Εργασίες συντήρησης και αναβάθμισης πρασίνου.(...)	Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Η ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση αφορά σε επιτρεπτή, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 132 παρ. 2 του ν. 4412/2016, τροποποίηση της αρχικής σύμβασης χωρίς νέα διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης, καθόσον πρόκειται για ήσσονος αξίας τροποποίηση αυτής. Ειδικότερα, η αξία της τροποποίησης ανερχόμενη στο ποσό των 110.806,60 ευρώ είναι κατώτερη του ορίου εφαρμογής της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, το οποίο κατά τον κρίσιμο χρόνο ανέρχεται σε 221.000,00 ευρώ καθώς και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης, η οποία είναι (1.135.755,00 Χ 10%) 113.575,50 ευρώ, ενώ δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, καθόσον πρόκειται για μικρής κλίμακας αύξηση των ποσοτήτων των ανατεθεισών συμβατικών εργασιών. Εσφαλμένως εξέλαβε δε η Επίτροπος ότι ο τεθείς με την 208/2021 Πράξη του Κλιμακίου όρος απαγόρευσης της συμπερίληψης, στο κείμενο της αρχικής σύμβασης, του δικαιώματος προαίρεσης για την αύξηση ή μείωση του φυσικού αντικειμένου της, ισοδυναμεί με καθολική απαγόρευση τροποποίησης της σύμβασης, καθόσον η δέσμευση από την εκφερόμενη ως άνω κρίση του Κλιμακίου (βλ. Ελ.Συν., 1384/2021 σκ. 23, 24 Μείζ.Ολ., 2135/2020 σκ. 6, 7, και εκεί παρατιθέμενη σχετική νομολογία, καθώς και 1377/2021 σκ. 44.3) αφορά μόνο στο μη νομίμως συμπεριληφθέν σ’ αυτή δικαίωμα προαίρεσης και δεν καταλαμβάνει και την τροποποίησή της κατά την εκτέλεσή της, όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 132 του ν. 4412/2016.  	Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή. Ανακαλεί την 28/2024 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου Ο.Τ.Α. Χ, και Αποφαίνεται ότι η 1η τροποποιητική σύμβαση της αρχικής σύμβασης «Εργασίες συντήρησης και αναβάθμισης πρασίνου στον Δήμο Αγίων Αναργύρων-Καματερού» δεν υπάγεται στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:ζητείται η ανάκληση της 16/2022 Πράξεως του  Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. …, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης του τμήματος 11 της 151/2022 σύμβασης μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου … και του οικονομικού φορέα με την επωνυμία «...» με αντικείμενο την προμήθεια τροφίμων (άρτου και αρτοσκευασμάτων).(....)Κατόπιν τούτων, εφόσον με την προτεινόμενη τροποποίηση αυτής προβλέπεται αύξηση του τιμήματος κατά 50%, η τροποποίηση αυτή δεν είναι νόμιμη διότι πρόκειται για ουσιώδη τροποποίηση της αρχικής σύμβασης που ανατρέπει την αρχική οικονομική ισορροπία αυτής, συνεπώς και τη φύση της αρχικής σύμβασης, χωρίς να προβλέπεται τούτο με ρήτρες αναθεώρησης τιμών.Δεν ανακαλεί την 16/2022 Πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ….

Συντήρηση και ανάπλαση πλατειών, πεζόδρομων, κλιμάκων και λοιπών κοινόχρηστων χώρων πρασίνου.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προεκτέθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει τα εξής: (i) Βασίμως με την προσφυγή και την παρέμβαση προβάλλεται ότι η πανδημία covid 19 και οι ακραίες κλιματολογικές συνθήκες αποτελούν περιστάσεις αιφνίδιες, που ήταν αδύνατον να προβλεφθούν από την αναθέτουσα Αρχή κατά την εκπόνηση της μελέτης της αρχικής σύμβασης. Αυτό γιατί η μεν πανδημία, εκδηλωθείσα τον μήνα Φεβρουάριο του έτους 2020, ήταν αδύνατο να ληφθεί υπόψη κατά το προκαταρκτικό στάδιο της διαδικασίας του διαγωνισμού, η Διακήρυξη του οποίου αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ στις 3.1.2020 ...και κατά τη σύνταξη της μελέτης..Επιπλέον, όπως βασίμως προβάλλεται, η δραματική μείωση του προσωπικού της Διεύθυνσης Πρασίνου και Αστικής Πανίδας η οποία, σε συνδυασμό με την ολοσχερή απόρριψη των οικείων αιτημάτων για αντικατάσταση αυτών των εργαζομένων (βλ. τον πίνακα που παρατίθεται στην από 11.3.2025 γνωμοδότηση – εισήγηση της αρμόδιας Επιτροπής, περί 179 απορριφθέντων αιτημάτων για προσλήψεις προσωπικού κατά την πενταετία 2020 – 2025), δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί ώστε να αποτελέσει αντικείμενο της αρχικής εκτίμησης και αξιολόγησης από την αναθέτουσα Αρχή, προέκυψε εκ των υστέρων, κατά την εκτέλεση της σύμβασης και συνεπάγεται μειωμένη δυνατότητα του Δήμου να συνδράμει στην εκτέλεση εργασιών πυροπροστασίας και άρδευσης, καθιστώντας έτσι επιτρεπτή την αύξηση των ποσοτήτων αυτών με την κρινόμενη τροποποιητική σύμβαση. Περαιτέρω, διότι η δυνατότητα χρονικής επέκτασης της σύμβασης έως το 50% της αρχικής διάρκειάς της, προβλέπεται ρητώς στο άρθρο 4.3 της Διακήρυξης, στην παρ. 2 του άρθρου 217 του ν. 4412/2016 και στο άρθρο 4 του συμβατικού κειμένου, ήταν ως εκ τούτου γνωστή στους ενδιαφερόμενους υποψηφίους αναδόχους του διαγωνισμού. Η δε υπό έλεγχο τροποποίηση με εξάμηνη παράταση της διάρκειας της σύμβασης, συναθροιζόμενη με τις προηγηθείσες δύο παρατάσεις οκτώ και τεσσάρων μηνών (χωρίς επαύξηση του οικονομικού αντικειμένου), κείται εντός του επιτρεπτού από τις ως άνω διατάξεις χρονικού ορίου των δεκαοκτώ μηνών (50% της 36μηνης διάρκειας της σύμβασης.	Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Ανακαλεί την 114/2025 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Καθαρισμός στεγασμένων και υπαίθριων χώρων :Με δεδομένα αυτά, η κρίση του Κλιμακίου είναι η ακόλουθη: Η υπό ανωτέρω στοιχ. α) εγκριθείσα τροποποίηση της αρχικής 8252/30.5.2022 σύμβασης, με αύξηση του συμβατικού τιμήματος για την παροχή των ήδη εκτελούμενων υπηρεσιών καθαριότητας στους εκατόν είκοσι έξι (126) σταθμούς Α. Κεντρικής και Νοτίου Ελλάδας και Β. Μακεδονίας - Θράκης, οι οποίες περιλαμβάνονται στο εξαρχής προκηρυχθέν φυσικό αντικείμενο του διαγωνισμού, οφείλεται στην αύξηση του νόμιμου κατώτατου ημερομισθίου και μισθού, όπως αυτά διαμορφώθηκαν με την προαναφερθείσα τελευταία υπουργική απόφαση, η αύξηση δε αυτή έλαβε χώρα κατά την εκτέλεση της εν λόγω σύμβασης. Ως εκ τούτου, ο αναθέτων Φορέας νομίμως προέβη στην αντίστοιχη αναπροσαρμογή του συμβατικού τιμήματος της αρχικής σύμβασης, κατ’ εφαρμογήν της διάταξης του άρθρου 337 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, δεδομένου επιπλέον ότι με τη συγκεκριμένη τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, ούτε η δαπάνη αυτής υπερβαίνει το 50% της αξίας της. Ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησης της 8252/30.5.2022 σύμβασης, κατά το μέρος που αφορά στην αναπροσαρμογή του συμβατικού τιμήματος για την παροχή των ήδη εκτελούμενων υπηρεσιών καθαριότητας, μηνιαίου κόστους κατά τα ανωτέρω 264.204,30 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Αντιθέτως, η τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, κατά το μέρος που αφορά στην επαύξηση του φυσικού και οικονομικού της αντικειμένου, με την ένταξη σε αυτήν των εργασιών καθαρισμού των εννέα (9) σταθμών της νέας Σιδηροδρομικής γραμμής «Κιάτο - Αίγιο», κατ’ επίκληση της ίδιας ως άνω διάταξης του άρθρου 337 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, ποσού 310.497,14 ευρώ πλέον ΦΠΑ, παρίσταται μη νόμιμη. Τούτο, διότι στην οικεία 6289/16.6.2023 εγκριτική απόφαση του ΔΣ της «......», όπως συμπληρώνεται με τις προαναφερόμενες εισηγήσεις της αρμόδιας Υπηρεσίας του Οργανισμού, δεν τεκμηριώνεται η συνδρομή, κατά την εκτέλεση της αρχικής σύμβασης, απρόβλεπτων περιστάσεων, μη οφειλόμενων σε έλλειψη επιμέλειας εκ μέρους του αναθέτοντος φορέα, οι οποίες (περιστάσεις) να καθιστούν την εκτέλεση επιπλέον υπηρεσιών καθαρισμού απολύτως επιβεβλημένη, ώστε να αποτελέσουν «ενιαίο, ομοειδές έργο» με την αρχική σύμβαση. Αναφέρεται μόνο αορίστως ότι οι νέοι αυτοί σταθμοί παραδόθηκαν προς χρήση σε χρόνο μεταγενέστερο της προκήρυξης του διαγωνισμού, χωρίς να ήταν εφικτή η εκτίμηση εκ των προτέρων της ακριβούς χρονικής στιγμής ή της έκτασης της ένταξής τους στη χάραξη των δρομολογίων στο προσφάτως επεκταθέν τμήμα της Γραμμής «Κιάτο - Αίγιο» του ΟΣΕ. Οι υπηρεσίες, όμως, καθαρισμού των χώρων των νέων αυτών σταθμών έχουν μία αυτοτελή λειτουργία και εκπληρώνουν τους σκοπούς του αναθέτοντος φορέα χωρίς να εξαρτώνται από τις εκτελούμενες υπηρεσίες της αρχικής σύμβασης, μπορούν δε να ανατεθούν ανεξάρτητα από αυτές. Επομένως, με την ελεγχόμενη τροποποίηση – επαύξηση, επιχειρείται, χωρίς να συντρέχουν απρόβλεπτες περιστάσεις, κατ’ ουσίαν, η παροχή υπηρεσιών μη αμέσως συνεχόμενων με το φυσικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, χωρίς την τήρηση των νόμιμων διαδικασιών για την ανάθεσή τους αυτοτελώς, αλλά διά της προσθήκης τους στο αντικείμενο ήδη εκτελούμενης σύμβασης, αποσκοπώντας τελικώς στην αποφυγή εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4412/2016 αναφορικά με τις διαδικασίες ανάθεσης των δημόσιων συμβάσεων, κατά παράβαση του άρθρου 337 παρ. 1 περ. γ΄ του ανωτέρω νόμου. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης κατά το μέρος τούτο.

Υπηρεσίες συντήρησης πρασίνου...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με τα αναφερθέντα στη σκέψη 3, η τροποποίηση που επιχειρείται με την υπό κρίση σύμβαση δεν είναι νόμιμη διότι δεν πληρούται η σωρευτικώς τιθέμενη προϋπόθεση του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ) υποπερ. αα) του ν. 4412/2016 περί αναγκαιότητας τροποποίησης της σύμβασης λόγω συνδρομής απρόβλεπτων περιστάσεων. Συγκεκριμένα, Α. δεν αποδεικνύεται η επικαλούμενη αιφνίδια αλλαγή των καιρικών συνθηκών και η ραγδαία αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων, με αναφορά σε συγκεκριμένα συμβάντα και προειδοποιητικά σήματα της Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας ή δελτία έκτακτων καιρικών φαινομένων της Ε.Μ.Υ., παρά μόνο αόριστα αναφέρεται ότι «οι συνήθεις καιρικές συνθήκες αντίστοιχες των παλαιότερων ετών έχουν αλλάξει».Σε κάθε περίπτωση, δεδομένου του ήπιου κλίματος της περιοχής της ..., τα ακραία καιρικά φαινόμενα, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, μπορούν να εκτιμηθούν εκ των προτέρων (είναι προβλέψιμα) ως προς την ένταση αλλά και ως προς τη διάρκειά τους, οι δε εργασίες για την αντιμετώπιση αυτών μπορούσαν να προβλεφθούν και να συμπεριληφθούν στο αρχικό συμβατικό αντικείμενο. Β. Οι ειδικές περιστάσεις στο Πεδίο του Άρεως, ήτοι οι βανδαλισμοί και οι συχνές εκδηλώσεις παραβατικών συμπεριφορών, όχι μόνο υπήρχαν κατά την αρχική σύμβαση, αλλά κατά τις αναφορές της Περιφέρειας έχουν περιοριστεί, επομένως δεν αποτελούν νέα και απρόβλεπτη περίσταση, οι δε επιπλέον κλαδεύσεις δέντρων και θάμνων για λόγους ασφαλείας στην περιοχή αυτή δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο της υπό κρίση σύμβασης. Γ.Η αυξημένη επισκεψιμότητα των επίμαχων πάρκων και αλσών, που αποτελεί σκοπό της σύμβασης σύμφωνα με την τεχνική περιγραφή, αποτελεί περίσταση που δεν συνάπτεται με το αντικείμενο της σύμβασης, καθόσον δεν δημιουργεί υποχρέωση στον ανάδοχο για εκτέλεση επιπλέον εργασιών φροντίδας του πρασίνου στις περιοχές αυτές, για φύτευση νέων θάμνων και φυτών και επιπλέον άρδευση αυτών. Εξάλλου, οι επικαλούμενες αυξημένες υποχρεώσεις καθαρισμού αποτελούν πρωτίστως αντικείμενο της Ομάδας 2 εργασιών της 9/8.8.2017 προκήρυξης, που κατακυρώθηκε σε έτερο ανάδοχο, με τη .... (....) σύμβαση, η οποία ήδη εκτελείται.Ενόψει της ανωτέρω ουσιώδους πλημμέλειας που διαπιστώθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο, με το .... έγγραφο της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Οικονομικών Π.Ε. Κ.Τ. της Περιφέρειας ..., σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του Κλιμακίου.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας  κτηριακών εγκαταστάσεων περιβάλλοντος χώρου:	1. Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η νέα ως άνω τροποποίηση της Δ24/20 σύμβασης, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του συμβατικού τιμήματος για την παροχή των επίμαχων υπηρεσιών καθαριότητας, κατά το μέρος που αφορά τα κονδύλια του εργατικού κόστους και των ασφαλιστικών εισφορών που συνδέονται άμεσα με αυτό, οφείλεται στην αύξηση του νόμιμου κατώτατου μισθού και του νόμιμου κατώτατου ημερομισθίου, όπως τα τελευταία διαμορφώθηκαν με την 31986/24.3.2023 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (Β΄ 2003/28.3.2023). Η εν λόγω αύξηση στην τελική ποσοτική της ρύθμιση, ισχύουσα από την 1η.4.2023, ανέκυψε μετά την έκδοση της από 16.3.2022 κατακυρωτικής απόφασης και την υπογραφή της οικείας σύμβασης (28.6.2022), ενώ δεν ήταν δυνατό να προβλεφθεί ούτε κατά την υπογραφή της προγενέστερης τροποποιητικής σύμβασης (17.11.2022). Με τη συγκεκριμένη δε τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, η δε δαπάνη αμφότερων των τροποποιήσεων δεν υπερβαίνει το 50% της αξίας της αρχικής σύμβασης. Κατόπιν τούτων και ενόψει της υποχρέωσης συμμόρφωσης της αναθέτουσας αρχής με το οικείο κανονιστικό καθεστώς (βλ. άρθρο 18 παρ. 2 του ν. 4412/2016 περί τήρησης των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις διατάξεις της κοινωνικοασφαλιστικής και εργατικής νομοθεσίας κατά την εκτέλεση των δημοσίων συμβάσεων και άρθρο 53 παρ. 10α του ν. 4412/2016 περί υποχρεωτικής σχετικής αναπροσαρμογής της τιμής για τις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών καθαριότητας), το Νοσοκομείο προέβη νομίμως στην αντίστοιχη αναπροσαρμογή του συμβατικού τιμήματος της Δ24/20 σύμβασης βάσει του άρθρου 7 παρ. 3 του ν. 4965/2022 σε συνδυασμό με το άρθρο 132 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 και υπό τις προϋποθέσεις αυτού. Ωστόσο, η αναπροσαρμογή τυγχάνει μη νόμιμη κατά το μέρος που αφορά στην αύξηση των λοιπών κονδυλίων που περιλαμβάνονται στο συνολικό συμβατικό τίμημα, ήτοι κόστη αναλώσιμων υλικών, ειδών ατομικής υγιεινής, εργαλείων και μηχανημάτων καθαρισμού κ.λπ., τα οποία ουδόλως συνδέονται με την αύξηση του εργατικού κόστους που επήλθε με την 31986/24.3.2023 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, την οποία επικαλείται ο ανάδοχος, ούτε επηρεάζονται από αυτό. Σημειώνεται δε ότι από την αντιπαραβολή της από 17.11.2022 τροποποιητικής σύμβασης με την αρχική, προκύπτει ότι με την προηγηθείσα τροποποίηση τα μεγέθη που αναπροσαρμόστηκαν ήταν μόνο αυτά που σχετίζονται με την αύξηση του εργατικού κόστους. 

1η συμπληρωματική σύμβαση του έργου με τίτλο «Αποκατάσταση κατεστραμμένων και επέκταση στηθαίων ασφαλείας σε δίκτυα Περιφέρειας Αττικής» (...) ζητείται η αναθεώρηση της 1636/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...) Κατ’ αρχάς, η διαπιστωθείσα ως άνω πλημμέλεια ανάγεται σε παραβίαση που αφορά στις προϋποθέσεις υπό τις οποίες η προσφεύγουσα αναθέτουσα αρχή μπορούσε να τροποποιήσει την αρχική σύμβαση, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 156 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4412/2016, η οποία επιτρέπει, κατ’ εξαίρεση, παρέκκλιση από τις αρχές του αποτελεσματικού ανταγωνισμού, της ίσης μεταχείρισης των υποβαλόντων προσφορές και της διαφάνειας των διαδικασιών που διέπουν και το στάδιο εκτέλεσης των δημοσίων συμβάσεων (βλ. σκ. 5). Περαιτέρω, η διαπιστωθείσα πλημμέλεια αφορά στο σύνολο του αντικειμένου της ελεγχόμενης σύμβασης, οι επίμαχες συμπληρωματικές εργασίες ακολουθούν το όχι υψηλό ποσοστό έκπτωσης (15,45%) που η προσφεύγουσα προσέφερε επί της αντίστοιχης προϋπολογιζόμενης δαπάνης της αρχικής σύμβασης, αφορά δε σε μείζονος αξίας τροποποίηση της αρχικής σύμβασης (35,63%). Ενόψει των ανωτέρω δεδομένων, η διαπιστωθείσα ως άνω πλημμέλεια συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια, που πλήττει την ακεραιότητα της διαδικασίας σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης ... Επομένως, ο προβαλλόμενος από την προσφεύγουσα ανάδοχο τέταρτος λόγος αναθεώρησης, με όλους τους επιμέρους αναφερόμενους κατά την ανάπτυξή του ισχυρισμούς, οι οποίοι ενόψει του ουσιώδους χαρακτήρα της διαπιστωθείσας πλημμέλειας δεν μπορούν να γίνουν δεκτοί, πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό του ως αβάσιμος.(...) Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την προσφυγή της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…». 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:ζητείται η αναθεώρηση της 1911/2020 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απορρίφθηκε η από 3.8.2020 προσφυγή του Δήμου … για την ανάκληση της 503/2020 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την πράξη αυτή κρίθηκε ότι κωλύεται η σύναψη, μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου και της εταιρείας «… ΑΤΕ», της τροποποιητικής σύμβασης του έργου: «Προσθήκη αίθουσας πολλαπλών χρήσεων στο 1ο Δημοτικό Σχολείο … (… & …, …)», για την υποκατάσταση, στην εκτέλεση της ως άνω σύμβασης, της αρχικής αναδόχου εταιρείας «… ΑΒΕΤΕ» από την εταιρεία «… ΑΤΕ».(....)Όπως δε αναφέρεται στην οικεία αιτιολογική έκθεση, η δυνατότητα υποκατάστασης συνεπεία εταιρικής αναδιάρθρωσης ανταποκρίνεται στις σύγχρονες και δυναμικά εξελισσόμενες εταιρικές μορφές των οικονομικών φορέων, ενώ ταυτόχρονα περιλαμβάνει τα εχέγγυα ώστε να μην ερμηνευτεί ως ένα γενικό άνοιγμα των συμβάσεων σε φορείς που δεν έλαβαν μέρος στην αρχική διαδικασία ανάθεσης και δεν έχουν υπαχθεί σε διαδικασία αξιολόγησης. Η στενή επομένως  ερμηνεία των διατάξεων αυτών επιβάλλεται όχι μόνο εκ του εξαιρετικού τους χαρακτήρα, δοθέντος με αυτές εισάγεται παρέκκλιση από τη συνήθη εξέλιξη της εκτέλεσης δημόσιας σύμβασης σύμφωνα με το αποτέλεσμα της προηγηθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας, αλλά ευθέως εκ του νόμου, ο οποίος ρητά και υπό την ως άνω επιφύλαξη χαρακτηρίζει ουσιώδη τροποποίηση την υποκατάσταση του αρχικού αναδόχου σε περιπτώσεις διαφορετικές από τις προβλεπόμενες(....)η υποκατάσταση της αρχικής αναδόχου εταιρείας «… ΑΒΕΤΕ» από τη μητρική της εταιρεία «… ΑΤΕ» αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 132 παρ. 1 περ. δ΄ υποπερ. ββ΄ του ν. 4412/2016, καθώς και στις αρχές της ίσης μεταχείρισης, του ελεύθερου ανταγωνισμού και της διαφάνειας κατά την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων, μεταξύ άλλων, με την αιτιολογία ότι  η επίμαχη υποκατάσταση δεν επιχειρείται λόγω διαδοχής του αρχικού αναδόχου που οφείλεται σε εταιρική αναδιάρθρωση, καθόσον δεν μεταβλήθηκε η νομική μορφή ή η εταιρική σύνθεση της αρχικής αναδόχου, ούτε μεταβιβάστηκε η εν γένει άσκηση της σχετικής δραστηριότητάς της στη μητρική της εταιρεία, αντιθέτως, στην υποκατάστατη εταιρεία μεταβιβάστηκε η συνέχιση της  εκτέλεσης μιας και μόνο σύμβασης.(....)Μη συντρεχούσης δε της προϋπόθεσης της εταιρικής αναδιάρθρωσης, η επιχειρούμενη υποκατάσταση του αρχικού αναδόχου από άλλη εταιρεία συνιστά τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, που δεν επιτρέπεται να διενεργηθεί χωρίς νέα διαδικασία  σύναψης σύμβασης (σκέψη 7). Για τον λόγο αυτόν και η διαπιστωθείσα πλημμέλεια είναι ουσιώδης, πλήττουσα την αντικειμενική ακεραιότητα της διαδικασίας, δοθέντος ότι η αναθέτουσα αρχή όφειλε να αναζητήσει ανάδοχο μέσω του ανταγωνισμού που θα διασφάλιζε η νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου της τροποποιητικής σύμβασης, που αφορά στην παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των κτιριακών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «…»(....)Εξάλλου, με δεδομένο ότι για τη σύναψη τροποποιητικής σύμβασης λόγω υποκατάστασης αναδόχου, η διαδικασία ολοκληρώνεται σε μία και μοναδική φάση με τη λήψη της οικείας απόφασης, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι οι διενεργηθείσες προπαρασκευαστικές ενέργειες συνιστούν οποιοδήποτε στάδιο ανάθεσης, νομίμως υποβαλλόμενο προς άσκηση προσυμβατικού ελέγχου.(....)Εξάλλου, με την ελεγχόμενη τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, ενώ, περαιτέρω, η συνολική δαπάνη των ως άνω τροποποιήσεων δεν υπερβαίνει το 50% της αξίας της αρχικής σύμβασης.(....)Απαραδέκτως εισάγεται ενώπιον του Κλιμακίου το σχέδιο τροποποίησης της 169/4.9.2018 σύμβασης μεταξύ του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «…» (στο εξής …) και της εταιρείας με την επωνυμία «… Α.Ε.»,  κατά το μέρος που αφορά τον οικονομικό φορέα (παρ. 2) και τις υποχρεώσεις του αρχικού αναδόχου (άρθρο 4 παρ. 5).Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου τροποποίησης της 169/2018 σύμβασης, κατά το μέρος που αφορά το οικονομικό αντικείμενο αυτής (άρθρο 1), με την επισήμανση που αναφέρεται στο σκεπτικό της παρούσας.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/277/2018.

Προμήθεια αντιδραστηρίων μικροβιολογικών εξετάσεων.(...)Συνακόλουθα, κατά τα γενόμενα δεκτά στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, απαραδέκτως έχει υποβληθεί για έλεγχο η εγκριθείσα με την 4/14.2.2023 (…) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας τροποποίηση της 01.4389.4/17.5.2022 αρχικής σύμβασης, με την αναπροσαρμογή των ποσοτήτων αυτής (ως προς τα αντιδραστήρια για την ανίχνευση του ιού SARS COV-2) και την αύξηση της αξίας της αρχικής σύμβασης κατά το ποσό των 92.948,75 ευρώ (με ΦΠΑ 6%), δοθέντος ότι το τελικώς υπογραφέν σχέδιο της αρχικής σύμβασης δεν έχει ελεγχθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο.Αποφαίνεται ότι απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο η από 14.2.2023 εγκριθείσα τροποποίηση της με αρ. 01.4389.4/17.5.2022 και …2022-06-29 σύμβασης μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας και της εταιρείας «...».