Προμήθεια γάλακτος:. Με δεδομένα αυτά, νομίμως ο Δήμος προέβη στην προμήθεια γάλακτος, τύπου εβαπορέ, λόγω αποδεδειγμένης αντικειμενικής αδυναμίας να χορηγήσει φρέσκο γάλα. Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια τροφίμων...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη που προηγήθηκε (υπό στοιχείο ΙΙ της παρούσας), μη νομίμως ο Δήμος ... προκήρυξε, ως μέρος της εν λόγω διακήρυξης, την προμήθεια γάλακτος εβαπορέ για το εργατοτεχνικό προσωπικό του, για το χρονικό διάστημα από 14.11.2017 έως και 25.6.2018 (βλ. Τμήμα Δ΄ της 30056/27.12.2018 διακήρυξης), ήτοι σε χρόνο μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, κατά παράβαση των ως άνω διατάξεων και της σχετικής υποχρέωσής του για καθημερινή παροχή ενός (1) λίτρου φρέσκου γάλακτος στους δικαιούχους εργαζόμενους, που αποκλειστικό σκοπό έχει την καθημερινή πρόληψη και προστασία της υγείας αυτών, ενώ περαιτέρω, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, δεν προκύπτει αντικειμενική αδυναμία του αιτούντος να χορηγήσει σε αυτούς φρέσκο γάλα, καθημερινά, κατά το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Οι δε ισχυρισμοί του Δήμου περί αντικειμενικής αδυναμίας του να χορηγήσει φρέσκο γάλα στους δικαιούχους για το διάστημα από 14/11/2017 (επομένη της ημερομηνίας που έληξε προγενέστερη σύμβαση γάλακτος) έως 26/06/2018 (οπότε υπεγράφη η νέα σύμβαση), εξαιτίας της καθυστέρησης ολοκλήρωσης του προηγούμενου διαγωνισμού τροφίμων και γάλακτος, επικαλούμενος τη μεταβολή του νομοθετικού πλαισίου διενέργειάς του (ν. 4412/2016), καθώς και το ανεπαρκές σε αριθμό προσωπικό του Δήμου, το οποίο δεν είχε εκπαιδευτεί κατάλληλα για την αλλαγή αυτή, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Και τούτο, διότι τα ως άνω προβαλλόμενα (βλ. και την Τεχνική Έκθεση της υπ΄ αριθμ. 2018167 μελέτης της Διεύθυνσης ΠΕ.ΚΑ.ΠΡΑ, καθώς και το από 25.9.2019 Υπηρεσιακό Σημείωμα του Τμήματος Προμηθειών και Διαχείρισης Αποθηκών του Δήμου) δεν καθιστούν αντικειμενική την αδυναμία του αιτούντος, αντιθέτως δε αυτή οφείλεται στην έλλειψη προγραμματισμού των αρμοδίων υπηρεσιών του Δήμου, ώστε να λάβουν εγκαίρως όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προμήθεια γάλακτος, συνεκτιμώντας και τις ενδεχόμενες συνέπειες από την επικαλούμενη αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου. Εξάλλου, ο ισχυρισμός, που προβάλλεται, ότι η εν λόγω προμήθεια γάλακτος εβαπορέ είναι νόμιμη, διότι σκοπό έχει να ικανοποιήσει νόμιμη απαίτηση των φερόμενων ως δικαιούχων έναντι του Δήμου, η δε αξίωση αυτή για την παροχή γάλακτος εξακολουθεί να υφίσταται και για χρονικό διάστημα μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, αφού, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ), δεν επιτρέπεται η χορήγηση του γάλακτος να γίνεται μαζικά ως προς τις αναλογούσες για κάθε εργαζόμενο ποσότητες, σε χρονικό διάστημα μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, ενώ η αντικατάσταση του φρέσκου γάλακτος από ίση ποσότητα γάλακτος μακράς διαρκείας ή τύπου εβαπορέ, επιτρέπεται μόνο κατ΄ εξαίρεση και εφόσον συντρέχουν λόγοι αντικειμενικής αδυναμίας χορήγησης, από την οικεία υπηρεσία, φρέσκου γάλακτος. Περαιτέρω, ο λόγος περί συγγνωστής πλάνης των αρμοδίων οργάνων του αιτούντος, τα οποία, όπως προβάλλεται, ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, είναι ομοίως απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένης της σαφήνειας του εφαρμοστέου εν προκειμένω νομοθετικού πλαισίου, καθώς και της πάγιας νομολογίας του Δικαστηρίου επί των τεθέντων ζητημάτων.

Η προσφεύγουσα ζητεί την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Ασπροπύργου, η οποία απέρριψε την προσφορά της στον διαγωνισμό για την προμήθεια φρέσκου αγελαδινού γάλακτος για το προσωπικό του Δήμου. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορούσε την προμήθεια πλήρους (3,5%) φρέσκου παστεριωμένου ομογενοποιημένου γάλακτος σε συσκευασία 1 λίτρου, σύμφωνα με προδιαγραφές της διακήρυξης, συμπεριλαμβανομένων εγκρίσεων εργοστασίων και θρεπτικών συστατικών. Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι η απόρριψη της ήταν παράνομη, επειδή η διακήρυξη δεν διευκρίνιζε ότι απαιτείται ειδικά εμπειρία σε φρέσκο γάλα (όχι εβαπορέ), ενώ επιπλέον καταλογίζει ελλείψεις στην τεχνική προσφορά του εις βάρος της επιλεγέντος οικονομικού φορέα.

Ο προσφεύγων με την προδικαστική προσφυγή ζητεί την ακύρωση ή μεταρρύθμιση των αποφάσεων υπ’ αρ. 776/2018 και 872/2018 της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Λέσβου, οι οποίες αφορούν την ανάδειξη προσωρινού αναδόχου για την προμήθεια γάλακτος εβαπορέ σε συσκευασίες 400γρ. για το εργατοτεχνικό προσωπικό του Δήμου και του ΝΠΔΔ. Το αντικείμενο της σύμβασης είναι η προμήθεια ειδών τροφίμων, συμπεριλαμβανομένου γάλακτος τύπου εβαπορέ, για τις ανάγκες των παιδικών σταθμών, του κοινωνικού παντοπωλείου, της Μονάδας Ηλικιωμένων και του εργατοτεχνικού προσωπικού του Δήμου Λέσβου για το έτος 2018.

Προμήθεια κουτιών γάλακτος...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε μη νόμιμα ο Δήμος ενέκρινε τη χορήγηση γάλακτος ΕΒΑΠΟΡΕ αντί για φρέσκο στους υπαλλήλους του (καθαριότητας, τεχνικών έργων, σχολικών φυλάκων, υπηρεσίας πρασίνου, υπηρεσίας νεκροταφείου και εποχικού προσωπικού) για το έτος 2009, καθόσον, από τα συνημμένα στα ως άνω χρηματικά εντάλματα δικαιολογητικά δεν αποδεικνύεται η αντικειμενική αδυναμία του Δήμου να χορηγήσει σε καθημερινή βάση 1 λίτρο φρέσκου γάλακτος. Οι ισχυρισμοί του Δήμου στην αριθ. πρωτ. 2715/20.2.2009 απόφαση του Δημάρχου του ότι δεν υπάρχει η κατάλληλη κτιριακή υποδομή για την καθημερινή εστίαση των υπαλλήλων, ούτε το απαραίτητο προσωπικό για τη φύλαξη και διανομή του φρέσκου γάλακτος κρίνονται ανεπαρκείς, καθόσον, δεδομένης της βούλησης του Νομοθέτη από το έτος 2003 για καθημερινή παροχή ενός λίτρου γάλακτος για λόγους ατομικής προστασίας και υγιεινής, η έλλειψη των ως άνω ελαχίστων προδιαγραφών (αν θεωρηθεί ότι αναγκαίως απαιτούνται), οφείλεται αποκλειστικά σε υπαιτιότητα της δημοτικής αρχής, με αποτέλεσμα να καταστρατηγούνται στην ουσία τους οι ως άνω διατάξεις, που αποκλειστικό σκοπό έχουν την πρόληψη και προστασία της υγείας συγκεκριμένης ευπαθούς μερίδας εργαζομένων. Περαιτέρω, αν και προσκομίστηκε κατάσταση των φερόμενων ως δικαιούχων υπαλλήλων, από τα συνημμένα στα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δικαιολογητικά, δεν προκύπτει ο πραγματικός χρόνος παράδοσης στους δικαιούχους υπαλλήλους της αναλογούσας ποσότητας γάλακτος (υπάρχει μόνο γενική αναφορά για παροχή μαζικής ποσότητας σε κάθε υπάλληλο εντός δύο χρονικών περιόδων, από 16.3.09 έως 19.11.09 και από 20.11.09 έως 31.12.09), ούτε ο τρόπος διάθεσης (σε καθημερινή βάση ή όχι), ώστε να βρίσκει εφαρμογή η σχετική εκ της ως άνω ΚΥΑ υποχρέωση του Δήμου για καθημερινή παροχή 1 λίτρου γάλακτος στους εργαζόμενους. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες κι επομένως αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Προμήθεια γάλακτος...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Τμήμα κρίνει ότι μη νόμιμα ο Δήμος ... ενέκρινε τη χορήγηση γάλακτος τύπου «εβαπορέ» αντί για φρέσκο στους δικαιούχους υπαλλήλους του για το έτος 2009, ολοκληρώνοντας μάλιστα τη διαδικασία της προμήθειας ετεροχρονισμένα, ήτοι περί το τέλος του έτους αυτού, με συνέπεια την καταστρατήγηση των ως άνω διατάξεων, που αποκλειστικό σκοπό έχουν την πρόληψη και προστασία της υγείας των δικαιούχων εργαζομένων, με την πρόβλεψη χορήγησης γάλακτος σε ημερήσια βάση. Εξάλλου, η απουσία ιατρού εργασίας δεν συνιστά λόγο αντικειμενικής αδυναμίας που δικαιολογεί την επικαλούμενη από το Δήμο αδυναμία χορήγησης εγκαίρως ενός λίτρου φρέσκου γάλακτος ημερησίως στους δικαιούχους αυτού και τούτο, διότι ούτε από τις προαναφερόμενες διατάξεις της Κ.Υ.Α. 53361/2006 ούτε από άλλη διάταξη της κείμενης νομοθεσίας τίθεται ως προϋπόθεση για τη χορήγηση γάλακτος στους εργαζόμενους η προηγούμενη γνώμη του ιατρού εργασίας.Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η εντελλόμενη με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και συνεπώς, τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Με την προδικαστική προσφυγή ο προσφεύγοντας επιδιώκει να κριθεί ως μη νόμιμη και να απορριφθεί η συμμετοχή στον διαγωνισμό των συγχωνιζομένων με τις επωνυμίες «………..» και «……….», καθώς και να ακυρωθεί εν μέρει ή τροποποιηθεί η απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Αρταίων που κρίνει αποδεκτές τις προσφορές τους. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια τροφίμων και φρέσκου γάλακτος για τους δικαιούχους υπαλλήλους του Δήμου Αρταίων και του Κ.Κ.Μ.Π.Α.Π. για τα έτη 2018-2019, με συνολικό προϋπολογισμό 581.325,57 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. Η προμήθεια χωρίζεται σε 52 τμήματα, καλύπτοντας παιδικούς σταθμούς και Δημοτικές Ενότητες, με προϊόντα όπως είδη αρτοποιείου, παντοπωλείου, ελαιολάδου, οπωροπωλείου, κρεοπωλείου, γαλακτοκομικά, κατεψυγμένα προϊόντα και φρέσκο γάλα.

Η προσφεύγουσα εταιρεία με την προδικαστική προσφυγή της αίτησε: (1) να κηρυχθεί έκπτωτη ή να αποκλειστεί η ανάδοχος εταιρεία «………………….» από το Τμήμα 19 της διακήρυξης (Φρέσκο γάλα για τους δικαιούχους υπαλλήλους του Δήμου Πύργου), (2) να ανατεθεί στην προσφεύγουσα, ως δεύτερη μειοδότρια, η προμήθεια του Τμήματος 19 της διακήρυξης. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορούσε την προμήθεια τροφίμων και γάλακτος για τις ανάγκες του Δήμου Πύργου και νομικών προσώπων του, με προϋπολογιζόμενη δαπάνη 140.209,09 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Η προσφυγή στηρίχθηκε σε παραβάσεις της διακήρυξης, ιδίως ως προς τη μη προσκόμιση ένορκων βεβαιώσεων και πιστοποιητικών που απαιτούνταν για την επιβεβαίωση της συμμετοχής της ανάδοχου.

Η προδικαστική προσφυγή δεν περιλαμβάνει σαφές και συγκεκριμένο αίτημα, ωστόσο επικαλείται δύο κύριες παραβάσεις από τον Δήμο Κορίνθου. Πρώτον, ότι το φρέσκο γάλα εσφαλμένα συμπεριλήφθηκε στην κατηγορία «ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟ» αντί να είναι ξεχωριστή κατηγορία, όπως ίσχυε εδώ και χρόνια, δεδομένου ότι πρόκειται για γαλακτοκομικό προϊόν με ειδικές προδιαγραφές. Δεύτερον, ότι η διακήρυξη όριζε λανθασμένα την ημερομηνία λήξης του γάλακτος σε 5 ημέρες, ενώ το Ν. 4254/2014 την επέκτεινε σε 7 ημέρες. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορούσε την προμήθεια τροφίμων, ειδών παντοπωλείου, γάλακτος για τους εργαζόμενους του Δήμου και έτοιμων γευμάτων για τους μαθητές του Μουσικού Σχολείου Κορίνθου, με προϋπολογισμό 466.500,08 €. Η προσφυγή απορρίφθηκε ως απαράδεκτη λόγω μη καταβολής παραβόλου και μη χρήσης τυποποιημένου εντύπου.

Προμήθεια γάλακτος..:Με δεδομένα τα ανωτέρω μη νομίμως στους δικαιούχους του γάλακτος περιλαμβάνεται ο υπάλληλος ΔΕ Εποπτών Καθαριότητας, αφενός διότι η ειδικότητα Εποπτών δεν συμπεριλαμβάνεται στην ως άνω 53361/2.10.2006 Υ.Α. και αφετέρου διότι οι Επόπτες δεν ασχολούνται με τις εργασίες που αναφέρονται στην ίδια Υπουργική Απόφαση υπό την έννοια της αποκλειστικής απασχόλησης σε μόνιμη και καθημερινή βάση καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου τους, αλλά τα καθήκοντά τους αφορούν σε εποπτεία και έλεγχο του προσωπικού που ασχολείται με αυτές (βλ. σχετ. Πρ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 189/2018). Περαιτέρω και ενόψει του ότι στην ως άνω βεβαίωση ρητά αναγράφονται οι εργαζόμενοι με ειδικότητα ΔΕ Εργατών Καθαριότητας ή Ταφών - Εκταφών, η χορήγηση γάλακτος στον ως άνω ΥΕ Εργάτη, που, σαφώς αντιδιαστέλεται προς τους λοιπούς εργάτες, είναι μη νόμιμη αφενός διότι δεν περιλαμβάνεται στις ειδικότητες που ρητά αναφέρονται στην ως άνω Κ.Υ.Α. και αφετέρου διότι δεν προκύπτει ότι απασχολείται σε μόνιμη και καθημερινή βάση και καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου του στους χώρους, που αναφέρονται στην Κ.Υ.Α, αλλά αντίθετα, στην ως άνω γνωμοδότηση αναφέρεται ότι απασχολείται σε χώρους που «η Κ.Υ.Α. δεν προβλέπει ειδικά». Τέλος, μη νομίμως στους δικαιούχους του γάλακτος περιλαμβάνεται και ένας (όχι δύο, όπως αναφέρεται στη διαφωνία) ΔΕ Οδηγός, αφενός διότι μόνον ο Οδηγός απορριμματοφόρων περιλαμβάνεται στις ειδικότητες που ρητά αναφέρονται στην ως άνω Κ.Υ.Α. και αφετέρου διότι δεν εκτελεί τα καθήκοντά του σε μόνιμη και καθημερινή βάση καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου του στους χώρους που αναφέρονται σ’ αυτήν. Περαιτέρω και ανεξαρτήτως του αν κατά τον υπολογισμό της υπό ανάθεση προμήθειας ελήφθησαν υπόψη μεγαλύτερες ποσότητες γάλακτος από αυτές που πράγματι δικαιούνται οι εργαζόμενοι του Συνδέσμου, σύμφωνα με τις ειδικότητες και τις ημέρες εργασίας εκάστου τούτων, η εντελλόμενη δαπάνη δεν πλήττεται από την αιτία αυτή, καθόσον αφορά στη χορήγηση γάλακτος για εργάσιμες μόνο ημέρες.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω η εντελλόμενη δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη, κατά το μέρος αυτής που αφορά στην προμήθεια γάλακτος στους ανωτέρω 3 υπαλλήλους του Συνδέσμου και ως εκ τούτου το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.