)Επισημαίνεται, όμως, ότι για την ολοκλήρωση του ελέγχου απαιτείται η υποβολή από την προσωρινή ανάδοχο εταιρεία των προβλεπόμενων στο άρθρο 12 της διακήρυξης δικαιολογητικών, ο έλεγχος αυτών και η συναφής έγκριση των αρμοδίων οργάνων της … Α.Ε. (...), στοιχεία που θα υποβληθούν στο παρόν Κλιμάκιο, το οποίο, ακολούθως, θα ελέγξει τη νομιμότητα του σχετικού σχεδίου σύμβασης καθώς και τους όρους που τυχόν απαιτείται να περιληφθούν σε αυτό.Αποφαίνεται ότι ο έλεγχος της επιμέρους φάσης της διαγωνιστικής διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου με αντικείμενο την «Παροχή Υπηρεσιών Φύλαξης των Κτιριακών Εγκαταστάσεων -608/16/ΔΔΠ» του … Α.Ε. απέβη θετικός.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ, ΣΥΜΦΩΝΙΑ-ΠΛΑΙΣΙΟ, ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:«Συνδέσεις κινητής τηλεφωνίας και συσκευών και Συνδέσεις για ανταλλαγή δεδομένων - Τμήμα 3», ποσού 4.946.072,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ (...)Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ευχέρεια επιλογής από τον αντισυμβαλλόμενο της «… Α.Ε.» και ήδη «… Μ.Α.Ε.» ενός από τους εναλλακτικά καθοριζόμενους τρόπους καταβολής του συμβατικού τιμήματος ερείδεται σε σαφή και ρητό όρο του άρθρου Β.5.3 της Πρόσκλησης υποβολής εξατομικευμένων προσφορών για τη σύναψη της εκτελεστικής σύμβασης, ο οποίος κρίθηκε νόμιμος ... λαμβανομένου δε υπόψη ότι ο όρος αυτός ουδόλως συναπτόταν με την αξιολόγηση των προσφορών των διαγωνιζομένων, ούτε προβλεπόταν το αμετάκλητο της σχετικής δήλωσης επιλογής, ούτε εκ της οικείας επιλογής επηρεάζεται το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της εκτελεστικής σύμβασης και ενόψει του χρονικού σημείου που λαμβάνει χώρα η υπό έλεγχο τροποποίηση (μετά την παραλαβή της Φάσης 1, ήτοι κατά τον χρόνο ενεργοποίησης του όρου περί πρώτης πληρωμής του αναδόχου), η τροποποίηση αυτή δεν παρίσταται ουσιώδης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το σχέδιο της εν λόγω 4ης τροποποιητικής σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας ενώπιον του Κλιμακίου.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Επιδιώκεται η ανάκληση της 64/2022 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(....)Ωστόσο, όπως είναι ήδη γνωστό στο Δικαστήριο, ο φάκελος με τα στοιχεία της διαδικασίας και το σχέδιο σύμβασης για το τμήμα 43, υποβλήθηκε εκ νέου στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο και ήδη έχει εκδοθεί η 177/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχετικού σχεδίου σύμβασης με το ως άνω αντικείμενο μεταξύ του ν.π.δ.δ. «Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης» και της προσφεύγουσας, αναφορικά με το τμήμα 43 αντί συμβατικού τιμήματος 1.655.208,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Η πράξη αυτή κοινοποιήθηκε στον ελεγχόμενο φορέα στις 6 Απριλίου 2022, δηλαδή μία ημέρα μετά τη δημοσία συνεδρίαση της 5.4.2022 και πριν παρέλθει η προθεσμία για την κατάθεση υπομνημάτων και συνέλθει το παρόν Δικαστήριο σε διάσκεψη. Κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη προσφυγή έχει καταστεί άνευ αντικειμένου και πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη αφού ο έλεγχος της διαδικασίας και του υποβληθέντος  σχεδίου σύμβασης έχει πλέον ολοκληρωθεί, με την εκφορά οριστικής κρίσης επ’ αυτού στο συγκεκριμένο στάδιο. Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1307/2022.

	Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 1 και 2 της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω σχέδιο σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται ενώπιόν του για έλεγχο νομιμότητας, προεχόντως διότι επί του ιδίου σχεδίου σύμβασης έχει ήδη προηγηθεί οριστική κρίση του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου περί αποχής από τον έλεγχο νομιμότητας, η οποία (κρίση) στηρίζεται αυτοτελώς στην προαναφερθείσα επάλληλη αιτιολογία της 4/2022 πράξης του Επιτρόπου, ότι δηλαδή το υποβληθέν στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχέδιο αφορά σε σύμβαση ήδη εκτελεσθείσα κατά το μεγαλύτερο μέρος της. Η εν λόγω, περί αποχής από τον έλεγχο νομιμότητας, οριστική κρίση του Επιτρόπου μπορεί να αμφισβητηθεί μόνο με τον περιοριστικώς προβλεπόμενο από τις οικείες διατάξεις τρόπο (βλ. σκέψη 2 της παρούσας), ήτοι με άσκηση προσφυγής ανάκλησης ενώπιον του αρμοδίου Τμήματος του Δικαστηρίου, το δε παρόν Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας να εξετάσει την ως άνω κρίση του Επιτρόπου επ’ ευκαιρία της εκ νέου υποβολής του ιδίου σχεδίου σύμβασης ενώπιόν του και να προβεί εξαρχής σε έλεγχο νομιμότητας αυτού. Σε κάθε περίπτωση, το Κλιμάκιο παρατηρεί, σύμφωνα με όσα διαλαμβάνονται ειδικότερα στη σκέψη 3.5 της παρούσας, ότι η εν λόγω σύμβαση δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 324 του ν. 4700/2020 και κατ’ επέκταση δεν υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Εκτίμηση κινδύνων σεισμού, πυρκαγιάς και πλημμύραςΗ σύναψη της υποβληθείσας προς έλεγχο εκτελεστικής σύμβασης εγκρίθηκε με την 42/8.5.2023 (Θέμα 42ο) απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου του ΕΚΠΑ, καθώς και με τη 1264/3/28.2.2023 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Σύμφωνα με το άρθρο 5 του υπό κρίση σχεδίου (βλ. τις αντίστοιχες προβλέψεις της αρχικής προγραμματικής σύμβασης), α) στο πλαίσιο της Φάσης 3 (μήνες 16-36 της διάρκειας της προγραμματικής) και για την υλοποίηση της Δράσης Β8.5 «Εκπαίδευση στελεχών Πολιτικής Προστασίας και ενημέρωση με έμφαση στις νησιωτικές περιοχές της Περιφέρειας Αττικής», προβλέπονται τα Παραδοτέα: i. Π8.5.4 «3ο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο», κόστους 10.000,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ, που πρέπει να παραδοθεί τον μήνα 35 της διάρκειας της προγραμματικής και ii. Π8.5.5 «2η Ενημερωτική Ημερίδα με έμφαση στις νησιωτικές περιοχές», κόστους 10.000,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ, που πρέπει να παραδοθεί τον μήνα 36 της διάρκειας της προγραμματικής και β) στο πλαίσιο της ίδιας Φάσης προβλέπεται συμμετοχή στο Παραδοτέο Π1.3 «Τελική αναφορά Β΄ Μέρους του αντικειμένου της αρχικής προγραμματικής σύμβασης», κόστους 41.264,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ, που πρέπει να παραδοθεί τον μήνα 36 της διάρκειας της προγραμματικής. Η χρηματοδότηση που αναλογεί στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών ως Συνεργαζόμενο Φορέα, συνολικού ποσού κατά τα ανωτέρω (10.000,00 + 10.000,00 + 41.264,00 =) 61.264,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ, καταβάλλεται από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) του ΕΚΠΑ, αφού η Περιφέρεια Αττικής έχει καταβάλει το ανάλογο ποσό στον ΕΛΚΕ του ΕΚΠΑ (άρθρο 6 του σχεδίου). Πλην, σύμφωνα με όσα έγιναν προηγουμένως δεκτά, το ποσό αυτό, αυτοτελώς λογιζόμενο, υπολείπεται των προβλεπόμενων στο άρθρο 324 παρ. 1 και 2 του ν. 4700/2020 ορίων για την άσκηση προληπτικού ελέγχου νομιμότητας εκ μέρους του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, ως εκ τούτου, το ως άνω σχέδιο εκτελεστικής σύμβασης απαραδέκτως υποβάλλεται προς έλεγχο. 

Μελέτες-Έλεγχος Νομιμότητας:...να ελέγξει τη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας (α΄ και β΄ φάσης αυτής) μέχρι και την έκδοση κατακυρωτικής απόφασης για την επιλογή αναδόχου για την ανάθεση της μελέτης με αντικείμενο την «Αναγνωριστική Μελέτη της Εθ.Ο. Κορίνθου Άργους Άστρους στο Τμήμα Παράκαμψη Άργους και Σύνδεση με Οδό Αρχαιολογικών Χώρων», σε εκτέλεση της 24/2020 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(....)Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με τα ερμηνευτικώς γενόμενα δεκτά στη σκ. ΙV της παρούσας, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, ενώ εκκρεμούσε ο έλεγχος των τεχνικών προσφορών των υποψηφίων από την Επιτροπή Διαγωνισμού κατά την α΄ φάση του διαγωνισμού, η εταιρεία «……Ε.Ε.» και ήδη  «…….», η οποία αποτελεί τον έναν εκ των τριών αναδόχων της α΄ φάσης του διαγωνισμού που συνέχισε και στην β΄ φάση αυτού, μετέβαλε τη στελέχωση της δηλωθείσας με την τεχνική προσφορά της ομάδας μελέτης για την κατηγορία 20, χωρίς, ωστόσο, να περιλαμβάνονται στοιχεία στον φάκελο της υπόθεσης από τα οποία να προκύπτουν λόγοι ανωτέρας βίας για την μεταβολή αυτή... Αναβάλλει την έκδοση οριστικής Πράξης. Διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου με την προσκόμιση των αναφερόμενων στο σκεπτικό της παρούσας στοιχείων.

Μέρος των εργασιών της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης έχει ήδη εκτελεσθεί. Κατά συνέπεια, το Κλιμάκιο έχει καταστεί κατά χρόνο αναρμόδιο να επιληφθεί του ελέγχου νομιμότητας της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης και οφείλει να απόσχει αυτού, αφού, ανεξαρτήτως της συνδρομής ή μη των νομίμων προϋποθέσεων για τη σύναψή της και του αν αυτή έχει υπογραφεί, η σύμβαση αυτή αφορά σε εργασίες που έχουν ήδη αρχίσει να εκτελούνται σε χρόνο προγενέστερο της υποβολής της για προληπτικό έλεγχο ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου.