Δυνατότητα χορήγησης από την αρμόδια Υπηρεσία του, κατ’ άρθρο 77 του από 11/12.11.1929 δ/γματος «περί Διοικήσεως Δημοσίων Κτημάτων», πρωτοκόλλου εξόφλησης τιμήματος ακινήτου, σε περίπτωση μη υπάρξεως αποδεικτικών εξόφλησης και βεβαιωμένου χρέους. (...) Είναι δυνατή η χορήγηση από την αρμόδια Υπηρεσία του Δημοσίου του πρωτοκόλλου εξόφλησης χρέους (μέρους τιμήματος αγοράς ακινήτου) στην περίπτωση που οι ιδιώτες, απώτεροι κάτοχοι του ακινήτου, δεν μπορούν να αποδείξουν την εξόφληση, αλλά και στην Υπηρεσία δεν ανευρίσκονται τα τριπλότυπα εξόφλησης των δόσεων (πλειοψ.). Παραπέμφθηκε στην Α΄ Τακτική Ολομέλεια, κατόπιν της υπ’ αριθ. 34/2019 γνωμ. του Α΄ Τμήματος ΝΣΚ.

Εάν είναι δυνατή η χορήγηση από την αρμόδια Υπηρεσία πρωτοκόλλου εξοφλήσεως χρέους (μέρους τιμήματος αγοράς ακινήτου) στην περίπτωση που οι ιδιώτες, απώτεροι κάτοχοι του ακινήτου, δεν μπορούν να αποδείξουν την εξόφληση, αλλά και στην Υπηρεσία δεν ανευρίσκονται τα τριπλότυπα εξοφλήσεως των δόσεων.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Είναι δυνατή η χορήγηση στους ενδιαφερομένους του αιτουμένου πρωτοκόλλου εξοφλήσεως χρέους (πλειοψ.). Λόγω της σοβαρότητας του θέματος και της εκδόσεως κατά το παρελθόν αντιθέτων γνωμοδοτήσεων, το ερώτημα παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια, κατ’ άρθρο 6 παρ. 3 β΄ του ν.3086/2002. (Έχει εκδοθεί η υπ’ αριθ. 57/2019 γνωμοδότηση Α΄ Τακτικής Ολομέλειας ΝΣΚ).

Δημόσια κτήματα – Εκποίηση – Πρωτόκολλο εξοφλήσεως χρέους.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Δεν δύναται να χορηγηθεί στους αγοραστές δημοσίων κτημάτων πρωτόκολλο εξοφλήσεως χρέους, εφόσον δεν αποδεικνύεται η εκ μέρους των εξόφληση των δόσεων του ορισθέντος τιμήματος και τούτο διότι, με την μη καταβολή δύο συνεχών δόσεων ή και της τελευταίας, επήλθε πλήρωση της διαλυτικής αιρέσεως, ανατροπή της συμβάσεως αγοραπωλησίας και επαναφορά της κυριότητας των ακινήτων στο Δημόσιο. (ομοφ.)

Δημόσια κτήματα. Εκποίηση. Καταβολή τιμήματος. Μη έκδοση παραχωρητηρίου. Αρμοδιότητα. Παραγραφή αξιώσεως.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
1) Τα εν προκειμένω δικαιώματα του Δημοσίου εκ της επελθούσης παραγραφής αποτελεσματικώς αποκρούονται εκ του άρθρου 281 ΑΚ, κατά τα προεκτεθέντα ώστε ζήτημα διασφαλίσεως αυτών, δια προσφυγής εις τα Δικαστήρια δεν τίθεται και δεν ενδείκνυται, θα πρέπει δε η Διοίκησις να τερματίση την από μακρού χρόνου υφισταμένην εκκρεμότητα και να προχωρήση στην έκδοσιν του σχετικού πωλητηρίου. 2) Αρμοδία υπηρεσία προς έκδοσιν του εν προκειμένω πωλητηρίου-παραχωρητηρίου είναι η κατά τόπον Κτηματική Υπηρεσία (Θεσ/κης) εν όψει ιδία των διατάξεων του άρθρου 9 του ΠΔ 551/88 κατ εφαρμογήν της διατάξεως της παρ.2 άρθρου 22 του Ν 973/79 ίδετε εμμ.πρακτικ.Ολ.ΝΣΚ 3344/1992.

Αμμοληψία. Παραχώρηση, εκμίσθωση του δικαιώματος. Συνέπειες πραγματικού ελαττώματος του μισθίου.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Η διάρκεια της παραχωρήσεως δικαιώματος αμμοληψίας ή χορηγήσεως σχετικής αδείας και το τίμημα που ορίσθηκαν στην διακήρυξη, στην εγκριτική των πρακτικών αυτής απόφαση και στο τυχόν υπογραφέν σχετικά μ αυτή συμβόλαιο είναι δεσμευτικά για την Διοίκηση και τον αναδειχθέντα πλειοδότη. Λόγοι αναφερόμενοι στην πραγματική κατάσταση του ακινήτου, από το οποίο θα γίνεται η αμμοληψία, δεν επιφέρουν μείωση του συμφωνηθέντος τιμήματος ούτε συνιστούν λόγο παρατάσεως της διαρκείας της παραχωρήσεως, όταν μάλιστα τούτο ρητά προβλέπεται στις προαναφερθείσες πράξεις.

Φορολογία μεταβιβάσεως ακινήτων. Επιστροφή ΦΜΑ εξαιτίας μεταγενέστερης μείωσης δηλωθέντος τιμήματος.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Δεν είναι νόμιμη, κατ άρθρο 16 παρ.2 του Ν 1521/50, η επιστροφή στον αγοραστή ακινήτου μέρους του καταβληθέντος φόρου μεταβίβασης ακινήτων εξαιτίας μεταγενέστερης μείωσης του δηλωθέντος τιμήματος λόγω ατονίας υφιστάμενης αναβλητικής αίρεσης, αφού η πιο πάνω διάταξη προϋποθέτει ματαίωση της μεταβίβασης. Μη επιτρεπτή ωσαύτως η ανάκληση δήλωσης ΦΜΑ όταν αυτή αναφέρεται στο ύψος του δηλωθέντος τιμήματος.

Εάν η ανάκληση απόφασης παραχώρησης κυριότητας ακινήτου έναντι τιμήματος, μετά την αμετάκλητη δικαστική κρίση ότι το Δημόσιο δεν είναι κύριος της παραχωρηθείσας έκτασης, δικαιολογεί την άρνηση επιστροφής του τιμήματος, μετά των τόκων, προς την παραχωρησιούχο εταιρεία, λογιζομένου του τιμήματος αυτού, ως αποζημίωση χρήσης, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 1 του ν.δ. 221/1974.(...)Η ανάκληση της απόφασης παραχώρησης της κυριότητας, έναντι τιμήματος, ακινήτου, μετά την αμετάκλητη δικαστική κρίση ότι το Δημόσιο δεν είναι κύριος της παραχωρηθείσας έκτασης, δεν δικαιολογεί, με βάση τη διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 1 του ν.δ. 221/1974, την άρνηση επιστροφής, ατόκως, του τιμήματος προς την παραχωρησιούχο εταιρεία (ομόφωνα).

Η απόφαση 529/2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών απορρίπτει την ενδικοφανή προσφυγή που υποβλήθηκε στις 13/11/2024 ως απαράδεκτη λόγω εκπρόθεσμης υποβολής. Ο προσφεύγων είχε προσβάλει την πράξη Διοικητικού Προσδιορισμού Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτου (ΦΜΑ) του 2021, ζητώντας τη διαγραφή του φόρου ύψους 1.197,56€, καθώς ισχυριζόταν ότι η αγοραπωλησία δεν ολοκληρώθηκε ποτέ και δεν συντάχθηκε συμβόλαιο, προσκομίζοντας σχετικές βεβαιώσεις συμβολαιογράφου. Ωστόσο, η ΔΕΔ έκρινε ότι η προσβαλλόμενη πράξη κοινοποιήθηκε νομίμως ψηφιακά στις 22/07/2021. Δεδομένου ότι η προθεσμία για υποβολή ενδικοφανούς προσφυγής είναι 30 ημέρες, η υποβολή της προσφυγής το 2024 κρίθηκε εκπρόθεσμη, οδηγώντας στην απόρριψή της.

Δημόσια κτήματα – Εκποίηση – Μη αποπληρωμή του τιμήματος – Αυτοδικαία ακυρότητα της αγοραπωλησίας – Πρωτόκολλο εξοφλήσεως – Καταχρηστική άσκηση δικαιώματος.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Δεδομένου του πραγματικού της συγκεκριμένης περιπτώσεως, πλήρωση της διαλυτικής αιρέσεως περί αυτοδικαίας ακυρότητας της αγοραπωλησίας δεν επήλθε, εφόσον δεν προκύπτει ότι υφίσταται ενεργός απαίτηση του Δημοσίου εκ του βασικού πιστωθέντος τιμήματος μετά των τόκων και των τυχόν προσαυξήσεων. Και πάντως, σε κάθε περίπτωση, η επίκληση της ως άνω αιρέσεως εκ μέρους του Δημοσίου και η προβολή μετά ταύτα δικαιώματος κυριότητας επί του ως άνω ακινήτου θα παρίστατο καταχρηστική και αντίθετος προς τις αρχές της καλής πίστεως, των συναλλακτικών ηθών και της χρηστής διοικήσεως, δεδομένου ότι η προηγηθείσα αδρανής συμπεριφορά του Δημοσίου επί διάστημα πλέον των σαράντα τεσσάρων ετών και η υφιστάμενη πραγματική κατάσταση καθιστούν μη ανεκτή την άσκηση του ως άνω δικαιώματος του Δημοσίου, κατά τις περί δικαίου και ηθικής αντιλήψεις. Υπό τα δεδομένα αυτά, η άρνηση του Δημοσίου προς έκδοση πρωτοκόλλου εξοφλήσεως, κατ’ επίκληση της παραγραφής της σχετικής προς τούτο αξιώσεως των αιτούντων, δύναται, για τους αυτούς ως άνω λόγους, να αποκρουσθεί ως καταχρηστική κατ’ άρθρο 281 ΑΚ.

ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Πέραν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο επισημαίνει προκαταρκτικώς ότι, εφόσον ο Δήμος επιδιώκει τη σύναψη δανειακής σύμβασης για τον συγκεκριμένο σκοπό της απόκτησης ακινήτου, απαραίτητη προϋπόθεση για την υπογραφή της οικείας σύμβασης δανείου -και την ένεκα αυτής επιβάρυνση του Δήμου με πληρωμή τοκοχρεωλυτικών δόσεων και παροχή εμπράγματων και λοιπών εγγυήσεων- είναι να έχει διαπιστωθεί προηγουμένως ότι υφίσταται η νομική δυνατότητα απόκτησης του ακινήτου. Εν προκειμένω, με τη λήψη του ελεγχόμενου δανείου επιδιώκεται η χρηματοδότηση της αγοράς ενός ακινήτου, οι όροι δε της δανειακής σύμβασης (ποσό δανείου, τοκοχρεωλυτικές δόσεις, εξασφαλίσεις και έξοδα) έχουν καταρτισθεί με γνώμονα αυτόν τον σκοπό. Ωστόσο, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι δεν έχει διαπιστωθεί η νομική δυνατότητα απόκτησης του επίμαχου ακινήτου  δεδομένου ότι δεν προκύπτει αν έχει διενεργηθεί έλεγχος τίτλων αυτού.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της δανειακής σύμβασης μεταξύ του ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «… Aνώνυμη Eταιρεία», ποσού  1.700.000,00 ευρώ.