Η Πράξη 80/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Δ.Ε.Υ.Α. Πρέβεζας και της Δ.Ε.Π.Α.Ν. (Δίκτυο Ελληνικών Πόλεων για την Ανάπτυξη), συνολικής δαπάνης 6.843.028,26 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), σχετικά με την υλοποίηση της Πράξης «ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΠΡΕΒΕΖΑΣ». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η σύμβαση απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο νομιμότητας. Σύμφωνα με το άρθρο 324 του ν. 4700/2020, ο έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι προληπτικός και πρέπει να διενεργείται πριν τη σύναψη της σύμβασης. Καθώς η εν λόγω σύμβαση είχε ήδη υπογραφεί στις 19.12.2023, κρίθηκε ότι δεν μπορεί πλέον να ασκηθεί ο προβλεπόμενος έλεγχος νομιμότητας.

Η Πράξη 169/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) Πάρου και του Δήμου Αντιπάρου. Η σύμβαση αποσκοπεί στην υλοποίηση της Πράξης «Επέκταση δυναμικότητας Ε.Ε.Λ. Δήμου Αντιπάρου», με προϋπολογισμό 5.200.000,00 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) για το έργο. Η αρμοδιότητα υλοποίησης μεταβιβάζεται στη Δ.Ε.Υ.Α. Πάρου λόγω έλλειψης διοικητικής επάρκειας του Δήμου Αντιπάρου, με κόστος διαχείρισης 78.000,00 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.). Η διάρκεια της σύμβασης ορίζεται σε πέντε (5) έτη. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η σύμβαση είναι επιτρεπτή ως συνεργασία δημοσίων φορέων, σύμφωνα με το άρθρο 100 του ν.3852/2010, και δεν κωλύεται η υπογραφή της, με την επισήμανση να συμπληρωθούν η ημερομηνία σύναψης και οι ορθές αποφάσεις έγκρισης, ενώ τυχόν τροποποιήσεις απαιτούν νέο προσυμβατικό έλεγχο.

Η Πράξη 158/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την εξέταση της νομιμότητας του σχεδίου της 1ης τροποποίησης προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Ενεργειακής Κοινότητας και του Δήμου Κοζάνης για την προμήθεια και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών συνολικής ισχύος 7MW. Η αρχική σύμβαση, η οποία υπεγράφη στις 30.7.2024, είχε προϋπολογισμό 5.040.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και, παρά το ύψος της δαπάνης, δεν υποβλήθηκε σε προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, εφόσον η αρχική σύμβαση υπαγόταν στον έλεγχο αλλά δεν διήλθε από αυτόν, η υποβολή της κατοπινής τροποποίησης για έλεγχο νομιμότητας είναι απαράδεκτη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 324 του ν. 4700/2020.

Η Πράξη 277/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Κιλελέρ (Δ.Ε.Υ.Α. Κιλελέρ) και του Αναπτυξιακού Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης Νομού Λάρισας («Α.Ε.ΝΟ.Λ. Α.Ε.»). Αντικείμενο της σύμβασης είναι η υλοποίηση του έργου «Αντικατάσταση εσωτερικού δικτύου ύδρευσης Τ.Κ. Χάλκης Δήμου Κιλελέρ», συνολικού προϋπολογισμού 2.235.000,00 ευρώ (με Φ.Π.Α.). Η σύμβαση κρίθηκε αναγκαία λόγω αντικειμενικής αδυναμίας (έλλειψη διαχειριστικής επάρκειας και τεχνικής υπηρεσίας) της Δ.Ε.Υ.Α. Κιλελέρ να υλοποιήσει το έργο με ίδια μέσα. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η σύμβαση συνάγεται νομίμως, καθώς και τα δύο μέρη είναι δημόσιοι φορείς που συνεργάζονται για την υλοποίηση δημοσίου σκοπού, η «Α.Ε.ΝΟ.Λ. Α.Ε.» αποτελεί οργανισμό δημοσίου δικαίου, και το οικονομικό αντάλλαγμα περιορίζεται στην κάλυψη του αναγκαίου κόστους (36.435,17 ευρώ) χωρίς πλεόνασμα κέρδους. Συνεπώς, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου.

Η Πράξη 239/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των οκτώ σχεδίων συμβάσεων για την «Προμήθεια συστημάτων χρωματογραφίας» για το Γενικό Χημείο του Κράτους (ΓΧΚ), συνολικής εκτιμώμενης αξίας 3.538.000,00€ πλέον ΦΠΑ. Η προμήθεια, που υποδιαιρέθηκε σε 14 Είδη (τα οποία περιελάμβαναν και παροχή πενταετούς διάρκειας εγγύησης), προκηρύχθηκε μέσω ηλεκτρονικού, ανοικτού, διεθνούς διαγωνισμού, με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα προσφορά αποκλειστικά βάσει τιμής. Μετά την αξιολόγηση των προσφορών και των δικαιολογητικών κατακύρωσης, η προμήθεια κατακυρώθηκε σε οκτώ διαφορετικούς οικονομικούς φορείς, ενώ ο διαγωνισμός ματαιώθηκε για το είδος 13. Το Κλιμάκιο, διενεργώντας έλεγχο νομιμότητας, διαπίστωσε ότι δεν υπάρχουν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στη διεξαχθείσα διαγωνιστική διαδικασία και αποφάσισε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των οκτώ σχεδίων συμβάσεων.

Η Πράξη 205/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΛΥΜΑΤΩΝ ΘΗΒΑΣ» της Δ.Ε.Υ.Α. Θήβας, συνολικού τιμήματος 3.160.867,47 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Οι συμπληρωματικές εργασίες, που αφορούν την κατασκευή πρόσθετης Μονάδας Μεμβρανών MABR, κρίθηκαν αναγκαίες λόγω της συμμόρφωσης με τη νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία (ΕΕ) 2024/3019, η οποία απαιτεί μείωση του ορίου εκροής του συνολικού αζώτου από 15 mg/l σε 10 mg/l. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι εργασίες πληρούν σωρευτικά τις προϋποθέσεις των άρθρων 132 και 156 του ν. 4412/2016, διότι είναι αναγκαίες, τεχνικά αδιαχώριστες από την κύρια σύμβαση και το κόστος τους (34,72% της αρχικής σύμβασης) δεν υπερβαίνει το όριο του 50%. Κατά συνέπεια, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της συμπληρωματικής σύμβασης.

Η απόφαση (Πράξη 235/2025) του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και δύο σχεδίων συμβάσεων (Ομάδες Β1 και Β2, βενζίνη αμόλυβδη) για την προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών του Δήμου Κομοτηνής, των Σχολικών Μονάδων και της Δ.Ε.Υ.Α. Κομοτηνής για τα έτη 2026 και 2027. Η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη ανέρχεται σε 1.616.808,80 ευρώ (πλέον ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, επειδή η δαπάνη χωρίς ΦΠΑ υπολείπεται του θεσμοθετημένου ορίου των 1.700.000,00 ευρώ (άρθρο 324 του ν. 4700/2020), αρμόδιος για τον υποχρεωτικό προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας δεν είναι το Κλιμάκιο, αλλά ο Επίτροπος της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Ροδόπης. Ως εκ τούτου, παραπέμπει τον σχετικό φάκελο στον αρμόδιο Επίτροπο για τη διενέργεια του προβλεπόμενου ελέγχου.

Αναβάθμιση υποδομών ύδρευσης (...)Υπό τις προπεριγραφείσες περιστάσεις και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στις σκέψεις 9 και 10, το Δικαστήριο κρίνει ότι η παρεμπίπτουσα κρίση περί της νομιμότητας της προγραμματικής σύμβασης, η οποία διαλαμβάνεται στην 428/2024 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου, με την οποία αυτό ήλεγξε τη νομιμότητα άλλου σχεδίου σύμβασης, δεν δύναται να ανατρέψει την οριστικότητα της κρίσης της προηγηθείσας Πράξης 4/2024 του αναπληρωτή Επιτρόπου και να θεραπεύσει την παράλειψη υποβολής της προγραμματικής σύμβασης για έλεγχο ενώπιον του αρμοδίου Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου πριν από την υπογραφή της. Τούτο, από άποψη διαδικασίας, διότι τα κριθέντα με την 4/2024 Πράξη στο πλαίσιο της αρχικής υποβολής του φακέλου της σύμβασης του υποέργου 2 «Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης Λεονταρίου» δεν έχουν ανατραπεί δια της περιοριστικώς προβλεπομένης στο νόμο οδού, ήτοι με την υποβολή προσφυγής ανάκλησης ενώπιον του αρμοδίου Τμήματος του Δικαστηρίου. Η θέση αυτή ανταποκρίνεται και στην ουσία της υπόθεσης, διότι η προγραμματική σύμβαση ελέγχθηκε παρεμπιπτόντως με την 428/2024 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου μόνο κατά το μέρος που αφορούσε στη διαδικασία ανάθεσης της προμήθειας του υποέργου 1 «Προμήθεια και εγκατάσταση ψηφιακών υδρομετρητών και ολοκληρωμένου συστήματος τηλεμετρίας του Δήμου Σοφάδων», η οποία ήχθη προς έλεγχο ενώπιόν του. Ως εκ τούτου, δεν δύναται να οδηγήσει σε αυτονόητη και αυτόθροοη επέκταση της κρίσης περί νομιμότητας της προγραμματικής σύμβασης και για το υποέργο 2 «Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης Λεονταρίου», το οποίο έχει διαφορετική φύση καθώς είναι έργο, και συνεπώς συνδέεται διαφορετικά με την προγραμματική σύμβαση και τους όρους της, οι οποίοι μόνο στον κύριο προσυμβατικό έλεγχο της προγραμματικής σύμβασης θα μπορούσαν να ελεγχθούν εν συνόλω. 	Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την με Α.Β.Δ. 411/21.02.2025 προσφυγή του Δικτύου Πόλεων ΔΕΠΑΝ.Απορρίπτει την με Α.Β.Δ. 402/20.2.2025 προσφυγή της εταιρείας με την επωνυμία «…Ο.Ε.».Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, τις 4/2024 και 2/2025 Πράξεις προσυμβατικού ελέγχου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

Η Πράξη 192/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας διαπραγμάτευσης, χωρίς προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού, για την προμήθεια 7.300.000 κ.μ. ύδατος από τη Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης Χανίων (Δ.Ε.Υ.Α. Χανίων) προς τον Οργανισμό Ανάπτυξης Κρήτης Α.Ε. (Ο.Α.Κ. Α.Ε.), εκτιμώμενης αξίας 2.263.000,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ, με δικαίωμα προαίρεσης. Το Κλιμάκιο εφάρμοσε αναλόγως τις διατάξεις του Βιβλίου ΙΙ του ν. 4412/2016 και έκρινε ότι η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία διαπραγμάτευσης (άρθρο 269 περ. γ΄ υποπερ. ββ΄) είναι νόμιμη, καθώς ο Ο.Α.Κ. Α.Ε. αποτελεί τον μοναδικό τεχνικά ικανό πάροχο ύδατος. Καταλήγοντας, αποφάνθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, υπό την προϋπόθεση συμπλήρωσης των αριθμών των σχετικών αποφάσεων των Δ.Σ. στο προοίμιο.

Η απόφαση (Πράξη 24/2025) του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο για την «Προμήθεια εξοπλισμών συστημάτων πρόληψης, αντιμετώπισης, διαχείρισης και έγκαιρης προειδοποίησης - Συστήματα Πυρανίχνευσης με χρήση τεχνητής νοημοσύνης». Η προμήθεια, συνολικής συμβατικής δαπάνης 21.739.200,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ, ανατέθηκε στην «.. Α.Ε.». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η μη υποβολή της προγραμματικής συμφωνίας μεταξύ του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και της ΚτΠ Μ.Α.Ε. σε προσυμβατικό έλεγχο δεν αποτελεί ουσιώδη πλημμέλεια, καθώς η ΚτΠ Μ.Α.Ε. κρίθηκε ως οργανισμός δημοσίου δικαίου και η συμφωνία ως γνήσια συνεργασία. Επίσης, δεν βρέθηκαν άλλες ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στη διεξαχθείσα διαγωνιστική διαδικασία, συνεπώς δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο.