Προμήθεια «συσκευών διασφάλισης της συνεχούς απολύμανσης του εσωτερικού ατμοσφαιρικού αέρα των λεωφορείων της ... Α.Ε.(...)Υπό το πρίσμα των ως άνω δεδομένων και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν (βλ. σκ. 8) πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Κατ’ εκτίμηση των εγγράφων που τη συνοδεύουν και των προβαλλόμενων με την κρινόμενη προσφυγή και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση ισχυρισμών, για την ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης με χρήση της εξαιρετικής διαδικασίας της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης ο αναθέτων Φορέας επικαλείται, κατ’ ουσίαν, ως κατεπείγουσα ανάγκη την αντιμετώπιση της μεταδοτικότητας του κορονοϊού κατά τις μετακινήσεις των επιβατών με τα μέσα μαζικής μεταφοράς  και ως απρόβλεπτο γεγονός την καλπάζουσα μορφή των μεταλλάξεων που επιβάλλει την άμεση εξασφάλιση της, δια των προμηθευόμενων συσκευών, νέας τεχνολογίας, η οποία συνιστά τη βέλτιστη λύση για την αντιμετώπιση της ως άνω κατεπείγουσας ανάγκης. Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι ο αναθέτων Φορέας δεν τεκμηρίωσε επαρκώς ότι υφίσταται κατεπείγουσα ανάγκη, οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα, που δικαιολογεί την εφαρμογή της  διαδικασίας διαπραγμάτευσης του άρθρου 269 παρ. δ΄ του ν. 4412/2016 και, όπως καταδεικνύεται από τις περιστάσεις του συγκεκριμένου πραγματικού πλαισίου της υπόθεσης, ουδόλως κωλυόταν να τηρήσει τις προθεσμίες διαγωνιστικής διαδικασίας ή, τουλάχιστον, τις συντετμημένες προθεσμίες για την υποβολή προσφορών, που προβλέπονται από τον ν. 4412/2016. Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των ανωτέρω σκέψεων και καθόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος ανάκλησης, η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη.(της 622/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.)

Εκπόνηση κυκλοφοριακής μελέτης:..Με αυτά τα δεδομένα, νομίμως ο Δήμος ανέλαβε το κόστος της μελέτης κυκλοφοριακών ρυθμίσεων του εργοταξίου, καθόσον με την προγραμματική σύμβαση είχε σαφώς αναλάβει, ως φορέας υλοποίησης, την ανάθεση τέτοιου είδους μελετών σε ιδιώτες μελετητές, η δε «ανάθεση» από το φορέα υλοποίησης περιλαμβάνει και την πληρωμή του ανατεθέντος έργου από τον ίδιο. Περαιτέρω, εφόσον ο Δήμος ... ανέλαβε, μέσω προγραμματικής σύμβασης, από τη ... αναθέτοντα φορέα κατά την έννοια των άρθρων 224 παρ. 1 περ. α΄ και 230 του ν. 4412/2016 - την αρμοδιότητα υλοποίησης έργου στον τομέα του ύδατος εντός της διοικητικής της περιφέρειας, ενεργεί ο ίδιος ως αναθέτων φορέας κατά τις προαναφερθείσες διατάξεις ως προς την ανάθεση του συγκεκριμένου έργου, αλλά και της - αμέσως εξυπηρετούσας το έργο - κυκλοφοριακής μελέτης σήμανσης του εργοταξίου. Ως εκ τούτου, ορθώς για την επίμαχη απευθείας ανάθεση εφαρμόσθηκε το άρθρο 328 του Βιβλίου II του ν. 4412/2016.

Εκπόνηση κυκλοφοριακής μελέτης:..Με αυτά τα δεδομένα, νομίμως ο Δήμος ανέλαβε το κόστος της μελέτης κυκλοφοριακών ρυθμίσεων του εργοταξίου, καθόσον με την προγραμματική σύμβαση είχε σαφώς αναλάβει, ως φορέας υλοποίησης, την ανάθεση τέτοιου είδους μελετών σε ιδιώτες μελετητές και, κατ’ επέκταση, την υποχρέωση πληρωμής  του συμφωνηθέντος για τις μελέτες αυτές ανταλλάγματος. Περαιτέρω, εφόσον ο Δήμος ... ανέλαβε, μέσω προγραμματικής σύμβασης, από τη ... - αναθέτοντα φορέα κατά την έννοια των άρθρων 224 παρ. 1 περ. α΄ και 230 του ν.4412/2016 - την αρμοδιότητα υλοποίησης έργου στον τομέα του ύδατος εντός της διοικητικής της περιφέρειας, ενεργεί ο ίδιος ως αναθέτων φορέας κατά τις προαναφερθείσες διατάξεις ως προς την ανάθεση του συγκεκριμένου έργου, αλλά και της - αμέσως εξυπηρετούσας το έργο - κυκλοφοριακής μελέτης σήμανσης του εργοταξίου. Ως εκ τούτου, ορθώς για την επίμαχη απευθείας ανάθεση εφαρμόσθηκε το άρθρο 328 του Βιβλίου II του ν. 4412/2016.Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

ΜΙΚΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ-ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ-ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:«Ενεργειακή αναβάθμιση - αυτοματοποίηση συστήματος ηλεκτροφωτισμού κοινοχρήστων χώρων με εξοικονόμηση ενέργειας στο Δήμο …»(....)Με την προσβαλλόμενη Πράξη, το Κλιμάκιο έκρινε ότι μετά την ματαίωση της διαδικασίας σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης από τον αναθέτοντα Δήμο εξέλιπε πλέον το αντικείμενο του διενεργούμενου απ’ αυτό προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας και, ως εκ τούτου, απέχει του ελέγχου.(....)Ειδικότερα, ο αναθέτων Δήμος, ως ο αρμόδιος φορέας που υπέβαλε τον φάκελο της ελεγχόμενης σύμβασης για προσυμβατικό έλεγχο, πρέπει, υποβάλλοντας, εντός δέκα πέντε (15) ημερών το αργότερο από την επίδοση της παρούσας απόφασης,  να ενημερώσει το Τμήμα για την οριστικοποίηση των δεδομένων της υπόθεσης, ήτοι αν κατά της ως άνω 115/8.5.2023 απόφασης του Δημοτικού του Συμβουλίου, έχει ασκηθεί προδικαστική προσφυγή και σε περίπτωση που έχει ασκηθεί αν έχει εκδοθεί σχετική απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.Αναβάλλει την έκδοση οριστικής απόφασης, και Διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου

Διαχείριση χώρων στάθμευσης...Σε κάθε περίπτωση, ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας θα πρέπει να απορριφθεί και ως αβάσιμος, καθώς η Διακήρυξη δεν απαιτούσε την πιστοποίηση συγκεκριμένων διαδικασιών αλλά γενικά Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης εφαρμογής Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας «στο πεδίο εφαρμογής των εν λόγω υπηρεσιών». Η προσκομισθείσα πιστοποίηση στο πεδίο των αυτοματοποιημένων χώρων στάθμευσης δεν κείται εκτός του πεδίου της υπό ανάθεση υπηρεσίας, καθώς - όπως αναφέρει και ο αναθέτων φορέας στις Απόψεις του - πρόκειται στην ουσία για διευρυμένο - αναβαθμισμένο αντικείμενο, το οποίο επεκτείνεται και στους αυτοματοποιημένους χώρους στάθμευσης, όπου «χρησιμοποιούνται σύγχρονα μέσα για την καταγραφή, έλεγχο, πληρωμή των οχημάτων που εισέρχονται στον ελεγχόμενο χώρο στάθμευσης από το προσωπικό που τα χειρίζεται - επιβλέπει το χώρο». Η διαχείριση δηλαδή ενός χώρου στάθμευσης μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε μόνο μέσω του προσωπικού, είτε με αυτοματοποιημένα συστήματα, τα οποία διαχειρίζεται προσωπικό και μάλιστα με περισσότερες απαιτήσεις. Εν προκειμένω, η Διακήρυξη δεν προέβλεπε συγκεκριμένο τρόπο διαχείρισης του χώρου στάθμευσης. Κατά συνέπεια, ορθώς ο αναθέτων φορέας έκανε δεκτό το Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης που υπέβαλε ο οικονομικός φορέας «............. » και για τον λόγο αυτό και ο δεύτερος λόγος της υπό κρίση Προσφυγής θα πρέπει να απορριφθεί.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:(...)Ενόψει των ανωτέρω και με δεδομένο ότι ο «…….» είναι ο μοναδικός φορέας στην ευρύτερη περιοχή των … που δύναται να προμηθεύσει με νερό τη «...» στις απαιτούμενες ποσότητες και την κατάλληλη ποιότητα για ύδρευση (βλ. το αριθ. πρωτ. 3824/7.12.2016 έγγραφο του Διευθυντή της Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης…), για την ανάθεση της επίμαχης σύμβασης συντρέχουν οι προϋποθέσεις προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης (άρθρο 269 περ. β΄ υποπερ. ββ΄ του ν. 4412/2016) και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης (ad hoc VI Tμ. Ελ. Συν 3218/2012, Στ΄ Κλιμ. 209/2015, 173/2014, 100/2013).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Στην προκειμένη υπόθεση, με δεδομένο ότι το από 28.3.2017 Τυποποιημένο Έντυπο Υπεύθυνης Δήλωσης που υπέβαλε ο οικονομικός φορέας «….» νομίμως μεν υπογραφόταν, ωστόσο, δεν μονογραφόταν σε κάθε φύλλο του, έπρεπε ο αναθέτων φορέας να καλέσει τον προσφέροντα, του οποίου η προσφορά ήταν πλήρης κατά τα λοιπά, να άρει την ανωτέρω πλημμέλεια, εάν υφίστατο περίπτωση εκ μέρους του, ώστε ο κύκλος των συμμετεχόντων στη διαγωνιστική διαδικασία να διατηρηθεί ο ευρύτερος δυνατός και να μην αποκλειστεί ο προσφέρων μόνο για την παράλειψη αυτή, η οποία αποδιδόμενη σε παραδρομή συνιστά πρόδηλο τυπικό σφάλμα που δεν επιδρά επί του περιεχομένου της προσφοράς. Εσφαλμένως, κατά συνέπεια, ο αναθέτων φορέας παρέλειψε να καλέσει τον προαναφερόμενο μειοδότη (2ος κατά σειρά) και για το λόγο αυτό πάσχει η απόρριψη της προσφοράς του ως απαράδεκτης. Τα αυτά ισχύουν για τον προσφέροντα «…» (9ο μειοδότη). 5. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία κατά το μέρος που αφορά στην ανάδειξη ως αναδόχου της «….» είναι νόμιμη. Ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης για την εκτέλεση του έργου «Ανακαίνιση - Αναβάθμιση αντλιοστασίων και δεξαμενών επεξεργασμένου νερού» (Εργολαβία Ε.866), το οποίο επισυνάπτεται και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας.

Κάθε Δήμος δύναται να διαθέτει ένα και μόνο επιβατηγό όχημα, το οποίο δικαιούται να χρησιμοποιεί αποκλειστικά ο εκάστοτε Δήμαρχος για την εξυπηρέτηση των υπηρεσιακών του αναγκών και πάντοτε εντός των ορίων της διοικητικής περιφέρειας ή της ζώνης ευθύνης στην οποία ασκεί τα καθήκοντά του, πέραν δε του οχήματος αυτού, δεν δικαιούται να κάνει χρήση κανενός άλλου επιβατικού οχήματος. Περαιτέρω, για την προμήθεια επιβατηγού αυτοκινήτου απαιτείται προηγούμενη αίτηση του ενδιαφερόμενου φορέα και σχετική έγκριση από τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας, ειδικότερα δε, για την επιλογή αγοράς του ως άνω επιβατικού οχήματος από το ελεύθερο εμπόριο και όχι από τον Ο.Δ.Δ.Υ. απαιτείται ειδική αιτιολογία, διαφορετικά η εν λόγω προμήθεια δεν είναι νόμιμη (βλ. Πράξη VII Τμ. 220/208).

Προμήθεια και ανανέωση αδειών χρήσης προϊόντων λογισμικού στο πλαίσιο της «Microsoft Enterprise Agreement» (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ. II), η διαδικασία που ακολουθήθηκε για την ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης (διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση της προκήρυξης) δεν μπορεί να βρει έρεισμα στη διάταξη του άρθρου 269 περ. γ΄ υποπερ. γγ΄, που αναφέρεται στην ύπαρξη λόγων προστασίας αποκλειστικών δικαιωμάτων για τους οποίους συγκεκριμένος μόνο οικονομικός φορέας μπορεί να εκτελέσει τη σύμβαση. Τούτο, διότι ναι μεν η εταιρεία …έχει παρακρατήσει το δικαίωμα κυριότητας επί των προϊόντων για τα οποία παρέχει, στο πλαίσιο των συμβάσεων τύπου Enterprise Agreement, τις άδειες χρήσης, οι οποίες αποτελούν και το κύριο αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης, και οι εν λόγω άδειες υπόκεινται πράγματι σε προστασία δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, πλην όμως η επιλογή για χρήση των προϊόντων της εταιρείας …με διατήρηση αποκλειστικών δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας από την ανάδοχο επί στοιχείων του τεχνικού φακέλου της σύμβασης, χωρίς να προβλέπεται η μεταβίβαση των δικαιωμάτων αυτών στην Ε.Υ.Δ.Α.Π. Α.Ε. μετά τη λήξη της σύμβασης ή η δυνατότητα της τελευταίας να επεμβαίνει στο δίκτυο, κάνοντας χρήση των στοιχείων του φακέλου χωρίς την άδεια της αναδόχου, οδηγεί κατ΄ ουσία σε προκαθορισμό της διαρκούς επιλογής της ανωτέρω εταιρείας ως αναδόχου και για τις μελλοντικές φάσεις επέκτασης, συντήρησης ή ανανέωσης του πληροφοριακού δικτύου της Ε.ΥΔ.Α.Π., με συνέπεια η εταιρεία …να εμφανίζεται ως μοναδική, έναντι οιουδήποτε άλλου δραστηριοποιούμενου στον ίδιο οικονομικό κλάδο, παρόχου/προμηθευτή των ζητούμενων υπηρεσιών/αγαθών, λόγω του τεχνητού περιορισμού των παραμέτρων της αρχικής σύμβασης. Στον ίδιο χώρο δε (προϊόντα και υπηρεσίες λογισμικού) δραστηριοποιούνται και άλλοι οικονομικοί φορείς, οι οποίοι παρέχουν ισοδύναμα ή παρόμοια αγαθά ή υπηρεσίες με αυτά της…, όπως η δημιουργία αυτόνομων συστημάτων λογισμικού. Περαιτέρω, η διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης δύναται να βρει έρεισμα στη διάταξη της περ. ε΄ του άρθρου 269 του ν. 4412/2016, που αναφέρεται στη δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να συνάπτει σύμβαση με το αρχικό ανάδοχο, είτε για τη μερική αντικατάσταση αγαθών ή εγκαταστάσεων είτε για την επέκτασή τους, δοθέντος ότι η πληροφοριακή υποδομή της Ε.Υ.ΔΑ.Π. Α.Ε. βασίζεται σε λογισμικά προϊόντα της εταιρείας…, η δε ενδεχόμενη αλλαγή, στην παρούσα φάση, των εν λόγω προϊόντων με προϊόντα άλλων κατασκευαστών θα υποχρέωνε την επιχείρηση σε ριζικό ανασχεδιασμό των πληροφοριακών δομών της, στην εκ νέου προμήθεια σωρείας προγραμμάτων και νέου εξοπλισμού, στην επανεκπαίδευση του προσωπικού της στα νέα λογισμικά και θα επέφερε μεγάλες τεχνικές δυσχέρειες, λόγω της μεταξύ τους ασυμβατότητας, στην ομαλή και ασφαλή λειτουργία του πληροφοριακού της συστήματος.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να εξετάσει τη νομιμότητα της ανάθεσης και το σχέδιο σύμβασης για την ανανέωση των δικαιωμάτων χρήσης των αδειών των υφιστάμενων προϊόντων λογισμικού της εταιρείας «… Α.Ε.»(....)Επιπλέον, οι κατατεθείσες ενδεικτικές προσφορές των μεταπωλητών δόθηκαν ενώ οι μεταπωλητές γνώριζαν ήδη τη βούληση του κατασκευαστή να συμβληθεί ο ίδιος με το …, γεγονός που δύναται να έχει επηρεάσει το ύψος των υποβληθεισών ενδεικτικών προσφορών, ενώ ο ένας εξ αυτών είχε ήδη επιλεγεί ως Σύμβουλος Διαχείρισης της ελεγχόμενης σύμβασης. Σε κάθε περίπτωση διευκρινίζεται ότι η προσφορά ενός προϊόντος από τον κατασκευαστή σε συμφέρουσα για τον αναθέτοντα φορέα τιμή, δεν αρκεί για την παράκαμψη των υπέρτερης τυπικής ισχύος ανωτέρω αναφερόμενων διατάξεων του ενωσιακού δικαίου ως προς τον τρόπο ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης για την ανανέωση των δικαιωμάτων χρήσης των αδειών των προϊόντων λογισμικού με αντισυμβαλλόμενους το … και την εταιρεία … LTD.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1185/2022.