ΕΣ/ΤΜ.6/4273/2013
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΗΜΟΥ:Αίτηση ανάκλησης της191/2013 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. (...). Στην προκειμένη περίπτωση η αιτούσα προβάλλει ότι οι όροι της δανειακής σύμβασης είναι οι ίδιοι που αναφέρονται και στις αρχικές συμβάσεις, που είχαν υπογράψει οι συγχωνευθείσες ΔΕΥΑ. Ο ισχυρισμός αυτός προβάλλεται αλυσιτελώς, καθόσον οι προηγούμενες συμβάσεις, που συνιστούσαν συμβάσεις πίστωσης με ανοικτό αλληλόχρεο λογαριασμό, είναι εντελώς διάφορες της ελεγχόμενης, νέας, δανειακής σύμβασης, με την οποία ρυθμίζονται εξαρχής, και μάλιστα κατά τρόπο λεπτομερή και εξαντλητικό, όλοι οι όροι και προϋποθέσεις της σχέσης των συμβαλλομένων μερών και συνεπώς ουδεμία επιρροή ασκεί το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς υπήρχαν και στις προηγούμενες συμβάσεις. Περαιτέρω, ο ισχυρισμός της ..... ότι η ελεγχόμενη σύμβαση είναι προς όφελός της και δεν μπορεί να θεωρηθεί επιβλαβής, είναι αβάσιμος καθόσον, όπως ήδη ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη, σε αυτήν περιλαμβάνονται όροι που είτε είναι καταχρηστικοί, όπως ο όρος σύμφωνα με τον οποίο ο τόκος υπολογίζεται με βάση το έτος 360 ημερών και ο όρος περί μονομερούς δυνατότητας της Τράπεζας να αυξομειώνει το βασικό επιτόκιο, είτε είναι αόριστοι, όπως οι αναφερόμενοι στα άρθρα 5.3, 5.4 και 5.5 του σχεδίου σύμβασης, είτε αντίκεινται στην καλή πίστη, όπως η υποχρέωση της ..... να ασφαλίζει όλα τα δυνάμενα να ασφαλιστούν περιουσιακά της στοιχεία και να εκχωρεί στην Τράπεζα τις απαιτήσεις της από την ασφάλιση, δηλαδή όροι που είναι επιβλαβείς για τα συμφέροντα της ...... Δεν ανακαλεί την 191/2013 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΣτΕ ΕΑ 112/2011
Στε. Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων.-Διακήρυξη-Ανάθεση. (...) Ο έλεγχος της καταλληλότητας των υποψηφίων προμηθευτών και η ανάθεση της σύμβασης, έστω και αν δεν διενεργούνται ταυτόχρονα , είναι διαδικασίες αυτοτελείς και διέπονται από διαφορετικούς κανόνες. Ειδικότερα, ενώ ο έλεγχος της καταλληλότητας των υποψηφίων διενεργείται από την αναθέτουσα αρχή, σύμφωνα με τα κριτήρια οικονομικής, χρηματοοικονομικής και τεχνικής ικανότητας, αντιθέτως, κριτήρια για την ανάθεση της σύμβασης είναι , είτε η χαμηλότερη τιμή, είτε η πλέον συμφέρουσα προσφορά από οικονομικής απόψεως . Συνεπώς, τα κριτήρια τα οποία δεν σκοπούν στον καθορισμό της πλέον συμφέρουσας από οικονομικής απόψεως προσφοράς , δεν συνιστούν κριτήρια ανάθεσης, αλλά αφορούν κυρίως την εκτίμηση της καταλληλότητας των συμμετεχόντων στον διαγωνισμό , να εκτελέσουν την οικεία σύμβαση . .. Επίσης, οι όροι της διακήρυξης , πρέπει να είναι αρκούντως ακριβείς και σαφείς, ώστε , αφενός μεν, να επιτρέπεται στους ενδιαφερομένους να κατανοούν αυτούς πλήρως και να τους ερμηνεύουν με τον ίδιο τρόπο, και αφετέρου, να παρέχεται επαρκής εγγύηση, περί της εφαρμογής αυτών από την διοίκηση κατά τρόπο αντικειμενικό και ενιαίο προς όλους τους προσφέροντες. Με την ένδικη αίτηση προβάλλεται, ότι, ενώ η προσβαλλόμενη διακήρυξη επιτρέπει την προσφορά για κάθε είδος χωριστά και προβλέπει την δυνατότητα υποβολής εγγύησης για συγκεκριμένο ποσοστό της αναλογικά προυπολογισθείσας δαπάνης για την ποσότητα του κάθε προσφερόμενου είδους ,εντούτοις δεν περιέχει αναλογικό προυπολογισμό των επιμέρους ειδών , ώστε να είναι τελικά εφικτός ο υπολογισμός της .... Η επιτροπή αναστολών ΣΕ δέχεται εν μέρει την αίτηση..
ΕλΣυν.Κλ.4/122/2016
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ανωτέρω συμβάσεις, οι οποίες συνήφθησαν κατόπιν λήξης της αρχικής σύμβασης, δεν αποτελούν περίπτωση συμπληρωματικών συμβάσεων υπηρεσιών, κατά την έννοια του άρθρου 25 παρ. 4 (α) του π.δ 60/2007, η δε διάταξη αυτή δεν αποτέλεσε τη νομική βάση για τη σύναψή τους, όπως άλλωστε αποδέχεται και η αναθέτουσα υπηρεσία..(..)Συνεπώς, οι επίμαχες συμβάσεις είναι αυτοτελείς και ανεξάρτητες σε σχέση με την αρχική (υπ’ αριθμ. 43/1.4.2014, όπως τροποποιήθηκε), η οποία συνήφθη κατόπιν διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού..(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.
ΕΣ/ΤΜ.6/2089/2011
Λειτουργία εγκαταστάσεων συστήματος διαχείρισης απορριμάτων..ζητείται, παραδεκτώς, η ανάκληση της 57/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε με την προσβαλλόμενη πράξη του ότι οι προαναφερόμενοι όροι των άρθρων 2 και 4 του σχεδίου σύμβασης περί δυνατότητας χρονικής επέκτασης της σύμβασης για δύο επιπλέον έτη, η οποία επιχειρείται να προσδιοριστεί με παραπομπή στα άρθρα 2 και 4 της ΕΣΥ και κατ’ επέκταση στο άρθρο 25 παρ. 4 εδ. α΄ και β΄ του π.δ/τος 60/2007 δεν είναι νόμιμοι. Τούτο, διότι, αφενός μεν με την παραπομπή αυτή γίνεται εξομοίωση του δικαιώματος μονομερούς χρονικής επέκτασης της σύμβασης εκ μέρους της Αναθέτουσας Αρχής (δικαίωμα προαίρεσης), με την παρεχόμενη εκ του νόμου δυνατότητα σύναψης είτε νέων συμπληρωματικών συμβάσεων (βλ. α. 25 παρ. 4 α΄ π.δ/τος 60/2007) είτε συμβάσεων που συνίστανται σε παροχή παρόμοιων υπηρεσιών (βλ. α. 25 παρ. 4 β΄ π.δ/τος 60/2007) και αφετέρου οι ανωτέρω όροι της υποβληθείσας σύμβασης πάσχουν αοριστίας, γιατί δεν εξειδικεύουν τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα ασκηθεί το δικαίωμα χρονικής επέκτασης του συμβατικού αντικειμένου και δεν το προσδιορίζουν ποιοτικά.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος για την άσκησή της παραβόλου.
ΕλΣυν.Κλ.Ζ/267/2016
Δανειακές συμβάσεις Δήμου:Με τα δεδομένα αυτά, ο αναφερόμενος στο άρθρο 21 του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου δανειακής σύμβασης όρος έρχεται σε αντίθεση με την 30/9.2.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και για το λόγο αυτόν πρέπει να απαλειφθεί.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δε συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος, με το 14955/28.9.2016 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 64560/4.10.2016) έγγραφο του Προϊσταμένου του Τμήματος Προϋπολογισμού, Λογιστηρίου και Προμηθειών της Διεύθυνσης Διοικητικού - Οικονομικού του Δήμου …, σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου, υπό την προϋπόθεση ότι θα απαλειφθεί ο αναφερόμενος στο άρθρο 21 αυτού όρος.
ΕΣ/ΤΜ.6/6634/2015
Σίτιση φοιτητών..ζητείται η ανάκληση της 235/2015 Πράξεως του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Επιπροσθέτως, αυτοτελώς εξεταζόμενος ο όρος 12 εμπεριέχει και μία εσωτερική ασάφεια, διότι δεν ρυθμίζεται αν και με βάση ποιά διαδικασία οφείλει ο ανάδοχος να καταβάλει τη διαφορά που θα προκύψει στην περίπτωση που οι δαπάνες προς τους οργανισμούς κοινής ωφέλειας υπερβαίνουν, μετά την εκκαθάριση, το ποσό των 30.000 ευρώ, και, αντίστοιχα, η αναθέτουσα να επιστρέψει το ποσό της διαφοράς στην περίπτωση που οι σχετικές δαπάνες ανέλθουν σε ποσό μικρότερο. Η ως άνω ασάφεια δε των όρων της διακήρυξης πλήττει ουσιωδώς το κύρος αυτής, συμπαρασύροντας ολόκληρη την επακολουθήσασα διαγωνιστική διαδικασία, καθόσον ανάγεται σε πλημμέλεια αφορώσα ένα ουσιώδες στοιχείο της εκτέλεσης των επίμαχων υπηρεσιών και συγκεκριμένα της οικονομικής επιβάρυνσης που τελικά θα επωμιστεί ο ανάδοχος ή η αναθέτουσα αρχή κατά την εκτέλεση της σύμβασης. Πέραν των ανωτέρω, ο όρος 13, από την εφαρμογή του οποίου γεννάται μία πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση του φορέα, είναι μη νόμιμος για τον πρόσθετο λόγο ότι από το πλέγμα των κείμενων διατάξεων συνάγεται ότι στην ορισθείσα με την Φ.547452/Β3/9.5.2007 Κ.Υ.Α. τιμή του σιτηρεσίου ενσωματώνονται όλες οι δαπάνες που αντιστοιχούν στο κόστος παραγωγής και διάθεσης των γευμάτων. Σύμφωνα, όμως, και με τα βασίμως προβαλλόμενα από το αιτούν, οι ως άνω όροι είναι αρκούντως σαφείς και αφορούν, το μεν, την υποχρέωση του ΤΕΙ να εξοφλήσει αποκλειστικά τις δαπάνες νερού, θέρμανσης, ηλεκτρικού ρεύματος και προληπτικής συντήρησης του εξοπλισμού της σπουδαστικής λέσχης που διαθέτει το ΤΕΙ στο εστιατόριο των .., το δε, στην υποχρέωση του αναδόχου να καταβάλει, έναντι της χρήσης των δικτύων κοινής ωφέλειας που του παρέχονται στο εστιατόριο αυτό, το ποσό των 30.000,00 ευρώ ετησίως και, τέλος, στην αποκλειστική υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να καταβάλει τη διαφορά που θα προκύψει στην περίπτωση που οι δαπάνες προς τους οργανισμούς κοινής ωφέλειας υπερβαίνουν, μετά την εκκαθάριση, το ποσό των 30.000 ευρώ ετησίως, χωρίς, περαιτέρω, να γεννάται υποχρέωση είτε του ανάδοχου να καταβάλει στην αναθέτουσα τη διαφορά αυτή, είτε της αναθέτουσας να επιστρέψει το ποσό της διαφοράς στην περίπτωση που οι σχετικές δαπάνες ανέλθουν σε μικρότερο ποσό. Εξάλλου, σύμφωνα με τα προβαλλόμενα με την υπό κρίση αίτηση, η πρόβλεψη ότι οι δαπάνες νερού, ηλεκτρικού ρεύματος, θέρμανσης και προληπτικής συντήρησης του εξοπλισμού βαρύνουν το Τ.Ε.Ι. … (Παράρτημα Α΄, βασικός όρος 13), αφορά αποκλειστικά στο εστιατόριο των … και δεν γεννά πρόσθετη, πέραν του σιτηρεσίου, επιβάρυνση της αναθέτουσας, η οποία, σε κάθε περίπτωση, εφόσον η σχετική υποδομή της ανήκει, βαρύνεται με την καταβολή τους, διασφαλίζεται δε επαρκώς με την καταβολή από τον ανάδοχο του ποσού των 30.000,00 ευρώ ετησίως, αφού όπως προκύπτει από σχετική μελέτη η σχετική δαπάνη δεν υπερβαίνει το ως άνω ποσό ετησίως. Εξάλλου, οι ανωτέρω όροι τέθηκαν προς αποσαφήνιση των οικονομικών δεδομένων της σύμβασης, ενώ η καταβολή από τον ανάδοχο του ως άνω ποσού συνιστά μείζονα διασφάλιση των συμφερόντων του ΤΕΙ, αφού αποκλείουν ενδεχόμενη οικονομική βλάβη του σε περίπτωση που ο ανάδοχος καθυστερεί στην απόδοση των εκάστοτε συγκεκριμένων χρηματικών ποσών που αφορούν στη χρήση των δικτύων των οργανισμών κοινής ωφελείας.Κατά συνέπεια, σύμφωνα με όσα προηγουμένως κρίθηκαν και έγιναν δεκτά, η κρινόμενη αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η 235/2015 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να υπογραφεί το σχέδιο σύμβασης μεταξύ του μεταξύ του Τ.Ε.Ι. .. και της εταιρείας με την επωνυμία «....» για τη σίτιση των φοιτητών του ΤΕΙ …
ΕλΣυν.Τμ.6/841/2018
Παροχή υπηρεσιών ανακατασκευής οχημάτων και συντήρησης – επισκευής οχημάτων:..Με τα δεδομένα αυτά, και λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, οι εκτελεστικές συμβάσεις των συμφωνιών – πλαίσιο υπάγονται στον προσυμβατικό έλεγχο μόνον εφόσον υπερβαίνουν τα οριζόμενα στο νόμο όρια, το Τμήμα κρίνει ότι ο προβαλλόμενος λόγος ανάκλησης είναι βάσιμος και ότι στην προκειμένη περίπτωση το Κλιμάκιο αναρμοδίως ήλεγξε τις υποβληθείσες συμβάσεις μεταξύ του Δήμου ... και της αιτούσας εταιρείας. Εντούτοις, η συσταλτική ερμηνεία που επιχειρεί η αιτούσα, κατά την οποία οι εκτελεστικές συμβάσεις δεν πρέπει να ελέγχονται, ακόμη και αν η δαπάνη τους υπερβαίνει τα όρια υπαγωγής, όταν η υποκείμενη συμφωνία – πλαίσιο συνάπτεται με έναν μόνο αντισυμβαλλόμενο και σε αυτήν καθορίζονται όλοι οι αναγκαίοι όροι, πρέπει αν απορριφθεί ως εσφαλμένη, αφού αντίκειται στη σαφή και αδιάστικτη διατύπωση του νόμου. ..Ανακαλεί την 48/2018 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου
ΑΕΠΠ/1033/2019
Ο προσφεύγων αιτείται την ακύρωση της διακήρυξης της αναθέτουσας αρχής (Δήμος Ωρωπού) στο σύνολό της ή της καταχρηστικών όρων αυτής, ώστε να προκηρυχθεί νέος ηλεκτρονικός ανοικτός διεθνής διαγωνισμός για την προμήθεια υγρών καυσίμων (βενζίνης, πετρελαίου κίνησης, λιπαντικών) και πετρελαίου θέρμανσης για δημοτικά οχήματα και κτίρια. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά προμήθεια για 3 έτη με προϋπολογισθείσα αξία €3,116,460.19 (+ΦΠΑ €747,950.45). Οι καταχρηστικοί όροι που προσβάλλονται περιλαμβάνουν απαιτήσεις για άδεια συνεργείου, προηγούμενες συμβάσεις με Δημόσιο, και προγενέστερα πιστοποιητικά ποιότητας, οι οποίοι κατά τον προσφεύγοντα αποκλείουν αθέμιτα τους πρατηριούχους της περιοχής.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/33/2017
Προμήθεια...Με τα δεδομένα αυτά και όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:Αναφορικά με τους προβλεπόμενους όρους α) στο άρθρο 3.6.12 της διακήρυξης, ότι καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της εγγύησης καλής εκτέλεσης, ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος, εφόσον του ζητηθεί από την αναθέτουσα αρχή (στο πλαίσιο της απαιτούμενης συντήρησης του εξοπλισμού βάσεων των προδιαγραφών του) να την προμηθεύει με τα απαιτούμενα ανταλλακτικά, σύμφωνα με κατάλογο ανταλλακτικών που θα υποβάλει, στην τιμή που θα αναφέρει με την οικονομική του προσφορά., το κόστος δε των ανταλλακτικών και οι εργασίες αντικατάστασης αυτών βαρύνει την αναθέτουσα αρχή και β) στο άρθρο 3.6.13 της διακήρυξης, ότι ο ανάδοχος πρέπει να είναι σε θέση να αναβαθμίσει (να αντικαταστήσει με όμοια ή καλύτερα ή να προσθέσει επιπλέον) επιμέρους εξαρτήματα του προμηθευόμενου εξοπλισμού, το δε κόστος των ανταλλακτικών και εργασιών αναβάθμισης βαρύνουν την αναθέτουσα αρχή: Κατά παράβαση της αρχής της διαφάνειας, η οποία άλλωστε καταγράφεται και στο άρθρο 2 του π.δ. 118/2007, που απαιτεί οι όροι της διακήρυξης διαγωνισμού και συνακόλουθα οι όροι της οικείας σύμβασης να είναι σαφείς και πλήρεις, δεν έχει προσδιορισθεί η ποσότητα και η προϋπολογισθείσα δαπάνη για την προμήθεια των προαναφερόμενων ανταλλακτικών, με αποτέλεσμα να μην προσδιορίζεται επαρκώς το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της επίμαχης προμήθειας....Με τα δεδομένα αυτά κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της .... και της εταιρείας «....». για την προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία τριακοσίων είκοσι (320) πομπών επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής.
ΑΕΠΠ/1873/2021
Οι προσφεύγοντες ζητούν την ακύρωση της Διακήρυξης και του εγγράφου διευκρινίσεων της Αναθέτουσας Αρχής, στο πλαίσδιο της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα, με εκτιμώμενη αξία 190.000,00 ευρώ (άνευ ΦΠΑ). Το αντικείμενο της σύμβασης αφορμά πως και βάσει κριτηρίων οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας (όπως ο ελάχιστος κύκλος εργασιών και η πιστοληπτική ικανότητα), καθώς και τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας (π.χ. προϋποθέσεις για σχετικές προηγούμενες συμβάσεις καθαρισμού σε νοσοκομεία). Επίσης, αμφισβητούν συγκεκριμένους όρους της διαδικασίας, όπως ο υπολογισμός της οικονομικής προσφοράς και οι απαιτήσεις για ενεργές συμβάσεις κατά την υποβολή προσφορών.
ΕΑΔΗΣΥ/587/2022
Με την υπό κρίση προδικαστική προσφυγή της, η προσφεύγουσα αιτείται να γίνει δεκτή η προσφυγή της και να ακυρωθεί στην υπ΄ αριθμό … και με ΑΔΑΜ … Διακήρυξη (εφεξής η «προσβαλλόμενη» ή «προσβαλλόμενη διακήρυξη») του … συγκεκριμένα όρος που συμπεριλαμβάνεται στο Παράρτημα ΙΙΙ-ΦΥΛΛΟ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ και συγκεκριμένα στο υποκεφάλαιο «Αποστείρωση του ...». Αναλυτικότερα, η προσφεύγουσα με την προσφυγή της διατείνεται πώς τόσο ο όρος που τίθεται «να κατατεθούν πρόσφατες συμβάσεις…που έχει συνάψει η μονάδα αποστείρωσης των ΕΑΑΜ, τόσο με δημόσιες υγειονομικές μονάδες και βεβαιώσεις καλής εκτέλεσης αυτών όσο και συμβάσεις με ιδιωτικές υγειονομικές μονάδες», όπως και οι όροι που προβλέπουν «να κατατεθούν συμβάσεις…που έχει συνάψει η μονάδα αποστείρωσης» καθώς και ο όρος που τίθεται οι συμβάσεις να αφορούν μονάδες νοσηλευτικών ιδρυμάτων δυναμικότητας τουλάχιστον ίδιων κλινών με το … πάσχουν ακυρότητας.