Δικαστικός ή εξώδικος συμβιβασμός του ΕΦΚΑ άνω των 40.000 ευρώ. Αρμόδιο όργανο για τον συμβιβασμό. Αρμοδιότητα Τριμελούς Επιτροπής ΝΣΚ.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Στην Τριμελή Επιτροπή που λειτουργεί στο Γραφείο Νομικού Συμβούλου του ΕΦΚΑ κατά τις διατάξεις του ΝΣΚ εισάγονται υποθέσεις δικαστικού ή εξώδικου συμβιβασμού των οποίων το αντικείμενο δεν ξεπερνά τις 40.000 ευρώ. Οι υπόλοιπες υποθέσεις δικαστικού ή εξώδικου συμβιβασμού, με αντικείμενο άνω των 40.000 ευρώ, όπως η διδόμενη στο ιστορικό υπόθεση, δηλαδή οι κατά τεκμήριο σοβαρότερες λόγω ποσού, επιφυλάχτηκαν υπέρ της αρμοδιότητας του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΦΚΑ. (πλειοψ.) Ωστόσο, λόγω της κρισιμότητας της υπόθεσης και των σοβαρών ζητημάτων που εγείρονται από αυτήν, τα οποία αφορούν την οργάνωση και την λειτουργία του ΝΣΚ και ειδικότερα του Γραφείου Νομικού Συμβούλου του ΕΦΚΑ, το ερώτημα παραπέμπεται προς επίλυση στην Ολομέλεια του ΝΣΚ. Εκδόθηκε η υπ' αριθ. 154/2018 γνωμοδότηση Β΄ Τακτικής Ολομέλειας ΝΣΚ.

Ο εξώδικος συμβιβασμός -Πρακτικά εξώδικου συμβιβασμού του Ν.Σ.Κ

Εξώδικος συμβιβασμός.(...) Ενόψει των προεκτεθέντων, η αιτία του εξώδικου συμβιβασμού πηγάζει από, μη νομίμως, συναφθείσα σύμβαση παροχής υπηρεσιών, και ως εκ τούτου ο συμβιβασμός αυτός, ως αιτιώδης δικαιοπραξία, δεν είναι νόμιμος, παρελκομένης της εξέτασης του προβαλλόμενου από τον Επίτροπο λόγου που αφορά στο χρόνο κατάρτισης της σύμβασης. Τέλος, λόγω της σοβαρότητας της ως άνω παράβασης o προβαλλόμενος λόγος περί συγγνωστής πλάνης είναι απορριπτέος (πρβ. αιτιολογικές σκέψεις 13-1 της Οδηγίας 2007/66/ΕΚ, απόφ. ΔΕΕ της 11.9.2014, C-19/13, Ministero dell’ Interno VS Fastweb Spa). Συνεπώς η δαπάνη του επιμάχου Χ.Ε ερείδεται επί μη νομίμου συμβιβασμού, και ως  εκ τούτου το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Εξώδικος συμβιβασμός.Με δεδομένα τα ανωτέρω και ενόψει των εκτιθέμενων στην δεύτερη σκέψη της παρούσας, ο εξώδικος συμβιβασμός, μεταξύ του Δήμου …και της φερόμενης ως δικαιούχου του εντάλματος, ως αιτιώδης δικαιοπραξία, είναι άκυρος. Ειδικότερα, δοθέντος ότι η εκτέλεση των επίμαχων εργασιών ανατέθηκε απευθείας, καίτοι το ύψος του συμβατικού ανταλλάγματος υπερέβαινε το όριο της απευθείας ανάθεσης (το οποίο κατά τον κρίσιμο χρόνο ανερχόταν στο ποσό των 8.804 ευρώ), από μη εξουσιοδοτημένα όργανα του Δήμου και χωρίς να τηρηθεί ο αναγκαίος έγγραφος τύπος, η αιτία του εξώδικου συμβιβασμού δεν είναι έγκυρη διότι πηγάζει από μη νομίμως συναφθείσα -άκυρη σύμβαση παροχής υπηρεσιών. Συνεπώς μη νόμιμα ενταλματοποιήθηκε     η δαπάνη του επιμάχου Χ.Ε., αφού αυτή ερείδεται σε άκυρο συμβιβασμό, που δεν υποχρεώνει το Δήμο σε παροχή. Εξάλλου τα υποστηριζόμενα περί αδικαιολογήτου πλουτισμού του Δήμου σε βάρος της φερόμενης ως δικαιούχου δεν ασκούν έννομη επιρροή. Και τούτο διότι, πέραν των αμφιβολιών που προεκτέθηκαν ως προς την αποδεικτική ισχύ των προσκομισθέντων χειρόγραφων αποδείξεων, στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας ελέγχου, οι διατάξεις των άρθρων 904 ΑΚ επ. δεν παρέχουν νόμιμο έρεισμα για τη διενέργεια δαπάνης, η δε ικανοποίηση της σχετικής αξίωσης μόνο με άσκηση αγωγής ενώπιον του καθ’ ύλην αρμοδίου δικαστηριου δύναται να επιδιωχθεί (πρβ. ΚΠΕΔ στο Ι Τμ. 265/2013 και εκεί παρατεθείσα νομολογία).

Εξώδικος συμβιβασμος. (..)Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκ. ΙΙ, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο εξώδικος συμβιβασμός, μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου ... και της φερόμενης ως δικαιούχου του εντάλματος εταιρείας, ως αιτιώδης δικαιοπραξία, είναι άκυρος. Και τούτο, διότι η αιτία του εξώδικου συμβιβασμού για το διάστημα από 19.5.2010 έως και 30.6.2011 δεν είναι έγκυρη, αφού στηρίζεται σε μη νόμιμη παράταση σύμβασης, σύμφωνα με όσα έχουν κριθεί με την 52/2012 Πράξη του IV Tμήματος... Κατόπιν αυτών, οι εντελλόμενες δαπάνες ερείδονται επί εν όλω άκυρου συμβιβασμού και, συνεπώς, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ  ΕΣ/ΤΜ.4/54/2017.

 

Εξώδικος συμβιβασμός.Κατά συνέπεια, η εντελλόμενη δαπάνη, η οποία έχει ως γενεσιουργό αιτία τον ως άνω εξώδικο συμβιβασμό δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν έχουν τηρηθεί τα, απαιτούμενα από το άρθρο 72 παρ. 1 περ. ιδ΄ του ν.3852/2010, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 6 παρ. 5 του ν.4071/2012, τυπικά, εξωτερικά στοιχεία αυτού. Εντούτοις, λαμβανομένου υπόψη, αφενός μεν ότι, ως προς τα τυπικά εξωτερικά στοιχεία (γνωμοδότηση δικηγόρου, εισήγηση οικονομικής επιτροπής, απόφαση δημοτικού συμβουλίου) του ως άνω εξώδικου συμβιβασμού, τηρήθηκε η παγίως, πριν την επελθούσα με το άρθρο 6 παρ. 5 του ν.4071/2012, νομοθετική μεταβολή, ισχύουσα ρύθμιση (αρχικό άρθρο 72 παρ. 1 περ. ιδ' του ν.3852/2010, άρθρο 103 παρ. 2 περ. η΄ του Κ.Δ.Κ.), σύμφωνα με την οποία αρμόδιο για τον εξώδικο συμβιβασμό διαφορών μέχρι 30.000,00 ευρώ ήταν το Δημοτικό Συμβούλιο, αφετέρου δε ότι η πιο πάνω κρίσιμη 81/18.4.2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου εκδόθηκε μόλις οκτώ (8) ημέρες μετά την ως άνω νομοθετική μεταβολή, η δε, νυν αρμόδια, Οικονομική Επιτροπή έχει εκφέρει ήδη θετική εισήγηση ως προς τον εξώδικο αυτόν συμβιβασμό, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, εν προκειμένω, τα αρμόδια όργανα του Δήμου πεπλανημένα πλην συγγνωστώς, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης του νόμου και βλάβης των συμφερόντων αυτού, υπέλαβαν ότι αρμόδιο για να αποφασίσει για τον ως άνω δικαστικό συμβιβασμό ήταν το Δημοτικό του Συμβούλιο, η δε συγγνωστή αυτή πλάνη, στην υπό κρίση υπόθεση, συνεκτιμώντας και τη θεμελίωση, κατά τα προεκτεθέντα, της ευθύνης του Δήμου προς αποζημίωση του φερόμενου ως δικαιούχου του επίμαχου χρηματικού εντάλματος, δικαιολογεί, στη συγκεκριμένη υπόθεση, τη θεώρηση του επίμαχου χρηματικού εντάλματος.   

Εξώδικος συμβιβασμός. (..) Με τα δεδομένα αυτά, ο ως άνω εξώδικος συμβιβασμός μεταξύ του Δήμου ... και της δικαιούχου του ελεγχόμενου εντάλματος δεν είναι νόμιμος, καθόσον από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν αποδεικνύεται - ως προς τα ουσιαστικά, εσωτερικά στοιχεία του συμβιβασμού - η προσήκουσα υλοποίηση της ανατεθείσας προμήθειας χωματουργικού υλικού, δοθέντος ότι δεν έχει εκδοθεί σχετικό πρωτόκολλο παραλαβής της αρμόδιας επιτροπής του Δήμου που να βεβαιώνει την παραλαβή του υλικού, περαιτέρω δε τα επικαλούμενα τιμολόγια πώλησης της προμηθεύτριας δεν φέρουν υπογραφή παραλήπτη, ενώ τα οικεία δελτία αποστολής φέρουν υπογραφή αγνώστου προσώπου. Εξάλλου, δεν προκύπτει ότι ο εν λόγω εξώδικος συμβιβασμός έχει περιβληθεί τον έγγραφο τύπο της σύμβασης, που συνιστά αναγκαίο κατά νόμο δικαιολογητικό για την πληρωμή της εντελλόμενης δαπάνης.... Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Δικαστικός συμβιβασμός.(...) ο δικαστικός συμβιβασμός αποτελεί σύμβαση διφυούς χαρακτήρα, ήτοι αφενός σύμβαση ιδιωτικού δικαίου, με την οποία τα μέρη διαλύουν με αμοιβαίες υποχωρήσεις μία φιλονικία τους ή  μία αβεβαιότητα για κάποια έννομη σχέση, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 871 του Α.Κ. και αφετέρου δικονομική σύμβαση, η οποία περιβαλλόμενη τον προβλεπόμενο στο άρθρο 293 του ΚΠολΔ τύπο -  όπως η σχετική περί του συμβιβασμού δήλωση των διαδίκων ενώπιον του δικαστηρίου, που καταχωρίζεται στα οικεία πρακτικά, τα οποία υπογράφονται από τον Πρόεδρο του οικείου δικαστικού σχηματισμού και του Γραμματέα αυτού (βλ. άρθρα 256 και 258 του ΚΠολΔ) - επιφέρει την αυτοδίκαιη κατάργηση της δίκης (βλ. ΑΠ 138/2014, 540/2011). Συνεπώς, με το δικαστικό συμβιβασμό, ο οποίος επιλύει την μεταξύ των μερών διαφορά επιφέροντας την κατάργηση της μεταξύ τους ανοιγείσης δίκης και είναι εξοπλισμένος με εκτελεστότητα, παρέχοντας το δικαίωμα στον φορέα της σχετικής αξιώσεως να  ενεργοποιήσει δυνάμει του τίτλου αυτού αναγκαστική εκτέλεση σε βάρος του οφειλέτη, τερματίζεται η επιδικία και παρέχεται κατ’ ουσίαν οριστική δικαστική προστασία, αφού μετά την κατάργηση της δίκης λόγω δικαστικού συμβιβασμού τυχόν άσκηση νέας αγωγής με το αυτό περιεχόμενο θα είναι απορριπτέα ως αβάσιμη (βλ. ΑΠ 138/2014, Ν. Νίκα: "Ο δικαστικός συμβιβασμός", 1984, σελ. 249). Περαιτέρω, ο δικαστικός συμβιβασμός δεσμεύει τους διαδίκους έως ότου διαγνωσθεί η ακυρότητά του, ακυρωθεί ή ανατραπεί,  η διάγνωση δε του κύρους του δικαστικού συμβιβασμού προϋποθέτει αφενός αμφισβήτηση αυτού από ένα τουλάχιστον των μερών και αφετέρου την τήρηση της εκ του νόμου προβλεπόμενης δικαστικής διαδικασίας, που συνίσταται στην με πρωτοβουλία ενός των μερών κλήση προς περαιτέρω συζήτηση ενώπιον του οικείου  δικαστηρίου, στο πλαίσιο της οποίας θα τεθεί υπό μορφήν ενστάσεως από τον εγείροντα την σχετική αμφισβήτηση διάδικο το ζήτημα του κύρους του συμβιβασμού. Επί του ζητήματος δε αυτού θα κρίνει ο οικείος δικαστικός σχηματισμός, μόνος αρμόδιος να διαπιστώσει εάν εχώρησε έγκυρη κατάργηση της δίκης ή όχι, ενώ ο διάδικος που αμφισβητεί το κύρος του δικαστικού συμβιβασμού μπορεί να προκαλέσει σχετική δικαστική κρίση και  με την άσκηση αναγνωριστικής αγωγής (άρθρο 70 Κ.Πολ.Δ.),  άλλως με την άσκηση ανακοπής κατά της εκτελέσεως (άρθρο 933 Κ.Πολ.Δ.), κατά περίπτωση (βλ. Ειρ.Πρέβεζας 17/1997, Εφ.Δωδ. 86/1990, Ν.Νίκα, ό.π. σελ. 300 επ.)

α) Αν ισχύει σήμερα η διάταξη του άρθρου 6 παρ.1 εδ. A περ. δ' του π.δ. 913/1978 «Κωδικοποίηση διατάξεων Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου». β) Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης αν ο συμβιβασμός που αναφέρεται στη διάταξη αυτή μπορεί να γίνει και για ποσό προερχόμενο από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές. γ) Αν πρέπει να είναι επικαιροποιημένη η απόφαση του ΔΣ του ΝΑΤ και η προηγηθείσα αυτής γνωμοδότηση του Δικαστικού Τμήματος του ΝΑΤ σχετικά με αιτηθέντα από οφειλέτη του ΝΑΤ συμβιβασμό. δ) Αν η προβλεπόμενη προς έκδοση υπουργική απόφαση έγκρισης θα εκδοθεί βάσει της υφιστάμενης απόφασης του ΔΣ του ΝΑΤ, σε περίπτωση που η απάντηση στο α' ερώτημα είναι αρνητική. ε) Αν αποτελεί ουσιώδες στοιχείο η έλλειψη ρητής απάντησης από το ΝΑΤ περί του αν ο αιτήσας τον σχετικό συμβιβασμό έχει περιουσία ή όχι στο εξωτερικό.(...)Ο επίμαχος συμβιβασμός δεν μπορεί να συναφθεί νόμιμα και, ως εκ τούτου, παρέλκει οποιαδήποτε απάντηση για κάθε ένα από τα τεθέντα ερωτήματα (κατά πλειοψηφία). Παραπέμφθηκε στη Β΄ Τακτική Ολομέλεια του ΝΣΚ, κατόπιν της υπ’ αριθ. 179/2019 Ατομικής γνωμοδότησης.

Εξώδικος συμβιβασμός καθορισμού αποζημίωσης σε προσκυρούμενο τμήμα οικοπέδου στο Δήμο Τρικκαίων – Δυνατότητα άρσης απαλλοτρίωσης ως προς το προσκυρούμενο τμήμα.(..)Δεν θεωρείται ότι καταρτίσθηκε νόμιμα ο εξώδικος συμβιβασμός, βάσει της υπ’ αριθμ. 9α/1988 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Τρικκαίων, ως προς τον καθορισμό αποζημιώσεως για την προσκύρωση τμήματος οικοπέδου στην πόλη των Τρικάλων, επειδή δεν προκύπτει αποδοχή του από τους ιδιοκτήτες του οικοπέδου, ούτε εφαρμογή των όρων του από αμφότερες τις πλευρές. Η διοίκηση υποχρεούται, κατ' εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 17 του Συντάγματος, να άρει την ανωτέρω αναγκαστική απαλλοτρίωση, αιτιολογώντας την απόφασή της αυτή με την παράλειψη συντέλεσής της για χρονικό διάστημα πέραν του ευλόγου από την κήρυξή της, προϋπόθεση που συντρέχει στην παρούσα περίπτωση.