Υπηρεσίες συντήρησης πρασίνου...ζητείται η αναθεώρηση της 1877/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Σχετικά με το ζήτημα της ανάγκης επαύξησης των εργασιών της σύμβασης λόγω αύξησης της επισκεψιμότητας του ..., με τον τρίτο λόγο αναθεώρησης προβάλλεται ότι κατά το χρόνο εκπόνησης της αρχικής μελέτης το .... δεν δεχόταν μεγάλο αριθμό επισκεπτών. Ειδικότερα, η αιτούσα ισχυρίζεται ότι κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης, λόγω της βελτίωσης της αστυνόμευσης έλαβαν χώρα πολιτιστικά δρώμενα και αθλητικά γεγονότα, με συνέπεια την επαύξηση των αναγκών αποκατάστασης του πρασίνου και των φυτικών στοιχείων και την εντατικοποίηση του καθαρισμού των χώρων πρασίνου από σκουπίδια και ακαθαρσίες που άφηναν οι επισκέπτες και τα κατοικίδια αυτών. Διευκρινίζεται δε με την κρινόμενη αίτηση ότι στο αντικείμενο της αρχικής σύμβασης περιλαμβάνονται και εργασίες καθαρισμού και ειδικότερα απομάκρυνση τυχόν σκουπιδιών, ξένων υλικών και ξερών κλαδιών πριν την έναρξη των προγραμματισμένων καλλιεργητικών εργασιών. Επί του λόγου αυτού το Δικαστήριο επισημαίνει ότι οι εργασίες καθαριότητας που περιλαμβάνονται στο αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης σχετίζονται με τις εργασίες συντήρησης πρασίνου και όχι με τη γενική καθαριότητα των πάρκων και αλσών και των υποδομών τους, η οποία όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση καλύπτονται από το αντικείμενο της παράλληλα ανατεθείσας σύμβασης καθαριότητας (βλ. Παράρτημα ΙΙΙ των Τεχνικών Προδιαγραφών Καθαριότητας της διακήρυξης περί εργασιών συνήθους καθαριότητας των παρτεριών, φυτών – ανθοφύτων και χλοοταπήτων). Επίσης, κατά τα ορθώς κριθέντα από το VI Τμήμα, η αύξηση της επισκεψιμότητας των πάρκων και αλσών που περιλαμβάνονται στο αντικείμενο της σύμβασης αποτελούσε σκοπό αυτής και όφειλε να έχει συνεκτιμηθεί κατά την εκπόνηση της αρχικής μελέτης. Επικουρικά, με την κρινόμενη αίτηση η αιτούσα προβάλλει με τον εξεταζόμενο τέταρτο λόγο αναθεωρήσεως ότι στην προκειμένη περίπτωση η ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση μπορεί να ανατεθεί κατ’ εφαρμογή της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 132, κατά την οποία είναι δυνατή η τροποποίηση μίας σύμβασης για την ανάθεση συμπληρωματικών υπηρεσιών, οι οποίες κατέστησαν αναγκαίες και δεν περιλαμβάνονταν στην αρχική σύμβαση, εφόσον η αλλαγή αναδόχου (α) δεν μπορεί να γίνει για οικονομικούς ή τεχνικούς λόγους, π.χ. απαιτήσεις εναλλαξιμότητας ή διαλειτουργικότητας με τον υφιστάμενο εξοπλισμό, υπηρεσίες ή εγκαταστάσεις που παρασχέθηκαν με τη διαδικασία σύναψης της αρχικής σύμβασης, και (β) θα συνεπαγόταν σημαντικά προβλήματα ή ουσιαστική επικάλυψη δαπανών για την αναθέτουσα αρχή.Το Δικαστήριο επισημαίνει ότι ο ανωτέρω λόγος απαραδέκτως προβάλλεται από την ανάδοχο της σύμβασης, καθώς η συνδρομή των προϋποθέσεων εφαρμογής της ανωτέρω διάταξης ανήκει στην αρμοδιότητα της αναθέτουσας αρχής. Σε κάθε περίπτωση, λαμβάνοντας υπόψη τη φύση και το αντικείμενο της συγκεκριμένης σύμβασης ως σύμβασης συντήρησης πρασίνου, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτουν οι λόγοι που θα καθιστούσαν πρακτικά αδύνατη την ανάθεση των εργασιών σε άλλο ανάδοχο. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις τροποποίησης της σύμβασης και η κρινόμενη αίτηση αναθεώρησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.Απορρίπτει την αίτηση αναθεώρησης

Εργασίες συντήρησης και αναβάθμισης πρασίνου.(...)	Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Η ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση αφορά σε επιτρεπτή, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 132 παρ. 2 του ν. 4412/2016, τροποποίηση της αρχικής σύμβασης χωρίς νέα διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης, καθόσον πρόκειται για ήσσονος αξίας τροποποίηση αυτής. Ειδικότερα, η αξία της τροποποίησης ανερχόμενη στο ποσό των 110.806,60 ευρώ είναι κατώτερη του ορίου εφαρμογής της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, το οποίο κατά τον κρίσιμο χρόνο ανέρχεται σε 221.000,00 ευρώ καθώς και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης, η οποία είναι (1.135.755,00 Χ 10%) 113.575,50 ευρώ, ενώ δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, καθόσον πρόκειται για μικρής κλίμακας αύξηση των ποσοτήτων των ανατεθεισών συμβατικών εργασιών. Εσφαλμένως εξέλαβε δε η Επίτροπος ότι ο τεθείς με την 208/2021 Πράξη του Κλιμακίου όρος απαγόρευσης της συμπερίληψης, στο κείμενο της αρχικής σύμβασης, του δικαιώματος προαίρεσης για την αύξηση ή μείωση του φυσικού αντικειμένου της, ισοδυναμεί με καθολική απαγόρευση τροποποίησης της σύμβασης, καθόσον η δέσμευση από την εκφερόμενη ως άνω κρίση του Κλιμακίου (βλ. Ελ.Συν., 1384/2021 σκ. 23, 24 Μείζ.Ολ., 2135/2020 σκ. 6, 7, και εκεί παρατιθέμενη σχετική νομολογία, καθώς και 1377/2021 σκ. 44.3) αφορά μόνο στο μη νομίμως συμπεριληφθέν σ’ αυτή δικαίωμα προαίρεσης και δεν καταλαμβάνει και την τροποποίησή της κατά την εκτέλεσή της, όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 132 του ν. 4412/2016.  	Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή. Ανακαλεί την 28/2024 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου Ο.Τ.Α. Χ, και Αποφαίνεται ότι η 1η τροποποιητική σύμβαση της αρχικής σύμβασης «Εργασίες συντήρησης και αναβάθμισης πρασίνου στον Δήμο Αγίων Αναργύρων-Καματερού» δεν υπάγεται στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η επίμαχη τροποποίηση δεν υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο, καθόσον, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, αυτή αφορά αποκλειστικώς μετάθεση του χρόνου παράδοσης κατ’ αποδοχή διαδοχικών αιτημάτων της αναδόχου που υποβλήθηκαν πριν από τη λήξη του αρχικού χρόνου παράδοσης και επί των οποίων γνωμοδότησε θετικά η Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής συμβάσεων προμηθειών της αναθέτουσας Αρχής. Η δυνατότητα μετάθεσης του χρόνου αυτού υπό τις προϋποθέσεις των άρθρων 132 και 206 του ν. 4412/2016 προβλέπεται ρητώς και με σαφήνεια στο άρθρο 4 της αρχικής σύμβασης, το οποίο είχε ελεγχθεί ως νόμιμο στο πλαίσιο του προσυμβατικού ελέγχου που διενήργησε το Κλιμάκιο με την 134/2021 σχετική Πράξη του. Πέραν του ότι η μετάθεση του χρόνου παράδοσης εγκρίθηκε, κατά τα προεκτεθέντα, κατ’ εφαρμογή ρητού και σαφούς όρου της αρχικής σύμβασης, στερείται επίσης οικονομικού αντικειμένου και δεν είναι ουσιώδης στο μέτρο που δεν μεταβάλλει ουσιώδη χαρακτηριστικά της αρχικής σύμβασης. Ως εκ τούτου, το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου επί του υποβληθέντος σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΙΤΙΣΗΣ/ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης αφορά σε ήσσονος σημασίας («de minimis») τροποποίηση, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, της εισέτι εκτελούμενης 99/2021 σύμβασης ανάθεσης του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη με αντικείμενο την «παροχή υπηρεσιών σίτισης/διατροφής στους υπηκόους τρίτων χωρών που κρατούνται στις εγκαταστάσεις του Προαναχωρησιακού Κέντρου Κράτησης Αλλοδαπών Κω». Και τούτο διότι, υπό οποιαδήποτε εκδοχή ήθελε γίνει δεκτή ως προς το χρονικό διάστημα στο οποίο αυτή αφορά, δηλαδή είτε από 1.6.2022 έως 31.12.2022 βάσει των αιτημάτων της αναδόχου είτε από 29.12.2022 έως 31.12.2022 βάσει του χρόνου έγκρισης αυτών, η επαύξηση της αξίας της σύμβασης που επέρχεται εκ της τροποποίησης υπολείπεται τόσο του ποσού των 750.0000,00 ευρώ (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 5 περ. δ΄ του ν. 4412/2016) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης ακόμη και αυτοτελώς υπολογιζόμενης μόνο κατά τον χρόνο παράτασης αυτής (854.100,00 ευρώ Χ 10% = 85.410,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α.). Εξάλλου, με την εν λόγω τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η φύση της αρχικής σύμβασης.   

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ. (..) Υπό τις προαναφερθείσες περιστάσεις, διαπιστώνεται ότι η δαπάνη που αφορά το τιμολόγιο 95/8.5.2017 ποσού 11.179,84 ευρώ, όπως προκύπτει και από το από 11.5.2017 σχετικό πρακτικό παραλαβής, αφορά αμοιβή για την παροχή υπηρεσιών της πρώτης ομάδας, που εντάσσονται στον χρόνο ισχύος στην αρχικής  σύμβασης και συγκεκριμένα στον τελευταίο μήνα του τριμήνου της διάρκειάς της, ήτοι στη χρονική περίοδο από 6.4.2017 έως 5.5.2017. Συνεπώς, απαραδέκτως υπεβλήθη προς έλεγχο, όπως νομίμως προβάλλει η Επίτροπος, εφόσον έχει ελεγχθεί το πρώτο ένταλμα της σύμβασης αυτής. Αντιθέτως, ο ισχυρισμός της Επιτρόπου ότι η έγκριση διάθεσης της πίστωσης των 24.000 ευρώ στις 23.5.2017 είναι μεταγενέστερη της πρώτης τροποποίησης της αρχικής σύμβασης που έγινε στις 5.5.2017, είναι απορριπτέος ως ερειδόμενος επί εσφαλμένης εκδοχής, δοθέντος ότι, στην πρώτη τροποποίηση δεν χρησιμοποιήθηκαν νέα κονδύλια, αλλά απλώς αυξομειώθηκαν τα προβλεφθέντα στη αρχική σύμβαση κονδύλια των δύο ομάδων υπηρεσιών. Επιπροσθέτως, λαμβανομένης υπόψη της διαδικασίας που τηρήθηκε για τη σύναψη της πρώτης τροποποιητικής σύμβασης, η Επίτροπος αορίστως και εν πάση περιπτώσει αβασίμως υποστηρίζει ότι δεν προηγήθηκε απόφαση περί τροποποίησης της αρχικής σύμβασης από την αρμόδια Αρχή. Τέλος, με τον τελευταίο λόγο διαφωνίας προβάλλεται ότι η απόφαση σύναψης της δεύτερης τροποποιητικής σύμβασης αιτιολογείται πλημμελώς. Όπως,όμως προκύπτει από τις εισηγήσεις της Διευθύνουσας Υπηρεσίας προς την Αναθέτουσα Αρχή και τους προσκομιζόμενους συγκριτικούς πίνακες, οι δύο τροποποιήσεις αιτιολογούνται ειδικώς και επαρκώς, μνημονεύοντας ρητά τη θέσπιση με τους τρεις διαδοχικούς νόμους αντίστοιχων παρατάσεων των προθεσμιών υποβολής των αντιρρήσεων των ενδιαφερομένων και των συνεπειών των τελευταίων στη συνολική διάρκεια ισχύος της αρχικής σύμβασης με την οποία ήταν συνδεδεμένες. Πράγματι, οι εν λόγω νομοθετικές μεταβολές δεν ήταν δυνατό να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα Αρχή κατά τη σύναψη της αρχικής σύμβασης, η δε ανάγκη διασφάλισης της αρτιότητας και της λειτουργικότητας των ανατεθεισών υπηρεσιών και του επιδιωκόμενου με αυτές σκοπού, επέβαλε τη συνέχιση λειτουργίας των Σημείων Υποστήριξης Ανάρτησης του Δασικού Χάρτη, μέχρι την λήξη της τελικής προθεσμίας υποβολής των αντιρρήσεων που όρισε ο νομοθέτης. Περαιτέρω, δοθέντος ότι οι τροποποιητικές συμβάσεις δεν αλλοίωσαν τη συνολική φύση της αρχικής σύμβασης και η σωρευτική τους αξία δεν υπερέβη το 50% της αξίας της αρχικής σύμβασης, νομίμως προέβη σε αυτές η Αναθέτουσα Αρχή κατά την προδιαληφθείσα περ. γ΄ του άρθρου 132 του ν. 4412/2016....,  το Κλιμάκιο κρίνει ότι α) πρέπει να απέχει του ελέγχου της δαπάνης ποσού 11.179,84 ευρώ του τιμολογίου 95/8.5.2017, που περιλαμβάνεται στο 511Α, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του «...», εφόσον αυτή απορρέει από την αρχική σύμβαση, το πρώτο ένταλμα της οποίας έχει ήδη θεωρηθεί από την Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και β) η υπόλοιπη δαπάνη, ποσού 21.428,03 ευρώ, νομίμως εντέλλεται με το ελεγχόμενο ένταλμα, το οποίο θα μπορούσε να θεωρηθεί κατά το μέρος αυτό, εάν δεν είχε παρέλθει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει. 

Επισκευή του υφιστάμενου συνθετικού τάπητα. (...)Με δεδομένα τα προεκτεθέντα, το Δικαστήριο κρίνει ότι οι αποτελούσες αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης συμπληρωματικές εργασίες συνέχονται με το τεχνικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, που συνίσταται στην επισκευή του συνθετικού τάπητα στο Δημοτικό Στάδιο του Δήμου Τρικκαίων, και κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων, συνιστάμενων στα έκτακτα και αιφνίδιας έντασης καιρικά φαινόμενα που έπληξαν τον Δήμο Τρικκαίων, συνεπεία των οποίων το στάδιο υπέστη εκτεταμένες ζημιές, προδήλως δε, δεν ήταν εφικτό να προβλεφθούν κατά τη σύνταξη της μελέτης της αρχικής σύμβασης, η οποία έλαβε χώρα τον Νοέμβριο του έτους 2018. Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή αναθεώρησης.Αναθεωρεί τη 283/2021 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Καταβολή της αμοιβής της για την παροχή υπηρεσιών εξωτερικού καθαρισμού και συντήρησης χώρων πρασίνου.(...) Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι, όπως προαναφέρθηκε, μόνη περίπτωση έγκυρης τροποποίησης της αρχικώς συναφθείσας σύμβασης εκτέλεσης των προαναφερθεισών εργασιών, θα ήταν η σύναψη σύμβασης με την ήδη ανάδοχο για την εκτέλεση συμπληρωματικών εργασιών, ήτοι υπερσυμβατικών ή νέων, οι οποίες κατέστη αναγκαίο να εκτελεσθούν από απρόβλεπτες περιστάσεις που ανεφύησαν εκτάκτως και δεν ήταν δυνατό να προβλεφθούν κατά τον χρόνο σύναψης της αρχικής σύμβασης, όπως τούτο πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς στη σχετική απόφαση του αρμοδίου οργάνου, ενώ σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν συμπληρωματικές εργασίες εκείνες που συνίστανται σε επέκταση του τεχνικού αντικειμένου της σύμβασης. Εν προκειμένω, η από 30.12.2016 σύμβαση, το περιεχόμενο της οποίας ρητά ταυτίζεται με εκείνο της από 1.8.2016 προηγουμένως συναφθείσας, στο κείμενο της οποίας παραπέμπει, διαφοροποιούμενη εκείνης μόνο ως προς τη διάρκεια ισχύος της (από 2.1.2017 έως 28.2.2017), συνιστά παράταση της αρχικώς συναφθείσας σύμβασης επιφέροντας κατά τούτο μη επιτρεπτή επέκταση του τεχνικού αντικειμένου αυτής, και συνακόλουθα μη έγκυρη σύμβαση εκτέλεσης συμπληρωματικών εργασιών, κατ’ επίκληση, μάλιστα, όλως αορίστως, καθόλα προβλέψιμων περιστάσεων, ήτοι της ολοκλήρωσης της διαδικασίας για τη διενέργεια ανοιχτού διαγωνισμού, γνωστών ήδη κατά τον χρόνο σύναψης της αρχικής σύμβασης. (...)Εκ των ανωτέρω παρέπεται ότι η υπογραφείσα στις 30.12.2016 αποτελεί αυτοτελή σύμβαση, συναφθείσα με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, συνεπώς η νομιμότητα σύναψης αυτής πρέπει να εξεταστεί υπό το φως των διατάξεων του ν. 4412/2016, ο οποίος, εν τω μεταξύ, είχε τεθεί σε εφαρμογή. Ομοίως, ωστόσο, και ως αυτοτελής η εν λόγω σύμβαση έχει συναφθεί μη νομίμως κατ’ αρχήν λόγω ποσού, καθόσον το ύψος αυτής, συναρτώμενο με εκείνο της αρχικής (58.800 ευρώ για συμβατική διάρκεια 4 μήνες) υπερβαίνει το προβλεπόμενο για συναπτόμενες με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης συμβάσεις όριο των 20.000 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), αφού, με ορισθείσα συμβατική διάρκεια 2 μήνες, ανέρχεται σε (1/2 Χ 58.800 ευρώ =) 29.400 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.). Εξάλλου, δεδομένου ότι, όπως προαναφέρθηκε, η προβαλλόμενη από τη Δ.Α.Α. Α.Ε. αιτιολογία για τη σύναψη της επίμαχης σύμβασης, ήτοι η μη ολοκλήρωση της διαδικασίας για τη διεξαγωγή ανοιχτού διαγωνισμού, συνιστά περίσταση γνωστή σε αυτή εκ των προτέρων, αναγόμενη αποκλειστικώς στη σφαίρα ευθύνης της, αφού, άλλωστε, όπως ιστορήθηκε ανωτέρω, και ο πρόχειρος διαγωνισμός διενεργήθηκε κατόπιν ακύρωσης προηγούμενου ανοιχτού με το ίδιο αντικείμενο, δεν συντρέχει εν προκειμένω ούτε η εξαιρετική περίπτωση σύναψης σύμβασης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης λόγω κατεπείγουσας ανάγκης συνεπεία απρόβλεπτων περιστάσεων, μη αναγόμενων σε υπαιτιότητα της αναθέτουσας αρχής

Συμπληρωματική σύμβαση έργου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι οι εργασίες της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων, που ανέκυψαν κατά το στάδιο της εκτέλεσης του έργου, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την αίτηση ανάκλησης. Ειδικότερα, τα αναφερόμενα στην ως άνω αιτιολογική έκθεση του 3ου Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα Εργασιών προβλήματα στατικότητας στον φέροντα οργανισμό του κτιρίου, στο οποίο στεγάζεται το Κινηματοθέατρο, στα οποία οφείλεται η ανάγκη εκτέλεσης των ανωτέρω εργασιών, διαπιστώθηκαν μετά την καθαίρεση των επιχρισμάτων ή μετά την αποξήλωση των γυψοσανίδων και των  δαπέδων του εν λόγω κτιρίου και δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί η ύπαρξή τους κατά το στάδιο εκπόνησης της αρχικής μελέτης του έργου με την επίδειξη της επιμέλειας του μέσου συνετού μελετητή (πρβλ Ε.Σ. Tμ. Μειζ. – Επταμ. Σύνθ. 394/2013, VI Τμ. 4606/2014, 797/2012).  Και τούτο, διότι η μελέτη αυτή, η οποία εγκρίθηκε από την Τεχνική Υπηρεσία του αιτούντος, ήταν κατά το δυνατόν πλήρης και ακριβής, δεδομένου ότι α) το κτίριο, στο οποίο στεγάζεται το Κινηματοθέατρο, ήταν εσωτερικά και λόγω της λειτουργίας του, ως χώρου πολιτιστικών εκδηλώσεων, επενδεδυμένο με γυψοσανίδες στους τοίχους και στις οροφές, έφερε επιχρίσματα, λοιπά διακοσμητικά στοιχεία και δάπεδα, και, ως εκ τούτου, δεν ήταν εμφανής η ύπαρξη διαβρώσεων και βλαβών στις υποκείμενες τοιχοποιίες, β) το Κινηματοθέατρο κατά την εκπόνηση της εν λόγω αρχικής μελέτης του έργου τελούσε σε αδιάκοπη λειτουργία, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή, κατά το χρόνο αυτό, η καθαίρεση των πλακιδίων και η αποξήλωση των ως άνω διακοσμητικών στοιχείων αυτού και η πραγματοποίηση, συνεπώς, εκτεταμένης διευρεύνησης της κατάστασης της εσωτερικής τοιχοποίας και του φέροντος οργανισμού του κτιρίου, γ) η φύση και το αντικείμενο του αρχικού έργου, που έγκειται στην ανακατασκευή του εσωτερικού χώρου του Κινηματοθεάτρου, με σύγχρονα υλικά και εξοπλισμό, δεν δημιούργησαν, όπως ευλόγως υποστηρίζεται, ανάγκη ειδικού εκτεταμένου ελέγχου της στατικότητας ολόκληρου του κτιρίου και, τέλος, δ) οι διαπιστωθείσες βλάβες οφείλονται σε κρυφές διαρροές σωληνώσεων των υπερκείμενων ορόφων, οι οποίες είχαν εμποτίσει σε μεγάλο μήκος και πλάτος τον φέροντα οργανισμό στο επίπεδο του ισογείου κινηματοθεάτρου και οι οποίες, όπως αναφέρθηκε, δεν ήταν εμφανείς, με αποτέλεσμα την πρόκληση εκτεταμένων ζημιών στους οπλισμούς και στα σκυροδέματα του κτιρίου. Συνεπώς, συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις σύναψης της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, δεδομένου ότι η ανάγκη εκτέλεσης των συμπεριλαμβανομένων σε αυτήν εργασιών, οι οποίες επιφέρουν αύξηση δαπάνης της αρχικής σύμβασης σε ποσοστό 15,48%, οφείλεται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, ήτοι σε πραγματικά γεγονότα, τα οποία δεν μπορούσαν, ενόψει των ως άνω περιστάσεων, να προβλεφθούν κατά την εκπόνηση της αρχικής μελέτης, παρότι αυτή υπήρξε κατά τον δυνατόν πλήρης και ακριβής..Ανακαλεί την 342/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.​

Προμήθεια αντιδραστηρίων μικροβιολογικών εξετάσεων.(...)Συνακόλουθα, κατά τα γενόμενα δεκτά στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, απαραδέκτως έχει υποβληθεί για έλεγχο η εγκριθείσα με την 4/14.2.2023 (…) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας τροποποίηση της 01.4389.4/17.5.2022 αρχικής σύμβασης, με την αναπροσαρμογή των ποσοτήτων αυτής (ως προς τα αντιδραστήρια για την ανίχνευση του ιού SARS COV-2) και την αύξηση της αξίας της αρχικής σύμβασης κατά το ποσό των 92.948,75 ευρώ (με ΦΠΑ 6%), δοθέντος ότι το τελικώς υπογραφέν σχέδιο της αρχικής σύμβασης δεν έχει ελεγχθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο.Αποφαίνεται ότι απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο η από 14.2.2023 εγκριθείσα τροποποίηση της με αρ. 01.4389.4/17.5.2022 και …2022-06-29 σύμβασης μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας και της εταιρείας «...».

Καθαρισμός στεγασμένων και υπαίθριων χώρων :Με δεδομένα αυτά, η κρίση του Κλιμακίου είναι η ακόλουθη: Η υπό ανωτέρω στοιχ. α) εγκριθείσα τροποποίηση της αρχικής 8252/30.5.2022 σύμβασης, με αύξηση του συμβατικού τιμήματος για την παροχή των ήδη εκτελούμενων υπηρεσιών καθαριότητας στους εκατόν είκοσι έξι (126) σταθμούς Α. Κεντρικής και Νοτίου Ελλάδας και Β. Μακεδονίας - Θράκης, οι οποίες περιλαμβάνονται στο εξαρχής προκηρυχθέν φυσικό αντικείμενο του διαγωνισμού, οφείλεται στην αύξηση του νόμιμου κατώτατου ημερομισθίου και μισθού, όπως αυτά διαμορφώθηκαν με την προαναφερθείσα τελευταία υπουργική απόφαση, η αύξηση δε αυτή έλαβε χώρα κατά την εκτέλεση της εν λόγω σύμβασης. Ως εκ τούτου, ο αναθέτων Φορέας νομίμως προέβη στην αντίστοιχη αναπροσαρμογή του συμβατικού τιμήματος της αρχικής σύμβασης, κατ’ εφαρμογήν της διάταξης του άρθρου 337 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, δεδομένου επιπλέον ότι με τη συγκεκριμένη τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, ούτε η δαπάνη αυτής υπερβαίνει το 50% της αξίας της. Ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησης της 8252/30.5.2022 σύμβασης, κατά το μέρος που αφορά στην αναπροσαρμογή του συμβατικού τιμήματος για την παροχή των ήδη εκτελούμενων υπηρεσιών καθαριότητας, μηνιαίου κόστους κατά τα ανωτέρω 264.204,30 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Αντιθέτως, η τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, κατά το μέρος που αφορά στην επαύξηση του φυσικού και οικονομικού της αντικειμένου, με την ένταξη σε αυτήν των εργασιών καθαρισμού των εννέα (9) σταθμών της νέας Σιδηροδρομικής γραμμής «Κιάτο - Αίγιο», κατ’ επίκληση της ίδιας ως άνω διάταξης του άρθρου 337 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, ποσού 310.497,14 ευρώ πλέον ΦΠΑ, παρίσταται μη νόμιμη. Τούτο, διότι στην οικεία 6289/16.6.2023 εγκριτική απόφαση του ΔΣ της «......», όπως συμπληρώνεται με τις προαναφερόμενες εισηγήσεις της αρμόδιας Υπηρεσίας του Οργανισμού, δεν τεκμηριώνεται η συνδρομή, κατά την εκτέλεση της αρχικής σύμβασης, απρόβλεπτων περιστάσεων, μη οφειλόμενων σε έλλειψη επιμέλειας εκ μέρους του αναθέτοντος φορέα, οι οποίες (περιστάσεις) να καθιστούν την εκτέλεση επιπλέον υπηρεσιών καθαρισμού απολύτως επιβεβλημένη, ώστε να αποτελέσουν «ενιαίο, ομοειδές έργο» με την αρχική σύμβαση. Αναφέρεται μόνο αορίστως ότι οι νέοι αυτοί σταθμοί παραδόθηκαν προς χρήση σε χρόνο μεταγενέστερο της προκήρυξης του διαγωνισμού, χωρίς να ήταν εφικτή η εκτίμηση εκ των προτέρων της ακριβούς χρονικής στιγμής ή της έκτασης της ένταξής τους στη χάραξη των δρομολογίων στο προσφάτως επεκταθέν τμήμα της Γραμμής «Κιάτο - Αίγιο» του ΟΣΕ. Οι υπηρεσίες, όμως, καθαρισμού των χώρων των νέων αυτών σταθμών έχουν μία αυτοτελή λειτουργία και εκπληρώνουν τους σκοπούς του αναθέτοντος φορέα χωρίς να εξαρτώνται από τις εκτελούμενες υπηρεσίες της αρχικής σύμβασης, μπορούν δε να ανατεθούν ανεξάρτητα από αυτές. Επομένως, με την ελεγχόμενη τροποποίηση – επαύξηση, επιχειρείται, χωρίς να συντρέχουν απρόβλεπτες περιστάσεις, κατ’ ουσίαν, η παροχή υπηρεσιών μη αμέσως συνεχόμενων με το φυσικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, χωρίς την τήρηση των νόμιμων διαδικασιών για την ανάθεσή τους αυτοτελώς, αλλά διά της προσθήκης τους στο αντικείμενο ήδη εκτελούμενης σύμβασης, αποσκοπώντας τελικώς στην αποφυγή εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4412/2016 αναφορικά με τις διαδικασίες ανάθεσης των δημόσιων συμβάσεων, κατά παράβαση του άρθρου 337 παρ. 1 περ. γ΄ του ανωτέρω νόμου. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης κατά το μέρος τούτο.