Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα επιδιώκει την ακύρωση της απόφασης του Διευθύνοντος Συμβούλου του αναθέτοντος φορέα, η οποία απέρριψε την προσφορά της στον διαγωνισμό για την «Κατασκευή δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων υδάτων του Δήμου […]» με συνολικό προϋπολογισμό 58.050.000,00€. Αντικείμενο της σύμβασης ήταν η κατασκευή κύριων και δευτερευόντων αγωγών αποχέτευσης, αντλιοστασίων και εξωτερικών διακλαδώσεων σε περιοχές του Δήμου, καθώς και του αγωγού μεταφοράς λυμάτων σε γειτονικούς Δήμους.

O προσφεύγων αίτησε την ακύρωση της απόφασης που έκανε δεκτή την προσφορά της παρεμβαίνουσας εταιρείας και την ανακήρυξή της ως προσωρινού αναδόχου για το έργο 'Αντιπλημμυρική Προστασία Οικισμών Δήμου ΔΕ Ιναχού & Μενιδίου (Αποχέτευση Όμβριων Περδικακίου)'. Ισχυρίστηκε ότι η προσφορά της εταιρείας δεν πληρούσε τους όρους της διακήρυξης και παραβίαζε το νομικό πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων, καθώς το Τυποποιημένο Έντυπο Υπεύθυνης Δήλωσης (ΤΕΥΔ) της είχε ημερομηνία προγενέστερη της υποβολής της προσφοράς (06.09.2018 έναντι 07.09.2018), πράγμα που σύμφωνα με αυτόν έπρεπε να οδηγήσει σε απόρριψή της. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορούσε κατασκευαστικές εργασίες, όπως την προμήθεια και τοποθέτηση σωλήνων, δοκιμές και αποχέτευση όμβριων υδάτων, με προϋπολογισμό 245.000€.

Δυνατότητα διαδοχής της ΕΥΔΑΠ εκ μέρους του Δημοσίου σε συμβάσεις εκπόνησης μελετών και κατασκευής δημοσίων έργων. Δεν είναι επιτρεπτή (κατ’ εφαρμογή της αρχής της νομιμότητας της δράσης της Διοικήσεως και λόγω της ελλείψεως γενικής ή ειδικής ρύθμισης είτε κατά τη νομοθεσία των δημοσίων έργων, είτε κατ’ άλλη διάταξη, η οποία να επιτρέπει και να ρυθμίζει την αλλαγή του προσώπου του κυρίου του έργου), η υπεισέλευση του Δημοσίου, στη θέση του κυρίου του έργου (ή της μελέτης) καθ’ υποκατάσταση της ΕΥΔΑΠ, στις εν εξελίξει συμβάσεις εκπόνησης μελετών και εκτέλεσης δημοσίων έργων με αντικείμενο την κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων ή δικτύων αποχέτευσης ομβρίων υδάτων, τα οποία ανέθεσε και εκτελεί η ΕΥΔΑΠ.

Υδρευση - Αποχέτευση. Τέλη. Εκταση εφαρμογής της καταργητικής διατάξεως της παρ.3 του άρθρου 7 του Ν 2744/1999.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Δια της διατάξεως της παρ.3 του άρθρου 7 του Ν 2744/1999 καταργήθηκε γενικώς η διάταξη της παρ.2 του άρθρου 43 του Ν 2065/1992 και επομένως από της ουσιαστικής ισχύος του νεώτερου ως άνω νόμου δεν είναι δυνατή η εγγραφή πιστώσεως στον Κρατικό Προϋπολογισμό υπέρ των προσώπων των αναφερομένων στην καταργηθείσα διάταξη.

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ (...)Από τις διατάξεις αυτές συνάγεται ότι η δαπάνη κατασκευής των εξωτερικών διακλαδώσεων ακαθάρτων υδάτων, που κατασκευάζονται εξωτερικά των ακινήτων από τη ρυμοτομική γραμμή μέχρι την θέση του αγωγού αποχέτευσης ακαθάρτων, για τη σύνδεση του εσωτερικού δικτύου του ακινήτου με τον αντίστοιχο αγωγό αποχέτευσης, και περιλαμβάνουν, κατά την τεχνική έννοια του όρου, τον αγωγό ακαθάρτων υδάτων κατά πλάτος της οδού, από το ακίνητο προς τον κεντρικό αγωγό, το φρεάτιο προσαρμογής του εσωτερικού δικτύου ακαθάρτων υδάτων με τον προαναφερθέντα αγωγό, και τη σύνδεση του προαναφερθέντος αγωγού με τον αγωγό ακαθάρτων υδάτων, βαρύνει τους ιδιοκτήτες των ωφελούμενων ακινήτων. Επομένως, η δαπάνη κατασκευής των διακλαδώσεων αυτών, έστω και αν καταβάλλεται αρχικώς από την αρμόδια επιχείρηση ύδρευσης και αποχέτευσης, βαρύνει τελικώς τρίτα πρόσωπα και είναι ανακτήσιμη, εκ του λόγου δε αυτού δεν περιλαμβάνεται στο επενδυτικό κόστος του ευρύτερου έργου της κατασκευής του αποχετευτικού συστήματος που μπορεί να χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Συνοχής και η αντίστοιχη δαπάνη κατασκευής τους δεν αποτελεί επιλέξιμη προς χρηματοδότηση δαπάνη, σε περίπτωση δε καταβολής της αναζητείται ως αχρεωστήτως καταβληθείσα.(...)Το δικάσαν Τμήμα με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφασή του απέρριψε, κατά το μέρος που αφορούσε στο επίδικο ποσό δημοσιονομικής διόρθωσης, ως αβάσιμο τον λόγο έφεσης περί παραβίασης της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, με την αιτιολογία ότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι η διοίκηση προέβη σε ενέργειες, οι οποίες ήταν ικανές να δημιουργήσουν στην αναιρεσείουσα την πεποίθηση ότι η επίμαχη δαπάνη ήταν επιλέξιμη. Εν όψει δε αυτών, δοθέντος ότι από τις πραγματικές παραδοχές της αναιρεσιβαλλόμενης εξεταζόμενες υπό το πρίσμα των ισχυρισμών της αναιρεσείουσας δεν προκύπτει η απαιτούμενη προϋπόθεση περί της υπάρξεως συγκεκριμένων διαβεβαιώσεων για τη θεμελίωση παραβιάσεως της αρχής της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, το δικάσαν Τμήμα, αγόμενο στην παραδοχή ότι εν προκειμένω δεν παραβιάστηκε η αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης της αναιρεσείουσας, δεν υπέπεσε στην αναιρετική πλημμέλεια της πλημμελούς εφαρμογής του νόμου και ο σχετικός λόγος αναίρεσης κρίνεται απορριπτέος ως αβάσιμος.Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την αίτηση αναίρεσης της 411/2016 απόφασης του Ι Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:.ζητείται η ανάκληση της 228/2015 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη νομική σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι εν προκειμένω δεν συντρέχουν οι εκ του νόμου τιθέμενες προϋποθέσεις για τη νόμιμη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα, οι εργασίες που περιλαμβάνονται στο αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης δεν έχουν συμπληρωματικό χαρακτήρα σε σχέση με το αρχικό συμβατικό αντικείμενο, καθόσον δεν σχετίζονται τεχνικώς με την κατασκευή και τη λειτουργικότητα του αρχικού έργου. Τούτο δε, διότι: α) αφενός αφορούν σε άλλη περιοχή (Λεωφόρο …), επί της οποίας δεν προβλεπόταν, όπως και ο αιτών Δήμος συνομολογεί με την κρινόμενη αίτηση, η κατασκευή εξωτερικών διακλαδώσεων για τη σύνδεση ακινήτων με το διερχόμενο από αυτή ήδη κατασκευασμένο δευτερεύον δίκτυο αποχέτευσης λυμάτων, δοθέντος ότι το εν λόγω δίκτυο δεν είχε ακόμα συνδεθεί με το κεντρικό αντλιοστάσιο προώθησης λυμάτων προς την … και, ως εκ τούτου, ήταν μη λειτουργικό και β) στο τεχνικό αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης περιλαμβάνονται και εργασίες κατασκευής δευτερεύοντος δικτύου ακαθάρτων υδάτων, οι οποίες διαφέρουν ουσιωδώς από τις εργασίες που ανατέθηκαν με την αρχική σύμβαση.(..)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η προσβαλλόμενη πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί και, επομένως, η κρινόμενη αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:το Τμήμα κρίνει, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον αιτούντα Δήμο, ότι στην προκειμένη περίπτωση συντρέχουν οι προϋποθέσεις σύναψης της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα, η ανάγκη εκτέλεσης των εργασιών της σύμβασης αυτής ανέκυψε από το απρόβλεπτο γεγονός της αποκάλυψης, στο πλαίσιο εκτέλεσης άλλης εργολαβίας, αχαρτογράφητου αγωγού ομβρίων στην Λεωφόρο …, που παρανόμως είχε μετατραπεί από τους ιδιοκτήτες παρακείμενων ακινήτων σε παντορροϊκό. Ο αγωγός αυτός δεν ήταν δυνατόν να εντοπιστεί κατά τον χρόνο εκπόνησης της μελέτης του αρχικού έργου, αφενός μεν λόγω της απουσίας επιφανειακών υδάτων, αφετέρου δε διότι κατά τον χρόνο μετατροπής του σε παντορροϊκό δεν λειτουργούσε τεχνική υπηρεσία στον Δήμο της .... Περαιτέρω, με την επίμαχη σύμβαση δεν επέρχεται επέκταση του φυσικού και τεχνικού αντικειμένου. Τούτο διότι οι εργασίες της αρχικής σύμβασης αφορούσαν καταρχήν στο σύνολο της εδαφικής Περιφέρειας του Δήμου ..., δεν προβλέφθηκαν δε ειδικώς για την Λεωφόρο .. εκ μόνου του λόγου ότι το δευτερεύον δίκτυο ακαθάρτων δεν ήταν τότε λειτουργικό ένεκα της μη σύνδεσής του με το αντλιοστάσιο. Εξάλλου, η κατασκευή ενός παράλληλου αγωγού σε ορισμένα σημεία επί της Λεωφόρου … δεν συνιστά κατασκευή δευτερεύοντος δικτύου ακαθάρτων, αλλά είναι τεχνικά αναγκαία για την σύνδεση των ακινήτων με το δίκτυο αυτό, ήτοι αφορά αμιγώς στο έργο των διακλαδώσεων του δικτύου ακαθάρτων. Τέλος, οι εργασίες της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης κατά το αντικείμενό τους συνδέονται άρρηκτα με την αρχική εργολαβία και είναι αναγκαίες για την ολοκλήρωση του τεχνικού της αντικειμένου, ήτοι με την σύνδεση των ακινήτων του Δήμου ... με το δευτερεύον δίκτυο ακαθάρτων...η υπό κρίση αίτηση αναθεώρησης καθώς και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές και να αναθεωρηθεί η 6632/2015 Απόφαση του VI Τμήματος. Περαιτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η από 10.9.2015 αίτηση ανάκλησης και να ανακληθεί η 228/2015 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,

Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα επιδιώκει να ακυρωθούν, άλλως να τροποποιηθούν η υπ' αριθ. 20722 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Αναθέτουσας Αρχής ("") ληφθείσα κατά την 1390η συνεδρίασή του, διενεργηθείσα την 09.12.2020, δυνάμει της οποίας αποφάσισε την ανάθεση της σύμβασης στην παρεμβαίνουσα, και το μ' αυτήν εγκριθέν από 4.12.2020 Πρακτικό ΙΙ της Επιτροπής του Διαγωνισμού, με το οποίο κρίθηκε παραδεκτή η προσφορά της μετά από τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης και εισηγήθηκε την ανάθεση της σύμβασης στην ως άνω προσωρινή ανάδοχο εταιρεία και κρίθηκε αποδεκτή η προσφορά αυτής και κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της αναθέτουσας αρχής, να απορριφθεί η προσφορά της παρεμβαίνουσας, να αποκλεισθεί η συμμετοχή της από το διαγωνισμό και να της επιστραφεί το καταβληθέν παράβολο. Αντικείμενο της σύμβασης του έργου είναι η κατασκευή των Έργων Αποχέτευσης Ακαθάρτων (κύριων και δευτερευόντων αγωγών βαρύτητας, των απαιτούμενων φρεατίων επίσκεψης, συμβολής ή και πτώσης στις περιοχές των οικισμών "...", "..." και "...", "..." του Δήμου "..."-"..." του Κεντρικού Συλλεκτηρίου "...", ο οποίος οδηγεί τα λύματα των παραπάνω περιοχών στον προβλεπόμενο "..." (βασικό συλλεκτήρα "..." που θα κατασκευάσει άλλη εργολαβία) και εν συνεχεία στο προβλεπόμενο ΚΕΛ Δήμων "..."-"..." και "..."-"...", καθώς και των πέντε αντλιοστασίων ακαθάρτων (τεσσάρων αντλιοστασίων κατάθλιψης και ενός αντλιοστασίου ανύψωσης, με τον απαιτούμενο Η/Μ εξοπλισμό και τους αντίστοιχους δίδυμους καταθλιπτικούς αγωγούς) στην περιοχή του "...", "...". Επιπλέον, στο έργο περιλαμβάνεται και η κατασκευή των εξωτερικών διακλαδώσεων για τη σύνδεση των ακινήτων με το δίκτυο αποχέτευσης ακαθάρτων.

Η προσφεύγουσα αιτείται την ακύρωση της υπ’ αριθμ. 163/2020 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της αναθέτουσας αρχής, η οποία απορρίπτει την προσφορά της για τη σύμβαση υπηρεσιών «Απολυμάνσεις – μυοκτονίες – απεντομώσεις φρεατίων όμβριων υδάτων, Δημοτικών κτηρίων και ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων». Υποστηρίζει ότι τα δικαιολογητικά κατακύρωσής της (πιστοποιητικά ISO) ήταν νόμιμα επικυρωμένα από δικηγόρο, ενώ οι ελλείψεις στην ευκρίνεια ορισμένων στοιχείων των επικυρώσεων ήταν επουσιώδεις και δεν επηρέαζαν την εγκυρότητα των εγγράφων, καταπιέζοντας τη διαδικασία σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 102 και 103 του Ν.4412/2016.

Η Πράξη 227/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου της Δ.Ε.Υ.Α. Πάτρας, με τίτλο «Κατασκευή - ανακατασκευή αγωγών αποχέτευσης και εξωτερικών διακλαδώσεων Δήμου Πατρέων - 2021». Η συμπληρωματική σύμβαση αφορά δαπάνη ύψους 420.626,38 ευρώ, αυξάνοντας τη συνολική συμβατική δαπάνη αθροιστικά με την 1η συμπληρωματική, κατά περίπου 47,27%. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι ο φάκελος δεν ήταν πλήρης, καθώς έλειπαν κρίσιμα έγγραφα και στοιχεία. Ζητούνται μεταξύ άλλων οι Ανακεφαλαιωτικοί Πίνακες Εργασιών (Α.Π.Ε.), διευκρινίσεις για την ενεργοποίηση ή μη του δικαιώματος προαίρεσης, οι ακριβείς εργασίες της ελεγχόμενης σύμβασης και αποδεικτικά στοιχεία για την τεχνική ή οικονομική συνάφεια των εργασιών με το αρχικό έργο. Ως εκ τούτου, το Κλιμάκιο ανέβαλε την έκδοση οριστικής Πράξης και διέταξε τη συμπλήρωση του φακέλου.