Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1166/2021

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.32, 4412/2016/Α.118, 4412/2016/Α.106, 4412/2016/Α.27

Προμήθεια μη επανδρωμένων ελικοπτέρων...ζητείται η ανάκληση της 161/2021 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Υπό αυτές τις περιστάσεις, και σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν ανωτέρω στη σκέψη 9, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν έσφαλαν οι αναθέτουσες Αρχές ως προς την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου  32 παρ. 2 περ. γ΄, εφόσον τα πραγματικά περιστατικά που επικαλούνται πληρούν το πραγματικό της και δικαιολογούν την εφαρμογής της. Ειδικότερα, από τη σαφή, πλήρη και επαρκή αιτιολογία που παρατίθεται στην εντολή ανάθεσης με διαπραγμάτευση, όπως αυτή τεκμηριώθηκε περαιτέρω με τα απορρήτου περιεχομένου έγγραφα (διαβαθμισμένα) που ετέθησαν υπόψη του Δικαστηρίου, προκύπτει ότι παρά το γεγονός ότι η ροή των προσφύγων – μεταναστών είναι γνωστό και διαρκές φαινόμενο όπως δέχθηκε το Κλιμάκιο, χαρακτηρίζεται, σε ό,τι αφορά τον τομέα ευθύνης του Πολεμικού Ναυτικού, από πλήθος παραγόντων, αστάθμητων και ακανόνιστων, και κατά τούτο μη δυνάμενων να προβλεφθούν ως προς την κατά χρόνο, τόπο και τρόπο εκδήλωσή τους, παρά την καταβαλλόμενη από το Πολεμικό Ναυτικό επιχειρησιακή ετοιμότητα και επιμέλεια. Οι παράγοντες αυτοί χρήζουν άμεσης και δυναμικής αντιμετώπισης σε όλο ο μήκος της οριογραμμής των θαλάσσιων συνόρων στο οποίο περιπολεί νυχθημερόν το Πολεμικό Ναυτικό, προεχόντως διότι άπτονται της προστασίας της εθνικής κυριαρχίας και της ανθρώπινης ζωής, η οποία πρέπει να διασωθεί στην περίπτωση που οι λέμβοι των παράτυπα εισερχομένων προσώπων περάσουν στην περιοχή ευθύνης των ελληνικών αρχών. Ως εκ τούτων, η αναβάθμιση των συσκευών εντοπισμού των ροών και η χρήση συναφών νέων τεχνολογιών αναδεικνύεται ζωτική και κατεπείγουσα διότι συμβάλλει στην αποτροπή αυτών κατά την εμφάνισή τους, επαυξάνει την αποτελεσματικότητα των επεμβάσεων του Πολεμικού Ναυτκού και των συνεργαζόμενων με αυτό μονάδων του .... και διευκολύνει τη σχεδίαση της κατανομής των πλοίων του και του ρυθμού της περιπολίας τους, με συνακόλουθη μείωση του μεγάλου λειτουργικού τους κόστους. Σε ό,τι αφορά το κατεπείγον, τούτο δεν αίρεται, παρά την περί του αντιθέτου επιχειρηματολογία της προσβαλλόμενης Πράξης, εκ του γεγονότος ότι προηγήθηκαν δύο διαδικασίες διαπραγμάτευσης που ματαιώθηκαν σε συμμόρφωση με αποφάσεις της ...., ούτε εκ του γεγονότος ότι η ελεγχόμενη διαδικασία διαπραγμάτευσης ξεκίνησε τον Μάϊο του 2020 και ολοκληρώθηκε τον Μάϊο του 2021, λόγω καθυστέρησης οφειλόμενης σε παλίνδρομη ερμηνεία απαράβατων όρων της πρόσκλησης σε διαπραγμάτευση και άσκηση προδικαστικής προσφυγής της προσωρινής αναδόχου, αλλά αντίθετα από τις σημειωθείσες κατά την προηγηθείσα διαδικασία καθυστερήσεις μπορεί να συναχθεί το επιχείρημα ότι η παρούσα τηρηθείσα διαδικασία αποτελεί μονόδρομο. Τούτο διότι η προστασία των συμμετεχόντων δια της άσκησης προδικαστικής προσφυγής εντάσσεται δια του άρθρου 360 παρ. 1 στη διαδικασία ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων. Ούτε είναι ενδεικτικό της έλλειψης κατεπείγοντος το εύλογο χρονικό διάστημα των έξι (6) μηνών, που ορίστηκε για την παράδοση των υπό προμήθεια ειδών, διότι αυτά, όπως βασίμως υποστηρίζεται στην προσφυγή, δεν αποτελούν είδη ευρείας κατανάλωσης και λόγω του κόστους κατασκευής τους δεν είναι ετοιμοπαράδοτα. Ενόψει των ανωτέρω και λαμβανομένου υπόψη ότι διασφαλίστηκε κατά τη διαπραγμάτευση επαρκής ανταγωνισμός με τη συμμετοχή σε αυτόν οκτώ (8) οικονομικών φορέων, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης της ελεγχόμενης προμήθειας, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την προσφυγή ανάκλησης, και η προσβαλλόμενη Πράξη του Κλιμακίου πρέπει να ανακληθεί.  

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/305/2019

Συντήρηση και τοποθέτηση φωτεινών στοιχείων στολισμού σε Δήμο..:Με αυτά τα δεδομένα η σύναψη από τον ίδιο Δήμο της 30812/29.11.2018 σύμβασης παροχής υπηρεσιών συντήρησης, τοποθέτησης και φύλαξης των υπαρχόντων χριστουγεννιάτικων στοιχείων, προϋπολογισθείσας δαπάνης 24.587,96 ευρώ, και της 31603/6.12.2018 σύμβασης προμήθειας νέων στοιχείων για χριστουγεννιάτικο στολισμό, προϋπολογισθείσας δαπάνης 24.574,32, εξυπηρετούν την πραγματοποίηση του ενιαίου σκοπού του χριστουγεννιάτικου στολισμού του Δήμου, με χρήση ομοειδών κατά τη φύση και τη λειτουργικότητά τους διακο-σμητικών στοιχείων, συνδυαστικά δε συντρέχουν η ομοιότητα των μελετών που προηγήθηκαν των αναθέσεων, η ενότητα του γεωγραφικού χώρου στον οποίο αφορούν, η χρονική εγγύτητα των αναθέσεων και η σχεδόν ταυτιζόμενη διάρκεια της σύμβασης, τα οποία υποδηλώνουν τεχνητή κατάτμηση ενιαίας σύμβασης. Συνεπώς, δοθέντος ότι η συνολική προϋπολογισθείσα κατά το έτος 2018 αξία των δύο συμβάσεων υπερβαίνει το ποσό των 20.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου είναι νόμιμη η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, και εφόσον δεν προκύπτει ότι συνέτρεξαν λόγοι επείγοντες οφειλόμενοι σε απρόβλεπτες περιστάσεις, μη νομίμως κατατμήθηκε η προϋπολογιζόμενη αξία της σύμβασης και διενεργήθηκαν δύο απευθείας αναθέσεις αντί ενός συνοπτικού διαγωνισμού.Ωστόσο, πρέπει να αναγνωριστεί συνδρομή συγγνωστής πλάνης υπέρ των οργάνων του Δήμου ...., ενόψει αφενός του ότι οι κωδικοί του προϋπολογισμού που αφορούν στην ανάθεση υπηρεσιών και προμηθειών είναι διαφορετικοί και μπορεί να οδηγήσουν στην προσέγγιση που υιοθέτησε ο Δήμος ότι πρόκειται για διαφορετικές μεταξύ τους αναθέσεις υπηρεσιών και προμηθειών και, αφετέρου, του γεγονότος ότι η ελεγχόμενη διαδικασία απευθείας ανάθεσης διεξήχθη με κλήση τριών επιχειρήσεων να υποβάλουν προσφορές, η οποία επέτρεψε την ανάπτυξη στοιχειώδους ανταγωνισμού.Κατ’ ακολουθία η δαπάνη είναι μη νόμιμη, το ελεγχόμενο όμως χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1835/2022

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: ζητείται εμπροθέσμως και εν γένει παραδεκτώς η ανάκληση της 380/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Συνεκτιμώντας τα στοιχεία  που προκύπτουν εναργώς τόσο από το από 29.09.2022 αναλυτικό καθολικό ειδών όσο και από την από 09.08.2022 κατάσταση συμβάσεων ανά είδος που προσκομίζονται με την προσφυγή, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 5, το Δικαστήριο διαπιστώνει τη συνδρομή ουσιώδους πλάνης του Κλιμακίου ως προς το υπαρκτό εν προκειμένω των πραγματικών προϋποθέσεων της συνδυαστικής εφαρμογής του 32 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 34 της από 30.3.2020 Π.Ν.Π.. Τούτο διότι ένεκα πλάνης, δέχθηκε ότι ο αριθμός της συνολικής ποσότητα των αντιδραστηρίων που είχε στη διάθεσή του το Ε.ΚΕ.Α. στις 9.8.2022 ανερχόταν σε 356.160, πλέον του αριθμού αντιδραστηρίων, που το Κλιμάκιο θεωρούσε ότι το Ε.ΚΕ.Α. είχε τη δυνατότητα να προμηθευτεί, έως τη λήξη ισχύος της προηγηθείσας 2ης τροποποιητικής σύμβασης στις 8.9.2022. Συνακόλουθα, ένεκα πλάνης δέχθηκε με την προσβαλλόμενη ότι στις 9.9.2022, ημεροχρονολογία έναρξης ισχύος της ελεγχόμενης σύμβασης, τα αποθέματα του Ε.ΚΕ.Α. σε αντιδραστήρια, ανέρχονταν σε 221.160 (356.160 - 135.000). Εφόσον δε το ορθό αριθμητικό μέγεθος της συνολικής υπολειπόμενης ποσότητα αντιδραστηρίων στις 9.8.2022 ήταν 356.160 αντιδραστήρια, δεν υφίστατο διαθέσιμη ποσότητα αντιδραστηρίων που αρκούσε να καλύψει τους τρεισήμισι από τους τέσσερις μήνες διάρκειας ισχύος της ελεγχόμενης σύμβασης όπως πεπλανημένως και ανακριβώς θεωρήθηκε από το Κλιμάκιο. Κατά συνέπεια, νομίμως με την 4079/19.7.2022 πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, εκκίνησε η ελεγχόμενη διαδικασία διαπραγμάτευσης για την ανάθεση νέας προμήθειας 250.000 αντιδραστηρίων μοριακού ελέγχου covid-19, υπαγορευόμενη από την επείγουσα ανάγκη έγκαιρης διασφάλισης της επάρκειας των αντιδραστηρίων για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα των τεσσάρων μηνών διάρκειας της σύμβασης και από την αβέβαιη εξέλιξη της πανδημίας, επί τη βάσει των συνδυαστικώς εφαρμοζομένων και στενώς ερμηνευτέων διατάξεων του άρθρου 32 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 34 της από 30.3.2020 Π.Ν.Π.. Κατά τον χρόνο, δε, εκδίκασης της προσφυγής προκύπτει ότι η ισχύς του εν λόγω άρθρου της Π.Ν.Π. έχει ήδη παραταθεί έως τις 31.12.2022 με το άρθρο 57 παρ. 2 του ν. 4975/2022, με αποτέλεσμα να μην ανταποκρίνεται προς τα γεγονότα η μη νομιμότητα της αίρεσης της παράτασής του, την οποία επικαλείται το Κλιμάκιο.  Ανακαλεί την προσβαλλόμενη με αυτή 380/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1280/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επιδικώκεται παραδεκτώς η ανάκληση της 318/2022 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (Ε.Υ.Δ.Ε.Κ.Υ.Λ.Υ.) και της εταιρείας «… ΑΕ», για την εκτέλεση του έργου με τίτλο «ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΡΣΗΣ ΦΕΡΤΩΝ ΥΛΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΟΤΑΜΟΥΣ ΑΧΕΛΩΟ ΚΑΙ ΚΟΥΜΠΟΥΡΓΙΑΝΙΤΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΥΓΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΑΠΟ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΗΜΙΤΕΛΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΣΤΑ ΕΡΓΑ ΕΚΤΡΟΠΗΣ ΑΧΕΛΩΟΥ – ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΗΜΙΤΕΛΩΝ ΕΡΓΩΝ ΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΣΥΚΙΑΣ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΠΟ ΠΙΘΑΝΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΡΟΦΡΑΓΜΑΤΩΝ ΣΥΚΙΑΣ» προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.516.500,00 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 24%) και συμβατικού τιμήματος 1.471.005,01 (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.24%).(....)Ως εκ των ανωτέρω ιδιομορφιών της εγκαταληφθείσας περιοχής παρέμβασης και του κινδύνου νέας πλημμυρικής καταστροφής, νομίμως κρίθηκε από την αναθέτουσα Αρχή ότι η ικανοποίηση των εν λόγω αναγκών δεν επέτρεπε τη διεξαγωγή ανοικτού διαγωνισμού με την κανονική ή την συντετμημένη προθεσμία υποβολής προσφορών, καθότι, και στις δύο αυτές περιπτώσεις, ο διαγωνισμός εξελίσσεται σε διακριτά και χρονοβόρα στάδια αλλά απαιτούσε την άμεση ανάθεσή τους. Συνεπώς, δικαιολογείται η ανάθεση του έργου με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης...Ανακαλεί την 318/2022 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή το σχεδίου σύμβασης.


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/199/2019

Προμήθεια έτοιμου σκυροδέματος..:Υπό αυτές τις περιστάσεις, η άμεση αποκατάσταση των προκληθεισών από τα ανωτέρω ακραία πλημμυρικά φαινόμενα ζημιών, (ρηγματώσεων, καθιζήσεων, διαβρώσεων, επιχωματώσεων κ.λ.π.) στις οδικές υποδομές του Δήμου ... ώστε αυτές να καταστούν ασφαλείς και πλήρως λειτουργικές σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, μεσούντος του χειμώνα 2018 – 2019, πληροί την προϋπόθεση της επιτακτικά επείγουσας ανάγκης, η ικανοποίηση της οποίας δεν επιτρέπει την τήρηση των χρονικών προθεσμιών που απαιτούν οι κανόνες περί διεξαγωγής ανοικτού διαγωνισμού και, συνεπώς, δικαιολογεί την ανάθεση του έργου με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης. Ο δε χρόνος από την επέλευση των έκτακτων καιρικών φαινομένων (Νοέμβριος 2018 έως αρχές Ιανουαρίου 2019) μέχρι τη λήψη της απόφασης για την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης της προμήθειας στις 17.1.2017, κρίνεται εγγύς και εύλογος, λαμβανομένων υπόψη των απαραίτητων ενεργειών που έπρεπε να προηγηθούν της απόφασης αυτής, όπως αυτοψίες, σύνταξη μελέτης, ανάληψη δαπάνης και διάθεση πίστωσης. Περαιτέρω, δοθέντος αφενός του ενδεικτικού ορισμού της ποσότητας έτοιμου σκυροδέματος (612 m3) στη 113/2019 μελέτη του Δήμου λόγω της αδυναμίας ακριβούς υπολογισμού αυτής και της ανώτατης προϋπολογισθείσας τιμής μονάδας αυτού (105 ευρώ) και, αφετέρου, του γεγονότος ότι η ανάδοχος προσέφερε μεγαλύτερη ποσότητα (860 m3) του υπό προμήθεια υλικού με μικρότερη τιμή μονάδας (74,721ευρώ), η συμφωνία με την ανάδοχο ανταποκρίνεται στα κριτήρια της διαπραγμάτευσης ανεξαρτήτως αν η προσφορά αυτής ήταν εν τέλει ίση με την προϋπολογισθείσα δαπάνη (79.682,40). Η δε αποδοχή της επί πλέον προσφερθείσας ποσότητας έγινε επί τη βάσει ουσιαστικών εκτιμήσεων του αναθέτοντος Δήμου ως προς τις ανάγκες αυτού, οι οποίες δεν υπερβαίνουν τα άκρα νόμιμα όρια εντός των οποίων πρέπει να ασκείται η διακριτική του ευχέρεια.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, και το ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί ένα δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει.


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/198/2019

Εκτέλεση εργασιών βατότητας αγροτικών οδών:...Υπό αυτές τις περιστάσεις, η άμεση αποκατάσταση των προκληθεισών από τα ανωτέρω επανειλημμένα και ακραία πλημμυρικά φαινόμενα ζημιών (ρηγματώσεων, καθιζήσεων, διαβρώσεων, επιχωματώσεων κ.λ.π.) στις οδικές υποδομές του Δήμου ... ώστε αυτές να καταστούν ασφαλείς και πλήρως λειτουργικές, εντός πολύ σύντομου χρονικού διαστήματος, μεσούντος του χειμώνα 2018 – 2019, πληροί την προϋπόθεση της κατεπείγουσας ανάγκης, η ικανοποίηση της οποίας δεν επιτρέπει την τήρηση των χρονικών προθεσμιών για διεξαγωγή διαγωνιστικής διαδικασίας και, συνεπώς, δικαιολογεί την ανάθεση του έργου με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης. Ο δε χρόνος από την επέλευση των έκτακτων καιρικών φαινομένων (Νοέμβριος 2018 έως αρχές Ιανουαρίου 2019) μέχρι τη λήψη της απόφασης για την προσφυγή στη διαδικασία της ανάθεσης του έργου στις 17.1.2017, κρίνεται εγγύς και εύλογος, λαμβανομένων υπόψη των απαραίτητων ενεργειών που έπρεπε να προηγηθούν της απόφασης αυτής, όπως αυτοψίες, σύνταξη μελέτης, ανάληψη δαπάνης και διάθεση πίστωσης. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, και το ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/15/2023

Επιδιώκεται παραδεκτώς η ανάκληση της 780/2022 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Κρήτης και της εταιρείας «…ΑΕ», με αντικείμενο την «ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΖΗΜΙΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΚΛΗΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ(...)Εκτιμώντας τα ανωτέρω πραγματικά περιστατικά, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι τόσο τα έγγραφα της σύμβασης όσο και η ένδικη προσφυγή παρέχουν επαρκή στοιχεία που καθιστούν, εν προκειμένω, την επιλεγείσα διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, κατόπιν διαπραγμάτευσης, επιτρεπτή και επαρκώς αιτιολογημένη, εν όψει των διεπουσών αυτή διατάξεων που παρατέθηκαν και ερμηνεύτηκαν ανωτέρω στη σκέψη 3. Ειδικότερα, η φύση των υπό ανάθεση εργασιών, οι οποίες σκοπούν στην επαναφορά των πληγεισών αντιπλημμυρικών υποδομών σε κατάσταση ασφαλή και λειτουργική, η εντετοπισμένη χωροθέτηση της εκτέλεσης αυτών, η πρόβλεψη παράλληλης λειτουργίας περισσοτέρων εργοταξίων προκειμένου να επιταχυνθεί η αποκατάσταση των ζημιών και να μειωθεί, στο μέτρο του δυνατού, η χρονική διάρκεια της σύμβασης, καθώς και η συγκριτική παράθεση του απαιτηθέντος για την ολοκλήρωση ανοικτών διαγωνισμών με ομοειδές αντικείμενο χρονικού διαστήματος καταδεικνύουν ότι η αναθέτουσα Αρχή έλαβε δεόντως υπόψη όλες τις περιστάσεις που καθιστούν εύλογη, στην συγκεκριμένη περίπτωση, την προσφυγή στη διαπραγμάτευση, και ότι η ποσότητα των προς ανάθεση εργασιών αντιστοιχεί πλήρως στο μέτρο που είναι απολύτως απαραίτητο για την κάλυψη των διαπιστωθεισών εκτάκτων αναγκών.Κατ΄ακολουθία του συνόλου των ανωτέρω σκέψεων, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 780/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να υπογραφεί το υποβληθέν για έλεγχο σχέδιο τροποποιητικής/συμπληρωματικής σύμβασης, αντίγραφο του οποίου, επισυναπτόμενο στη παρούσα σε ηλεκτρονική μορφή, τηρείται στη Γραμματεία του Δικαστηρίου. 


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/575/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 7/2022 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας ... και της εταιρείας «…» για την εκτέλεση του έργου «Αντιπλημμυρική προστασία ανατολικής λεκάνης Δ.Ε. …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 12.028.225,81 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (14.915.00,00 με ΦΠΑ).(....)Τούτων παρέπεται ότι συντρέχουν όλες οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 32 παρ.2γ  του ν. 4412/2016 για την προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, όπως σαφώς προκύπτει από το ιστορικό που εκτέθηκε ανωτέρω και ιδία από την 1827/10.8.2021 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Αττικής, καθόσον η έντονη κακοκαιρία που έπληξε την περιοχή του Δήμου … την 11η Ιουνίου 2021 αλλοίωσε το μορφολογικό ανάγλυφο της ανατολικής λεκάνης Άνω Λιοσίων και προκάλεσε έντονα πλημμυρικά φαινόμενα με την αναδρομολόγηση των βρόχινων υδάτων και των φερτών υλικών εντός του οικιστικού ιστού καθώς και τον κίνδυνο εκδήλωσης ανάλογων φαινομένων στο μέλλον, και συνεπώς ο πρώτος λόγος προσφυγής είναι βάσιμος. Δέχεται τις προσφυγές. Ανακαλεί την 7/2022 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της … και της ανώνυμης εταιρείας «…» για την εκτέλεση του έργου «Αντιπλημμυρική προστασία ανατολικής λεκάνης Δ.Ε. …».


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/161/2021

Προμήθεια συστημάτων μη επανδρωμένων ελικοπτέρων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, από την αιτιολογία που παρατίθεται στην 01/20 εντολή διενέργειας προμήθειας και την επακολουθήσασα σε εκτέλεση αυτής 07/2020 πρόσκληση σε διαπραγμάτευση, δεν προκύπτει ότι τα προς προμήθεια Συστήματα Μη Επανδρωμένων Ελικοπτέρων με το συνοδό τους εξοπλισμό, προορίζονται για την κάλυψη κατεπειγουσών αναγκών της αναθέτουσας Αρχής που ανέκυψαν από εξαιρετικές και απρόβλεπτες περιστάσεις. Αντιθέτως, από την αιτιολογία αυτή, συνάγεται ότι η προμήθεια των συγκεκριμένων ειδών αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση της συνήθους αποστολής του Πολεμικού Ναυτικού, στο πλαίσιο των δράσεων που έχει αναλάβει για την αντιμετώπιση του προσφυγικού/μεταναστευτικού ζητήματος και που περιλαμβάνουν αρμοδιότητες επιτήρησης και ελέγχου των θαλάσσιων συνόρων και ενίσχυσης με δικά του μέσα του νεοσυσταθέντος  Ενιαίου Φορέα Επιτήρησης Συνόρων, χωρίς, μάλιστα, να συνάγεται σαφώς ότι τα μέσα αυτά προορίζονται για άμεση διάθεση στον φορέα αυτόν. Συνεπώς, η προμήθεια ανταποκρίνεται σε πάγιες ανάγκες της αναθέτουσας αρχής και, συγκεκριμένα, στην επαύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της, στη μείωση της επιβάρυνσης των ήδη διατιθέμενων μέσων και στη μακροπρόθεσμη μείωση του λειτουργικού κόστους αυτών, χωρίς να συνδέεται με κάποιο αιφνίδιο γεγονός πέραν της συνεχιζόμενης ροής προσφύγων και μεταναστών, η οποία αποτελεί διαρκές φαινόμενο, προ πολλού γνωστό στην αναθέτουσα Αρχή που οφείλει, ως εκ τούτου, να προβεί σε ανάλογο προγραμματισμό για την απόκτηση των μέσων εκείνων που αναμένεται ότι θα εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά τις ήδη υφιστάμενες ανάγκες στο επίπεδο της ενίσχυσης των ελεγκτικών μηχανισμών που διαθέτει η χώρα για την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος. Οι επικαλούμενες δε από την αναθέτουσα Αρχή νέες δυνατότητες που θα προσφέρει η απόκτηση μη επανδρωμένων οχημάτων τύπου ελικοπτέρου, ο εκ των προτέρων απροσδιόριστος αριθμός των προσφύγων που θα επιχειρήσουν να εισέλθουν παράνομα στη χώρα και το άγνωστο της τοποθεσίας αναχώρησης και του προορισμού των εισερχομένων ατόμων, δεν αποτελούν απρόβλεπτα γεγονότα κατά την έννοια του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, αλλά σχετίζονται περισσότερο με τη σκοπιμότητα της προμήθειας, καθώς εξηγούν για ποιο λόγο η απόκτηση των εναέριων μέσων του συγκεκριμένου τύπου θα βελτιώσει την άσκηση των ανωτέρω αρμοδιοτήτων της αναθέτουσας Αρχής. Εξάλλου, πέραν της επίκλησης των γεγονότων του Φεβρουαρίου 2020, δεν γίνεται καμία αναφορά σε ασυνήθιστες εξάρσεις του από θαλάσσης φαινομένου της παράνομης εισροής μεταναστών κατά τον χρόνο εκκίνησης της διαδικασίας (Μάιο του 2020), που δεν θα μπορούσε, μάλιστα, να αντιμετωπισθεί με τα ήδη διατιθέμενα μέσα του Πολεμικού Ναυτικού, παρά μόνο με τα ζητούμενα μέσω της ελεγχόμενης εξαιρετικής διαδικασίας και με τα συγκεκριμένα, μάλιστα, χαρακτηριστικά. Τεκμηριωμένο απρόβλεπτο γεγονός που να καθιστά κατεπείγουσα την προμήθεια συστημάτων με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά δεν προκύπτει ούτε από το από 23.4.2021 συμπληρωματικό έγγραφο του Τμηματάρχη Ε2 του Γ.Ε.Ν., στο οποίο και πάλι η αναγκαιότητα της προμήθειας αποδίδεται στα επιχειρησιακά οφέλη από τη χρήση των υπό προμήθεια συστημάτων κατά τη συμμετοχή του Πολεμικού Ναυτικού σε ενέργειες επιτήρησης, έρευνας, διάσωσης και ελέγχου των προσφυγικών ροών. Δεδομένου, άλλωστε, ότι η ελεγχόμενη διαδικασία ξεκίνησε τον Μάιο του 2020 και ολοκληρώθηκε τελικώς το Μάρτιο του 2021, δεν αποδεικνύεται εν προκειμένω αδυναμία τήρησης των προθεσμιών που προβλέπονται για τις διατυπώσεις δημοσιότητας του τακτικού διαγωνισμού, οι οποίες, σημειωτέον, μπορούν υπό ορισμένους όρους να συντμηθούν (βλ. άρθρο 27 παρ. 3 του ν. 4412/2016). Η καθυστέρηση, εξάλλου, που σημειώθηκε στην όλη διαδικασία οφείλεται σε μία εν γένει ασταθή διαχείριση του επιμάχου ζητήματος της ίδιας της αναθέτουσας Αρχής, η οποία, καίτοι, προσέφυγε σε διαπραγμάτευση, επικαλούμενη αορίστως λόγους επείγοντος, εντούτοις προέβη σε αντιφατικές ερμηνείες απαράβατων όρων της πρόσκλησης – και δη αφ’ενός αποδεχόμενη, διά της επιτροπής διαπραγματεύσεων, την προσφορά της εταιρίας «….», αφ’ετέρου απορρίπτοντας την ίδια προσφορά λόγω μη προσκόμισης, στο στάδιο εξέτασης των προσφορών, δικαιολογητικών που ρητώς απαιτούνταν από τον ανάδοχο στο στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης – με αποτέλεσμα η επελθούσα ματαίωση να προσβληθεί τελικώς ενώπιον της Α.Ε.Π.Π. η οποία και δικαίωσε την ανάδοχο εταιρία. Στη σφαίρα επιρροής της αναθέτουσας αρχής ανάγεται και η επίσης επικαλούμενη ως δικαιολογητικός λόγος προσφυγής σε διαπραγμάτευση προηγούμενη διαδικασία «διαγωνισμού», η οποία δεν τελεσφόρησε επίσης λόγω άσκησης προδικαστικής προσφυγής ενώπιον της Α.Ε.Π.Π.. Ειδικότερα, πέραν του ότι δεν επρόκειτο για διαδικασία διαγωνισμού, αλλά για δύο παράλληλες διαδικασίες διαπραγματεύσεων για είδη (Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη) που παρουσιάζουν ομοιότητες με τα ήδη ζητούμενα, ο λόγος που δεν τελεσφόρησαν οι διεξαχθείσες διαπραγματεύσεις είναι η ελλιπής αιτιολόγηση της προσφυγής σε εξαιρετική διαδικασία, όπως κρίθηκε από την Α.Ε.Π.Π. με τις 128 και 130/2020 αποφάσεις της. Λαμβανομένου, περαιτέρω, υπόψη ότι η ίδια η αναθέτουσα αρχή επικαλείται την ανώμαλη εξέλιξη των ανωτέρω δύο διαδικασιών για να δικαιολογήσει το εσπευσμένο της ελεγχόμενης προμήθειας, συνάγεται ότι η επίμαχη ανάγκη απόκτησης μη επανδρωμένων συστημάτων, ανεξαρτήτως των ειδικότερων χαρακτηριστικών που ζητούνταν με τις επιμέρους διαδικασίες, είχε ήδη από το Νοέμβριο του 2019 γίνει αντιληπτή, πλην, για τον τρόπο κάλυψής της, δαπανήθηκε πολύτιμο χρονικό διάστημα στη διενέργεια εξαιρετικών διαδικασιών στερουμένων των όρων διαφάνειας και ελεύθερου ανταγωνισμού που θα μπορούσαν, κατά την κοινή πείρα, να διασφαλίσουν μία πιο ομαλή εξέλιξη των υπόψη προμηθειών. Ενδεικτικό, τέλος, της έλλειψης κατεπείγοντος είναι και το γεγονός ότι ο χρόνος παράδοσης που επιτρέπει η αναθέτουσα αρχή στον ανάδοχο είναι χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών, χωρίς, ωστόσο, να αιτιολογείται με ποιο τρόπο συμβιβάζεται η επιλογή αυτή – και όχι, για παράδειγμα, η επιλογή ετοιμοπαράδοτων υλικών – με τον επιτακτικό χαρακτήρα που επιχειρεί η αναθέτουσα Αρχή να προσδώσει στην προμήθεια. Ενόψει των ανωτέρω, δεν υφίσταται εν προκειμένω η απαιτούμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 πλήρης, ειδική και επαρκής αιτιολόγηση που, όπως έγινε δεκτό στις σκέψεις 5 και 7, απαιτείται και για τις προμήθειες που διενεργούνται δυνάμει των άρθρων 96 του ν. 4368/2016 και 14 παρ. 2 του ν. 4650/2019 και αφορούν την κάλυψη αναγκών, μεταξύ άλλων, και του Πολεμικού Ναυτικού στο επίπεδο της συνδρομής που παρέχει με δικά του μέσα στον έλεγχο των προσφυγικών/μεταναστευτικών ροών. Η πλημμέλεια αυτή κρίνεται από το Κλιμάκιο ουσιώδης, καθώς η αναιτιολόγητη μη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας πλήττει εν προκειμένω τις ενωσιακές αρχές της διαφάνειας και του ελεύθερου ανταγωνισμού, και συνιστά, ως εκ τούτου, διακωλυτικό λόγο σύναψης της σύμβασης με την ανάδοχο εταιρία «…..».

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1166/2021 


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/112/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 19/2021 πράξης του Επιτρόπου στην 1η Υπηρεσία Επιτρόπου Τομέα Παιδείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης ανάμεσα στο προσφεύγον και την παρεμβαίνουσα με αντικείμενο «……………», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 652.000,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ.(....)Δεδομένου ότι με την προσβαλλόμενη πράξη ουδεμία πλημμέλεια διαπιστώθηκε ως προς τους λόγους αποκλεισμού από τη διαγωνιστική διαδικασία των πέντε εκ των έξι διαγωνιζομένων και γενικά αναφορικά προς τους όρους του διαγωνισμού, τη διαφάνεια της διαδικασίας, την ανάπτυξη ανταγωνισμού και την ισότιμη μεταχείριση των διαγωνιζομένων, δεδομένης και της γενομένης ανωτέρω παραδοχής ότι ο προϋπολογισμός της διακήρυξης του υπό ανάθεση έργου είναι τεκμηριωμένος, η διαπίστωση της προσβαλλόμενης ότι το συμβατικό ποσό παρουσιάζει απόκλιση από το συμβατικό ποσό προηγούμενων διαδικασιών στερείται νομίμου ερείσματος προβάλλεται δε και αλυσιτελώς. Λαμβανομένου, περαιτέρω, υπόψη ότι το προσφεύγον δεν είχε υποχρέωση να κρίνει ασύμφορη από οικονομική άποψη την υποβληθείσα προσφορά, ώστε να προβεί σε ματαίωση της διαδικασίας ανάθεσης (άρθρο 106 παρ. 2 περ. δ και παρ. 6 του ν. 4412/2016), πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος ο ισχυρισμός του ότι το προσφερόμενο ποσοστό έκπτωσης εκφεύγει της σφαίρας επιρροής του.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την παρέμβαση.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/460/2023

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΛΑΒΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΚΛΗΘΗΚΑΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΚΡΑΙΩΝ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ.(...)Από τη συστηματική ερμηνεία των προδιαληφθεισών διατάξεων προκύπτουν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: i) Oι αναθέτουσες Αρχές υποχρεούνται να συνάπτουν συμβάσεις παροχής υπηρεσιών κατόπιν προσφυγής, κατά κανόνα, στις ανοικτές ή κλειστές διαδικασίες ανάθεσης, καθόσον με τη δημοσίευση της προκήρυξης γνωστοποιείται ευρέως η πρόθεσή τους να συνάψουν σύμβαση και, επέκεινα, διασφαλίζεται καλύτερα η τήρηση των θεμελιωδών αρχών της διαφάνειας και της ισότητας συμμετοχής των ενδιαφερομένων και μειώνονται οι πιθανότητες παρακώλυσης, περιορισμού ή νόθευσης του ανταγωνισμού. ii) Μόνο κατ’ εξαίρεση, στις περιοριστικά αναφερόμενες στο άρθρο 32 του ως άνω νόμου 4412/2016 περιπτώσεις, δύνανται οι αναθέτουσες να προσφεύγουν στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, οι οποίες, ως εκ του εξαιρετικού τους χαρακτήρα πρέπει να ερμηνεύονται στενά. iii) Μία από τις περιπτώσεις αυτές είναι η θεσπιζόμενη στην περ. γ΄ της παρ. 2 του εν λόγω άρθρου, η οποία προβλέπει τη δυνατότητα προσφυγής στη διαπραγμάτευση προκειμένου να αντιμετωπιστεί κατεπείγουσα, ήτοι άκρως επείγουσα ανάγκη, οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα, τα οποία δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν δια της προσφυγής σε ανοικτή ή κλειστή διαγωνιστική διαδικασία, διότι ο χρόνος ολοκλήρωσης αυτής θα έθετε σε διακινδύνευση υπέρτερα αγαθά όπως η ζωή, η υγεία, η ιδιοκτησία, η ασφάλεια των υποδομών κ.λ.π.Λαμβάνοντας υπόψη το παρατεθέν ιστορικό της υπόθεσης, τα συμπληρωματικώς υποβληθέντα με την προσφυγή στοιχεία και τις προαναφερθείσες και ερμηνευθείσες διατάξεις, το Δικαστήριο κρίνει ότι η αναθέτουσα Π.Ι.Ν. προσέφυγε εν προκειμένω σε διαπραγμάτευση χωρίς να πληρούται η τιθέμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ προϋπόθεση του κατεπείγοντος που τη διέπει. Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την με ΑΒΔ 85/12.1.2023 προσφυγή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων.Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, την 992/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.