Υπογραφή συμπληρωματικής σύμβασης μετά τον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου παρά την αρνητική γνώμη της ΕΑΑΔΗΣΥ.Κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 2 περ, γ' υποπερ. δδ' του ν. 4013/2011 η γνωμοδοτική αρμοδιότητα της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) ασκείται στο πλαίσιο λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης και προσθέτει ένα επί πλέον διοικητικό προστάδιο ελέγχου της νομιμότητας της προσφυγής της αναθέτουσας αρχής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, ο έλεγχος όμως αυτός δεν υποκαθιστά, ούτε καταργεί την αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, να ασκεί προσυμβατικό έλεγχο, με τις εγγυήσεις που αυτό απολαμβάνει ως Ανώτατο Δικαστήριο, στις δημόσιες συμβάσεις μεγάλης οικονομικής αξίας, καθόσον η αρμοδιότητα του ΕΣ έλκει την κατοχύρωσή της από το άρθρο 98 παρ. 1 περ. β του Συντάγματος και το αποτέλεσμα του ελέγχου αποτελεί την τελική κρίση για τη σύναψη ή μη της δημόσιας σύμβασης. Eπoμέvως, τυχόν αρνητική γνώμη της Αρχής δεν εμποδίζει την αναθέτουσα αρχή να υπογράψει τη σύμβαση, για την οποία ο προσυμβατικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά τις πιο πάνω διατάξεις απέβη θετικός ως προς τη συνδρομή των προϋποθέσεων νόμιμης κατάρτισης της σύμβασης.

Υπηρεσίες αμοιβής για «αποκομιδή και μεταφορά απορριμμάτων», δυνάμει σύμβασης απευθείας ανάθεσης. Ως αιτιολογία για την άρνησή του προέβαλε  ότι κατά παράβαση του άρθρου 2 παρ. 2 περ. γ΄ υποπερ. δδ του ν. 4013/2011 ο Δήμος προσέφυγε στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης και υπέγραψε τη σχετική σύμβαση χωρίς να έχει λάβει προηγουμένως την σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.).(..)Με τα δεδομένα αυτά νομίμως τα αρμόδια όργανα του Δήμου ... προέβησαν στη σύναψη της σύμβασης για την αποκομιδή των απορριμμάτων, χωρίς να λάβουν την σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων, διότι πρόκειται για σύμβαση που μπορεί να ανατεθεί απευθείας λόγω ποσού κατ’ εφαρμογή του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 και ως εκ τούτου, στην περίπτωση αυτή δεν εφαρμόζεται το  άρθρο 2  παρ. 2  του  ν. 4013/2011. Η συγκεκριμένη δε ανάθεση παρουσιάζει αυτοτέλεια σε σχέση με τον εν εξελίξει διαγωνισμό και δεν αποτελεί μέρος αυτού, δοθέντος ότι η αναγκαιότητα σύναψής της ανέκυψε λόγω ακριβώς της μη έγκαιρης ολοκλήρωσής του και προκειμένου να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της αποκομιδής των απορριμμάτων για το χρονικό διάστημα από την λήξη της προηγούμενης σύμβασης μέχρι και την ολοκλήρωσή του. (..)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια αντιδραστηρίων ανοσολογικών εξετάσεων.(..)Με τα δεδομένα αυτά ...το Κλιμάκιο κρίνει, κατ’ εκτίμηση του σχετικού λόγου διαφωνίας, ότι μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη από μόνο του στην ανάθεση της επίμαχης προμήθειας με την ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, καθώς δεν προκύπτει, αλλά ούτε και το Νοσοκομείο επικαλείται ότι υπήρχε σχετική πρόβλεψη σε κάποιο ΠΠΥΥ ή ότι είχε παρασχεθεί σ’ αυτό σχετική δυνατότητα από την Ε.Π.Υ. κατόπιν εγκρίσεως του αρμόδιου Υπουργού, στο πλαίσιο του συστήματος διενέργειας των προμηθειών, που θεσπίζει ο ν. 3580/2007. ... Τέλος, η ανάθεση της επίμαχης προμήθειας πάσχει και για τον πρόσθετο λόγο ότι πριν από την απόφαση της 15ης Συνεδρ./14.7.2016 (θέμα Ε.Η.Δ. 3ο) του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, με την οποία εγκρίθηκε η σύναψη της επίμαχης σύμβασης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, δεν είχε ληφθεί η σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.). ...Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη.....και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Υπηρεσίες:..Με τα δεδομένα αυτά, τα αρμόδια όργανα του Συνδέσμου δεν όφειλαν, στο πλαίσιο της διαδικασίας σύναψης της επίμαχης σύμβασης για τη λειτουργία του Χ.Υ.Τ.Α., να λάβουν την σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων, διότι η σύμβαση δεν εμπίπτει λόγω ποσού στο πεδίο εφαρμογής των Οδηγιών 2014/24/ΕΚ και 2014/25/ΕΚ και ως εκ τούτου δεν εφαρμόζεται το άρθρο 2 παρ. 2 του ν. 4013/2011.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Aπό τη διατύπωση και το σκοπό των διατάξεων του ν. 4013/2011 (βλ. άρθρο 1 και οικεία εισηγητική έκθεση), συνάγεται ότι η θέσπιση της ως άνω σύμφωνης γνώμης αποβλέπει στην ενίσχυση της διαφάνειας, με την καθιέρωση ενός εξωτερικού ουσιώδους τύπου για την - από την έναρξη ισχύος του - νόμιμη σύναψη συμβάσεων κατόπιν διαπραγμάτευσης. Κατά συνέπεια, από την έναρξη λειτουργίας της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ (6.6.2012), σε περίπτωση κατά την οποία μία αναθέτουσα αρχή κρίνει αναγκαία τη σύναψη σύμβασης με απευθείας ανάθεση, οφείλει, πριν από τη λήψη της σχετικής απόφασης, να υποβάλει τον φάκελο με όλα τα αναγκαία στοιχεία ενώπιον της ανωτέρω Αρχής, προκειμένου αυτή να ασκήσει τη γνωμοδοτική της αρμοδιότητα, εντός του προβλεπόμενου εκ του νόμου χρονικού διαστήματος των 15 ημερών. Αν ο αναθέτων φορέας προβεί στη λήψη απόφασης απευθείας ανάθεσης, χωρίς να έχει προηγηθεί της απόφασης αυτής η σύμφωνη γνώμη της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., η απόφαση αυτή είναι παράνομη, ως εκδοθείσα κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας, εξαιρουμένων ωστόσο των περιπτώσεων συνδρομής ανωτέρας βίας (πρβλ. Τμ. Μείζ. – Επταμ. Σύνθ. 4001, 4007/2013, 506/2014, VI Τμ. 1958/2014). 

Διάρκεια της θητείας διοριζόμενου μέλους της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ), σε περίπτωση εκλείψεως ή αποχωρήσεως μέλους– Διαδικασία διορισμού.Στην περίπτωση κατά την οποία μέλος της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ), πλην του Προέδρου, εκλείψει ή αποχωρήσει για οποιονδήποτε λόγο πριν τη λήξη της θητείας του και στη θέση του διορισθεί νέο μέλος, το νέο μέλος πρέπει να διορισθεί για το υπόλοιπο της θητείας του αντικαθιστάμενου μέλους. (ομόφ.) 

6. Όπως προκύπτει ρητώς από τις ανωτέρω διατάξεις, η γνώμη προηγείται της έκδοσης της διοικητικής πράξης (σ.σ εν προκειμένω της απόφασης διενέργειας της διαπραγμάτευσης) η δε σύμφωνη γνώμη δεσμεύει τον αποδέκτη της, δηλ. το όργανο που ασκεί την αποφασιστική αρμοδιότητα, το οποίο υποχρεούται να εφαρμόσει το νόμο και να ενεργήσει κατά τον τρόπο που υποδεικνύει το όργανο που γνωμοδοτεί. Εάν διαφωνεί δεν δικαιούται να ενεργήσει αντίθετα προς την υπόδειξη της σύμφωνης γνώμης, δικαιούται όμως να απόσχει από κάθε ενέργεια, εφόσον έχει προς τούτο διακριτική ευχέρεια. Η τήρηση της διαδικασίας αυτής συνιστά ουσιώδη τύπο της διαδικασίας εκδόσεως της σχετική διοικητικής πράξης και η μη τήρηση του συνεπάγεται ακυρότητα της πράξεως της Διοίκησης».(βλ. και ΝΣΚ 262/2008)

Διορισμός μελών της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ).

Καταβολή του ειδικού επιδόματος και υπερωριακής αποζημίωσης σε μετακινηθέντες υπαλλήλους του ΥΠΑΑΤ στην Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 (ΕΥΕ ΠΑΑ).(...)Μη νομίμως αρνείται η Μονάδα Οργάνωσης της Διαχείρισης (ΜΟΔ ΑΕ) να καταβάλλει το ειδικό επίδομα του άρθρου 21 ν. 4469/2017, καθώς και την αποζημίωση υπερωριακής απασχόλησης του άρθρου 48 παρ. 9 του ν. 4314/2014 σε υπαλλήλους του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, οι οποίοι υπηρετούν στην Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 (ΕΥΕ ΠΑΑ), για το λόγο ότι κατά τη μετακίνησή τους στην υπηρεσία αυτή είχε διατυπωθεί αρνητική γνώμη από την επιτροπή αξιολόγησης του άρθρου 7 παρ. 2α του ν. 2860/2000. Οι, παρά την αρνητική γνώμη, αποφάσεις του Υπουργού για τη μετακίνηση, ως υποστατές, έχουν το τεκμήριο της νομιμότητας. Επιπλέον, η γνώμη της επιτροπής είναι απλή, διότι δεν χαρακτηρίζεται ως σύμφωνη στις σχετικές διατάξεις, ούτε δεσμεύει τον Υπουργό στις αποφάσεις του, οι οποίες είναι νόμιμες εφόσον έχουν επαρκή αιτιολογία για την απόκλισή τους από την απλή γνώμη.

Ζητήματα που γεννήθηκαν μετά την έκδοση της με αριθμό 781/2019 απόφασης του Σ.τ.Ε., με την οποία απορρίφθηκε αίτηση ακυρώσεως των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατά της με αριθμό 284/2015 απόφασης της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ), δυνάμει της οποίας είχε διαταχθεί η διακοπή της εκτέλεσης της με αριθμό 1753/2014 σύμβασης προμηθειών.(...)α) Ορθώς η Διοίκηση, μετά την έκδοση της ανωτέρω απόφασης του Σ.τ.Ε. προωθεί τη λύση της με αριθμό 1753/2014 σύμβασης (ομόφωνα). β) Είναι σύννομο η Διοίκηση να δεχτεί την καταβολή τόκων προκαταβολής, που αφορούν το χρονικό διάστημα από την ημερομηνία λήψης αυτής μέχρι την ημερομηνία έκδοσης της με αριθμό 284/2015 απόφασης της ΕΑΑΔΗΣΥ (ομόφωνα). γ) Η Διοίκηση δεν υποχρεούται στην κάλυψη του κόστους φύλαξης των εγγυητικών επιστολών. Απαλλαγή ή μείωση του κόστους αυτού από την προμηθεύτρια εταιρεία θα κριθεί από το αρμόδιο δικαστήριο (ομόφωνα). δ) Η Διοίκηση δεν υποχρεούται να καλύψει το κόστος διατήρησης της ομάδας έργου, για το χρονικό διάστημα από 1-1-2016 έως 11-11-2019. Πιθανή υποχρέωση ανακύπτει μόνο εάν αποδειχθεί ότι το Δημόσιο επέβαλε στην προμηθεύτρια εταιρεία τη διατήρηση της ομάδας έργου ενεργού (ομόφωνα). ε) Είναι σύννομο η Διοίκηση να παραλάβει υλικοτεχνικό εξοπλισμό, που η προμηθεύτρια εταιρεία διατείνεται ότι προμηθεύτηκε με βάση τη χορηγηθείσα προκαταβολή, υπό την προϋπόθεση ότι τα είδη έχουν προσφερθεί στην αναθέτουσα αρχή πριν από την κοινοποίηση (30-12-2015) της ως άνω απόφασης της ΕΑΑΔΗΣΥ (ομόφωνα).