Προγραμματική σύμβαση μεταξύ Δήμου, Βρεφονηπιακού Σταθμού (ΝΠΔΔ) και Κοινοτικής Επιχείρησης. Μη νόμιμη, διότι ανεπίτρεπτα η τελευταία καθίσταται μοναδικός αντισυμβαλλόμενος του Δήμου, αφού έχει ανατεθεί σ΄αυτήν εξ ολοκλήρου η υλοποίηση της ως άνω σύμβασης, κατά παράβαση του άρθρου 35 παρ. 1 του Δ.Κ.Κ. Εξάλλου, η χρηματοδότηση του Βρεφονηπιακού Σταθμού από το δήμο και η μεταφορά του ποσού στην Κοινοτική Επιχείρηση συνιστά ανεπίτρεπτη κατά νόμο (άρθρ. 277 παρ. 8 Δ.Κ.Κ.) επιχορήγηση αυτής.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Μη νόμιμη η καταβολη ποσού 2.294,22 ευρώ στη ... για τη μισθοδοσία του ηλεκτρολόγου μηχανικού … για το μήνα Νοέμβριο του 2005.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις προεκτεθείσες σκέψεις το Τμήμα κρίνει ότι η υπογραφείσα μεταξύ του Δήμου …, της Περιφέρειας …. και της … προγραμματική σύμβαση δεν είναι νόμιμη γιατί η διάθεση ενός υπαλλήλου της … στο Δήμο …, για την εξυπηρέτηση πάγιων, όπως προκύπτει από τον ισχύοντα κατά τον κρίσιμο χρόνο, Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του, αναγκών των Διευθύνσεων Τεχνικών Υπηρεσιών και Πολεοδομίας, δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προγραμματικής σύμβασης κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 35 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα, εφόσον δεν εξυπηρετεί κάποιο αναπτυξιακό σκοπό, που δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς την υπογραφή προγραμματικής σύμβασης, δεδομένου ότι, όπως προαναφέρθηκε, το αντικείμενο της σύμβασης αυτής αποτελεί μέρος των ήδη νομοθετημένων αρμοδιοτήτων των ανωτέρω Διευθύνσεων του Δήμου, ενώ, άλλωστε η διάθεση αυτή δεν πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο εκτέλεσης μιας προγραμματικής σύμβασης με πράγματι αναπτυξιακό χαρακτήρα, με σκοπό την εξυπηρέτησή του, ώστε να μπορεί να θεωρηθεί νόμιμη, κατά τα προεκτεθέντα, αλλά αποτελεί το κύριο και μοναδικό αντικείμενο της οικείας προγραμματικής σύμβασης. Κατά συνέπεια, είναι βάσιμοι ο πρώτος, δεύτερος και τρίτος λόγος άρνησης του Επιτρόπου να θεωρήσει το επίμαχο χρηματικό ένταλμα, οι οποίοι, όπως το περιεχόμενό τους εκτιμάται από το Τμήμα, αναφέρονται στο μη νόμιμο αντικείμενο της υπογραφείσας προγραμματικής σύμβασης. Αλλά και υπό την εκδοχή ότι η σύμβαση αυτή είχε αναπτυξιακό περιεχόμενο και συνεπώς αντικείμενο σύμφωνο με τις προεκτεθείσες διατάξεις, δεν θα ήταν νόμιμη, επίσης, για το λόγο ότι η συμμετοχή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στην σύμβαση αυτή δεν είναι ουσιαστική αλλά προσχηματική, δεδομένου ότι η υλοποίηση του αντικειμένου της ανατίθεται αποκλειστικά στη ….. και με τον τρόπο αυτό η δημοτική αυτή επιχείρηση καθίσταται ανεπίτρεπτα κατ΄ ουσία μοναδικός αντισυμβαλλόμενος του Δήμου …. Το γεγονός δε ότι ο ανωτέρω ηλεκτρολόγος μηχανικός δεν συνεχίζει να προσφέρει τις υπηρεσίες του  στη  …και συνεπώς δεν υποκρύπτεται παράνομη χρηματοδότηση αυτής, όπως ο Δήμος ισχυρίζεται με το αριθμ. πρωτ. 7693/4-8-2006 έγγραφό του, δεδομένου ότι το ποσό της χρηματοδότησης αποδίδεται από τη …. στον ανωτέρω υπάλληλο τμηματικά ως μηνιαίες αποδοχές, δεν αρκεί για να θεραπεύσει τη μη νομιμότητα της ανωτέρω προγραμματικής σύμβασης, εφόσον δεν αποτελεί κρίσιμο στοιχείο, ως προς το ζήτημα αυτό, η επιχορήγηση ή μη της επιχείρησης αυτής στην περίπτωση που το αντικείμενο της σύμβασης δεν συνάδει με τους σκοπούς του νόμου. Εξάλλου, ο ισχυρισμός του Δήμου, που προβάλλεται με το ανωτέρω έγγραφο, ότι τα αρμόδια όργανά του από συγγνωστή πλάνη και όχι από πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοζομένων στην υπόθεση διατάξεων υπέγραψαν την ανωτέρω σύμβαση, πρέπει να απορριφθεί λόγω της πρόδηλης παρανομίας της σύμβασης αυτής. Κατόπιν αυτών, το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δεν περιέχει νόμιμη δαπάνη και ως εκ τούτου δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Επίλυση διαφωνίας σχετικά με την επιχορήγηση του Βρεφονηπιακού Σταθμού του Ιδρύματος Επ. Βοσυνιώτη»

Καταβολή αποζημίωσης απόλυσης σε υπαλλήλους Δημοτικού Βρεφονηπιακού σταθμού...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στην σκέψη ΙΙ Β, οι ανωτέρω πρώην μόνιμες υπάλληλοι του εν λόγω δημοτικού βρεφονηπιακού σταθμού, που έλαβαν μειωμένη σύνταξη από το Ι.Κ.Α. –Ε.Τ.Α.Μ., δικαιούνται να λάβουν αποζημίωση κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 204 παρ. 3 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. Περαιτέρω, η ασφάλιση των ανωτέρω συνταξιούχων στο πρώην Τ.Α.Δ.Κ.Υ. ή άλλο ταμείο επικουρικής ασφάλισης δεν αποτελεί αρνητική προϋπόθεση που αποκλείει την καταβολή σ΄ αυτές της αποζημίωσης βάσει των άρθρων  204 και 225 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη και, συνεπώς, αυτά πρέπει να θεωρηθούν.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ: (...)από το κείμενο του νέου σχεδίου της ελεγχόμενης προγραμματικής συμβάσεως προκύπτει ότι οι υποχρεώσεις που αναλαμβάνει η Αποκεντρωμένη Διοίκηση ……….. είναι γενικόλογες και αορίστως διατυπωμένες, παρά δε τις διευκρινίσεις που δόθηκαν με την αίτηση ανακλήσεως, δεν αποδείχθηκε ο ουσιαστικός ρόλος αυτής στην εκτέλεση των εργασιών και υπηρεσιών που αποτελούν αντικείμενό της. Τούτο δε καθόσον καίτοι υποστηρίζεται ότι σε ό,τι αφορά στην υποστήριξη των διοικητικών διαδικασιών λειτουργίας των εννέα (9) ΚΕΠ του Δήμου ………, η οποία κατά τον αιτούντα Δήμο, εξειδικεύεται στον έλεγχο της πληρότητας των εφαρμογών, στην επικαιροποίηση και στην περαιτέρω ανάπτυξή τους, στην παρακολούθηση των χρηματοροών και την εκτέλεση των πληρωμών καθώς και στην παροχή της αναγκαίας πληροφόρησης σχετικά με τις οργανωτικές αλλαγές αναβάθμισης της λειτουργίας τους, αφενός η παρακολούθηση της εκτελέσεως του προϋπολογισμού δεν περιλαμβάνεται ρητώς στις υποχρεώσεις της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, αφετέρου η επικαιροποίηση των εφαρμογών,  η περαιτέρω ανάπτυξή τους και η παροχή της αναγκαίας πληροφόρησης σχετικά με τις οργανωτικές αλλαγές αναβάθμισης της λειτουργίας τους εντάσσονται στην υπό στοιχείο ζ υποχρέωση, βάσει της οποίας «συνεργάζεται άμεσα με την ………… σε θέματα προτεινομένων αλλαγών και προσαρμογών του πληροφοριακού και τηλεφωνικού συστήματος». Ότι τούτο ισχύει ανεξαρτήτως του ότι σε κάθε περίπτωση δεν προσδιορίζεται με πληρότητα και σαφήνεια ο τρόπος (με εποπτικό ρόλο, ο οποίος εξειδικεύεται σε συγκεκριμένες δράσεις) και τα μέσα (με τη διάθεση ανθρώπινου δυναμικού, με τη χρήση της τεχνογνωσίας που διαθέτει), τα οποία θα διαθέσει η Αποκεντρωμένη Διοίκηση κατά την εκτέλεση αυτών των υπηρεσιών.  Ότι το ίδιο ισχύει και ως προς τον έλεγχο της πληρότητας των εφαρμογών, ο οποίος και αν ακόμη υποτεθεί ότι εντάσσεται στην υποστήριξη της λειτουργίας των εννέα ΚΕΠ  του Δήμου, δεν αναλύεται σε συγκεκριμένα δεδομένα (τρόπος πραγματοποιήσεως του ελέγχου, διάθεση του αναγκαίου και εκπαιδευμένου για τον έλεγχο προσωπικού), ώστε να καταδεικνύεται η κατ’ ουσίαν συμβολή της στην εκτέλεση της συμβάσεως. (...) γ) το αντικείμενο της προγραμματικής συμβάσεως προσδιορίζεται στο άρθρο 2 και σύμφωνα με το άρθρο 3 περ. Γ αυτής, η ………. «συντονίζει και εκτελεί όλες τις εργασίες και υπηρεσίες, που προβλέπονται στο άρθρο 2 της παρούσας Σύμβασης» και δ) η αναπτυξιακή εταιρεία λαμβάνει το σύνολο του συμβατικού ανταλλάγματος που βαρύνει τον προϋπολογισμό του Δήμου ……….. Ότι κατά συνέπεια, ορθώς με την 109/2011 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου κρίθηκε ότι το περιεχόμενο του ελεγχόμενου σχεδίου προγραμματικής συμβάσεως δεν είναι νόμιμο καθόσον η αναπτυξιακή εταιρεία μετέχει σε αυτήν ως συνάπτων φορέας και τούτο προσκρούει στις διατάξεις του άρθρου 100 παρ.1 εδ.α του Ν. 3852/2010, ενώ υποκρύπτει επιχορήγηση του Δήμου ………... προς αυτήν κατά παράβαση του άρθρου  265 παρ.3.

Νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Άρδευσης ... και του Δήμου ... για την υλοποίηση της Πράξης «Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Λυμάτων και Δίκτυα Αποχέτευσης Δήμου ... και Παραλίας Οφρυνίου (Β΄ Φάση)»(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει αναγκαίο να αναβάλει την οριστική του κρίση προκειμένου να προσκομισθεί έγκριση του νέου σχεδίου προγραμματικής σύμβασης από τα αρμόδια για τη σύναψη της προγραμματικής σύμβασης όργανα των συμβαλλομένων φορέων, καθώς και το Τεχνικό Δελτίο που περιλαμβανόταν στην αίτηση ένταξης της Πράξης «Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Λυμάτων και Δίκτυα Αποχέτευσης Δήμου ... και Παραλίας Οφρυνίου (Β΄ Φάση)» στο οικείο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα.

Α) Περί της κυριότητας επί του ευρισκομένου επί της οδού Αγίας Λαύρας 27 ακινήτου (περιοχή Κυπριάδου), ιδιοκτησίας του καταργηθέντος Δ΄ Κρατικού Παιδικού Σταθμού Πατησίων. Β) Περί της κυριότητας όλων των ακινήτων που είχαν αγορασθεί από καταργημένα νομικά πρόσωπα αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Πρόνοιας (πλέον Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης) και ειδικότερα κυριότητας κρατικών παιδικών σταθμών οι οποίοι καταργήθηκαν με τη διάταξη του άρθρου 26 του π.δ. 410/1995, όπως αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 12 του ν. 2880/2001, η τύχη των οποίων δε ρυθμίστηκε με την έκδοση σχετικού διατάγματος, όπως προέβλεπε το άρθρο 5 του α.ν. της 2/5-11-1935.999(....)Α) Περί της κυριότητας επί του ευρισκομένου επί της οδού Αγίας Λαύρας 27 ακινήτου, η περιουσία αυτή εξακολουθεί να διέπεται από τις προβλέψεις της διάταξης της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του α.ν. 2/5-11-1935 και συνεπώς θεωρούμενη ως δημόσια, παρέμεινε, κατ’ αρχήν, στην κυριότητα του Δημοσίου και ειδικότερα του Υπουργείου Υγείας, ως εποπτεύοντος Υπουργείου και αρμόδιου για την έγκριση της αγοράς του ακινήτου για την στέγαση και λειτουργία του καταργηθέντος με την παράγραφο 1 του άρθρου 12 του ν. 2880/2001 Δ΄ Κρατικού Παιδικού Σταθμού Πατησίων και ακολούθως περιήλθε, στην κυριότητα του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατά πλειοψηφία). Β) Ως προς το δεύτερο υποερώτημα, το οποίο αφορά εν γένει την περιουσία όλων των καταργηθέντων με την προαναφερθείσα διάταξη παιδικών σταθμών των οποίων η τύχη παρέμεινε αρρύθμιστη, αυτό δεν δύναται να τύχει απάντησης, διότι δεν περιλαμβάνεται σε αυτό πλήρης εξιστόρηση συγκεκριμένου πραγματικού και ως εκ τούτου δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 6 παράγραφος 6 του ν. 3086/2002 (ομόφωνα).

Παραχώρηση χρήσης διατηρητέου κτιρίου...Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει εκ νέου τη διατύπωση οριστικής κρίσης, προκειμένου να προσκομισθεί σχέδιο προγραμματικής σύμβασης, εγκεκριμένο από τα αρμόδια όργανα και των τεσσάρων συμβαλλόμενων φορέων, στο οποίο θα περιέχεται, επικαιροποιημένο, ως προς τα δύο πρώτα χρονικά στάδιά του (ολοκλήρωση μελετών, έκδοση αδειών) και, σε κάθε περίπτωση, μεταγενέστερο του χρόνου υπογραφής της προγραμματικής σύμβασης, χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του αντικειμένου αυτής.

Παραχώρηση χρήσης διατηρητέου κτιρίου...Περαιτέρω, δεδομένου ότι έχει παρέλθει ο προβλεπόμενος από το άρθρο 5 της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης (με τίτλο «χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του αντικειμένου της σύμβασης») χρόνος για την ολοκλήρωση των μελετών του έργου (έως 31.9.2013), για την έκδοση των σχετικών αδειών και την προκήρυξη ανοικτού διαγωνισμού για την ανάθεση αυτού (έως 30.10.2013), καθώς και ο χρόνος για την υπογραφή του εργολαβικού συμφωνητικού με τον ανάδοχο (έως 31.12.2013), το Κλιμάκιο κρίνει αναγκαία την προσκόμιση νέου σχεδίου προγραμματικής σύμβασης, εγκεκριμένου από τα αρμόδια όργανα των συμβαλλόμενων φορέων, στο οποίο θα ορίζεται νέο -μεταγενέστερο της υπογραφής της προγραμματικής σύμβασης- χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του αντικειμένου αυτής. Ενόψει των ανωτέρω ουσιωδών ελλείψεων, το Κλιμάκιο δεν μπορεί να οδηγηθεί σε οριστική κρίση για τη νομιμότητα του ελεγχόμενου σχεδίου προγραμματικής σύμβασης και κρίνει, συνεπώς, αναγκαία την έκδοση αναβλητικής πράξης, προκειμένου τα στοιχεία του φακέλου να συμπληρωθούν με τα ως άνω ελλείποντα στοιχεία, εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας Πράξης στο Δήμο ….

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Με τα δεδομένα αυτά, η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη της προγραμματικής σύμβασης ανέρχεται σε ποσό 4.215.040 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. και πρόκειται να χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Κατά συνέπεια, το οικείο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο νομιμότητας, δεδομένου ότι το οικονομικό αντικείμενό του υπολείπεται του ορίου υπαγωγής σε προσυμβατικό έλεγχο, σύμφωνα με το άρθρο 324 παρ. 3 του ν. 4700/2020, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 135 παρ. 1 του ν. 4926/2022 (βλ. ΕλΣυν Ε΄ Κλ. 472/2022, πρβλ. 412/2022).