«Δημόσιες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών — Οδηγία 2004/18/ΕΚ — Αναθέτουσα αρχή η οποία ασκεί επί αναδόχου φορέα νομικώς διακριτού από αυτήν έλεγχο ανάλογο προς εκείνον που ασκεί επί των δικών της υπηρεσιών — Μη υποχρέωση διεξαγωγής διαγωνισμού κατά τους κανόνες του δικαίου της Ένωσης (ανάθεση καλούμενη “in house”) — Ανάδοχος φορέας τον οποίο ελέγχουν από κοινού πλείονες οργανισμοί τοπικής αυτοδιοικήσεως — Προϋποθέσεις αναθέσεως “in house”»

Συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C-182/2011 και C-183/2011

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 29ης Νοεμβρίου 2012 «Δημόσιες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών — Οδηγία 2004/18/ΕΚ — Αναθέτουσα αρχή η οποία ασκεί επί αναδόχου φορέα νομικώς διακριτού από αυτήν έλεγχο ανάλογο προς εκείνον που ασκεί επί των δικών της υπηρεσιών — Μη υποχρέωση διεξαγωγής διαγωνισμού κατά τους κανόνες του δικαίου της Ένωσης (ανάθεση καλούμενη “in house”) — Ανάδοχος φορέας τον οποίο ελέγχουν από κοινού πλείονες οργανισμοί τοπικής αυτοδιοικήσεως — Προϋποθέσεις αναθέσεως “in house”»(....) Όταν πλείονες δημόσιες αρχές, με την ιδιότητά τους ως αναθέτουσες αρχές, ιδρύουν από κοινού φορέα επιφορτισμένο με την εκπλήρωση καθήκοντός τους δημόσιας υπηρεσίας ή όταν δημόσια αρχή συμμετέχει σε τέτοιο φορέα, η βάσει της νομολογίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης προϋπόθεση κατά την οποία, προκειμένου να απαλλαγούν από την υποχρέωση διεξαγωγής διαγωνισμού για τη σύναψη δημόσιας συμβάσεως κατά το δίκαιο της Ένωσης, πρέπει να ασκούν από κοινού έλεγχο επί του φορέα αυτού ανάλογο προς εκείνο που ασκούν επί των δικών τους υπηρεσιών πληρούται εφόσον κάθε μία από τις αρχές αυτές συμμετέχει τόσο στο κεφάλαιο όσο και στα όργανα διοικήσεως του εν λόγω φορέα.

Ο προσφεύγων ζητά: 1) την ακύρωση της απόφασης με αριθμό 04/2018 (26-01-2018) της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Άνδρου, σχετικά με την αποδοχή της προσφοράς της εταιρείας «....................................». 2) την απόρριψη της εν λόγω προσφοράς από τη συνέχεια του διαγωνισμού. Το αντικείμενο της σύμβασης είναι η παροχή υπηρεσιών καθαριότητας και εξυγίανσης σε κοινοχρήστους χώρους του Δήμου Άνδρου, με προϋπολογιζόμενη δαπάνη 201.324,00 € (χωρίς ΦΠΑ) για τα έτη 2018-2019. Ο διαγωνισμός διεξήχθη με ηλεκτρονική ανοικτή διαδικασία και το κριτήριο ανάθεσης ήταν η πλέον συμφέρουσα οικονομικά προσφορά βάσει τιμής.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΈΣ ΣΥΜΒΆΣΕΙΣ....ζητείται η αναθεώρηση της 607/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά, δοθέντος ότι υφίσταται ιδιαίτερος εσωτερικός σύνδεσμος μεταξύ του Δήμου ...... και του «Κέντρου Δια Βίου Μάθησης ΙΙ ............  ΟΤΑ», καθόσον εν προκειμένω συντρέχουν οι ρητώς καθοριζόμενες στην παρ. 1 του άρθρου 12 του ν. 4412/2016 τρεις προϋποθέσεις για τη σύναψη «ενδοϋπηρεσιακής (in-house) ανάθεσης», η ελεγχόμενη σύμβαση εμπίπτει κατ’ αρχήν στο πεδίο εφαρμογής της ως άνω διάταξης. Περαιτέρω, η πρόσληψη προσωπικού αφορά την εκτέλεση μέρους μόνο των υποχρεώσεων, τις οποίες η δημοτική επιχείρηση, στο πλαίσιο σύναψης της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, αναλαμβάνει, όπως περιγράφονται στο άρθρο 5 αυτής, ως εκ τούτου δεν προκύπτει αδυναμία της να εκτελέσει συνολικά τη σύμβαση με ίδια μέσα, όπως εσφαλμένως δέχθηκε το δικάσαν Τμήμα. Ειδικότερα, οι επιπλέον προσλήψεις από την επιχείρηση που θα έχει την επίβλεψη του προσωπικού για την άρτια παροχή των υπηρεσιών, αποτελούν έναν από τους αναγκαίους τρόπους εκτέλεσης της σύμβασης, ενώ σε κάθε περίπτωση η επιχείρηση δεν αναθέτει σε τρίτους την εκτέλεσή της (γεγονός που κατ’ αρχήν δεν αποκλείεται σύμφωνα με το άρθρο 6 αυτής), αλλά την εκτελεί η ίδια, έστω και αν χρειάζεται να προσλάβει επιπλέον προσωπικό. Περαιτέρω, το γεγονός ότι ο Δήμος καταβάλλει τις αποδοχές του προσωπικού αυτού δεν αναιρεί το χαρακτήρα της οικείας σύμβασης, ως ενδοϋπηρεσιακής και προγραμματικής σύμβασης, δεδομένου ότι αποτελεί μέρος των υποχρεώσεών του, στο πλαίσιο εκτέλεσης της σύμβασης και των υποχρεώσεων καθενός από τα συμβαλλόμενα μέρη. Κατά συνέπεια, η επίμαχη σύμβαση δεν λειτουργεί ως μέσο καταστρατήγησης των διατάξεων περί σύναψης δημοσίων συμβάσεων. (...) Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την αίτηση αναθεώρησης.Αναθεωρεί την 607/2018 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Η Πράξη 228/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για το έργο «Ανάπλαση Οδού 25ης Μαρτίου» του Δήμου Έδεσσας, προϋπολογισμού 2.628.800,00 ευρώ με ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου Έδεσσας (Κύριος του Έργου) και του Δ.Ε.Π.ΑΝ. (Φορέας Υλοποίησης), αν και δεν υποβλήθηκε για προσυμβατικό έλεγχο, είναι επιτρεπτή. Επίσης, διαπίστωσε πλημμέλεια στη διαδικασία (μη δημοσίευση τροποποίησης της διακήρυξης στον τοπικό τύπο), αλλά έκρινε ότι αυτή δεν ήταν ουσιώδης, καθώς υπήρξε επαρκής ανταγωνισμός (7 συμμετέχοντες) και τήρηση άλλων διατυπώσεων δημοσιότητας. Κατόπιν αυτών, αποφασίστηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο, «...Α.Ε.», έναντι συμβατικού τιμήματος 1.723.420,89 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α.

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πέμπτο τμήμα) της 8ης Μαΐου 2014: Δημόσιες συμβάσεις προμηθειών — Οδηγία 2004/18/ΕΚ — Ανάθεση χωρίς διεξαγωγή διαδικασίας διαγωνισμού — Ανάθεση “in house” (οιονεί αυτεπιστασία) — Ανάδοχος που από νομικής απόψεως είναι διακριτός από την αναθέτουσα αρχή — Προϋπόθεση του “ανάλογου ελέγχου” — Αναθέτουσα αρχή και ανάδοχος μεταξύ των οποίων δεν υφίσταται σχέση ελέγχου — Τρίτη δημόσια αρχή που ασκεί επί της αναθέτουσας αρχής μερικό έλεγχο και επί του αναδόχου έλεγχο που μπορεί να χαρακτηριστεί ως “ανάλογος” — “Οριζόντια εσωτερική σχέση

Ο προσφεύγων ασκεί προδικαστική προσφυγή κατά του Γενικού Νοσοκομείου Πατρών, ζητώντας: (α) την ακύρωση της απόφασης με αριθμ. 9/27.02.2018 που εγκρίνει το πρακτικό οικονομικής αξιολόγησης για την ανάδειξη αναδόχου, (β) την απόρριψη της οικονομικής προσφοράς της εταιρείας που ανακηρύχθηκε προσωρινός μειοδότης, (γ) την κατακύρωση του τμήματος του διαγωνισμού σε αυτόν και (δ) την αποστολή του φακέλου στην Επιτροπή Ανταγωνισμού. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την ετήσια συντήρηση και επισκευή 13 μηχανημάτων της Μονάδας Τεχνητού Νεφρού, με κάλυψη ανταλλακτικών και προϋπολογισθείσα δαπάνη 44.612,10 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Ο προσφεύγων επικαλείται παραβιάσεις του ν. 4412/2016, ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές και αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές.

Η Πράξη 211/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης για το έργο «ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΛΕΟΝΤΑΡΙΟΥ», προϋπολογισμού 1.390.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι ο φάκελος εισάγεται απαραδέκτως προς εκ νέου έλεγχο, επειδή προηγήθηκε η 4/2024 Πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου Π.Ε. Καρδίτσας. Με την προηγούμενη πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης, καθώς η υποκείμενη Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ Δ.Ε.Υ.Α. Σοφάδων και Δ.Ε.Π.ΑΝ. (συνολικού προϋπολογισμού άνω των 5.357.000 ευρώ) ουδέποτε υποβλήθηκε σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας στο Ελεγκτικό Συνέδριο, καθιστώντας την άκυρη. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι, λόγω του οριστικού χαρακτήρα της εκδοθείσας Πράξης του Αναπληρωτή Επιτρόπου, δεν μπορεί να θεμελιωθεί αρμοδιότητα για νέο έλεγχο, καθώς η διαδικασία προβλέπει την άσκηση προσφυγής ανάκλησης στο αρμόδιο Τμήμα για την ανατροπή της κρίσης.

Δημοσιονομική διόρθωση ποσού..Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη το ύψος του καταλογισθέντος ποσού (176.729,61 ευρώ) σε συνδυασμό με το ύψος του ταμειακού υπολοίπου του αιτούντος (702.863,42 ευρώ) και τη μη προσκόμιση πέραν του ισολογισμού ουδενός άλλου στοιχείου που να αφορά τα έσοδα και τις δαπάνες αυτού, κρίνει ότι η άμεση εκτέλεση της … απόφασης δημοσιονομικής διόρθωσης, κατά το μέρος που υπερβαίνει το ποσό των τριάντα χιλιάδων (30.000,00) ευρώ, δημιουργεί κίνδυνο οικονομικής βλάβης του αιτούντος δυσχερώς επανορθώσιμης σε περίπτωση ευδοκίμησης της ήδη εκκρεμούσας έφεσής του. Για το λόγο δε αυτό, πρέπει, κατά μερική παραδοχή της ένδικης αίτησης, να ανασταλεί η εκτέλεση της προσβαλλόμενης απόφασης κατά το μέρος που υπερβαίνει το ποσό των 30.000,00 ευρώ, μέχρις ότου περατωθεί ή καταργηθεί η επί της έφεσης του αιτούντος δίκη.

Η προσφεύγουσα εταιρεία ασκεί προδικαστική προσφυγή κατά της Διακήρυξης της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων, η οποία προκήρυξε ηλεκτρονικό ανοιχτό διαγωνισμό για την επιλογή αναδόχου παροχής υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξης στο έργο «…». Η εταιρεία ζητά την ακύρωση, ανάκληση ή τροποποίηση της Διακήρυξης, καθώς και κάθε πρόστιμης ενέργειας, με το αντικείμενο της σύμβασης να είναι η παροχή υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξης για το συγκεκριμένο έργο, το οποίο χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα «…» και έχει εκτιμώμενη αξία 151.693,55 ευρώ χωρίς ΦΠΑ.