ΣΥΜΦΩΝΙΑ-ΠΛΑΙΣΙΟ-ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΕΙΔΏΝ ΕΝΔΥΣΗΣ.(...)Ενόψει των εγγράφων της σύμβασης και των στοιχείων που προσκομίστηκαν συμπληρωματικώς από την αναθέτουσα Αρχή, το Δικαστήριο κρίνει ότι η τελευταία έχει τηρήσει την απαίτηση, κατ’ άρθρο 45 παρ. 3 περιπτ. α΄ και β΄ του ν. 4412/2016, της αιτιολόγησης της αναγκαιότητας της ελεγχόμενης συμφωνίας-πλαίσιο για την προμήθεια .... και δεν συντρέχει ο σχετικός διακωλυτικός λόγος που διαπίστωσε η προσβαλλόμενη πράξη. 	Μετά από όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, πρέπει η ένδικη προσφυγή ανάκλησης να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και να υπογραφεί το οικείο σχέδιο της ελεγχόμενης Συμφωνίας-Πλαίσιο. Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης. Ανακαλεί την 205/2024 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, 

Προμήθεια και εγκατάσταση ενός συστήματος ηλεκτρονικής μικροσκοπίας.(...) Ζητείται η ανάκληση της 408/2024 πράξης του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.  (...) 	Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη όσα προαναφέρθηκαν και συνεκτιμώντας την τεχνική πολυπλοκότητα και ιδιαίτερη εξειδίκευση του προς προμήθεια αντικειμένου, κρίνει ότι δεν εμφιλοχώρησε κατά την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία ανάθεσης ουσιώδης πλημμέλεια, ήτοι πλημμέλεια πλήττουσα τις αρχές της ίσης μεταχείρισης, της αποφυγής των διακρίσεων και της διαφάνειας, την ανάπτυξη ελεύθερου ανταγωνισμού αλλά και το δημόσιο συμφέρον. Μετά δε τις ανωτέρω παραδοχές, παρέλκει η εξέταση των λοιπών προβαλλόμενων με την προσφυγή ανάκλησης λόγων περί μη ανάγκης λεκτικής αιτιολόγησης της βαθμολογίας της μοναδικής στο διαγωνισμό συμμετέχουσας εταιρείας, περί συγγνωστής πλάνης της αναθέτουσας αρχής και περί συνδρομής λόγων δημοσίου συμφέροντος, που καθιστούν επιτακτική την άμεση υπογραφή της σύμβασης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η κρινόμενη προσφυγή να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη, να επιτραπεί η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης και να αποδοθεί το καταβληθέν παράβολο στο προσφεύγον «Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών» (άρθρο 310 παράγραφος 1 ν. 4700/2020).

Προμήθεια του είδους Κλίμακες μεθ’ αρπαγίου.(...)	Κατ’ ακολουθίαν, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή αναθεώρησης, να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη 1697/2023 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος και, κατά παραδοχή της προσφυγής ανάκλησης, να ανακληθεί η 400/2023 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου, μετά δε την ανάκληση αυτής, το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο, μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου διά της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας/Πυροσβεστικό σώμα του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και της εταιρείας με τον διακριτικό τίτλο «..Α.Β.Ε.Ε.», με αντικείμενο την προμήθεια του είδους «Κλίμακες μεθ’ αρπαγίου».Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή.Αναθεωρεί την 1697/2923 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και ανακαλεί την 400/2023 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Και Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας - πλαίσιο, μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου διά της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας/Πυροσβεστικό Σώμα του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και της εταιρείας με τον διακριτικό τίτλο «…Α.Β.Ε.Ε.», με αντικείμενο την προμήθεια του είδους «Κλίμακες μεθ’ αρπαγίου».

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ: Σύμβαση προμήθειας μηχανολογικού εξοπλισμού από Δήμο (απορριμματοφόρα, φορτηγά, εκσκαφέας κλπ). Ελλιπής τεκμηρίωση σκοπιμότητας της προμήθειας. Δεν αναφέρεται ο υφιστάμενος μηχανολογικός εξοπλισμός και η παλαιότητα, το εύρος και η λειτουργικότητα αυτού, ώστε να διακριβωθεί η ανάγκη προμήθειας νέων μηχανημάτων. Οι δημοσιευθείσες σε εθνικό επίπεδο πληροφορίες αναφορικά με το κριτήριο οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας διαφέρουν από τις αντίστοιχες που δημοσιεύθηκαν στην ΕΕΕΕ. Έλλειψη λεκτικής αιτιολόγησης της βαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών. Ο όρος για οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια παραβιάζει το άρθρο 75 παρ. 3 του ν. 4412/2016.

Προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία συστήματος τηλεελέγχου...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη III., κρίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχομένου σχεδίου σύμβασης, λόγω μη νόμιμης αιτιολόγησης του, από 10.02.2020, Πρακτικού Ι της Επιτροπής του διαγωνισμού, πλημμέλεια, η οποία, μη επιτρέπουσα τη διάγνωση της πραγματικής βάσης και την επαλήθευση της εκτίμησης που οδήγησε στην καθ’ έκαστον εξατομικευμένη κρίση της αναθέτουσας Αρχής, αποτρέπει τον αποτελεσματικό έλεγχο των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας αυτής, κατά την εκφορά των σχετικών τεχνικών κρίσεων, τόσο κατά την παροχή δικαστικής προστασίας στους διαγωνιζομένους, όσο και κατά τη διεξαγωγή του παρόντος ελέγχου. Ειδικότερα, το εν λόγω Πρακτικό Ι δεν ανταποκρίνεται στην υποχρέωση ειδικής λεκτικής αιτιολόγησης, κατά τα ανωτέρω, της βαθμολόγησης των επιμέρους κριτηρίων κάθε υποβληθείσας προσφοράς, με έστω συνοπτική αναφορά των συγκεκριμένων στοιχείων και των κατ' ιδίαν χαρακτηριστικών των τεχνικών προσφορών, που συνιστούν πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματά τους, τα οποία ανταποκρίνονται στα τεθέντα κριτήρια και ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Και τούτο, διότι αφενός μεν η βαθμολόγηση των κριτηρίων Κ.1.4.5. έως Κ1.4.9., Κ.2.1. και Κ.2.2. της τεχνικής προσφοράς της [Γ], δεν αιτιολογείται λεκτικώς, αφετέρου δε για τα κριτήρια Κ1.1.1, Κ1.2.1, Κ2.1. και Κ.2.2., η ευνοϊκότερη βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς της [Δ] δεν συνοδεύεται από την παράθεση στοιχείων που να θεμελιώνουν την υπεροχή της έναντι της άλλης, ενώ σε κάθε περίπτωση, στις περιπτώσεις βαθμολόγησης άνω των 100 βαθμών, πέραν της φράσης «υπερκαλύπτονται οι προδιαγραφές», δεν παρατίθεται ποιά ειδικότερα, πέραν του τύπου του προσφερόμενου είδους, χαρακτηριστικά αυτών εκτιμήθηκε ότι υπερκαλύπτουν τις τεθείσες με τη διακήρυξη τεχνικές προδιαγραφές.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/89/2021

Σύμβασης παροχής υπηρεσιών κατάρτισης ισολογισμού έτους 2016 , ανάπτυξης και εφαρμογής λογιστικού σχεδίου γενικής λογιστικής αναλυτικής λογιστικής.(...)  Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Τούτο δε, διότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα και από την Επίτροπο, από τα επισυναπτόμενα στο χρηματικό ένταλμα δικαιολογητικά δεν προκύπτει ότι της επίμαχης ανάθεσης προηγήθηκε μελέτη της αρμόδιας υπηρεσίας, με την οποία να τεκμηριώνεται κατά τρόπο διαφανή και ορισμένο η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των υπό ανάθεση υπηρεσιών στο ποσό των 60.000 ευρώ (άνευ Φ.Π.Α.) και να είναι δυνατή η επαλήθευση του τρόπου κοστολόγησης αυτών κατά την ενταλματοποίηση της σχετικής δαπάνης για την εξόφληση του οικείου τιμολογίου. 

Μελέτη έργων αντιπλημμυρικής προστασίας (...). Ως προς τον δεύτερο διακωλυτικό υπογραφής της σύμβασης λόγο το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς ο Επίτροπος ανέδειξε ότι το από 7.8.2024 1ο πρακτικό της επιτροπής διαγωνισμού περί βαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων στερείται πλήρους και ειδικής αιτιολόγησης αυτών, κατά παράβαση του άρθρου 86 του ν. 4412/2016. Μόνη η παρατιθέμενη αριθμητική βαθμολογία ανά κριτήριο, συνοδευόμενη από συνοπτικούς λεκτικούς χαρακτηρισμούς για καθένα από τους συμμετέχοντες (πάρα πολύ καλός/ή, πολύ καλή, πλήρης, αποτελεσματικός – βλ. σκέψεις 9 και 10 της παρούσας), καθιστά ανέφικτη τη διακρίβωση της υπεροχής/υστέρησης των προσφορών, κατά παράβαση των αρχών της διαφάνειας, της ισότητας και του ανταγωνισμού. Ωστόσο, σε συμμόρφωση με την προσβαλλόμενη Πράξη προσκομίστηκε παραδεκτώς (Έβδ. Τμ. 56/2024, 1382,1165,887/2023) το από 27.1.2025 συμπληρωματικό πρακτικό της επιτροπής διαγωνισμού, που εγκρίθηκε με τη 229/2025 απόφαση της Περιφερειακής Επιτροπής της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ανωτέρω από 7.8.2024 1ου πρακτικού αυτής περί αιτιολόγησης της τεθείσας βαθμολογίας. Το εν λόγω συμπληρωματικό πρακτικό εμπεριέχει την απαιτούμενη, από τις διατάξεις του άρθρου 86 του ν. 4412/2016, ειδική αιτιολόγηση της βαθμολογίας των τεχνικών προσφορών των συμμετασχόντων στον διαγωνισμό οικονομικών φορέων. Μετά από όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να υπογραφεί το σχέδιο της ελεγχόμενης σύμβασης

Κατασκευή περιπτέρου για συμμετοχή Περιφέρειας στη Διεθνή Έκθεση Τουρισμού.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν το Κλιμάκιο κρίνει ότι η Περιφέρεια δεν αιτιολογεί επαρκώς τη διαμόρφωση της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της επίμαχης σύμβασης στο ποσό των 200.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), κατ’ εφαρμογή των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, της οικονομικότητας της διαφάνειας και του άρθρου 45 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, αν και στη διακήρυξη του διαγωνισμού υπάρχει πλήρης ανάλυση των υπηρεσιών που πρόκειται να ανατεθούν και η συνολική διάρκεια εκτέλεσης αυτών, ωστόσο ο προϋπολογισμός της συγκεκριμένης σύμβασης περιορίζεται απλώς στη συνολική αποτίμηση της προϋπολογιζόμενης δαπάνης, χωρίς να προκύπτουν κατά τρόπο ειδικό και ορισμένο τα στοιχεία από τα οποία τεκμηριώνεται το μέγεθος αυτής.  Εξάλλου, στο 22423/1895/22.2.2018 έγγραφο του Προϊσταμένου των Οικονομικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας ...αιτιολογείται η αναγκαιότητα της ανάθεσης της επίμαχης σύμβασης και οι σκοποί στους οποίους αποβλέπει, ωστόσο δεν παρατίθενται συγκεκριμένα στοιχεία από τα οποία να τεκμηριώνεται το ύψος της προϋπολογιζόμενης δαπάνης αυτής. ..Κατ’ ακολουθίαν όσων προαναφέρθηκαν, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.4/8/2019.

Παροχή υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξης: Με αυτά τα δεδομένα, το αντικείμενο της υπηρεσίας, εκτιμητέο συνολικά και όχι ανά φάση, λόγω του λειτουργικά ενιαίου αυτής, προϋποθέτει για την παροχή του γνώσεις σε ειδικά πληροφοριακά συστήματα, βάσεις δεδομένων και σύγχρονες πλατφόρμες σχεδιασμού και προγραμματισμού, προκειμένου να δημιουργηθεί λογισμικό με μεγάλο βαθμό παραμετρικότητας και ευελιξίας, ώστε να μπορεί να παρακολουθεί ταυτόχρονα όλες τις ανάγκες των οχημάτων του Δήμου που περιγράφηκαν στην προηγούμενη σκέψη. Κατά συνέπεια η παροχή των υπηρεσιών απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία, την οποία δεν διαθέτουν οι – αριθμητικώς ελλιπείς σε κάθε περίπτωση – δύο υπάλληλοι που υπηρετούν στη Διεύθυνση Προγραμματισμού, Οργάνωσης, Πληροφορικής και Διαφάνειας του Δήμου. Περαιτέρω, στον πίνακα υπολογισμού κόστους υλοποίησης των υπηρεσιών, ο οποίος προσκομίστηκε με το έγγραφο επανυποβολής του εντάλματος αλλά, κατά τους ισχυρισμούς του Δήμου, προϋπήρχε και εκτιμήθηκε για τη διαμόρφωση του προϋπολογισμού της σύμβασης, αναφέρονται όλα τα στοιχεία (ημέρες απασχόλησης ανά ειδικότητα και εργασία, μηνιαία κόστη τεχνικών ανά κατηγορία, χωριστός προϋπολογισμός κάθε φάσης), που καθιστούν σε κάθε περίπτωση ελεγκτό και ορισμένο το προϋπολογισθέν ποσό. Τέλος, η οριοθέτηση του προσήκοντος μέτρου της δαπάνης δεν είναι ορθή, διότι θα έπρεπε να λάβει χώρα βάσει πρόσφορων κριτηρίων (π.χ.άλλων παρόμοιου αντικειμένου συμβάσεων) και όχι σε σχέση με το - μη συναφές και συγκρίσιμο –προβαλλόμενο μηνιαίο μισθοδοτικό κόστος (3.000,00 ευρώ περίπου) των δύο υπαλλήλων που υπηρετούν στην οικεία Διεύθυνση του Δήμου. Εξάλλου δεν προκύπτει αν ο αριθμός των υπαλλήλων είναι επαρκής για την έγκαιρη διεκπεραίωση των υπηρεσιών, ούτε ο χρόνος που απαιτείται να εργασθούν αυτοί. Κατά ταύτα, νομίμως ανατέθηκε η υπηρεσία σε ιδιώτη ανάδοχο, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών υποστήριξης στην αναζήτηση και εξεύρεση χρηματοδοτήσεων μέσω των διαθέσιμων Ευρωπαϊκών, Εθνικών και συγχρηματοδοτούμενων εργαλείων (...)Με αυτά τα δεδομένα και λαμβανομένων υπ’οψη των ανωτέρω (υπό ΙΙ, ΙΙΙ και ΙV σκέψεων) το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι  Α) οι Ανατεθείσες εργασίες ανάγονται στα συνήθη καθήκοντα των υπαλλήλων και στελεχών των Υπηρεσιών του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Έβρου – Τομέας Νοσ. Μον. Διδυμοτείχου, καθόσον ούτε με το έγγραφο επανυποβολής του εν λόγω χρηματικού εντάλματος αποδεικνύονται, αντιθέτως δε αορίστως προβάλλονται, οι ιδιαίτερες απαιτήσεις της εν λόγω σύμβασης, ούτε συγκεκριμένες ελλείψεις στη στελέχωση των υπηρεσιών του, που να καθιστούν αδύνατη ή δυσχερή την εκτέλεση των ανατεθεισών υπηρεσιών από το υπηρετούν προσωπικό – στα πλαίσια μάλιστα της επιστημονικής και λειτουργικής διασύνδεσης μεταξύ των δύο Νοσοκομείων του Π.Γ.Ν.Ε. που ορίζει η ανωτέρω αναφερόμενη Υπουργική Απόφαση – με συνέπεια μη νομίμως να έχει ανατεθεί η εκτέλεση των ανωτέρω υπηρεσιών στη φερόμενη ως δικαιούχο του εντάλματος εταιρεία (βλ. Ε.Σ. Πράξη ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 294/2017 και η εκεί παρατεθείσα νομολογία).Της ανάθεσης δεν προηγήθηκε μελέτη των υπηρεσιών του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Έβρου–Τομέας Νοσ. Μον. Διδυμοτείχου, που να περιλαμβάνει όχι μόνο τεχνική περιγραφή των εργασιών αλλά και σαφή προσδιορισμό και καθορισμό της ποσότητας αυτών με αναφορά και στοιχειώδη, έστω, εκτίμηση του προϋπολογισθέντος κόστους (π.χ. με αναφορά σε συγκεκριμένες εργατοώρες) χωρίς να παρατίθεται κανένα στοιχείο τεκμηρίωσης του προϋπολογισμού, όπως ποσοτικό προσδιορισμό των εργασιών, έστω και κατά προσέγγιση, σε συνάρτηση με ορισμένη τιμή μονάδας - ανθρωποώρα ή συγκριτικά οικονομικά στοιχεία. Η ανάλυση κόστους εκ μέρους του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Έβρου–Τομέας Νοσ. Μον. Διδυμοτείχου  ότι για την παροχή των ως άνω υπηρεσιών θα απαιτείτο η απασχόληση συγκεκριμένου αριθμού ανθρώπων για συγκεκριμένους μήνες για το κάθε πρόγραμμα προβάλλεται αορίστως,  καθόσον  δεν  παρέχει  καμμία  αιτιολογία ως προς τον προσδιορισμό των απαιτούμενων ανθρωπομηνών ώστε να αιτιολογείται το ύψος της προϋπολογιζόμενης δαπάνης· και αυτό διότι, αυτή η έλλειψη τεκμηρίωσης, αντίκειται στις  διατάξεις του ν. 4412/2016, που υποχρεώνουν τις αναθέτουσες Αρχές σε σαφή καθορισμό του είδους, της ποσότητας και του τρόπου υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των προς ανάθεση υπηρεσιών, ανεξάρτητα από το αν η παροχή αυτών ανατίθεται απευθείας ή όχι.Στο πλαίσιο της ορθής δημοσιονομικής διαχείρισης, η οποία επιβάλλει την παροχή υπηρεσιών με τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση του προϋπολογισμού του φορέα, η υποχρέωση σαφούς καθορισμού του είδους, της ποσότητας και του τρόπου υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης τους υφίσταται ανεξάρτητα από το αν η παροχή αυτών ανατίθεται απευθείας ή κατόπιν ανοικτού ή πρόχειρου διαγωνισμού, ούτως ώστε να αποτρέπεται ο αυθαίρετος ορισμός της προϋπολογιζόμενης δαπάνης τους. Τούτο δε, ιδιαιτέρως όταν αυτή βρίσκεται κοντά στο όριο των 20.000 ή 60.000 ευρώ, που έχει τεθεί ως ανώτατο όριο για τη σύναψη συμβάσεων παροχής υπηρεσιών με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης ή του πρόχειρου διαγωνισμού, αντίστοιχα. Η έλλειψη των ως άνω στοιχείων καθιστά τη σχετική διαδικασία και τις οικείες δαπάνες μη νόμιμες (βλ. Ε.Σ. Πράξεις ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 23, 55, 68, 151, 168/2017 και η εκεί παρατεθείσα νομολογία).Ειδικότερα δε απορριπτέος είναι και ο ισχυρισμός ότι στελέχη του Νοσοκομείου δεν διαθέτουν την απαιτούμενη γνώση, αφού ο ίδιος ο Διοικητής ως ανώτατο στέλεχος έχει πολύ αξιόλογες και εξειδικευμένες σπουδές μεταπτυχιακού επιπέδου επαρκέστατες σε διαχείριση και διεκπεραίωση αντίστοιχων υποθέσεων, οι οποίες άλλωστε εμπίπτουν στο πλαίσιο των καθηκόντων του  (βλ. ανωτέρω και σκέψη υπό ΙΙΙ).